Page 30 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۱۷ (دوره جديد
P. 30
صفحه۳0شماره1۸۸۳
جمعه ۲تا ۸تیرماه 140۲خورشیدی
مسجدامیرچخماقیزد نابودی میراث تاریخی
ایران با جمهوری
اسلامی؛ ریزش ۳۰
مترمربع کاشیهای
گنبد مسجد
امیرچخماق یزد
شده است.گنبد مسجد امام اصفهان دچار تغییر و عمارت نکرده اما بر اساس گزارشها ۳۰مترمربع از کاشیهای گنبد =هرچند مدیرکل میراق فرهنگی ،گردشگری و صنایع
«اقدسیه» از آثار با ارزش معماری دوران پهلوی نیز از جمله مسجد بطور کلی ریزش کرده است.
آثاریتاریخیاستکهبراثربیتوجهیمسئولانتخریبشدند. دستی استان یزد در اظهارات خود آسیب وارد شده را جدی
هفتههایگذشتهنیزتصاویریازآرامگاهسعدیمنتشرشدکه مجید علومی کارشناس ارشد مرمت آثار و بناهای تاریخی در ارزیابینکردهامابراساسگزارشها ۳۰مترمربعازکاشیهای
نشانازتخریبوایجادفرونشستوترکهاییدراینبناداشت. استانیزدگفتهکه«موادومصالحبهمرورزمانفرسودهمیشوند
محمدرضا هاجری سخنگوی شورای اسلامی شهر شیراز در و حالا کاشیهای آن بخش از ساقه گنبد مسجد امیرچخماق گنبد مسجد بطور کلی ریزش کرده است.
اظهاراتی تکاندهنده گفته بود که «در واقع طی ۳۰الی ۴۰ که در معرض آفتاب و عوارض طبیعی قرار دارد ریخته است». =محوطه آتشکده ساسانی کازرون که در سال ۱۳۱۸
سال اخیر مرمتی در آرامگاه سعدی نداشتهایم .محوطه و این کارشناس ارشد مرمت آثار و بناهای تاریخی گفته که در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده ،به پارکینگی برای
فضای سبز داخلی نیازمند بازسازی است .حتی درب قدیمی «آخرینباریکهساقهگنبدترمیمشدهمربوطبه ۴۵سالقبل ماشینهای سنگین کشاورزی و اتومبیلهای سواری تبدیل
آرامگاه که تاریخی است در پشت آرامگاه قرار گرفته و هیچ است که عکسهای آن موجود است لذا به مرور زمان مصالح
شده است.
رسیدگی به آن نشده است». آن فرسوده شده است». مدیرکل میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی استان
یکی از بخشهای خاطرهانگیز آرامگاه سعدی ،حوض ماهی بی توجهی جمهوری اسلامی به آثار تاریخی و تخریب این یزد از ریزش ۳۰مترمربع کاشیهای گنبد مسجد امیرچخماق
است که جزو جاذبههای بصری برای گردشگران داخلی و آثار موضوعی سابقهدار است .در سالهای گذشته نیز به خبر داده است .این بنای تاریخی حدود نیم قرن پیش در
خارجی بوده .مردم محلی منطقه سعدی معتقدند که آب دلیل کسری بودجه و در حالیکه بودجه حوزههای علمیه و
جوی مقبرهی سعدی مقدس است و استحمام مردم در این نهادهای بیخاصیت تبلیغاتی و ایدئولوژیک همچنان به دوران پهلوی برای آخرین بار مرمت شده بود.
آب،بهویژهدرشبچهارشنبهسوری،ازاعتقاداتمردممنطقه صورت تساعدی افزایش مییابد ،وضعیت میراث تاریخی ایران در روزهای گذشته تصویری از گنبد فروریخته مسجد
سعدی شیراز نیز بوده است .اما خشکسالی به چشمهها و امیرچخماق یزد در شبکههای اجتماعی منتشر شد .در حالی
قناتهای شیراز هم رحم نکرده و اینروزها کوهی از خاک بدتر شده است. که مدیرکل میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی یزد
آن را پوشانده است و دیگر ماهی و آب در آن وجود ندارد. اسفندماه سال گذشته بود که انتشار تصاویری تکاندهنده میگوید در سازه اصلی گنبد مسجد مشکلی ایجاد نشده اما
پس از واکنشهای گستردهای که به تصاویر منتشر شده از نشان میداد محوطه آتشکده ساسانی کازرون که در سال سازهرویگنبدکهباکاشیپوشیدهشدهبودتخریبشدهاست.
