این توافق برای سپاه پاسداران فقط معامله است. سپاه پاسداران ایران نیرومندترین شاخه نظامی ایران است که به سختگیری و خشک‌اندیشی شهرت دارد و از هم‌مذهبان شیعه خود در تمام خاورمیانه پشتیبانی میکند و بسط نفوذ آمریکا و اسرائیل را در منطقه به چالش می‌کشد.
از نظر داخلی مملکت، از نفوذ روزافزونی بهره می‌گیرد و در عین حال بر یک امپراتوری مالی چندین میلیارد دلاری نظارت میکند که لااقل ده درصد اقتصاد ایران و شاید بیشتر را شامل می‌شود. طی سالیان متمادی سپاه پاسداران از تحریم‌های تحمیلی بر ایران بهره برد زیرا بر مهمترین و ثروتمندترین مؤسسات کشور از طرح‌های ساختمانی گرفته تا قاچاق انواع کالاهای ممنوع‌الورود و حتی وجوه مؤسسات خیریه، حکومت و نفوذ مطلق دارد.
در چنین صورتی چگونه سپاه پاسداران از توافق نهایی که موجب تقلیل و احتمالا از بین بردن منابع عایدی آن می‌شود، پشتیبانی میکند.
یک دلیل، وفاداری سپاه به خامنه‌ای است که با نهایت احتیاط مذاکرات درباره نیروی اتمی ایران را اجازه داد؛ ولی به اعتقاد صاحب‌نظران دیگر، اداره شرکت‌های پولساز، پاسداران را تا حدودی به این فکر واداشته که ادارۀ امور و تأمین منافع مادی، عوامل در خور اهمیتی هستند و در نتیجه تا حدودی جهت و هدف ایدئولوژیک آنان را تغییر داده است.
به طور خلاصه رهایی از تحریم برای اقتصاد کشور و سوداگران کمال مطلوب است. و به عبارت دیگر، تسهیل زندگی روزانه مردم عادی ایران، دوام حکومت اسلامی را تضمین و نقش بسیار مهم سپاه را حفظ میکند.
روحانی در سال ۲۰۱۳ در انتخابات پیروز شد برای آنکه وعده داد که موجبات لغو تحریم‌ها را فراهم خواهد کرد. در حالی که بعضی از افراد سپاه پاسداران تا سال ۲۰۱۱ از تحریم‌ها استفاده می‌بردند اقدامات و تدابیر همه‌جانبه و کامل باراک اوباما که موجب کاهش فروش نفت شد و هم‌چنین ممنوعیت نقل و انتقال پول حتی به مهمترین اشخاص نیز بسیار صدمه زد.
تحریم‌ها بر جیب‌های آنان اثر می‌گذاشت
نرگس باج‌اوغلی که دوران دکترای خود را می‌گذراند و در ۹ سال گذشته موفق شد با ۱۵۰ نفر از شخصیت‌های سپاه پاسداران مصاحبه کند می‌گوید: «به گمان من تعداد زیادی از سوداگران که با سپاهیان نزدیک بودند به روحانی فشار آوردند تا اطمینان پیدا کنند مذاکرات دربارۀ توافق به جایی برسد. زیرا تحریم‌ها بر موجودی جیب‌های آنان به شدت تأثیر گذاشته است.» او ادامه می‌دهد: «البته برای آنان نفعی در کار است که خود را مانند یک ارگان دقیق و سختگیر جلوه دهند ولی من تصور می‌کنم اگر کمی با دقت نگاه کنیم می‌بینیم که این طور نیست و آنان دست اندر کار معاملات نیز هستند.»
پاسداران خواهان بقای وضع موجود هستند
صاحب‌نظران را عقیده بر آن است که سپاه پاسداران از یکپارچه بودن بسیار فاصله دارد. آرین طباطبایی یک کارشناس ایرانی در دانشگاه جورج تاون می‌گوید پاسداران خواستار یک جنگ همه جانبه نیستند. با این احوال، آمریکا را به چالش می‌طلبند و با اسرائیل به طور پنهانی مقابله می‌کنند.
به نظر خانم طباطبایی در نهایت امر، سپاه پاسداران خواهان وضع موجود است و می‌خواهد جمهوری اسلامی تقویت شود و پا بر جا بماند ولی اگر همین روال ادامه پیدا کند و مشکلات به دلیل تحریم‌ها و به دلیل انزوای ایران باقی بماند سپاه پاسداران در مخاطره قرار خواهد گرفت و موجب خواهد شد که رژیم اسلامی نیز در مخاطره قرار گیرد.
یکی از حوادث خطرناک برای سپاه پاسداران و متفقان آن، حوادث سال ۲۰۰۹ بود که میلیون‌ها ایرانی به کوچه و خیابان ریختند تا مخالفت خود را با تقلب در آرای انتخابات نشان دهند.
سپاه با همکاری بسیج که متعصبان مذهبی و طرفدار رژیم هستند تظاهرات را با خشونت سرکوب کرد ولی عظمت تعداد مخالفان، رژیم را به وحشت انداخت و آنان را متقاعد ساخت که طغیان مردم ناشی از فقر و وضعیت اقتصادی است و تا تحریم‌ها حذف نشوند این وضع اصلاح شدنی نیست و اقتصاد هنگامی رو به رونق می‌‌رود که تحریم‌ها حذف شوند و تحریم‌ها جز از طریق توافق و معاملۀ ایران و شش کشور از میان نخواهد رفت.
پول نقد، ریاست و قدرت
نشریه هفتگی سپاه پاسداران به نام «صبح صادق» به تازگی بیانات خامنه‌ای را مورد تعبیر و تفسیر قرار داد. وی گفته بود که گروه مذاکره‌کنندگان ایران برای نیل به یک توافق شرافتمندانه شایان پشتیبانی است.
البته برای سپاه پاسداران پشتیبانی از یک توافق ممکن است به خاطر پول و حفظ موقعیت سیاسی خودش باشد.
یک تحلیلگر اقتصادی که سال‌ها در ایران دربارۀ این موضوع تحقیق کرده است و نخواست نامش فاش شود، اظهار می‌دارد برخی از سردمداران سپاه خواهان انحصار هستند و از اقتصاد باز و آزاد که طبعاً به دنبال لغو تحریم‌ها خواهد آمد وحشت دارند. برخی دیگر تصویر بزرگ دیگری از آینده می‌بینند و تصور می‌کنند که اقتصاد باز و آزاد پول‌ها و سرمایه‌های هنگفتی برای سپاه پاسداران به‌همراه خواهد آورد.
حضور و نفوذ سپاه پاسداران در سازمان‌ها و مؤسسات دولتی و انتخاباتی به شدت کاهش پیدا کرده است و روز به روز ضعیف‌تر می‌شود و ممکن است در انتخابات سال آینده تعدادی از محافظه‌کاران از صحنه به بیرون رانده شوند.
البته امکان آن نیز هست که خارج از این مؤسسات و مجالس قانونگ‌ذاری مقام ریاست دیگری به وجود آید ولی همه این کارها پول لازم دارد.
پول مساوی است با ریاست و قدرت.
*منبع: کریستیان ساینس مونیتور
