Page 14 - (کیهان لندن - سال سى و دوم ـ شماره ۵۹ (دوره جديد
P. 14
ﺻﻔﺤﻪ - Page 14 - 14ﺷﻤﺎﺭﻩ 59
ﺟﻤﻌﻪ 24ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ 30ﺍﺭﺩﻳﺒﻬﺸﺖﻣﺎﻩ 1395ﺧﻮﺭﺷﻴﺪﻯ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﺠﻠﺲ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏ »ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﺔ ﺷﺎﻩ« ﻧﻮﺷﺘﺔ ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﺍﻓﺨﻤﻰ)(5 ﻗﻀﻴﻪ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﻭ ﻧﻘﺶ ﻗﻮﺍﻡ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﺠﻠﺲ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺟﻨﺠﺎﻟﻰ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻧﻔﺖ ﺷﻤﺎﻝ ،ﻭﺭﻭﺩ ﻭﺯﺭﺍﻯ ﺗﻮﺩﻩﺍﻯ ﺑﻪ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ، ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ:
ﻭ ﻏﻴﺮﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩ .ﻗﻮﺍﻡ ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﺐ ﺑﺎﺯﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻗﻮﺍﻡ ﻭ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﺍﺭﺗﺶ ﺑﻪ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ
ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺷﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﻭﺯﻯ ﻛﻪ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺗﺼﻤﻴﻢ
ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ـ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺼﺪﻕ ،ﺟﻤﺎﻝ ﻧﮕﺎﺷﺘﻦ ﺭﻭﺍﻳﺘﻰ ﺟﺎﻣﻊ ﻭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻴﻨﺎﻧﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﺓ ﺩﻭﺭﺍﻧﻰ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﺩﻫﻪ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﮔﺮﻓﺖ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﺩﻋﻮﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ
ﺍﻣﺎﻣﻰ ،ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺩﻕ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯﺩ ،ﻗﻮﺍﻡ ﻭ ﺳﺎﺩﭼﻴﻜﻮﻑ،
ﻭ ﺳﻴﺪ ﻣﻬﺪﻯ ﻓﺮﺥ ـ ﻛﻪ ﺟﺰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﺲ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﻭ ﺳﺘﺮگ .ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﻋﻬﺪﺓ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻬﻤﻰ ﺁﻥ ﺳﻔﻴﺮ ﺷﻮﺭﻭﻯ ،ﻣﻮﺍﻓﻘﺘﻨﺎﻣﻪﺍﻯ ﺭﺍ ﺍﻣﻀﺎ
ﺑﺎ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﻭﺟﻪ ﺗﺸﺎﺑﻪ ﻣﻬﻢ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮﺍﺩ ﺯﻳﺮ ﺑﻮﺩ :ﺍﺭﺗﺶ
ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ،ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺁﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺶ ﻫﺎ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻫﺎﻯ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﻴﺔ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺸﻰ ﻻﺯﻡ ﺳﺮﺥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺪﺗﻰ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺷﺶ
ﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﺎﻩ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻔﺘﻪ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ 4ﻓﺮﻭﺭﺩﻳﻦ ﺗﺨﻠﻴﻪ
ﺭﻭﺯ 20ﺩﻯ 1325ﺩﺭ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺳﻠﻄﻨﺘﻰ ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻨﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻯ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﺩﻗﺖ ﻭ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻭ ﻣﺘﻌﻬﺪ .ﻣﺆﻟﻒ ﻛﺘﺎﺏ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻰﻛﻨﺪ؛ ﺑﻴﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ
ﻣﺘﺤﺼﻦ ﺷﻮﻧﺪ .ﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﺗﺮﺗﻴﺒﺎﺗﻰ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖﺁﻣﻴﺰ
ﺑﺎ ﻗﻮﺍﻡ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ ﻭﻟﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺷﻤﺎ ِﺭ ﺍﻧﺪﻙ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺴﺎﻥ ﺷﻤﺮﺩ .ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﺍﻓﺨﻤﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ »ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ
ﻧﺘﻴﺠﺔ ﻣﻬﻤﻰ ﻧﮕﺮﻓﺖ .ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺭﻭﺣﻴﺔ ﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻫﻰ ﻧﺴﺒﺖ
ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﺍﺩ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻗﻮﺍﻡ ،ﻛﻪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ،ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎﺋﻰ ﭼﻮﻥ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻣ ّﻠﻰ ،ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﺩﺍﻧﺸﻜﺪﺓ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ« ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ؛
ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﺎﻣﺶ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﺨﺘﻠﻂ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺷﻮﺭﻭﻯ
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﻫﺒﺮ ﺣﺰﺏ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺕ ﻭﺍﺭﺩ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ،ﺩﺑﻴﺮﻛﻠ ّﻰ ﻛﻤﻴﺘﺔ ﻣ ّﻠﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺳﻮﺍﺩﺁﻣﻮﺯﻯ ﻭ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻫﻔﺖ
ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻣﺎﻩ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ 4ﻓﺮﻭﺭﺩﻳﻦ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ
ﺁﺭﺍء ﺭﺍ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭘﺲ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ .ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎﻝ ﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﺎ ﺷﻴﻮﻩ ﻫﺎﻯ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ
ﺍﺯ ﺍﻭ ﻋﻠﻰ ﺍﻣﻴﻨﻰ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻧﺶ ﻣﺠﻠﺲ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺑﺮﺳﺪ.
