رئیس سازمان انرژی اتمی چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت به خبرنگاران گفته آژانس مسئول مذاکرات نیست و مسئولیت به عهده ۱+۵ است.» وی توضیح داد «روابط ایران و آژانس بر اساس پادمان و NPT برقرار است و نظارتها ادامه دارد و هیچ خدشهای در آن نبوده و خللی به وجود نیامده است و تداوم دارد.»
محمد اسلامی در حاشیه جلسه هیأت دولت مدعی شد رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرزی اتمی از همکاری با ایران «ابراز رضایت کرده» اما تأکید کرد «آژانس انرژی اتمی طرف مذاکره ما در برجام نیست.»
اسلامی در پاسخ به پرسشی درباره کاهش نظارتها در مراکز هستهای گفت: «روابط ایران و آژانس طبق بیانیه تهران برقرار و در حال تداوم است و چنین مسئلهای درست نیست.»
AEOI chief Mohammad Eslami responds to IAEA DG Rafael Grossi's remarks on JCPOA revival talks, saying that IAEA has no authority to discuss the issue. Eslami also said that IAEA inspections have not decreased, and Grossi has expressed his satisfaction with Iran's cooperation. pic.twitter.com/slqLng0K4g
— SNN (@snntv_en) May 17, 2023
این اظهارات در حالیست که اخیراً مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی به اعضای شورای حکام از «کاهش شفافیت برنامه هستهای جمهوری اسلامی» پس از برچیده شدن دوربینها و تجهیزات نظارتی آژانس توسط مقامات ایرانی ابراز نگرانی کرده است.
بر اساس نسخهای از گزارش سالانه رافائل گروسی که اخیراً بین دیپلماتهای آژانس توزیع شد، جمعآوری دوربینها باعث مختل شدن مکانیسم نظارتی آژانس شده و میزان راستآزماییها ۱۰ درصد کاهش یافته است. در سندی که گروسی توزیع کرد آمده بود فعالیتهای آژانس «بطور جدی تحت تأثیر تصمیم ایران قرار گرفتند.»
پیش از این بریتانیا، فرانسه و آلمان که نگران برنامههای اتمی جمهوری اسلامی هستند اخیراً به مقامات تهران هشدار دادند که اگر غنیسازی اورانیوم را به ۹۰ درصد برسانند تحریمهای سازمان ملل بازخواهد گشت.
احتمال «احیای برجام» بسیار ضعیف است
گروسی در مصاحبه با شبکه سیبیسی کانادا گفت توافق صورت گرفته بین ایران و آژانس در ماه مارس (اسفند)، گامی در مسیر صحیح بود و به نفع تمامی طرفین توافق هستهای است که روند همکاری سازنده با ایران در پیش گرفته شود، اما تأکید کرده «احتمال احیای برجام در آینده نزدیک، بسیار ضعیف است.»
وی همچنین تأکید کرده «احتمال بازگشت به میز مذاکره وجود دارد، اما اگر مذاکرات ایران و آژانس بینتیجه ارزیابی شود و همکاری خوب نباشد، احتمال نتیجه بخش بودن مذاکرات صفر است.»
این نکته که آژانس بینالمللی انرژی اتمی مسئول مذاکرات اتمی رژیم ایران با طرفین «برجام» نیست درست است اما روند این مذاکرات وابسته به گزارشهای آژانس از فعالیتهای اتمی جمهوری اسلامی در ابعاد مختلف است.
پایگاه خبری «پولیتیکو» روز سهشنبه ۲۶ اردیبهشت به نقل از یک «منبع آگاه» گزارش داد مذاکرات اتمی دولت با ایران پیشرفت داشته است اما یک روز بعد ودانت پاتل معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در مصاحبه با «صدای آمریکا» با رد این موضوع گفت: «هیچ گزینهای از میز مذاکرات هستهای با ایران حذف نشده است.»