Page 30 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۱۷ (دوره جديد
P. 30

‫صفحه‌‌‌‪‌‌‌۳‌‌0‬شماره‌‪‌1۸۸۳‬‬
                                                                                                                  ‫جمعه ‪ ۲‬تا ‪ ۸‬تیرماه ‪140۲‬خورشیدی‬

‫مسجد‌امیر‌چخماق‌یزد‬                                                                                               ‫نابودی میراث تاریخی‬
                                                                                                                    ‫ایران با جمهوری‬
                                                                                                                   ‫اسلامی؛ ریزش ‪۳۰‬‬
                                                                                                                   ‫مترمربع کاشیهای‬
                                                                                                                     ‫گنبد مسجد‬
                                                                                                                    ‫امیرچخماق یزد‬

‫شده است‪.‬گنبد مسجد امام اصفهان دچار تغییر و عمارت‬         ‫نکرده اما بر اساس گزارشها ‪ ۳۰‬مترمربع از کاشیهای گنبد‬     ‫=هرچند مدیرکل میراق فرهنگی‪ ،‬گردشگری و صنایع‬
‫«اقدسیه» از آثار با ارزش معماری دوران پهلوی نیز از جمله‬                    ‫مسجد بطور کلی ریزش کرده است‪.‬‬
‫آثاریتاریخیاستکهبراثربیتوجهیمسئولانتخریبشدند‪.‬‬                                                                     ‫دستی استان یزد در اظهارات خود آسیب وارد شده را جدی‬
‫هفتههایگذشتهنیزتصاویریازآرامگاهسعدیمنتشرشدکه‬             ‫مجید علومی کارشناس ارشد مرمت آثار و بناهای تاریخی در‬     ‫ارزیابینکردهامابراساسگزارشها‪ ۳۰‬مترمربعازکاشیهای‬
‫نشانازتخریبوایجادفرونشستوترکهاییدراینبناداشت‪.‬‬            ‫استانیزدگفتهکه«موادومصالحبهمرورزمانفرسودهمیشوند‬
‫محمدرضا هاجری سخنگوی شورای اسلامی شهر شیراز در‬           ‫و حالا کاشیهای آن بخش از ساقه گنبد مسجد امیرچخماق‬                      ‫گنبد مسجد بطور کلی ریزش کرده است‪.‬‬
‫اظهاراتی تکاندهنده گفته بود که «در واقع طی ‪ ۳۰‬الی ‪۴۰‬‬     ‫که در معرض آفتاب و عوارض طبیعی قرار دارد ریخته است‪».‬‬     ‫=محوطه آتشکده ساسانی کازرون که در سال ‪۱۳۱۸‬‬
‫سال اخیر مرمتی در آرامگاه سعدی نداشتهایم‪ .‬محوطه و‬        ‫این کارشناس ارشد مرمت آثار و بناهای تاریخی گفته که‬       ‫در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده‪ ،‬به پارکینگی برای‬
‫فضای سبز داخلی نیازمند بازسازی است‪ .‬حتی درب قدیمی‬        ‫«آخرینباریکهساقهگنبدترمیمشدهمربوطبه‪ ۴۵‬سالقبل‬             ‫ماشینهای سنگین کشاورزی و اتومبیلهای سواری تبدیل‬
‫آرامگاه که تاریخی است در پشت آرامگاه قرار گرفته و هیچ‬    ‫است که عکسهای آن موجود است لذا به مرور زمان مصالح‬
                                                                                                                                                     ‫شده است‪.‬‬
                       ‫رسیدگی به آن نشده است‪».‬‬                                     ‫آن فرسوده شده است‪».‬‬            ‫مدیرکل میراث فرهنگی‪ ،‬گردشگری و صنایع دستی استان‬
