نتایج یک پیمایش حکومتی؛ نارضایتی گسترده زنان، جوانان و تحصیلکرده‌های دانشگاهی از وضعیت سیاسی ایران

نتایج یک پیمایش حکومتی نشان می‌دهد نارضایتی سیاسی در میان زنان، جوانان و دانشجویان افزایش یافته است. قشرهای تحصیلکرده بیش از دیگران معتقدند وضعیت سیاسی در پنج سال گذشته بدتر شده و در پنج سال آینده نیز بدتر از امروز خواهد شد.

ارزیابی حکومتی «موج چهارم پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان» که سال گذشته توسط «دفتر طرح‌های ملی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ایران» انجام شد از افزایش نارضایتی‌ها در کشور حکایت دارد.

روزنامه «هم‌میهن» در شماره دوشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ در گزارشی بخشی از نتایج این پیمایش حکومتی را منتشر کرده است.

بر این اساس، ۶۲/۳ درصد از زنان شرکت‌کننده در این پژوهش معتقد هستند که وضعیت سیاسی کشور در ۵ سال گذشته بدتر شده است. ۱۸/۹ درصد زنان معتقدند که وضعیت فرقی نکرده و ۱۸/۸ درصد معتقد هستند که وضعیت سیاسی کشور نسبت به ۵ سال گذشته بهتر شده است.

همچنین ۵۸/۲ درصد مردان شرکت‌کننده در این پژوهش معتقدند که وضعیت سیاسی کشور در ۵ سال گذشته بدتر شده است، حال آنکه ۲۴/۳ درصد معتقدند که وضعیت بهتر شده و ۱۷/۵ درصد نیز معتقدند که در وضعیت سیاسی کشور نسبت به ۵ سال گذشته فرقی ایجاد نشده است.

۷۱/۲ درصد از افراد با درآمد بالای ۱۸ میلیون تومان معتقد بودند وضعیت سیاسی کشور در پنج سال گذشته بدتر شده است، این درصد برای افراد با درآمد بین ۹ تا ۱۸ میلیون تومان ۶۱/۹ درصد و برای افراد بین ۳ تا کمتر از ۹ میلیون تومان ۵۴/۸ درصد بوده است.

درواقع با افزایش درآمد از سقف ۹ میلیون تومان به بالا، نگرش شرکت‌کنندگان نسبت به وضعیت سیاسی کشور به صورت معناداری متفاوت است. بر همین اساس، ۱۴/۳ درصد از کسانی که درآمد بیش از ۱۸ میلیون تومان دارند، معتقدند که وضعیت سیاسی فرقی نکرده است، این عدد در بین افراد با درآمد بین ۳ تا ۱۸ میلیون تومان ۱۶/۹ درصد و برای افرادی که درآمد بین ۳ تا ۹ میلیون تومان دارند ۲۰/۵ درصد بوده است.

در همین رابطه ۲۴/۷ درصد افراد با درآمد ۳ تا ۹ میلیون تومان، ۲۱/۲ درصد افراد با درآمد ۹ تا ۱۸ میلیون تومان و ۱۴/۵ درصد افراد با درآمد بیشتر از ۱۸ میلیون تومان معتقدند که این وضعیت بهتر شده است.

درباره وضعیت سیاسی کشور، بیشترین نارضایتی در بین افراد در بازه سنی ۱۵ تا ۲۹ سال است. بر اساس این گزارش ۶۲/۴ درصد شرکت‌کنندگان در این بازه سنی معتقدند وضعیت سیاسی کشور در ۵ سال گذشته بدتر شده است، این درصد برای افراد بین ۳۰ تا ۴۹ سال با کاهش اندکی ۶۱/۴ درصد و در بین افراد بالای ۵۰ سال با اختلاف معناداری ۵۳/۵ درصد عنوان شده است.

در بین افراد ۱۵ تا ۲۹ ساله، ۱۹/۴ درصد معتقدند که فرقی در وضعیت سیاسی ایجاد نشده است، حال آنکه این عدد در بین گروه سنی ۳۰تا ۴۹ سال ۱۷/۴ درصد و در گروه سنی ۵۰ سال به بالا ۱۷/۶ درصد است. گروهی که بیشترین اعتقاد به بهبود وضعیت سیاسی کشور را دارند، افراد ۵۰ ساله به بالا هستند؛ ۲۸/۹ درصد از افراد در این گروه سنی معتقد به بهبود وضعیت سیاسی در ۵ سال گذشته هستند، حال آنکه این درصد در بین ۳۰ تا ۴۹ ساله‌ها ۲۱/۲ درصد و در بین ۱۵ تا ۲۹ ساله‌ها ۱۸/۲ درصد بوده است.