آرامگاه سعدی در شبکههای اجتماعی و در رسانههای محلی ۱۳۱۸در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده ،به پارکینگی احمد آخوندی ابراهیم آبادی مدیر کل میراث فرهنگی،
شیراز صورت گرفت ،مؤید محسننژاد روابط عمومی اداره برای ماشینهای سنگین کشاورزی و اتومبیلهای سواری گردشگری و صنایع دستی استان یزد درباره تخریب گسترده در
کل میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایعدستی فارس اعلام کرد تبدیل شده است .در سال ۱۳۹۶نیز در عرصه و حریم این اثر یکی از قدیمیترین بناهای تاریخی این شهر گفته که «گنبد
که طی ۱۶ماه گذشته زمینه بررسی علمی میزان آسیبهای مسجدها در شهرهایی که بافت تاریخی دارند دو پوشش دارد،
واردشده به آرامگاه سعدی طی سالیان اخیر فراهم و مشخص ساسانی گلخانه احداث شده بود. یکی سازه اصلی گنبد است و دیگری سازهای برای تزیین است
شده که این بنا تاریخی دارای مشکلاتی نظیر استحکام بنا و سیاوش آریا پژوهشگر و فعال میراث فرهنگی درباره تبدیل
غیره است .او همچنین از اختصاص بیش از یک میلیارد تومان شدن این اثر به پارگینگ و احداث گلخانه در آن گفته بود که که در آن از کاشی یا آجر لعابدار استفاده میشود».
«درباره تعیین عرصه و حریم این بناهای ساسانی با مسئولان مدیرکل میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی استان
بودجه در سال ۱۴۰۲برای مرمت آرامگاه سعدی خبر داد. میراث فرهنگی استان فارس گفتگو کرده و آنها قولهایی داده یزد افزوده که «گنبد مسجد امیرچخماق مدتها مرمت
با اینهمه محمدرضا هاجری سخنگوی شورای شهر شیراز بودند ،اما با گذشت بیش از پنج سال و نیم ،نهتنها حریم نشده بوده که در بناهای تاریخی این مسئله چیز عجیبی
گفته که «بودجهی یک میلیاردی جوابگو نیست .در بخش و عرصهای برای آتشکده کازرون تعیین نشده و از ساخت نیست و معمولاً بعد از ۲۰الی ۳۰سال که مصالح فرسوده
بودجههای مرمت و بازسازی ،استان فارس که ۱۵اثر تاریخی گلخانه پیشگیری نشده ،بلکه در کمال شگفتی و ناباوری میشود مرمت صورت میگیرد ،در خصوص گنبد این مسجد
دارد جز سه استان برتر در دریافت بودجه بازسازی نیست». چندین گلخانه دیگر در حریم درجه یک و چند متری آتشکده سازه اصلی آن مشکلی ندارد ،شورای فنی استان گنبد مسجد
محمدرضا هاجری معتقد است که «بهترین راهحل این است کازرون سبز شده است که چیزی جز افسوس و دریغ از این را بررسی کردند و همانطور که گفتم برای سازه اصلی گنبد
که آرامگاههای حافظ و سعدی هیئت امنایی اداره شود تا همه بیمهری و بیتفاوتی و کمکاری متولیان میراث فرهنگی مسجد هیچ مشکلی ایجاد نشده است ،اما اتفاقی که افتاده
درآمدی که از این مکانها حاصل میشود؛ خرج رسیدگی خود مربوط به آن سازه تزئینی روی گنبد است ،که حدود ۳۰
آرامگاه شود .درآمد داخلی این بنا میتواند مشکلات فراوانی برجاینمیماند».
این پژوهشگر نصب تیرهای برق در عرصه و حریم آتشکده مترمربع ریزش کرده و نیاز به بازسازی دارد».
را حل کند». ساسانی کازرون را معضل دیگری دانست و اظهار کرد :اگر مسجد میرچخماق یا امیرچخماق که در یزد به نام مسجد
سخنگوی شورای اسلامی شهر شیراز گفته که «اگر به عرصهوحریمایناثرتاریخیتاکنونتعیینشدهبود،اینچنین جامع نو نیز خوانده میشود در میدان امیرچخماق این شهر
صورت هیئت امنایی اداره شود؛ شورای شهر و شهرداری هم فضا برای دستاندازی و دستدرازی بیشتر به این اثر تاریخی واقع شده است .این مسجد در تاریخ ۱۵آذر ۱۳۱۴با شمار ٔه
در ادارهی آن نقش دارند .زیرا اکنون قانون اجازه نمیدهد باز نبود .در اطراف این آتشکده حتی یک تابلوی معرفی وجود ثبت ۲۴۷به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید .مجموعه
که شورا و شهرداری در املاک دولتی رسیدگی کنند و حضور نداردتامردمبهویژهبومیهابهاهمیتایناثرتاریخیپیببرند. و میدان امیر چخماق از شاخصترین مجموعههای تاریخی
آتشکده کازرون در ۱۰کیلومتری جنوب شرقی شهر کازرون یزد است که شامل بازار ،تکیه ،مسجد و دو آب انبار است
داشتهباشند». دراستانفارسواقعشدهوبهباوربرخیازپژوهشگرانازسوی و قدمت آنها به دوره تیموریان (قرن ۹هجری) برمیگردد.
«مهرنرسییامهرنرسه»،وزیرنامداربهرامپنجمساسانیساخته هرچند مدیر کل میراق فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی
استان یزد در اظهارات خود آسیب وارد شده را جدی ارزیابی