‫یکی از بخشهای خاطرهانگیز آرامگاه سعدی‪ ،‬حوض ماهی‬          ‫بی توجهی جمهوری اسلامی به آثار تاریخی و تخریب این‬        ‫یزد از ریزش ‪ ۳۰‬مترمربع کاشیهای گنبد مسجد امیرچخماق‬
‫است که جزو جاذبههای بصری برای گردشگران داخلی و‬           ‫آثار موضوعی سابقهدار است‪ .‬در سالهای گذشته نیز به‬         ‫خبر داده است‪ .‬این بنای تاریخی حدود نیم قرن پیش در‬
‫خارجی بوده‪ .‬مردم محلی منطقه سعدی معتقدند که آب‬           ‫دلیل کسری بودجه و در حالیکه بودجه حوزههای علمیه و‬
‫جوی مقبرهی سعدی مقدس است و استحمام مردم در این‬           ‫نهادهای بیخاصیت تبلیغاتی و ایدئولوژیک همچنان به‬                     ‫دوران پهلوی برای آخرین بار مرمت شده بود‪.‬‬
‫آب‪،‬بهویژهدرشبچهارشنبهسوری‪،‬ازاعتقاداتمردممنطقه‬            ‫صورت تساعدی افزایش مییابد‪ ،‬وضعیت میراث تاریخی ایران‬      ‫در روزهای گذشته تصویری از گنبد فروریخته مسجد‬
‫سعدی شیراز نیز بوده است‪ .‬اما خشکسالی به چشمهها و‬                                                                  ‫امیرچخماق یزد در شبکههای اجتماعی منتشر شد‪ .‬در حالی‬
‫قناتهای شیراز هم رحم نکرده و اینروزها کوهی از خاک‬                                       ‫بدتر شده است‪.‬‬             ‫که مدیرکل میراث فرهنگی‪ ،‬گردشگری و صنایع دستی یزد‬
‫آن را پوشانده است و دیگر ماهی و آب در آن وجود ندارد‪.‬‬     ‫اسفندماه سال گذشته بود که انتشار تصاویری تکاندهنده‬       ‫میگوید در سازه اصلی گنبد مسجد مشکلی ایجاد نشده اما‬
‫پس از واکنشهای گستردهای که به تصاویر منتشر شده از‬        ‫نشان میداد محوطه آتشکده ساسانی کازرون که در سال‬          ‫سازهرویگنبدکهباکاشیپوشیدهشدهبودتخریبشدهاست‪.‬‬
‫آرامگاه سعدی در شبکههای اجتماعی و در رسانههای محلی‬       ‫‪ ۱۳۱۸‬در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده‪ ،‬به پارکینگی‬       ‫احمد آخوندی ابراهیم آبادی مدیر کل میراث فرهنگی‪،‬‬
‫شیراز صورت گرفت‪ ،‬مؤید محسننژاد روابط عمومی اداره‬         ‫برای ماشینهای سنگین کشاورزی و اتومبیلهای سواری‬           ‫گردشگری و صنایع دستی استان یزد درباره تخریب گسترده در‬
‫کل میراث فرهنگی‪ ،‬گردشگری و صنایعدستی فارس اعلام کرد‬      ‫تبدیل شده است‪ .‬در سال ‪ ۱۳۹۶‬نیز در عرصه و حریم این اثر‬    ‫یکی از قدیمیترین بناهای تاریخی این شهر گفته که «گنبد‬
‫که طی ‪ ۱۶‬ماه گذشته زمینه بررسی علمی میزان آسیبهای‬                                                                 ‫مسجدها در شهرهایی که بافت تاریخی دارند دو پوشش دارد‪،‬‬
‫واردشده به آرامگاه سعدی طی سالیان اخیر فراهم و مشخص‬                          ‫ساسانی گلخانه احداث شده بود‪.‬‬         ‫یکی سازه اصلی گنبد است و دیگری سازهای برای تزیین است‬
‫شده که این بنا تاریخی دارای مشکلاتی نظیر استحکام بنا و‬   ‫سیاوش آریا پژوهشگر و فعال میراث فرهنگی درباره تبدیل‬
‫غیره است‪ .‬او همچنین از اختصاص بیش از یک میلیارد تومان‬    ‫شدن این اثر به پارگینگ و احداث گلخانه در آن گفته بود که‬         ‫که در آن از کاشی یا آجر لعابدار استفاده میشود‪».‬‬
                                                         ‫«درباره تعیین عرصه و حریم این بناهای ساسانی با مسئولان‬   ‫مدیرکل میراث فرهنگی‪ ،‬گردشگری و صنایع دستی استان‬
  ‫بودجه در سال ‪ ۱۴۰۲‬برای مرمت آرامگاه سعدی خبر داد‪.‬‬      ‫میراث فرهنگی استان فارس گفتگو کرده و آنها قولهایی داده‬   ‫یزد افزوده که «گنبد مسجد امیرچخماق مدتها مرمت‬
‫با اینهمه محمدرضا هاجری سخنگوی شورای شهر شیراز‬           ‫بودند‪ ،‬اما با گذشت بیش از پنج سال و نیم‪ ،‬نهتنها حریم‬     ‫نشده بوده که در بناهای تاریخی این مسئله چیز عجیبی‬
