وزیر علوم جمهوری اسلامی کلیات عفو عمومی دانشگاهیان را به رؤسای دانشگاهها ابلاغ کرد. بر اساس موافقت علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی پس از آزادی شماری از زندانیان سیاسی، بخشی از دانشجویان و استادانی که در پنج ماه گذشته در جریان جنبش انقلابی بازداشت، متهم و محکوم شدند مشمول عفو شدهاند. مقامات جمهوری اسلامی توضیح ندادهاند که اصلا چرا دانشجویانی را که از حق تحصن و تجمع در دانشگاه استفاده کردهاند، «مجرم» میدانند که حالا آنها را «عفو» کنند؟!
عبدالحسین کلانتری معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم طی نامهای از آغاز روند عفو دانشجویان و استادانی خبر داده که در ماههای گذشته بازداشت، متهم و محکوم شدهاند. عبدالحسین کلانتری در نامهای که تصویر آن منتشر شده، از وزیر علوم درخواست کرده که «در صورت صلاحدید وی، معاونان و مسئولان وزارتی و رؤسای دانشگاههای سراسر کشور تلاش مضاعفی را برای بهرهمندی دانشجویان و استادان متهم و محکوم از رأفت و تدبیر رهبری با هماهنگیهای بیش از پیش با مسؤولان قوه قضائیه و رؤسای دادگستری در استانها و شهرستانهای مختلف بنمایند و از سوی دیگر موضوع رأفت و بخشش مذکور را به احکام انضباطی دانشگاهها نیز تعمیم دهند.»
به گزارش رسانههای داخلی بر همین مبنا وزیر علوم نیز کلیات عفو عمومی دانشگاهیان را به رؤسای دانشگاهها ابلاغ کرده است.
پیش از این مرتضی فرخی معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم درباره کلیات عفو عمومی در حوزه دانشجویی اعلام کرده بود که این کلیات از سوی نهاد ریاست جمهوری به وزیر علوم ابلاغ شده و از هفته جاری مقدمات آن اجرایی میشود.
پیشتر و در آبان امسال مهدی واحدی معاون دانشجویی دانشگاه «علام» گفته بود که «در حال حاضر به حدود ۱۳۰ نفر از دانشجویان از طریق تماس یا پیامک اعلام شده که ممنوع الورود هستند. از این تعداد شاید بالغ بر ۴۰ تا ۵۰ نفر به صورت مکتوب متعهد شده اند که اقدامات فراقانونی خود را تکرار نخواهند کرد. در همین راستا ممنوعیت ورود کسانی که متعهد شدند لغو شده است تا زمانی که شورای انضباطی تشکیل شود.» حالا محمدرضا رهبرپور مدیر دفتر حقوقی دانشگاه «علامه» اعلام کرده است که با توجه به ابلاغیه عفو، احکام صادره از سوی شورای انضباطی دانشجویان این دانشگاه که به خاطر برخی تخلفات انضباطی بود، با فرمان جدید بخشیده یا تعلیق شدند.
مهدی بیژنزاده معاون دانشجویی علوم پزشکی جندی شاپور اهواز نیز امروز سهشنبه ۲۵ بهمنماه با اشاره به صادر شدن احکام بدوی انضباطی برای دانشجویان و صدور عفو برای دانشگاهیان گفت که احکام انضباطی که در ماههای گذشته علیه دانشجویان صادر شده، با توجه به پیامهای مندرج در عفو مقام معظم رهبری در خصوص محکومین اجتماعات اخیر کشور و همچنین آرامش حاکم بر دانشگاه در طی این مدت، در هیئت تجدید نظر شورای انضباطی مد نظر قرار خواهند گرفت.
با آغاز جنبش انقلابی علیه جمهوری اسلامی که از هفته آخر شهریور و در پی قتل حکومتی مهسا امینی به دست پلیس گشت ارشاد آغاز شد، جنبش دانشجویی ایران که بیش از دو دهه در خدمت جریان اصلاحطلب و پیشبرنده اهداف سیاسی و اجتماعی آنها بود، نقش مهمی در انقلاب ملّی بر عهده گرفت.
دانشجویان از نخستین روزهای اعتراضات در دانشگاههای مختلف تجمعات و اعتصابات خود را آغاز کردند. گزارش نهادهای حقوق بشری حکایت از بازداشت بیش از ۶۰۰ دانشجو طی سه ماه دارد. دانشجویان زیادی نیز احضار، تهدید و تعلیق شدند. همانطور که معاون دانشجویی دانشگاه «علامه» هم اشاره کرده شمار زیادی از دانشجویان نیز ممنوعالورود به دانشگاه شناخته شدند. بخشی از دانشجویان با پروندههای قضایی در قوه قضاییه روبرو شده و شمار دیگری توسط کمیته انضباتی و حراست احکام صنفی تعلیق و ممنوعالورودی دریافت کردند.
شماری از دانشجویان نیز مانند محمدحسن ترکمان، مهرشاد شهیدی، دنیا فرهادی، آیلار حقی و حمیدرضا روحی در اعتراضات خیابانی و با شلیک نیروهای جمهوری اسلامی جان باختند.