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﻭﻟﻰ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻗﻮﺍﻡ ﺩﺭ ﺁﺭﻣﺎﻥ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺷﺎﻩ ﻭ ﻣﺸﺎﻭﺭﺍﻥ ﻧﺰﺩﻳﻜﺶ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪ. ﺑﻪ ﻣﻮ ﺟﺐ ﻣﻜﺎ ﺗﺒﺎ ﺕ ﻗﻮ ﺍ ﻡ ﻭ
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥﻫﺎ ﻛﻪ ﻧﻔﻮﺫ ﻣﺤﻠﻰ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺳﺎﺩﭼﻴﻜﻮﻑ 51 ،ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ ﺳﻬﺎﻡ ﺁﻥ
ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺑﺮ ﻧﺘﻴﺠﻪﻫﺎﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺮﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﻛﺘﺎﺑﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ،ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻮﺷﺖ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺟﺎﻣﻊ ﻭ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﻭ 49ﺩﺭﺻﺪ
ﺩﺍﺷﺖ ،ﺁﻥ ﻗﺪﺭﻫﺎ ﻣﻄﻠﻖ ﻧﺒﻮﺩ .ﺍﺻﻞ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻌﻠﻖ ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ.
ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻗﻮﺍ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﻤﻰﺩﺍﺩ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻴﻨﺎﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎﻯ ﻓﺎﺟﻌﻪ ﺑﺎﺭﺵ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﻭﺻﻒ ﻭ ﺷﻤﺎﺭﺵ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ 25ﺳﺎﻝ ﻣﻌﺘﺒﺮ
ﻭﺯﻳﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﺓ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺩ ،ﭘﺲ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ 25ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪﻯ ﻫﺮ ﻳﻚ
ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻰﺭﻓﺖ ﻗﻮﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﺳﺖ .ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﻪ ﺩﻫﺔ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻓﺨﻤﻰ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﭘﻰ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﺩﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭ ﻣﺂﺧﺬ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺻﺎﺣﺐ 50ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ ﺳﻬﺎﻡ
ﻛﺮﺳﻰ ﺧﻮﺩ ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻴﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ .ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﭘﻴﺮﻭﺯ
ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺩﻛﺘﺮ ﺭﺿﺎﺯﺍﺩﻩ ﺷﻔﻖ ﻛﻪ ﻧﻔﺮ ﭘﮋﻭﻫﺸﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺍﻧﺎ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺭﻭﺍﻳﺘﻰ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﺓ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺩﻭﺭﺍﻧﺶ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺗﻼﺵ ﻭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ،ﻫﻢ ﺍﺯ
ﺳﻴﺰﺩﻫﻢ ﺍﺯ ﻓﻬﺮﺳﺘﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ 12ﻧﻔﺮ ﻧﻈﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ،
ﻧﺨﺴﺖ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍﻩ ﻣﻰﻳﺎﻓﺘﻨﺪ، ﻫﺮﭼﻪ ﻏﻨﻰ ﺗﺮ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺁﺭﺷﻴﻮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺷﻔﺎﻫﻰ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ،ﻭ ﻭﻳﺮﺍﺳﺘﺎﺭﻯ 9ﺗﻚ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﭘﺮﻣﺎﻳﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﺓ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺑﻮﺩ .ﻗﻮﺍﻡ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﺔ ﺧﻮﺩ
ﺍﺩﻋﺎﻯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻭﻟﻰ ﻣﺮﺩﻡ
ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺩ. ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ،ﺑﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﺎﻯ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺑﺎ ﺷﻤﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﺍﻥ ﺑﺎ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﻭﻯ ﺍﻣﻀﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ
ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﻧﻮﺳﺎﻧﺎﺕ
ﻗﻮﺍﻡ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮﺩ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ .ﻭﻟﻰ ﻭ ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍ ِﻥ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ،ﺍﺯ ﺳﻮﺋﻰ ،ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻭ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺷﺎﻩ ،ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ،ﻧﻴﺰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭ
ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﺍﻣﺮ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎﻃﻦ ﺁﻥ.
ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻗﻮﺍﻡ ﺑﺎ ﺍﺭﺗﺶ ،ﻛﻪ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﺷﻨﺎﺋﻰ ژﺭﻑ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺩﺓ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎ ﻭ ﺩﮔﺮﮔﻮﻧﻰ ﻫﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ...
ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 21ﺧﺮﺩﺍﺩ ﻗﻮﺍﻡ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﺓ
ﺑﻮﺩ ...ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 7ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺟﺪﻳﺪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ،ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺍﻳﺮﺍ ِﻥ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺷﻤﺮﺩ .ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺩﺳﺖ ﺍﻭﻝ ﻭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺧﻮﺩ ،ﻣﻈﻔﺮ ﻓﻴﺮﻭﺯ ،ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺃﺱ
ﺑﺎ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺩﻭ ﺳﻮﻡ ﺁﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﻫﻴﺄﺗﻰ ﺑﻪ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﺗﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﺓ
ﻭﺯﻳﺮﻯ ﻗﻮﺍﻡ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺧﻮﻳﺸﺎﻥ ،ﻧﺰﺩﻳﻜﺎﻥ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺑﻦ ﻣﺎﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ. ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻯ ﺩﻭﻟﺖ
ﺭﻭﺯ 12ﻣﻬﺮ ﺑﺎ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ 93ﺭﺃﻯ ﺍﺯ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ،ﺑﻪﺭﻫﺒﺮﻯ ﺟﻌﻔﺮ
120ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﺓ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺭﺃﻯ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻓﺨﻤﻰ ﺍﺯ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎ ﻭ ﮔﻤﺎﻥ ﭘﺮﻭﺭﻯﻫﺎﻯ ﺭﺍﻳﺞ ﺩﺭ ﻣﻰﮔﺬﺭﺩ ﻭ ﺑﺮﭘﺎﻳﺔ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﭘﻴﺸﻪﻭﺭﻯ ،ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺩﺍﺩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ،ﺍﻗﻠﻴﺘﻰ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻭ ﺧﻮﺩﻣﺨﺘﺎﺭ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ،
ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﻭﺍﻳﺘﻰ ﺟ ّﺬﺍﺏ ﻭ ﺟﺎﻣﻊ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻧﻰ ﻣﻬﻢ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﻰﺩﻫﺪ؛ ﺩﻭﺭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﻰﺭﻓﺖ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﻪ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ .ﻓﻴﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ
ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺭﺍ ﻫﺪﻑ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻛﻮﺑﻨﺪﺓ ﺧﻮﺩ 23ﺧﺮﺩﺍﺩ ﻣﻮﺍﻓﻘﺘﻨﺎﻣﻪﺍﻯ ﺭﺍ ﺍﻣﻀﺎ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺷﻤﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻫﺮﻣﺰ ﺣﻜﻤﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺴﻴﺮ ﺩﮔﺮﮔﻮﻧﻰ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺁﺭﻣﺎﻥﮔﻮﻧﻪ ﺭﻗﻢ ﺯﻧﺪ. ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﭘﻴﺸﻪﻭﺭﻯ
ﻣﺘﻨﻔﺬ ﭼﻮﻥ ﻋﺒﺎﺱ ﻣﺴﻌﻮﺩﻯ ﻣﺪﻳﺮ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﺓ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﻨﺎﻗﺸﻪﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ،
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﺔ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ،ﻋﺒﺪﺍﻟﻘﺪﻳﺮ ﺁﺯﺍﺩ، ﺍﺳﺖ ،ﺑﺮ ﻋﻬﺪﺓ ﺍﻭﺳﺖ ،ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪﺷﻜﻠﻰ ﺑﻮﺩ؛ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎﻥ ،ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺍﻓﺴﺮﺍﻥ ﺍﺭﺷﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖﻫﺎﻯ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ،ﻭ ﺍﻣﺎﻣﻰ ﺍﻫﺮﻯ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻓﻮﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺠﺎﺕ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﻭ ﺑﻘﻴﺔ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻏﺎﺯ ﺟﻨﮓ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺍﺭﺗﺶ ،ﻫﻮﺍﺩﺍﺭ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻮﺩﻧﺪ، ﺁﻧﻜﻪ ﺟﻮﺭﺝ ﻭﻯ.ﺁﻟﻦ )George V. ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺍﺭﺍﺿﻰ ،ﺣﻜﻮﻣﺖ ،ﺍﺭﺗﺶ،
ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺩﺭ ﻣﻌﺎﻫﺪﺓ ﻧﻔﺖ ﻛﻪ ﺧﻄﺔ ﺷﻤﺎﻝ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﻣﻰﺩﻫﺪ .ﺩﺭ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﻓﺮﺻﺖ ﻛﺎﻓﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺍﻏﻠﺐ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﻃﺒﻘﺔ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ، (Allenﺳﻔﻴﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭ ،ﺩﺭ ﻣﺎﻟﻴﺎﺕﻫﺎ ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ،ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ.
ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻭ ﺯﻳﺎﻥﺑﺨﺶ ﺑﻮﺩ ﺭﻭﺯ 28ﻣﻬﺮ ،ﻗﻮﺍﻡ ﻭﺯﺭﺍﻯ ﺗﻮﺩﻩﺍﻯ ﺭﺍ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻋﺎﺩﺕ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻏﻴﺮﻧﻈﺎﻣﻰ ﻣﺎﻩ ﻓﺮﻭﺭﺩﻳﻦ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪ ،ﺷﺪﺕ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 25ﺧﺮﺩﺍﺩ ﻗﻮﺍﻡ ﺑﺎ ﭘﺬﻳﺮﺵ
)»ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﻣﻌﺎﻫﺪﺓ ﺻﺪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﺯ ﻫﻴﺄﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﻋﻠﻰ ﺑﻪ ﺗﻬﺪﻳﺪﻯ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺪﻝ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺑﺒﺮﻧﺪ .ﻗﻮﺍﻡ ،ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺁﺭﺍﻡ ﮔﺮﻓﺖ .ﺁﻟﻦ ﺍﺯ ﻣﻮﺭﻯ)، (Murray ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﻓﻘﺘﻨﺎﻣﻪ ﺳﻼﻡﺍﷲ ﺟﺎﻭﻳﺪ،
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ«( ،ﺷﺪﻳﺪﺍً ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺆﺍﺧﺪﻩ ﺷﺎﻳﮕﺎﻥ ،ﺣﻤﻴﺪ ﺳﻴﺎﺡ ﻭ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺷﻮﻧﺪ .ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺷﻮﺭﻭﻯ ،ﺳﺮﻟﺸﻜﺮ ﺍﺭﻓﻊ، ﺳﻠﻒ ﺧﻮﺩ ،ﺟﻮﺍﻧﺘﺮ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻭ ﻓﻌﺎﻝﺗﺮ ﻭﺯﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﭘﻴﺸﻪﻭﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺣﺘﻰ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﻗﻮﺍﻡ ﻫﻢ ﺭﺍ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﻔﻘﺎﺯ ﻣﻬﺎﺟﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺮﺍﺯﻳﺮ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺘﺎﺩ ﺍﺭﺗﺶ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺿﺪ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺑﻮﺩ .ﺍﻭ ﺑﺎ ﺷﺎﻩ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺗﻰ ﺣﺴﻨﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﻛﺮﺩ .ﺩﻭ
ﺩﭼﺎﺭ ﺗﺐ ﻣﻠﻰﮔﺮﺍﻳﻰ ﺷﺪﻧﺪ .ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﻳﻜﺘﺮﻳﻦ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺰﻭﺩﻯ ﺗﻤﺎﻡ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰﺭﻓﺖ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭ ﻭ ﺳﺮﻟﺸﻜﺮ ﻭ ﻣﻴﻬﻤﺎﻥ ﺩﺍﺋﻤﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ ،ﻋﺒﺎﺱ ﺍﺳﻜﻨﺪﺭﻯ ،ﻳﻜﻰ ﺍﺯ
ﻣﻜﻰ ،ﻣﻈﻔﺮ ﺑﻘﺎﻳﻰ ﻭ ﻏﻼﻡﺣﺴﻴﻦ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺷﺎﻩ ﺑﺪﻝ ﺷﺪ .ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 12ﺁﺫﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺮﺝﺍﷲ ﺁﻕﺍﻭﻟﻰ ﺭﺍ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻭﻯ ﻛﺮﺩ. ﺟﻤﻌﻪ ﻭ ﻫﻤﺒﺎﺯﻯ ﻭﺍﻟﻴﺒﺎﻝ ﻭ ﺗﻨﻴﺲ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻣﺆﺳﺲ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ،ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﺍﺭ
ﺭﺣﻴﻤﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺡ ﺣﺰﺏ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺕ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﺳﺖ ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺍﻓﺴﺮﺍﻥ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺭﺍ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ،ﺳﭙﻬﺒﺪ ﺣﺎﺝﻋﻠﻰ ﺭﺯﻡﺁﺭﺍ، ﺷﺎﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﻭ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰﻫﺎﻯ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﻣﺠﻠﺲ ﻛﻨﺎﺭﻩﮔﻴﺮﻯ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 16ﺁﺫﺭ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﮔﺬﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﻰﺩﺍﺩﻧﺪ، ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺑﻖ ﺳﺘﺎﺩ ﺍﺭﺗﺶ ﻭ ﺭﻗﻴﺐ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺭﺍ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺍﻭ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺷﺪ.
