آزاده کریمی، علی اشتیاق (+عکس و صدا)- امیرحسن چهلتن، نوید کرمانی و علی قندچی ایرانیان شرکتکننده در پانزدهمین دوره فستیوال ادبیات برلین بودند، که آثار خود را به همراه سلمان رشدی، ریچارد فلاناگان و مایکل کانینگهام در این جشنواره رونمایی کردند. این جشنواره به مدت ده روز از ۹ تا ۱۹ سپتامبر در پایتخت آلمان برگزار شد.
به گزارش کیهان لندن، امسال در فستیوال ادبیات برلین دو نویسنده و یک عکاس ایرانی حضور داشتند که آثار خود را معرفی کرده و با مخاطبان به گفتگو پرداختند.
امیرحسن چهلتن یکی از نویسندگان ایرانی شناخته شده در جهان محسوب میشود که برای چهارمین بار در این فستیوال ادبی شرکت داشت و ترجمه آلمانی کتابهای خود را با عنوان «خوشنویس اصفهان» و «سپیدهدم ایرانی» معرفی کرد.
«خوشنویس اصفهان» که نسخه فارسیاش انتشار نیافته است، توسط «کورت شارف» به زبان آلمانی ترجمه و در انتشارات C.H.Beck انتشار یافته است.
این رمان عاشقانه قصه شخصیتی با نام «اللهیار» را بر پس زمینه تاریخی شهر اصفهان در دوره صفوی روایت میکند و قحطی و گرسنگی ناشی از محاصره شهر از سوی افغانها را بازگو مینماید. به گفته نویسنده کتابی است درباره دلایل سقوط اصفهان و ستایش خوشنویسی.
در فستیوال ادبی برلین بخشی از این رمان توسط «فریردهلم تک» بازیگر آلمانی و خود نویسنده برای حاضران خوانده شد.
نسخه آلمانی رمان «سپیدهدم ایرانی» دیگر کتاب چهلتن هم در فستیوال ادبی برلین رونمایی شد. این کتاب با اینکه در سال ۱۳۸۴ منتشر شد ولی انتشار دوباره آن ممنوع گشت. یوتا هیملرایش رمان «سپیدهدم ایرانی» را به آلمانی برگردانده است. رگینا گیسبرتس بخشهایی از آن را در فستیوال ادبی برلین برای حاضران قرائت کرد.
این اثر در سال انتشارش نامزد دریافت جایزه کتاب سال هم شد ولی چهلتن در اعتراض به عملکرد وزارت ارشاد و سانسور آثار ادبی در ایران از نامزدی کتابش انصراف داد.
این کتاب روایتگر زندگی ایرج، مردی حدوداً ۶۰ ساله است که با وقوع انقلاب و بعد از ۲۸ سال تبعید به ایران برمیگردد و این به او فرصتی میدهد تا به گذشته نگاه کند، به تهران و به التهابهای سیاسی دهه ۲۰ خورشیدی. همسر ایرج هنرپیشه تئاتر است و از طریق او، یک بار دیگر دوره فاخر تئاتر ایران در آن سالها بازسازی میشود. ایرج البته یکی دو ماه بعد ایران را برای همیشه ترک میکند.
از آخرین انتشار کتابی از امیرحسن چهلتن در ایران ۱۰ سال میگذرد. آثار این نویسنده که با سانسور و حذف بسیار مواجه شده، وی را بر این داشت تا رمانهای خود را در خارج از ایران منتشر کند. تا کنون داستانهایی از چهلتن به زبانهای انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی، سوئدی، عربی، ارمنی، ترکی، چینی و کردی ترجمه و منتشر شدهاند.
از امیرحسن چهلتن مجموعه داستانهای «صیغه»، «دیگر کسی صدایم نزد»، «چیزی به فردا نمانده است»، «ساعت پنج برای مردن دیر است» و رمانهای «روضه قاسم»، «تالار آینه»، «مهر گیاه»، «تهران، شهر بی آسمان»، «عشق و بانوی ناتمام»، فیلم- داستان «کات، منطقه ممنوعه»، «سپیده دم ایرانی»، «اخلاق مردم خیابان انقلاب»، «آمریکاییکشی در تهران» انتشار یافته است.
