Page 35 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۵۱ (دوره جديد

‫صفحه‌‌‌‪‌‌3‌‌‌۵‬شماره‌‪1۹1۷‬‬ ‫در حوزه مهاجرت داریم‪ ،‬دیگر واژه مهاجرت‪ ،‬واژه کاملی‬ ‫مرکز آمار ایران نیز نشان میدهد در سال ‪۱۴۰۱‬‬
‫جمعه ‪ ۲۳‬تا پنجشنبه ‪ ۲۹‬فوریه ‪۲0۲4‬‬ ‫نیست‪».‬‬ ‫تقریبا ‪ ۵۰۰۰‬فارغ التحصیل دکترا در کشور جویای کار بوده‬

‫نسلی را آواره و ویران میکند‪ .‬ضمن اینکه‪ ،‬سرمایه بزرگی که‬ ‫این استاد دانشگاه گفته «جنس مهاجرت ایرانی جنس‬ ‫که موفق به پیدا کردن شغل نشدند‪.‬‬
‫در کشور به سختی به دست آمده به آسانی خارج میشود‬ ‫انتخاب نیست‪ ،‬بلکه از جنس فرار است‪ .‬یک شانس از جنس‬ ‫بهرام صلواتی تحلیلگر حوزه مهاجرت اعلام کرده که‬
‫و مورد استفاده کشورها و جوامع دیگر قرار میگیرد‪ .‬بر‬ ‫«پدیده عجیبی در حوزه مهاجرت اتفاق افتاده که در صد‬
‫خلاف تصور رایج‪ ،‬نیرویی که از کشور مهاجرت میکند تا‬ ‫گریختن است‪».‬‬
‫حدی دچار ویرانی میشود‪ ،‬چرا که او نیز عادت کرده در‬ ‫«بیآیندگی شغلی و حرفهای»‪« ،‬نبود فرصتهای‬ ‫سال اخیر در ایران سابقه نداشته است»‪.‬‬
‫اینجا رشد و تمام علائق و انگیزه خود را در مملکت خود‬ ‫اقتصادی»‪« ،‬امنیتی شدن زیست اجتماعی در ایران» و‬ ‫او گفته «در چند دهه گذشته پیکهای مهاجرتی مختلفی‬
‫بارور کند‪ .‬از همه مهمتر اینکه‪ ،‬جامعه از گوناگونی نیرو‬ ‫«بیاعتبار شدن یا کم اعتبار شدن نظام دانشگاهی» از‬ ‫را داشتیم‪ ،‬اما پیکی از اواخر سال ‪ ۱۳۹۹‬شروع شد که کرونا‬
‫و نیروهای متخصص متعدد خارج شده و دچار آسیبهای‬ ‫جمله عوامل مهمیست که از دید علی خرسندی بر افزایش‬ ‫آن را بطور مقطعی متوقف کرد‪ .‬این پیک اکنون دوباره به‬
‫جریان افتاده است و ما نمیدانیم تا کجا ادامه پیدا خواهد‬
‫جدی میشود‪».‬‬ ‫آمار مهاجرت در ایران موثر بوده است‪.‬‬ ‫کرد‪ .‬در سالنامه مهاجرت سال گذشته پیشبینی این بود که‬
‫علیرضا شریفییزدی آسیبشناس اجتماعی نیز مهاجرت‬ ‫این استاد دانشگاه توضیح داده که «در کنار عوامل‬ ‫این موج طولانیتر خواهد بود‪ .‬جای خوشبختی هم ندارد‪،‬‬
‫نخبگان را برای آینده ایران با تبعات سنگین ارزیابی کرده و‬ ‫گریزاننده از مبدا‪ ،‬عواملی که موجب انگیزه مهاجران‬
‫گفته که «با مهاجرت نخبگان این را هم باید در نظر گرفت‬ ‫میشود در مقصد بیشتر است‪ .‬رشد فردی و حرفهای‬ ‫چون ما برای آن برنامهای نداشتیم و نداریم‪».‬‬
‫که نسلهای آینده آنها را هم از دست میدهیم‪ .‬بنابراین‬ ‫یکی از عوامل جذب در مقصد است‪ .‬فرد مهاجر میگوید‬ ‫بهرام صلواتی افزود که «عراق با ‪ ۷۴‬هزار مهاجر جدید در‬
‫بانک هوشی ایران روزبهروز لاغرتر شده است‪ .‬در نتیجه‬ ‫میخواهم رشد کنم‪ ،‬در ایران سقف رشد من کوتاه است‪».‬‬ ‫رتبه نخست و ایران با ‪ ۶۷‬هزار مهاجر جدید در رتبه دوم‬