ﺧﻮﺍﺟﻪﻧﻮﺭﻯ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﻗﻮﺍﻡ، ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍﻫﻰ ﺑﻴﻦ ﺭژﻳﻢ ﺗﻮﺗﺎﻟﻴﺘﺮ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 29ﺗﻴﺮ 1325ﻗﻮﺍﻡ ﺭﺳﻤﺎً
ﺩﺭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﻧﻈﺎﻡ ﻣﻠﻰ ﻏﻼﻡ ﻳﺤﻴﻰ ﺩﺍﻧﺸﻴﺎﻥ ﺳﻴﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﭘﻴﺸﻪ ﻭﺭﻯ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﻭ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ ﻏﺮﺑﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻪ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺣﺰﺏ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺕ )ﻛﻪ ﺧﻮﺩ
ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻧﻔﺖ ﺷﺪ .ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 29ﻣﻬﺮ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻰﻃﺮﻓﻰ ﺁﺳﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ؛ ﺩﺭ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ( ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪ.
ﻗﻮﺍﻡ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﻣﻔﺼﻞ ﺩﺭﺑﺎﺭﺓ ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﺟﺰ ﺩﺭ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ 600ﺍﻓﺴﺮ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺩﻳﺪﻥ، ﺍﺭﻓﻊ ،ﺍﺯ ﻛﺴﻮﺕ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﮕﻰ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎﻯ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 2ﻣﺮﺩﺍﺩ ،ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﻭﺍﻛﻨﺶ
ﺳﻔﺮﺵﺑﻪ ﻣﺴﻜﻮﺭﺍﺑﻪﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﺴﺨﻪﺍﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻪﻣﺤﺾ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﺔ ﻫﻮﺍﻧﻮﺭﺩﻯ ،ﺑﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﻭ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﺯﺭﺱ ﻛﻞ ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﻯ ﺷﺮﻗﻰ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﻧﻔﺖ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻗﻮﺍﻡ ،ﺑﻪ ﺍﻭ ﻟﻘﺐ
ﺍﺯ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻧﻔﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﺩﭼﻴﻜﻮﻑ ﺍﻣﻀﺎ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻛﻨﻨﺪﺓ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭ ﻧﻈﻢ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻧﺠﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺳﻴﻞ ﺍﺳﻠﺤﻪ ،ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﻭ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ،ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﺍﻭ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺟﺴﻮﺭﺍﻧﻪ ﺭﺍ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﺷﺮﻑ ﺩﺍﺩ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﺮﺩ .ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻮﻧﺪ ،ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﺮﮔﺬﺍﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺩﺭ 5000ﻣﺴﻠﺴﻞ 100 ،ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻔﻨﮓ ﻭ ﻛﻪ ﺟﺪﺍﻳﻰﻃﻠﺒﺎﻥ ﺍﺩﺍﺭﻩﺷﺎﻥ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ، ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺍﻭ ﺑﻪ ﺷﺎﻩ ﮔﻔﺖ ﺍﻳﺎﻻﺕ ﻣﺘﺤﺪﻩ ﻛﻪ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺗﻤﺎﻡ
ﺭﻭﺯ ،ﻻﻳﺤﻪﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﻭﺯ 15ﺁﺫﺭ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺭﺯﻡﺁﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻣﻬﻤﺎﺕ ،ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺷﺪ .ﺭﺯﻡﺁﺭﺍ ﺩﺭ ﻓﻨﻮﻥ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺠﺎﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﻭﺍﺭﺩ ﺟﻨﮓ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺭﺍ ﺣﺬﻑ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ
ﺷﺪ ،ﻻﻳﺤﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﺭﺿﺎﺯﺍﺩﻩ ﺑﻪ ﺯﻧﺠﺎﻥ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﺯﻳﺮ ﺑﻮﺩ .ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺳﺮﺁﻣﺪ ﺑﻮﺩ ،ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺓ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺍﻣﻴﺮ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ ،ﻭﻟﻰ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺍﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻏﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﻴﺪ .ﻓﺮﻣﺎﻥ
ﺷﻔﻖ ﻭ ﭼﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﺓ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺣﺴﻴﻦ ﻫﺎﺷﻤﻰ، ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺮﻭ ﺍﺭﺗﺶ ﺷﺪ ،ﻭ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﺔ ﻧﺎﺩﺭﻯ ﺑﻮﺩ. ﺭﺍ ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﻨﺪ ،ﺁﻧﻬﺎ ﺗﺎﺯﻩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺷﺎﻩ ﻗﻮﺍﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺭﺩ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺑﺎ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﻭ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﺓ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺸﺮﻭﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻭﻟﻰ ﺑﺰﻭﺩﻯ ﺑﻪ ﺗﻬﺪﻳﺪﻯ ﺭﺯﻡﺁﺭﺍ ﺟﺎﻩﻃﻠﺐ ﺑﻮﺩ .ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﺎﺭﺝ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺣﺘﻤﺎ ّﻻ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻰ ﻛﺎﻣ ًﻼ ﺑﺮﺗﺮ
ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺗﻰ ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ، ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺪﻝ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻰﺭﻓﺖ ﺍﻭ ﺩﺭ 13ﺗﻴﺮ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻤﻠﺔ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ
ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﮔﻮﺵ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻣﺴﻠﺢ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻣﻰﺷﺪ .ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺘﺎﺩ ﺍﺭﺗﺶ ﺷﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺷﺎﻩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺨﺎﻃﺮﻩﺁﻣﻴﺰ ﺍﺳﺖ .ﺁﻟﻦ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻭ ﺩﺍﺩ .ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 12ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻗﻮﺍﻡ ﻫﻴﺄﺕ
ﺑﻬﺘﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺣﻤﻠﻪ ﺩﺍﺩ ....ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 21ﺁﺫﺭ ﭘﻴﺸﻪﻭﺭﻯ ﻗﺪﺭ ﺭﻭﺷﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﺪﻑ ﺍﻳﻦ ﺷﻮﺭﺵ ﺩﺭ ﺻﺪﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ ﻣﻘﺘﻀﻴﺎﺕ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻜﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺳﻪ
102ﺭﺃﻯ ﺍﺯ 104ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﺓ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ ﺻﺪ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩﺵ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺧﻮﺩﻣﺨﺘﺎﺭ ﻭ ﺗﺎﻛﺘﻴﻜﻰ ﺗﻬﺎﺟﻤﻰ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﻮﺍﻡ ﻫﻢ ﻛﺮﺩ. ﻭﺯﻳﺮ ﺗﻮﺩﻩﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻯ
ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺭﺳﻴﺪ .ﺍﺳﺘﺎﻟﻴﻦ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺭﺩ ﺷﻬﺮ ﻣﺮﺯﻯ ﺟﻠﻔﺎ ﺑﻪ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﻛﺸﻮﺭ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﻭ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﺑﺮﺁﻣﺪ. ﺷﺎﻩ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎﻯ ﺁﻟﻦ ﺑﻪ ﺑﻬﺪﺍﺭﻯ ،ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ
ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺖ ،ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮ ﺷﺪ ﻭ ﺭﻓﺘﻨﺪ .ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﺷﻮﺭﺷﻴﺎﻥ ﻏﻼﻡ ﻳﺤﻴﻰ ﺑﻮﺩ .ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﻮﺍﻡ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﺩﺍﺩ .ﻗﻮﺍﻡ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮﺩ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺮ ﻭ ﺑﺤﺚ ﻭ ﻛﺸﻤﻜﺶ
ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻗﻮﺍﻡ ﺭﺍ ﺧﺸﻦﺗﺮ ﻛﺮﺩ. ﺩﺍﻧﺸﻴﺎﻥ ﻫﻢ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺒﺮﺩ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺪﺍﺭﻙ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ،ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﺔ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮﺩ .ﻭﻗﺘﻰ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺑﻰﺣﺮﻛﺖ ﻧﻤﻰﻣﺎﻧﺪﻧﺪ .ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺩﻓﺎﻉ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ .ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ
ﻭﺍﺣﺪﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﭘﻰ ﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﻳﺮﺓ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺑﻪ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻭﻇﻴﻔﺔ ﺳﺘﺎﺩ ﻛﻞ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﺩﻫﺎﻯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺍﺭﺗﺶ ﺑﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻢ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻧﻰ ﺩﺍﺷﺖ ،ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ
ﺍﻣﻮﺭ ﻳﻮﻧﺎﻥ ،ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﻧﻬﺎﺩ ،ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺷﻜﻠﻰ ﻗﺎﻃﻊ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻗﻠﻤﺮﻭﺍﺵ ﺩﺳﺖ ﻧﺨﻮﺭﺩﻩ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻭ ﻫﻢ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻋﻀﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻫﻴﺄﺕ
ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻫﻢﺗﺮﺍﺯ ﻳﻮﻧﺎﻥ ﻭ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺷﻮﺭ ﻭ ﺷﻌﻒ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺍﺳﺖ؛ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻜﺮﺩﻥ ﻧﺎﻣﻌﻘﻮﻝ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻛﻨﺪ. ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺍﺷﺖ .ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ
ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻳﻌﻨﻰ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺍﺣﻤﺪ ﺯﻧﮕﻨﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﻣﻠﺖ ﺭﺍ ﺩﺳﺘﺨﻮﺵ ﺧﻄﺮﻯ ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ،ﺗﺴﻠﻴﺤﺎﺕ، ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﺍﻳﺎﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺖﻫﺎ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺻﻠﻰ ﺩﻛﺘﺮﻳﻦ ﺗﺮﻭﻣﻦ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﻔﺮﺍﺕ ﺍﺭﺗﺶ ﻭﺍﺭﺩ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺷﺪ ﺩﻫﺸﺘﻨﺎﻙ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻧﺪﮔﺎﻥ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻯ ﻭ ﻧﻔﺮﺍﺕ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺍﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﻳﺎﻟﺘﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻭ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻭﺭﻭﺩ ﺳﻪ ﻭﺯﻳﺮ
ﻧﻮﺷﺖ» :ﮔﻮﻳﻰ ﻭﺭﻭﺩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻣﺴﻠﺢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﺑﺎ ﺭژﻳﻢ ﺁﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﺩﺭ ﻫﻴﺄﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪﻣﻨﺰﻟﺔ
ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 18ﺁﺫﺭ ،ﻗﻮﺍﻡ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻰ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﻣﻨﻮﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺗﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﺩﺍﻭﺭﻯﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ »ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﻓﻌ ًﻼ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻭﻋﺪﺓ ﻧﻔﺖ ،ﺍﺳﺘﺎﻟﻴﻦ ﺭﺍ
ﻛﺮﺩ ...ﻣﺮﺩﺍﻥ ،ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻫﻤﻪ ﺟﺰ ﺗﺮﺱ ﻭ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﻫﻢ ﺭﺍﺿﻰ ﻧﮕﻪﻣﻰﺩﺍﺷﺖ .ﺑﻰﺗﺮﺩﻳﺪ ﻛﻮﺩﺗﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺑﻮﺩ.
ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺷﻮﻗﻰ ﺭﺍ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻣﻰﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﺩﻫﺪ. ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﮔﺰﺍﻓﻪﮔﻮﻳﻰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﻮﺍﻡ ﻣﻰﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﺠﻠﺲ
ﻛﻪ ﺁﺩﻣﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻰﺍﻓﺘﺎﺩ ﻛﻪ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺁﺗﻰ ﺭﺍ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻭ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻭﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ
ﺩﺍﺩ ﻭ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﺭﺃﻯ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻛﺮﺩ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺩﺭﻭﻍﻫﺎﻳﻰ ﺑﻰﭘﺎﻳﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺭﻋﺐ ﺑﺤﺚ ﺩﺭﺑﺎﺭﺓ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻛﻨﺪ .ﺍﻭ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻧﺪﺭﺕ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ«. ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻭ ﻣﺴﺆﻭﻟﻴﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻭ ﻭﺣﺸﺖ ﺍﺳﺖ «.ﺷﻮﺭﺷﻴﺎﻥ 700 ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﻋﻬﺪﺓ ﺣﺰﺏ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ )ﻭ
112ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﺓ ﺣﺎﺿﺮ ﻓﻘﻂ 46ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺶ ﻭ ﺳﻮﮔﻨﺪﻯ ﻛﻪ ﻳﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻓﺴﺮ ﻓﺎﻗﺪ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺩﻩ ﺑﺮ ﺁﻣﺪ .ﺷﺎﻩ ﻗﺎﻧﻊ ﻧﻤﻰﺷﺪ .ﻗﻮﺍﻡ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ( ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺷﻮﺭﻭﻯ
ﺑﺎ ﺍﻭ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺣﺠﺖ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﻫﻢ ﺩﺭ
ﺍﻭ ﺭﺃﻯ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﻗﻮﺍﻡ ﺭﻭﺯﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭ ﻳﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﺼﻤﻴﻢﻫﺎ ﺭﺍ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻳﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺧﻨﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻯ ﺟﺰ
ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﺓ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺷﺪ ﺍﺯ ﻣﺪﺍﺧﻠﺔ ﻏﻴﺮﻣﻨﻄﻘﻰ ﻗﻮﺓ ﻣﻘﻨﻨﻪ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﺩ .ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﺔ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻋﻘﺐ ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﺑﻮﻳﻦ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ
ﻧﺸﺴﺖ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﺔ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﻣ ًﻼ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﻗﻮﺓ ﻣﺠﺮﻳﻪ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺗﺄﺳﻒ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﻜﺮﺩ .ﺍﻭ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻡ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺁﻟﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻧﻔﻮﺫ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺩﺭﻙ ﻛﺮﺩ؛ ﺩﺭﻙ ﺍﻭ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻟﻴﻨﻴﺴﻢ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﻣﺴﻜﻮ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ،
ﻫﺸﺪﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺸﺮﻭﻃﻴﺖ ﻫﻢ ﻭﺍﻗﻊﮔﺮﺍﻳﺎﻧﻪﺗﺮ ﺍﺯ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﺵ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﺎﻟﻴﻦ ﺑﻪﺗﻮﺍﻓﻖ ﺑﺮﺳﺪ ﻭﻟﻰ ﻳﻜﻰ
ﺑﻮﺩ .ﺷﺎﻩ ﻣﻰﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻗﻮﺍﻡ ﺑﻪ ﺷﺪﻥ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰﻯ
ﭘﺎﻳﺎﻧﻰ ﻏﻢﺍﻧﮕﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﺎﺭ ﻣﻰﺁﻭﺭﺩ ،ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺎﺝ ﺩﻫﻰ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﺑﻪﺁﺳﺎﻧﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﻫﻀﻢ
ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻭ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺗﻤﺎﻣﻴﺖ ﺍﺭﺿﻰ ﻛﻤﻚ ﻧﺒﻮﺩ .ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ
ﺍﺩﺍﻣﺔ ﮔﻮﺷﺰﺩ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺔ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺩﻭ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺧﻄﺎﺳﺖ .ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻳﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ
ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻭﺭﻭﺩ ﻭﺯﺭﺍﻯ
ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻭ ﻣﻨﺎﺩﻯ ﺟﻮﺵ ﻭ ﺧﺮﻭﺵ ﺗﻮﺩﻩﺍﻯ ﺑﻪ ﻫﻴﺄﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻻﺯﻡ
ﺑﻮﺩ ﻧﺎﺭﺿﺎﺋﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﺷﻮﺩ .ﺩﺭ
ﻣﺼﺪﻕ ،ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ،ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﺍﺭﺗﺶ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ
ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﺍﺯ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ
ﺩﺭ ﻧﻴﻢﺩﻫﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﻮﺩ. ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﻭ ﻓﺎﺭﺱ ﺑﺎ ﻃﻮﺍﻳﻒ
»ﺩﻧﺒﺎﻟﻪ ﺩﺍﺭﺩ« ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻯ ﺑﻴﻦ ﻗﻮﺍﻡ ﻭ ﺍﺭﺗﺶ
ﺍﺟﺘﻨﺎﺏﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮﺩ .ﻗﻮﺍﻡ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﺍﻯ
ﺍﺷﺮﺍﻓﻰ ،ﺍﻫﻞ ﺍﻣﺮ ﻭ ﻧﻬﻰ ﻭ ﺿﺪ ﭘﻬﻠﻮﻯ