‫گفته که «بودجهی یک میلیاردی جوابگو نیست‪ .‬در بخش‬          ‫و عرصهای برای آتشکده کازرون تعیین نشده و از ساخت‬         ‫نیست و معمولاً بعد از ‪ ۲۰‬الی ‪ ۳۰‬سال که مصالح فرسوده‬
‫بودجههای مرمت و بازسازی‪ ،‬استان فارس که ‪ ۱۵‬اثر تاریخی‬     ‫گلخانه پیشگیری نشده‪ ،‬بلکه در کمال شگفتی و ناباوری‬        ‫میشود مرمت صورت میگیرد‪ ،‬در خصوص گنبد این مسجد‬
‫دارد جز سه استان برتر در دریافت بودجه بازسازی نیست‪».‬‬     ‫چندین گلخانه دیگر در حریم درجه یک و چند متری آتشکده‬      ‫سازه اصلی آن مشکلی ندارد‪ ،‬شورای فنی استان گنبد مسجد‬
‫محمدرضا هاجری معتقد است که «بهترین راهحل این است‬         ‫کازرون سبز شده است که چیزی جز افسوس و دریغ از این‬        ‫را بررسی کردند و همانطور که گفتم برای سازه اصلی گنبد‬
‫که آرامگاههای حافظ و سعدی هیئت امنایی اداره شود تا‬       ‫همه بیمهری و بیتفاوتی و کمکاری متولیان میراث فرهنگی‬      ‫مسجد هیچ مشکلی ایجاد نشده است‪ ،‬اما اتفاقی که افتاده‬
‫درآمدی که از این مکانها حاصل میشود؛ خرج رسیدگی خود‬                                                                ‫مربوط به آن سازه تزئینی روی گنبد است‪ ،‬که حدود ‪۳۰‬‬
‫آرامگاه شود‪ .‬درآمد داخلی این بنا میتواند مشکلات فراوانی‬                                 ‫برجاینمیماند‪».‬‬
                                                         ‫این پژوهشگر نصب تیرهای برق در عرصه و حریم آتشکده‬                     ‫مترمربع ریزش کرده و نیاز به بازسازی دارد‪».‬‬
                                   ‫را حل کند‪».‬‬           ‫ساسانی کازرون را معضل دیگری دانست و اظهار کرد‪ :‬اگر‬       ‫مسجد میرچخماق یا امیرچخماق که در یزد به نام مسجد‬
‫سخنگوی شورای اسلامی شهر شیراز گفته که «اگر به‬            ‫عرصهوحریمایناثرتاریخیتاکنونتعیینشدهبود‪،‬اینچنین‬           ‫جامع نو نیز خوانده میشود در میدان امیرچخماق این شهر‬
‫صورت هیئت امنایی اداره شود؛ شورای شهر و شهرداری هم‬       ‫فضا برای دستاندازی و دستدرازی بیشتر به این اثر تاریخی‬    ‫واقع شده است‪ .‬این مسجد در تاریخ ‪ ۱۵‬آذر ‪ ۱۳۱۴‬با شمار ٔه‬
‫در ادارهی آن نقش دارند‪ .‬زیرا اکنون قانون اجازه نمیدهد‬    ‫باز نبود‪ .‬در اطراف این آتشکده حتی یک تابلوی معرفی وجود‬   ‫ثبت‪ ۲۴۷‬به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید‪ .‬مجموعه‬
‫که شورا و شهرداری در املاک دولتی رسیدگی کنند و حضور‬      ‫نداردتامردمبهویژهبومیهابهاهمیتایناثرتاریخیپیببرند‪.‬‬       ‫و میدان امیر چخماق از شاخصترین مجموعههای تاریخی‬
                                                         ‫آتشکده کازرون در ‪ ۱۰‬کیلومتری جنوب شرقی شهر کازرون‬        ‫یزد است که شامل بازار‪ ،‬تکیه‪ ،‬مسجد و دو آب انبار است‬
                                 ‫داشتهباشند‪».‬‬            ‫دراستانفارسواقعشدهوبهباوربرخیازپژوهشگرانازسوی‬            ‫و قدمت آنها به دوره تیموریان (قرن ‪ ۹‬هجری) برمیگردد‪.‬‬
                                                         ‫«مهرنرسییامهرنرسه»‪،‬وزیرنامداربهرامپنجمساسانیساخته‬        ‫هرچند مدیر کل میراق فرهنگی‪ ،‬گردشگری و صنایع دستی‬
                                                                                                                  ‫استان یزد در اظهارات خود آسیب وارد شده را جدی ارزیابی‬
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35