‫براساس مطالعات متوسط هوش ایرانیها طی ‪ ۴۰‬سال‬ ‫امیرحسین جلالی ندوشن رواندرمانگر و سخنگوی انجمن‬ ‫و ازبکستان با ‪ ۴۰‬هزار مهاجر جدید در رتبه سوم در ترکیه‬
‫علمی روانپزشکان ایران معتقد است‪« :‬وقتی جامعهای به‬ ‫قرار دارد‪ .‬نکته قابل توجه این است که ‪ ۵۰‬درصد از مهاجران‬
‫گذشته شیب نزولی داشته است‪».‬‬ ‫وضعیت آیندهزدودگی میرسد‪ ،‬در آن جامعه دیگر نمیتوان‬
‫این آسیبشناس اجتماعی توضیح داده که «وقتی افراد‬ ‫کار مولد انجام داد‪ .‬مهاجرت حتی در شکل انجامنشده آن‪،‬‬ ‫جدید ایرانی در کشور ترکیه را زنان تشکیل میدهند‪».‬‬
‫تحصیلکرده و فوقتخصص مهاجرت کنند طبیعتا مشکلات‬ ‫روح جامعه را میخورد‪ .‬میبینم اساتیدی را که برای قبول‬ ‫بهرام صلواتی همچنین گفت که گزارش جدید سازمان‬
‫کشور افزایشی و از طرفی حل این معضلات بدون آنها‬ ‫کردن یک پروژه در سال آینده‪ ،‬میگویند ‪ ۶‬ماه دیگر جواب‬ ‫بینالمللی «اوایسیدی»(‪ )OECD‬منتشر شده که دادههایی‬
‫غیرممکن میشود‪ .‬اگر افراد دارای تخصص در ایران بمانند‬ ‫میدهم‪ .‬چون منتظر ایمیلی از کشورهای مختلف مانند‬ ‫درباره وضعیت مهاجرت کشورها دارد‪ .‬این گزارش نشان‬
‫و برای آبادی کشور تلاش کنند‪ ،‬قطعا گرهای از مشکلات‬ ‫امریکا‪ ،‬کانادا و حتی عمان هستند که تکلیف مهاجرت آنها‬ ‫میدهد که ایران بالاترین رشد مهاجرفرستی در منطقه‬
‫باز میشود و این در صورتی است که دولت امکانات لازم‬ ‫‪ OECD‬را دارد‪ .‬منطقه ‪ OECD‬به عنوان قطب اصلی‬
‫را برای آنها مهیا کند وگرنه به دلیل فشارهای اقتصادی و‬ ‫را مشخص کند‪».‬‬ ‫جذب مهاجران در جهان‪ ،‬سالانه تعداد زیادی از مهاجران‬
‫اجتماعی موجود آنها برای زندگی بهتر به کشورهای دیگر‬ ‫تقی آزاد ارمکی جامعهشناس و استاد دانشگاه با اشاره‬
‫به «مهاجرت یکطرفه» ایرانیها گفته که «طبیعتا مهاجرت‬ ‫جدید را جذب میکند‪».‬‬
‫مهاجرت میکنند‪».‬‬ ‫افراد از کشور خود به کشوری دیگر تنها معطوف به ایران‬ ‫به گفته بهرام صلواتی «در سال ‪ ۲۰۲۰‬تعداد مهاجران‬
‫او با اشاره به اینکه تصاحب جای انسانهای توسط‬ ‫نبوده و نیست‪ ،‬چرا که انتخاب محل زندگی و شغل در‬ ‫جدید ورودی ایرانی به کشورهای این منطقه ‪ ۴۸‬هزار نفر‬
‫انسانهای متوسط به دلیل مهاجرت نخبگان را یکی از‬ ‫هر نقطه از دنیا یک حق انسانی است‪ .‬مردم در اروپا هم‬ ‫بود که طبق آخرین آمار سالنامه مهاجرت در سال ‪۲۰۲۱‬‬
‫مشکلات اخیر کشور خوانده و تأکید کرده که «چه بسا به‬ ‫جابهجا میشوند‪ ،‬اما اصطلاحا نمیروند تا برای همیشه گم‬ ‫با ‪ ۱۴۱‬درصد افزایش به ‪ ۱۱۵‬هزار ورودی جدید در سال‬
