مینو فرهنگ – روز یکشنبه اول ماه نوامبر، سالن وست گیت شهر ساتمپتون از طنین شعر و آواز و موسیقی ایرانی آکنده بود. شب فرهنگ ایران، که در این سالن سنگی قرن چهاردهم میلادی برگزار شد، بخشی از فستیوال فرهنگی ساتمپتون بود.
برنامه با اجرای چند ترانه آذری به همراه تار علی عارف آغاز شد. سپس صهبا لاجوردی به معرفی کتاب تازه منتشر شدهاش «دُرّ پارسی» (Persian Pearl) پرداخت و گفت که این کتاب به طور مشخص برای کسانی نوشته شده که به زبان و ادبیات فارسی علاقمندند، اما زبان اصلی آنها فارسی نیست. این گروه میتوانند دانشآموزان غیر ایرانیِ زبان و ادبیات فارسی باشند و یا مهاجران ایرانی نسل دوم که آنچنان که باید و شاید به زبان فارسی تسلط ندارند. «دُرّ پارسی» متشکل از نوزده قطعه از اشعار شاعران کهن پارسی، از رودکی تا حافظ است. انتخاب این اشعار در مشورت با بخشهای تدریس زبان فارسی در دانشگاههای کمبریج و پرینستون انجام شده است و هر شعر، با ترجمه انگلیسی همراه است. از آنجا که درک صحیح این اشعار مستلزم صحیح خوانده شدن آنهاست، یک سی دی به همراه کتاب ارائه شده که خواننده میتواند هم زمان با خواندن کتاب، به آن گوش فرا دهد. صهبا لاجوردی سپس یکی از قطعات کتاب (مقدمه رستم و سهراب از شاهنامه فردوسی) را به زبان انگلیسی و به صورت داستان برای حاضران روایت کرد. او معتقد است که حق ادبیات پارسی آنچنان که باید و شاید در جهان ادا نشده و میگوید این قدمی کوچک در معرفی فرهنگ غنی پارسی به جهان غرب است.
هادی خوجینیان، مدیر مؤسس نشر «مهری» و یکی از حامیان مالی این فستیوال نیز به معرفی چند کتاب تازه منتشر شده توسط این شرکت انتشاراتی پرداخت. از جمله: «بررسی و تحلیل تاریخ دوران آغازین اسلام» نوشته ماکسیم رودنسون تاریخ نگار، جامعهشناس و شرقشناس فرانسوی با ترجمه فرهاد مهدوی، «خرافات به مثابه ایدئولوژی در سیاست ایرانیان» به قلم دکتر علی رهنما، «اثر انگشت» نوشته رئوف مرادی، «بیسکوئیت نیم خورده» (به زبان انگلیسی) نوشته بنفشه حجازی، «جستارها در زبان، ادب و تاریخ فرهنگ پارسی» نگارش پروفسور مسعود میر شاهی، «سودائی» به قلم رمان نویس، مترجم و زبان شناس برنده جایزه نوبل جان مکسول کوتزی با ترجمه محسن مینو خرد، و «نه» کتاب شعر شیوا شکوری شاعر ساکن لندن.
به دنبال این معرفی، شیوا شکوری، قطعاتی از این کتاب تازه منتشر شده را به زبانهای فارسی و انگلیسی خواند:
و هنوز زار میزند در گلویم،
آن سئوال دیروز
او چه کسی بود که میتوانست تو را
بیشتر از من دوست بدارد؟…
پس از این شعر خوانی، هادی خوجینیان از تجربههای مهاجران در بریتانیا سخن گفت و اشاره کرد که این مهاجران با کولهباری از فرهنگ به کشور میزبان میآیند و فضای فرهنگی این کشور را غنیتر میکنند. جالب اینجا بود که بسیاری از حاضران، که اغلب آنها انگلیسیتبار بودند، با سخنان خوجینیان موافق بودند و به سیاستهای ضد مهاجرت دولت فعلی انگستان نظر انتقادی داشتند.
برنامه با اجرای چند ترانه سنتی و محلی ادامه یافت و سیما رحیمی به همراه تار علی عارف یک ترانه محلی بختیاری اجرا کرد. یکی از جالبترین قسمتهای این فستیوال اجرای ترانه «گل گلدان» سیمین غانم توسط یک خواننده دو رگۀ اروپای شرقی– مصری بود. این نشان میداد که جاذبه فرهنگ ما ایرانیان فقط محدود به خود ما نیست. لازم به ذکر است که از بین ۱۱۷ زبان خارجی که در استان همپشایر (Hampshire) صحبت میشود، تنها زبان فارسی برای بخشی از فستیوال ساتمپتون انتخاب شده بود و این امر حاصل تلاشهای پیگیرانه هادی خوجینیان و «نشر مهری» بود. تنها نکته دلگیرکننده این فستیوال تعداد بسیار کم حاضران ایرانی بود که دست اندرکاران فستیوال امیدوارند در سالهای بعد ارتقاء یابد.