نارضایتی سیاسی همچنین با سطح تحصیلات افراد مرتبط است و افراد با تحصیلات دانشگاهی نارضایتی بیشتری درباره وضعیت سیاسی دارند. ۶۴/۲ درصد شرکت‌کنندگان با تخصیلات دانشگاهیمعتقدند وضعیت سیاسی کشور در پنج سال گذشته بدترشده است.

بیشترین رضایت از بهبود وضعیت سیاسی نیز بیشترین درصد در میان بی‌سوادها بوده با ۳۰/۵ درصد. در آنسو فقط ۲۰ درصد از افراد موافق رضایت شرایط سیاسی تحصیلات دانشگاهی دارند.

پراکندگی جغرافیایی شرکت‌کنندگان نیز نشان می‌دهد نارضایتی از شرایط به شهرهای کوچک گسترده شده است. ۶۲/۱ درصد از افرادی که در شهرهای غیرمرکز استان‌ها سکونت داشته‌اند معتقد بودند شرایط سیاسی بدتر شده است. پس از آن افراد در مرکز استان با ۶۱/۶ درصد معتقد به بدتر شدن وضعیت سیاسی بوده‌اند.

بر اساس این گزارش البرز(۷۴/۵ درصد)، آذربایجان غربی(۷۲/۳ درصد)، همدان (۶۶/۸ درصد)، کردستان (۶۵/۶درصد) و تهران (۶۳/۸ درصد) ۵ استان با بیشترین درصد نارضایتی از وضعیت سیاسی کشور هستند.

میزان نارضایتی تنها در دو استان خراسان جنوبی (۴۵/۲ درصد) و قم (۴۶/۴ درصد) از میانگین ۵۰ درصد پایین‌تر است و در ۲۹ استان میزان نارضایتی بیش از ۵۰ درصد به دست آمده است.

«هم‌میهن» تأکید کرده که یافته‌های این پژوهش نشان‌دهنده افزایش قابل ملاحظه نارضایتی عمومی از وضعیت سیاسی کشور طی ۲۰ سال گذشته است و در حال حاضر بیش از ۶۰ درصد جامعه از وضعیت سیاسی کشور ناراضی هستند. در حالیکه میزان نارضایتی در سال ۱۳۸۲ معادل ۴۱/۹ درصد بوده است و در سال ۱۳۹۴ نیز با یک کاهش محسوس به ۲۲/۲درصد رسیده بود، اما این عدد در سال ۱۴۰۲ به ۶۰/۲ درصد رسیده است.

از سوی دیگر اکثر شرکت‌کنندگان وضعیت سیاسی در پنج سال آینده را بدتر از اکنون پیش‌بینی کرده‌اند. همچنین زنان با ۵۶ درصد بیش از مردان با ۵۵/۱ درصد معتقد به بدتر شدن وضعیت سیاسی کشور در پنج سال آینده هستند.

۶۶/۵ درصد از افراد با درآمد بالای ۱۸ میلیون تومان پیش‌بینی کرده‌اند که وضعیت سیاسی کشور در ۵ سال آینده بدتر خواهد شد، این درصد در بین افراد با درآمد ۹ تا ۱۸ میلیون تومان ۵۷/۸ درصد و در بین افراد با درآمد ۳ تا ۸ میلیون تومان ۴۹ درصد است.

در حالی که بیشترین نارضایتی در گذشته مربوط به نوجوانان و جوانان تا ۳۰ سال بوده، اما پیش‌بینی نارضایتی در آینده در بین افراد ۳۰ تا ۵۰ ساله با ۵۸/۷ درصد بیشتر شده و همچیان گروه سنی ۵۰ به بالا کمترین نارضایتی را از آینده سیاسی کشور دارند.

در پیش‌بینی وضعیت سیاسی در پنج سال آینده، ساکنین البرز با ۷۱/۳ درصد ناراضی‌ترین استان درباره وضعیت سیاسی کشور هستند. پس از آن آذربایجان غربی (۶۸/۸ درصد)، کردستان (۶۳/۱ درصد)، فارس (۶۲/۶ درصد)، همدان(۶۱/۴ درصد) و اردبیل (۶۰/۱ درصد) در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. استان‌های قم (۴۰/۹ درصد)، خراسان جنوبی (۴۲/۹ درصد) و کرمانشاه (۴۳/۵ درصد) کمترین نارضایتی نسبت به وضعیت سیاسی کشور را خواهند داشت.

بر اساس توضیحات ارائه شده از سوی «هم‌میهن» این پیمایش با مصاحبه حضوری با مشارکت ۱۵ هزار و ۸۷۸ نفر و از افراد ۱۵ سال به بالا در ۳۱ استان کشور انجام شد و افراد شرکت‌کننده در این پیمایش به‌ صورت تصادفی انتخاب شدند.

نگرش‌های اقتصادی، مشارکت سیاسی، مسائل و مشکلات کشور، آزادی سیاسی، آزادی‌های اجتماعی، فرهنگی و امنیتی ازجمله مواردی است که در این پیمایش مورد بررسی قرار گرفته است.