ادامه سرکوب در دانشگاهها؛ دانشجویان و استادان زیر فشار تعلیق و اخراج و صدور حکم قضایی
در این میان شماری از استادان دانشگاه نیز در همراهی با دانشجویان و جنبش ملّی، نسبت به احکام صادر شده برای دانشجویان اعتراض نموده و انتقاد شدید خود نسبت به برخوردهای سرکوبگرانه را مطرح کردند. تعدادی استاد دانشگاه نیز تعلیق و اخراج شدند یا در اقدامی عجیب از سوی وزارت علوم یا سازمان سنجش دانشگاههای آزاد، احکام بازنشستگی دریافت کردند.
برای نمونه ۸۷ تن از اساتید دانشگاه علوم پزشکی شیراز آبان امسال در حمایت از دانشجویان و مخالفت با سرکوبها بیانیهای صادر و نوشتند: «مسئولان دانشگاه باید آگاه باشند که وظیفهی ایشان حفاظت از دانشجویان و حریم دانشگاه و نه همکاری با نهادهای خاطی جهت آسیب رساندن به دانشجویان است. تردیدی نیست که برخوردهای غیرقانونی حراست و نهادهای امنیتی قابل چشم پوشی نبوده و این هتک حرمتها نیز فراموش نخواهد شد.»
هفته گذشته نیز ۹ استادان اخراج شده از دانشکده علوم سیاسی دانشگاه «آزاد تهران مرکز» با صدور بیانیهای نسبت به اخراج خود واکنش نشان دادند و نوشتند: «در دانشگاه به هر دفتری که مراجعه کردیم از واحد تهران مرکز تا ستاد مرکزی، گفتند نامه بنویسید در کارتابل قرار میگیرد و اگر آقایان معاون صلاح دیدند، وقت میدهند. یا اینکه روز ملاقات عمومی بیاید و البته اگر آن روز جایی دیگر در جلسه نبودند، شما را میبینند.»
از سوی دیگر مشخص نیست عفو اعلام شده برای دانشگاهیان فقط مشمول دانشجویانی است که توسط حراست و کمیته انضباطی تعلیق و ممنوعالورود شدند یا مشمول آندسته از دانشجویان که زندان یا توسط قوه قضاییه محکوم شدند هم خواهد بود یا نه.
شماری از دانشجویان در روزهای گذشته و در جریان آزادی شماری از زندانیان سیاسی و بازداشتشدگان اعتراضات اخیر آزاد شدهاند. بخشی از آنها با امضای تعهدنامه از زندان آزاد شدهاند از جمله زهرا کشککی دانشجوی بازداشتی پس از دادن «تعهد» آزاد شد. او در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشته است «امضاش کردم… از خودم متنفرم.»
این دانشجو توضیح داده که متنی پرینتشده به زندانیان داده شده که ظاهرا هم «اعتراف اجباری» است و هم یک «تعهد اجباری». پیشتر قوه قضائیه رژیم ایران مدعی شده بود تعهد متهمان برای آزادی و عفو، اختیاری است.
عفو دانشجویان گام دوم بستهای است که از سوی ابراهیم رئیسی به علی خامنهای ارائه و رهبر جمهوری اسلامی با آن موافقت کرده است. گام نخست این بسته شامل آزادی زندانیان سیاسی و بازداشتشدگان است که در روزهای گذشته اجرا شده است. این بسته گام سومی نیز برای «عفو» ایرانیان خارج کشور دارد.
«بسته امتداد وحدت»! ایرانیان خارج کشور به بازی تکراری جمهوری اسلامی باور ندارند!
طی روزهای گذشته ابراهیم رئیسی از طراحی بستهای با عنوان «بسته امتداد وحدت» خبر داد. ابراهیم رئیسی گفته این بسته سه گروه مخاطب اصلی شامل دانشجویان، چهرهها و ایرانیان خارج از کشور دارد. او افزوده که در این بسته سازوکاری طراحی شده که ضمن باز کردن راه برای بازگشت دانشجویان به تحصیل و چهرهها به کار و فعالیت خود، تسهیلات بیسابقهای برای بازگشت ایرانیان خارج کشور فراهم میشود.
ابراهیم رئیسی در حاشیه راهپیمایی فرمایشی و حکومتی ۲۲ بهمن هم به این بسته اشاره کرد و گفت: «تعداد زیادی از متهمان و محکومان اغتشاشات اخیر، دانشجویان و چهرههای فرهنگی، ورزشی، رسانهای نیز که در اثر اقدامات غیرقانونی مشمول محدودیتهایی شدهاند، مورد عفو و بخشودگی قرار خواهند گرفت.»
رئیسی همچنین افزوده که «یکی دیگر از محورهای بسته وحدتآفرین دولت، ایجاد تسهیلات بیسابقه برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور و رفع محدودیت حتی برای آندسته از ایرانیانی است که در مقاطعی مرتکب اقدامات خلاف قانون شدهاند. جزئیات بسته دولت به زودی ضمن ابلاغ به وزرا و دستگاههای مربوطه به اطلاع عموم مردم خواهد رسید.»