بیژن فرهودی- متنفذترین صدای یهودیان در کنگره آمریکا مخالفت خود را با توافق هستهای وین بین ایران و کشورهای بزرگ ابراز داشت.
سناتور دموکرات چاک شومر که پیوسته از یاران پرزیدنت اوباما در سنای آمریکا محسوب میشد و تقریبا در هر نبرد پارلمانی از حامیان رییس جمهوری بود شامگاه پنجشنبه ۶ اوت اعلام داشت که در رایگیری به قطعنامه مخالفت با این توافق رای مثبت خواهد داد. شومر در یک بیانیه مفصل دلیل اصلی مخالفت خود را این عنوان کرده که ایران بعد از ۱۰ سال برای تولید بمب اتم آزاد خواهد بود.
این سناتور ارشد دمکرات از ایالت نیویورک که در چند هفته گذشته با حمل نسخهای از توافق وین در کیف دستی خود با پرزیدنت اوباما، جان کری وزیر امورخارجه و وندی شرمن معاون کری در مذاکرات وین ملاقات کرده بود گفت: «طرفداران هر دو سوی این توافق، چه موافق و چه مخالف، استدلالهایی قوی در حمایت از دیدگاه خود عنوان کردهاند که نمیتوان آنها را به سادگی نادیده گرفت. این امر ارزیابی توافق را کاری دشوار و سنجیده ساخته است و بعد از مطالعه عمیق و دقیق و خودکاوی قابل ملاحظه تصمیم گرفتهام که باید با این توافق مخالفت کنم و به قطعنامه عدم رضایت رای مثبت خواهم داد».
سناتور شومر گفت این توافق را در ۳ بخش مورد بررسی قرار داده است: محدودیتهای هستهای ایران در ۱۰ سال نخست؛ محدودیتهای هستهای ایران بعد از ۱۰ سال، و عناصر غیر هستهای و پیامدهای یک توافق. وی افزود که در هر مورد از خود این سوال را پرسیدم که در کدام حالت از وضعیتی بهتر برخوردار خواهیم بود: با توافق و یا بدون توافق؟
به گفته شومر، نظامِ بازرسی در ۱۰ سال نخست توافق بسیار ضعیف خواهد بود و شرایط اعمال مجدد تحریمها در صورت تقلب ایران بسیارسنگین و طاقت فرساست . شومر جدیترین نگرانی خود را از این بابت میداند که بعد از ۱۰ سال ایران سریعا میتواند سلاح هستهای بسازد. سناتور شومر گفت: «از نظر من بعد از ۱۰ سال اگر ایران دارای همین رژیمی باشد که امروز دارد ما با این توافق و نه بدون آن در وضعیتی بدتر قرار خواهیم داشت».
توافق هستهای وین که روز ۱۴ ژوییه بین ایران و کشورهای گروه ۱+۵ حاصل شد اکنون تحت بررسی دقیق قانونگذاران آمریکایی است و کنگره باید تا روز ۱۷ سپتامبر امسال نظر خود را در مورد آن اعلام کند. پرزیدنت اوباما معتقد است که این توافق تمام راههای دسترسی ایران به بمب اتم را مسدود خواهد کرد و هشدار داده که در صورت مخالفت کنگره با آن از اختیارات قانونیاش برای وتوی قطعنامه عدم رضایت استفاده خواهد کرد.
با تصمیم سناتور شومر به مخالفت با این توافق راه برای پیوستن دیگر قانونگذاران دموکراتی که هنوز نسبت به حمایت از این توافق مرددند به جمهوریخواهان مخالف هموار میشود . کوتهزمانی پس از اعلام تصمیم سناتور شومر، الیوت انگل عضو ارشد دموکرات و هم ایالتی شومر در کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان که بسیار انتظار میرفت مخالف توافق وین باشد این مخالفت را رسما اعلام کرد.
سناتور شومر در حالی با توافق وین اعلام مخالفت کرد که خانم نانسی پلوسی رهبر فراکسیون اقلیت دموکرات در مجلس نمایندگان برای ایجاد سدی در برابر مخالفت با این توافق که با مخالفت شدید بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل روبروست تلاش میکند. پلوسی برای کمک به اوباما جهت حفظ وتوی رییس جمهوری به آرای ۱۴۶ عضو دموکرات مجلس نمایندگان نیاز دارد و برای این منظور در هفتههای اخیر جمعا ۶ دیدار با گروههای مختلفی از این نمایندگان به عمل آورده است.
در سنای آمریکا اوباما به آرای ۳۴ سناتور نیاز دارد تا چنانچه مجبور به استفاده از حق وتوی خود شود بتواند جلوی خنثی شدن وتوی قطعنامه عدم رضایت توسط جمهوریخواهان را بگیرد. تا کنون ۱۲ سناتور دموکرات و انگس کینگ سناتور مستقل از ایالت مین که گرایش دموکرات دارد پشتیبانی خود را از توافق وین اعلام داشتهاند. دو نفر دیگر، سناتور برنی سندرز که یک لیبرال مستقل از ایالت ورمانت است و جک رید سناتور ارشد دموکرات در کمیته نیروهای مسلح نیز تقریبا در آستانه اعلام حمایت از این توافق هستند.
اگر جمهوریخواهان موفق شوند وتوی اوباما را خنثی کنند این اقدام ضربهای بزرگ به اعتبار و حیثیت وی و نیز توافق وین میان ایران و ۶ قدرت بریتانیا فرانسه روسیه چین آلمان و ایالات متحده وارد خواهد کرد. اما هواداران این توافق هشدار میدهند که این امر لزوما به معنای اعمال مجدد تحریمهای اقتصادی کمرشکن علیه ایران نخواهد بود. با تصویب قطعنامه شورای امنیت در حمایت از توافق وین و حمایت دیگر قدرتها از این توافق ساختار تحریمهای بینالمللی به احتمال زیاد ترک برخواهد داشت و ابزارهای آمریکا برای عقیم ساختن جاهطلبیهای هستهای ایران کارآیی بسیار اندکی خواهد داشت.
هوشنگ امیر احمدی فعال سیاسی مقیم نیوجرسی مخالفت سناتور شومر را با این توافق اتفاقی بد برای معامله هستهای با ایران میداند.
شنیدن مستقیم: