ترکیه تروریست‌های سوری را برای جنگ علیه ارمنستان به قفقاز می‌فرستد

طبق ادعای صاحب‌نظران مسائل سوریه، ترکیه چندصد پناهنده شورشی سوری را برای جنگ علیه ارمنستان در منطقه تحت مناقشه قره‌باغ استخدام کرده است. این ادعاها، در هفته جاری در رسانه‌های اجتماعی منتشر و در میان پناهندگان، مخالفان و کسان دیگری که اوضاع سوریه را رصد می‌کنند، به اشتراک گذاشته شد.

رسانه‌های ترک و یونانی نیز به تقویت شایعات کمک کردند. در روزهای اخیر، ترکیه حملات لفظی خود علیه ارمنستان را تشدید و این کشور را از «بازی با آتش» برحذر داشته و ادعا کرده است که ارمنستان از «تروریست‌های» پ‌کاکا در جنگ استفاده می‌کند. به نظر می‌رسد که حملات لفظی اخیر آنکارا وسیله‌ای برای توجیه ایجاد یک بحران جدید و درگیری در منطقه قفقاز، اساسا با به کار گرفتن  پناهندگان سوری باشد، درست مانند عملیات جنگی اخیر این کشور در لیبی.

https://kayhan.london/1399/07/07/%d8%af%d8%b1%da%af%db%8c%d8%b1%db%8c%e2%80%8c-%d8%b3%d9%86%da%af%db%8c%d9%86-%d9%85%db%8c%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b1%d9%85%d9%86%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d8%ac%d9%85%d9%87%d9%88%d8%b1%db%8c

سال‌هاست که ترکیه از مخالفان سوری برای وابسته ساختن شورش سوریه به خود و تبدیل آن به ابزاری برای سیاست خارجی ترکیه استفاده می‌کند. ترکیه ابتدا، هزاران سوری فقرزده را زیر لوای گروه‌های تحت حمایت خود، مثل «فَیلق الشام» و بعدا تحت نام «ارتش آزاد سوریه» و «ارتش ملی سوریه» برای جنگ در جرابلوس در ٢٠١۶ گرد هم آورد. سپس ده‌ها هزار سوری را برای جنگ علیه کردهای سوریه در عفرین با قصد تجزیه و تصرف شمال سوریه گسیل داشت.

بین سال‌های ٢٠١٨ تا ٢٠١٩ آنکارا به افراط‌گرایی درمیان سوری‌های عمدتا عرب و ترکمنی که برای هدف قرار دادن اقلیت‌های کرد، یزیدی و مسیحی به استخدام در می‌آورد دامن زد. سپس بعد از اینکه حزب حاکم ترکیه معامله‌ای را با دولت تحت محاصره تریپولی برای کسب حقوق اکتشاف گاز و نفت و پایگاه نظامی منعقد ساخت، ترکیه جنگجویان سوری را برای جنگ در لیبی به آن کشور گسیل داشت.

اکنون حزب حاکم ترکیه که هر ماه با ایجاد یک بحران بین‌المللی تازه به حیات خود ادامه می‌دهد، احتمال دارد ارمنستان را هدف قرار دهد. طی سال جاری، ترکیه بحران‌های متعددی را به وجود آورد: در فوریه و مارس در ادلیب، در آوریل و مه ‌در لیبی، سپس بمباران عراق در ژوئن و ژوییه و بعدتر در ماه‌های اوت و سپتامبر تهدید و رویارویی با یونان در مدیترانه شرقی. در ضمن، آنکارا اعلام کرده است که از آذربایجان در جنگ با ارمنستان در همه سطوح حمایت می‌کند.

چهارشنبه، ٢٣ سپتامبر، یک منبع سوری تصویر و ویدئویی از یک اتوبوس را که طبق ادعا پر از مزدوران سوری در حال انتقال به قفقاز توسط ترکیه بود، منتشر ساخت. مجد هِلوبی خبرنگار کرد تصاویر و اطلاعات بیشتری را راجع به موضوع این ادعاها در اختیار گذاشت که حاکی از آن بود که سوری‌های اعزامی‌ آنکارا از گروه‌هایی هستند که مرتکب جنایات جنگی در عفرین و تل ابید در زمان اشغال آن مناطق توسط ترکیه شده‌اند. اخیرا، سازمان ملل متحد ترکیه و گروه‌های تحت حمایت این کشور را به تجاوز و غارت در مناطق اشغالی شمال سوریه متهم کرد. همچنین در گزارشی  از یک نهاد دیده‌بانی سیاسی در ایالات متحده گروه‌های تحت حمایت ترکیه در لیبی به جرم‌ها و جنایات مشابه در آن کشور متهم شده‌اند. این منبع سوری چنین اظهار داشت: «آنها شستشوی مغزی داده شده و مرتکب جنایات جنگی می‌شوند.» طبق گزارش منبع یادشده، این «گروه شامل ماشین‌ها و اتوبوس‌های متعدد با حدود ٢٠٠ مزدور» مرتبط با گروه سلطان مراد بود. یک فایل شنیداری حاوی اظهارات مزدوران سوری حاکی از آن بود که آنها به پایگاهی در نزدیکی ارمنستان فرستاده می‌شوند.

در گزارش، همچنین ادعا می‌شود به کسانی که به گروه می‌پیوندند ماهانه ۵٠٠ دلار و به افسران رقمی بالاتر از این مبلغ حقوق پرداخته می‌شود. این ترتیبات مشابه همان اقدامات و پاداش‌هایی است که ترکیه برای سوری‌های فقرزده‌ای که بطور غیرقانونی به لیبی گسیل می‌دارد در نظر گرفته شده بود. روزنامه گاردین در ماه ژانویه ادعا کرد که ٢٠٠٠ جنگجوی سوری اعزامی‌ توسط ترکیه در آن زمان در لیبی مشغول عملیات جنگی بودند.

https://kayhan.london/1399/03/28/%d9%86%d8%a8%d8%b1%d8%af%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%ae%d8%a7%d8%b1%d8%ac%db%8c-%d8%b1%d8%ac%d8%a8-%d8%b7%db%8c%d8%a8-%d8%a7%d8%b1%d8%af%d9%88%d8%ba%d8%a7%d9%86%d8%9b-%d9%86%d9%81%d9%88%d8%b0-%d9%88-%d8%aa

استفاده از سوری‌ها برای جنگ عیله کردها و برای جنگ در لیبی و اکنون علیه ارمنستان، احتمالا وسیله‌ای است برای منحرف کردن افکار عمومی از این واقعیت که ترکیه اکنون با جمهوری اسلامی ایران و روسیه، یعنی حامیان رژیم اسد، رژیمی‌ که شورشیان سوری قصد نبرد با آن را داشتند، همکاری می‌کند.

رژیم ترکیه خود را حامی‌مسلمانان معرفی می‌کند و واژه‌هایی را به کار می‌گیرد که نشان دهد وی برای امر «اسلام» علیه یونان، اسراییل و دیگران می‌جنگد. هیاهوی تبدیل ایاصوفیه به مسجد در ماه ژوییه نیز بخشی از این برنامه را تشکیل می‌داد.

به موازات استفاده از مزدوران، پیمانکار سفارش‌های شبه‌نظامی ترکیه موسوم به «سادات» اهمیت فزاینده‌ای پیدا می‌کند. به نظر می‌رسد آنکارا بدینوسیله از آنچه روس‌ها به وسیله گروه‌هایی مثل «واگنر» و یا جمهوری اسلامی ایران به وسیله نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام می‌دهند، تقلید می‌کند و از این طریق می‌خواهد «انقلاب» خود  را با به کار گرفتن دیگران برای جنگ‌های نیابتی خود و نه استفاده از نیروهای نظامی خودش، صادر کند.

از زمان کودتای نافرجام ٢٠١۶، آنکارا ارتش خود را به جنگ مشغول داشته است. یک دلیل ایجاد بحران‌های متوالی در فواصل کوتاه هم همین است. اشغال جرابلوس و سپس ادلب، عفرین و تل ابیَد و تنش‌های جدید در مدیترانه، سپس تنش در مرزهای یونان، گسیل داشتن پهپادها و نیروهای ویژه به لیبی، همه در این برنامه می‌گنجند.

در اواخر ژوییه، وزیر دفاع ترکیه قول داد که «انتقام» سربازان کشته شده آذری در درگیری با ارمنستان را بگیرد. حملات لفظی آنکارا در تدارک درگیری احتمالی با ارمنستان از اینجا شروع شد.

همانند ادعاهای ترکیه در اشغال مناطقی در شمال عراق و ادلب، ظاهرا این ماجراجویی تازه در جهت احیای ادعاهای مربوط به ترکیه عثمانی است. ترکیه برای عملیات تجاوزکارانه‌اش اغلب به ادعاهای تاریخی متوسل می‌شود. به عنوان مثال، برای توجیه درگیری‌اش در لیبی ادعا کرد که در آن کشور «ترک‌ها» حضور دارند! بطوری که می‌بینیم، ترکیه کارزاری چندوجهی را شامل تاریخ، مذهب، مزدوران، پیمانکاران مرتبط با دولت، نیاز به مشغول نگهداشتن ارتش، نیاز به منحرف کردن افکار از وخامت اوضاع اقتصادی و نیاز به منحرف کردن فکر سوری‌های شورشی از خیانت و کنار آمدن وی با روسیه و ایران، بطور یکجا آغاز کرده است.

آیا این کارزار چندوجهی اکنون به سمت درگیری با ارمنستان و بحران‌های دیگر پیش می‌رود؟ مولود چاوش اوغلو وزیر خارجه ترکیه در٢٢ سپتامبر به ارمنستان هشدار داد که به «تجاوز» به آذربایجان پایان دهد. وی اضافه کرد که آنکارا در کنار آذربایجان ایستاده و برای سربازان به خاک افتاده آذری «طلب آمرزش از الله» کرد.

این نمونه ای از زبان و الفاظی است که آنکارا برای رنگ مذهبی دادن به جنگ‌هایش به کار می‌گیرد. در مورد کردها نیز ترکیه تلاش کرد تا سوری‌ها را قانع کند که برای «اسلام» و علیه «خداناباوران» و «کفار» می‌جنگند. وزارت دفاع ترکیه به ارمنستان هشدار داد که «با آتش بازی نکند» و «به اشغال غیرقانونی قره‌باغ» پایان دهد.

ترکیه با بوغ و کرنا در رسانه‌های تحت کنترلش مقدمات درگیری بالقوه در مسئله قره‌باغ را هم فراهم می‌کند. آنکارا تقریبا همه ژورنالیست‌های منتقد را زندانی کرده و روزانه همچنان به دستگیری منتقدان ادامه می‌دهد. هدف ظاهرا اینست که همه رسانه‌ها را تحت کنترل گرفته و آنها را به عنوان وسیله‌ای برای اعلام طرح‌ها و برنامه‌هایش به کار گیرد.

در ٢۵ سپتامبر روزنامه صباح نوشت که «ارمنستان تروریست‌های پ‌کا‌کا/ یگان‌های مدافع خلق کردی را به مناطق اشغالی منتقل ساخته تا به عنوان یک نیروی شبه‌نظامی برای جنگ علیه آذربایجان آنها را آموزش دهد». این تیتر درواقع برای ایجاد بهانه برای ترکیه جهت این ادعا بود که «امنیت» آن با حضور پ‌کا‌کا در ارمنستان مورد تهدید واقع شده و بنابراین حق حمله و اشغال دارد. ترکیه از این توجیهات برای بمباران و اشغال شمال عراق و سوریه نیز استفاده و همواره ادعا کرده است که علمیات آن برای «خنثی کردن تروریست‌ها»ست.

ترکیه هیچگاه دلیل و مدرکی در مورد حملات تروریستی از سوریه برای توجیه تجاوز به آن کشور و اشغال بخشی ازخاک آن ارائه نکرده است. با وجود این، ناتو که ترکیه هم عضو آنست، ادعا کرد که ترکیه حق دفاع از امنیت خود را دارد! هیچگونه سند و مدرکی دال بر حضور پ‌کاکا در ارمنستان وجود ندارد ولی ترکیه از این ادعا برای انتقال مزدورانش استفاده می‌کند.

روز جمعه اسناد ومدارک تازه‌ای در مورد قصد ترکیه برای استفاده از سوری‌ها در یک ماموریت جدید که حاوی نام‌ها و تصاویر «سربازان ارتش آزاد سوریه» در حال آموزش برای جنگ علیه ارمنستان بود، منتشر شد. کاربران رسانه‌های اجتماعی که رویدادهای سوریه را تعقیب می‌کنند نیز «اطلاعات تاییدشده راجع به اولین گروه جنگجویان سوریه که چهارشنبه به مقصد رسیدند» را توییت کردند، اما درباره اینکه «مقصد»شان کجا بوده چیزی ننوشتند.

در رد این ادعاها توییت‌هایی زده شد که در بعضی گفته می‌شد این ادعاها چیزی جز «تبلیغات روس‌ها» نیست و سند و مدرکی برای انتقال مزدوران وجود ندارد. ولی توییت‌های دیگر تصویری از پرچم شورشیان سوری را در منطقه‌ای کوهستانی به عنوان «دلیل و مدرک» اعزام مزدوران از سوریه به شرق و به سمت قفقاز نشان می‌داد.

شایعات افزایش درگیری احتمالی ترکیه در کشمکش میان ارمنستان و آذربایجان درواقع وسیله‌ای برای ترکیه در منحرف کردن افکار از مشکلات اقتصادی داخل کشور، گرد آوردن شمار بیشتری از سوری‌های فقرزده زیر لوای جنگ اسلام علیه «تروریست‌ها»، شعله‌ور ساختن احساسات ناسیونالیستی و افراط‌گرایی، برای ادامه بقای حزب حاکم ترکیه شده است.

واقعیت اینست که هرچه ترکیه کشورهای بیشتری را مورد تهدید و تجاوز و حمله قرار می‌دهد، بلوک‌های بیشتری را علیه خود به وجود می‌آورد که برای پایان دادن به تجاوزات، تنش‌آفرینی و تهدیدات پایان‌ناپذیر این کشور دست به اقدام می‌زنند. برای مثال، در مدیترانه، تهدیدات آنکارا، باعث شد که یونان، قبرس، اسراییل، مصر، فرانسه و امارت متحده عربی به همکاری نزدیکتری با هم اقدام کنند. اشغال عفرین و پاکسازی قومی ‌در آنجا سبب شد که بعضی‌ها ترکیه را تهدیدی بزرگ همانند اسد بدانند، چیزی که رژیم اسد را با برخورداری از حمایت روسیه و حکومت ایران، تقویت کرد. حال باید ببینیم تصمیم آنکارا درباره دخالت در مناقشات قفقاز به ایجاد ائتلاف جدیدی علیه وی منجر خواهد شد یا نه.

*منبع: جروزالم پست
*نویسنده:سِت ی. فرانتسمان
*ترجمه و تنظیم: آرسن نظریان