‫زودی دانشگاههای ما هم همین وضعیت را پیدا میکنند‪.‬‬ ‫بشوند‪ ،‬آنها میروند که موثر واقع بشوند و در عین حال‬ ‫رسیده است‪ .‬بر این اساس رتبه اول مهاجرفرستی بر اساس‬
‫میتوانیم اساتید بسیار خوبی در دانشگاهها داشته باشیم‬ ‫برگردند تا در جامعه خودشان اثرگذار شوند‪ .‬با ایتالیاییهایی‬
‫ولی به دلایل مختلف و با این شیوه گزینش‪ ،‬استادان خبره‬ ‫در آمریکا و کانادا مواجه شدم که مهاجرت کرده بودند‪ ،‬نه‬ ‫نرخ رشد مهاجر جدید را ایران ثبت کرده است‪».‬‬
‫و توانمندی را در آینده نخواهیم داشت‪ .‬چهبسا چنین امری‬ ‫برای اینکه همیشه در آمریکا باشند بلکه آمده بودند یک‬ ‫اوتأکید کرد که دولت برای هر کدام از این مهاجران‬
‫در حوزه پزشکی‪ ،‬علوم رفتاری‪ ،‬علوم انسانی و علوم پایه‬ ‫موقعیت خوب شغلی و فرهنگی پیدا کنند‪ ،‬نه برای اینکه‬ ‫هزینهای کرده و کشورهای مقصد بدون آنکه هزینهای کرده‬
‫نیز صادق است‪ .‬بطور کلی مهاجرتها برای آینده کشور‬ ‫علیه سرزمین خودشان باشند بلکه احتمالا مجدد به سرزمین‬
‫خطرناک است‪ ،‬چراکه اصولا حل معضلات کشور باید به‬ ‫خودشان برگردند‪ .‬این در حالی است که بر اساس آمارها‬ ‫باشند‪ ،‬نیروی انسانی متخصص را جذب میکنند‪.‬‬
‫دست نخبگان حل شود‪ ،‬اما وقتی آنها خارج میشوند‪ ،‬دیگر‬ ‫این آمارها در حالی اعلام میشود که مقامات دولت‬
‫مسیر مهاجرت ایرانیها یکطرفه است‪».‬‬ ‫همچنان در موضع انکار و تکذیب هستند‪ .‬عباس عبادی‬
‫برنمیگردند‪».‬‬ ‫به گفته این جامعهشناس «ایرانیها عموما میروند تا‬ ‫معاون پرستاری وزارت علوم نیز آمارهای مهاجرت پرستاران را‬
‫این آسیبشناس افزوده که «طبیعتا وقتی در کشوری‬ ‫در کشور دیگری بمانند‪ ،‬به همین دلیل است که ایرانیان‬ ‫رد کردهوگفته«آماریکهدرخصوصآمارمهاجرتپرستاران‬
‫فرار مغزها و مهاجرت نخبگان اتفاق میافتد‪ ،‬به لحاظ‬ ‫مهاجرتکرده نقش عمدهای در ساختن جهان دیگر پیدا‬ ‫درفضای مجازی به آن اشاره میشود‪ ،‬درست نیست»‪ .‬او‬
‫علمی پیشرفت چندانی در آینده نخواهیم داشت‪ .‬چهبسا‬ ‫میکنند‪ ،‬مثل این نیست که یک دورهای قبل از انقلاب‬ ‫البته آماری نیز درباره مهاجرت پرستاران ارائه نداده است!‬
‫روزبهروز پسرفت هم میکنیم‪ .‬بنابراین در این مقوله دولت‬ ‫کارگران ایرانی به ژاپن و کویت میرفتند سرمایه کسب‬ ‫روحالله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی ابراهیم‬
‫باید شرایطی را برای نخبگان مهیا کند تا آنها اگر برای ادامه‬ ‫میکردند و برمیگشتند‪ ،‬این مساله حکایت از بحران ایران با‬ ‫رئیسی هم درباره آمار مهاجرت از کشور گفته که «آمار‬
‫جهان پیرامونی دارد و نقش اساسی آن به دولت و گروههای‬ ‫مجموعهها‪ ،‬افراد و شرکتهای مهاجرت کننده در حال‬
‫تحصیل خارج میشوند حداقل برای خدمت بازگردند‪».‬‬