او که به انتخاب مجله آلمانی «زنیت» یکی از ده نویسنده شرقی صاحب نفوذ در جامعه فرهنگی است، در فستیوالهای بزرگ ادبی جهان و تورهای داستانخوانی متعددی شرکت داشته و بارها بورسیه ادبی دریافت کرده است.
همچنین مقالات چهلتن درباره مسائل فرهنگی جامعه ایران معاصر در روزنامههای آلمانی معتبر مانند «فرانکفورتر آلگماینه» و «زود دویچه تسایتونگ» انتشار یافته است.
نوید کرمانی از نویسندگان آلمانی، ایرانی تبار و برنده جایزه صلح ناشران آلمان، تازهترین کتاب خود را با عنوان «ناباوری، درباره مسیحیت» در این فستیوال رونمایی کرد. این نویسنده همچنین درباره کتاب «سفر به جهان مضطرب» که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد، سخنرانی کرد. این کتاب حاصل تجربه سفر این نویسنده به کشورهای افغانستان، ایران، کشمیر، پاکستان و سوریه است.
علی قندچی عکاس ایرانی نیز در این فستیوال شرکت داشت و درباره کتاب «اسرائیل من» که مجموعه عکسهای این هنرمند از تجربه سفر به اسرائیل است، سخن گفت. این عکاس تا کنون در کشورهایی چون ترکیه، مصر، گرجستان، چک، تایلند، ایران، ویتنام، آفریقای جنوبی و آمریکا عکاسی کرده و از چهره شخصیتهای سرشناسی همچون سلمان رشدی، لیائو یی وی وی، اورهان پاموک، ژان رنو، جاستین بیبر و… عکس گرفته است.
فستیوال بینالمللی ادبیات برلین محلی برای ارائه آثار ادبی شامل نظم و نثر معاصر از سراسر جهان است. در پانزدهمین دوره این فستیوال ۴۰۰ نویسنده از ۴۰ کشور دنیا گرد هم آمدند. موضوع اصلی امسال این فستیوال وضعیت پناهندگان و پناهجویان در اروپا و سراسر جهان بود.
نمایشهای موزیکال اقتباسی، جلسههای کتابخوانی و شعرخوانی، نشستهای نقد ادبی و جلسههای سخنرانی نویسندگان و روزنامهنگاران از برنامههای ویژه این فستیوال بینالمللی است.
از برنامههای جنبی این فستیوال در دوره پانزدهم بررسی طرح جلد و گرافیک کتابها بود. ضمن اینکه طبق روال همیشگی نویسندگان و تصویرگران درباره آثار خود با شرکت کنندگان به گفتگو پرداختند و بخشی از کتاب نویسنده توسط یک بازیگر با حس و حال متن خوانده میشد.
در پانزدهمین دوره فستیوال ادبیات برلین نویسندگانی از کشورهایی چون هند، آمریکا، آلمان، سوئیس، برزیل، ایرلند، لهستان، استرالیا، اسرائیل، السالوادور، آرژانتین، کلمبیا، پاکستان، لیبی، آفریقای جنوبی، ارمنستان و یونان شرکت داشتند.
هانس دیتر باخمان، سلمان رشدی، مایکل کانینگهام، نوید کرمانی، ریچارد فلاناگان، دیوید فوئنکینو، هلونهابیلا، فرانکهایبرت، کازوئو ایشی گورو،ها جین، روت پادل، خاویر ماریاس، پانکاج میشرا، آدام تیرلول، واروژان وسکانیان، زیگرید وایگل از جمله نویسندگانی بودند که در این فستیوال آثار خود را خواندند.
نکته قابل توجه در این فستیوال، حضور نویسنده نامدار انگلیسی- هندی سلمان رشدی بود که تازهترین رمان خود را با عنوان «دو سال، هشت ماه و ۲۸ شب» را در این جشنواره ادبی رونمایی کرد.