نگرانی عربستان سعودی از توافق اتمی (نیویورک تایمز)

طبق اسنادی که اخیراً به ‌وسیلۀ ویکی‌لیکس منتشر شده عربستان سعودی به ‌شدت نگران ایران است و به دنبال آن بوده که توسعۀ شیعه‌گری  را در ایران محدود سازد.

در واقع در چند دهۀ گذشته عربستان سعودی میلیاردها دلار برای سازمان‌های طرفدار خود در دنیا هزینه کرده است تا نفوذ مذهبی خود را در جهان توسعه دهد ولی اسنادی که از عربستان سعودی به تازگی  منتشر شده حاوی نکتۀ عجیبی است و آن این است که گرچه هدف اصلی این کشور از هزینه کردن میلیاردها دلار در درجۀ نخست توسعه وهابیت بوده ولی در عین حال کشور مزبور به دنبال آن بوده که  به شیعه‌گری  ایران نیز آسیب بزند. این اسناد نشان می‌دهد که تا چه حد وزارت امورخارجۀ عربستان سعودی نگران نفوذ مذهبی ایران بوده است. تمام نمایندگی‌های سیاسی عربستان سعودی در آسیا، آفریقا و اروپا کوچکترین اقدامات ایران را دنبال کرده و گزارش می‌داده‌اند و مقامات عالی اطلاعاتی سعودی بر آن بوده‌اند که علیه توسعۀ نفوذ شیعه‌گری اقدام کنند.

وسعت این عملیات عربستان سعودی نشان می‌دهد که تا چه حد کشور مزبور از توافق ایران با شش کشور غربی دربارۀ انرژی اتمی ایران نگران و ناراحت است. این اسناد عمق رقابت این دو کشور را دربارۀ اختلافات مذهبی نشان می‌دهد و گویای وسعت سازمان‌های  سعودی است که متشکل از وزارتخانه‌های آن کشور، امورخارجه و  امور اسلامی، سازمان اطلاعات کشور و نمایندۀ شخص پادشاه می‌باشد.

تازه‌ترین نمونه از اقدامات عربستان سعودی در این زمینه در درجۀ اول همراه ساختن واعظان مساجد اسلامی در کشورهای مخالف با وهابیت  به وسیلۀ پرداخت پول، ساختمان مساجد، مدارس، بیمارستان‌ها در کشورهای مختلف آسیایی و آفریقا به‌عنوان هدیه اسلام وهابی به مسلمانان کشورهای مورد نظر می‌باشد.

گاهی اوقات شخص پادشاه عربستان سعودی دستور می‌داد که به وسیلۀ پارازیت مانع انتشار تلویزیون جمهوری اسلامی شوند. پادشاه شخصاً یک میلیون دلار به یک جمعیت اسلامی در هند کمک کرد.

روسانا حسن که یک پژوهشگر ارشد مطالعات اسلامی  در بنیاد کی‌لیام لندن می‌باشد می‌گوید هزاران سازمان فعال در امور مذهبی وجود دارد که زیر نفوذ عربستان سعودی قراردارند  و مستقیماً یا بطور غیر مستقیم از آن کشور مقرری دریافت می‌کنند.

اگرچه در اسناد فاش شده به وسیلۀ ویکی‌لیکس، به فعالیت‌های مربوط به ایجاد شورش از سوی عربستان سعودی علیه شیعه‌گری اشاره نمی‌شود ولی دامن زدن به اختلافات مذهبی درعراق، سوریه،  لبنان و یمن نشان دهنده آن است که کشور مزبور می‌خواهد به هر قیمتی که ممکن است مانع پیشرفت و توسعۀ مذهب شیعه به‌عنوان مدعی اسلام واقعی در کشورهای مورد بحث شود.

گرچه عربستان سعودی نقش خود را در نفوذ در جمعیت‌های مذهبی و دشمنی  خود را با ایران پنهان نمی‌کند ولی از انتشار این اسناد بسیار ناراضی و نگران است و به اتباع خود اخطار کرده است که با انتشار مفاد این اسناد به عنوان یک اقدام جنائی برخورد خواهد شد.

درحالی که این کشور ارتباط بین این اسناد را با وزارت امور خارجه خود تکذیب نمی‌کند ولی ادعا دارد که بسیاری از اسناد منتشرشده ساختگی است. در عین حال هنگامی که گزارشگران روزنامه نیویورک‌ تایمز نظر جمعیت‌های اسلامی بین‌المللی را که نشانی و شماره تلفن آن در اسناد ذکر شده بود،  مورد سؤال قرار دادند، صحت خبر را تأیید کردند. اخباری که از سوی ویکی لیکس انتشار یافته بیشتر مربوط به سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ می‌باشد.

*منبع: نیویورک تایمز، ۱۶ژوییه ۲۰۱۵

*نویسنده: توماس مونیتا