‫سعید معیدفر جامعهشناس نیز آذرماه امسال در گفتگو‬ ‫ذینفوذ‪ ،‬تجار‪ ،‬روشنفکران و سیاستمداران برمیگردد‪».‬‬ ‫حاضر اصلاً خطرناک نیست‪».‬‬
‫با روزنامه «هممیهن» دلیل مهاجرت گسترده ایرانیان را‬ ‫این جامعهشناس افزایش ‪ ۳۵‬درصدی نرخ مهاجرت در‬ ‫سردار علی فدوی جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران‬
‫«تنگناهای امنیتی‪ ،‬مشکلات اقتصادی‪ ،‬تنفر و انزجار نسبت‬ ‫ایران را «نگرانکننده» خوانده و گفته که «این مساله‪،‬‬ ‫انقلاب اسلامی هم بدون اشاره به سیلی از مشکلات‬
‫نشانگر آن است که جامعه ناآرام بوده و در حالت عدم‬ ‫اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و سیاسی که سبب مهاجرت گروه گرو ِه‬
‫به مبدأ‪ ،‬احساس پوچی در کشور خود» دانسته است‪.‬‬ ‫وجود اطمینان اجتماعی‪ ،‬فروریخته است‪ .‬وقتی در محلی‬ ‫ایرانیان از کشور میشود‪ ،‬مهاجرت از کشور را به «نبرد میان‬
‫این جامعهشناس گفته که «در هفته تعداد زیادی از‬ ‫بلایای طبیعی مثل زلزله یا سیل بیاید یا درگیر جنگ شود‪،‬‬ ‫حق و باطل» ارتباط داده و به برنامهریزی عدهای در خارج‬
‫مهاجران در دریای مدیترانه جان خود را از دست میدهند‪.‬‬ ‫افراد از آن خارج میشوند‪ .‬این موضوع نشاندهنده آن‬
‫اکثر این افراد از ایران‪ ،‬افغانستان‪ ،‬نیجریه و سایر کشورهایی‬ ‫است که در جامعه انفجاری و همه را از جای خود کنده‬ ‫از کشور مربوط دانسته است‪.‬‬
‫هستند که از نظر ساختار توسعه و جایگاه اجتماعی با‬ ‫است‪ .‬امر تلخی که افراد‪ ،‬راهحل برونرفت از شرایط را‬ ‫جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفته‬
‫مشکلات جدی مواجهند‪ .‬در واقع این افراد مبدأ و مقصد‬ ‫مهاجرت از کشور میدانند‪ .‬این یک رویکرد بدی است که‬ ‫است‪« :‬از تک تک نفراتی که به خارج میروند چه پزشک‬
‫را مقایسه نمیکنند و تنها قصد رفتن دارند که میتوان از آن‬ ‫و چه پرستار مطلع هستیم حتی میدانیم چه بیمارستانی‬
‫بهعنوان فرار یاد کرد و نه مهاجرت‪ .‬امروز عده زیادی از‬ ‫در ایران جاری و ساری شده است‪».‬‬ ‫میروند و چقدر حقوق میگیرند‪ .‬چون بیشتر از همه مطلع‬
‫تقی آزاد ارمکی افزوده که «اثرات این ناامنی و بیاعتمادی‬
‫کشور فرار میکنند نه مهاجرت‪.‬‬ ‫یک یا دو روزه حل نمیشود‪ .‬بلکه این بیاعتمادی در جامعه‪،‬‬ ‫هستیم خیلی بیشتر از همه غصه میخوریم‪».‬‬
‫او در ادامه گفته که «بسیاری از مهاجران احساس میکنند‬ ‫در آنسو اما کارشناسان نظراتی متفاوت دارند‪ .‬علی‬
‫در کشور خود بهعنوان انسان و فردی که دارای جایگاه و‬ ‫خرسندی دانشیار گروه مدیریت و برنامهریزی آموزشی‬
‫دانشگاه «علامه» اعلام کرد که «برای وضعیت دشواری که‬
‫منابع و منافع است‪ ،‬شناخته نمیشوند‪».‬‬