با وجود تلاش‌های اتحادیه اروپا برای میانجیگری بین آمریکا و جمهوری اسلامی پس از دو سال که از عمر دولت سوپر انقلابی ابراهیم رئیسی می‌گذرد مذاکرات برای احیای توافق اتمی در بن‌بست گیر کرده و جو بایدن رئیس جمهوری نیز می‌گوید «برجام مِرده است.»
جمهوری اسلامی با هزینه‌های کلان از طریق دلال‌های منطقه‌ای و بین‌المللی با هزینه‌های مضاعف بخشی از تحریم‌ها را دور می‌زند و دست‌کم برای بقای خود خرج و مخارج نهادهای سرکوبگر داخل و حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی در منطقه را فراهم می‌کند.
در رأس نظام تصمیم گرفته شده چین و روسیه تکیه‌گاه حکومت باشند با اینهمه در داخل نظام افرادی هستند که نسبت به وضعیت اضطراری حکومت مدام هشدار می‌دهند.
علی‌اکبر صالحی رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی در دولت حسن روحانی پس از ماه‌ها سکوت، ۳۱ تیرماه در یک مصاحبه با اشاره به اینکه «گفتگوی سیاسی با آمریکا» مناسب‌ترین راه باقیمانده برای نظام است تأکید کرده حتا چین و روسیه به ما گفته‌اند «رابطه‌تان را با آمریکا تنظیم کنید تا مشکل ما حل شود.»
وی می‌گوید «الان ما قدرت منطقه‌ای هستیم و فرصت خوبی است که بنشینیم با غرب و در راس آنها آمریکا گفتگو کنیم.»
در بخشی از این مصاحبه صالحی گفته «بعضی‌ها بر اساس شواهدی معتقدند آمریکا در حال افول است. باشد افول کند، ولی چه زمانی افول می‌کند؟ اگر تا سال دیگر افول کند می‌ارزد تا یکسال صبر کنیم. اما آمدیم و تا ۳۰ سال دیگر افول نکرد. ما باید در این ۳۰ سال چه کار کنیم؟ بالاخره ما باید مشکلمان را حل بکنیم.»
وزیر خارجه دولت محمود احمدی‌نژاد اعتراف کرده «اغلب بانک‌های دنیا با ایران رابطه ندارد و همه چیز برای ما گران تمام می‌شود و چون نیاز به واردات داریم، قیمت جنسی که می‌خریم، بیشتر می‌شود.»
وی توضیح داده «حتا اگر پولی که در کره‌جنوبی داریم به فرض آزاد شود گفته‌اند یک بار باید به سوئیس برود و در نتیجه در تعیین نرخ تسعیر، ما دوباره کلی پول از دست می‌دهیم.»
در بخش دیگری از این مصاحبه صالحی می‌گوید “در مخازن مشترک نفت و گاز چون ایران تکنولوژی جدید ندارد ضرر و زیان می‌دهیم و سایر کشورها سهم ما را می‌ربایند.”
واشنگتن فری‌بیکن: سپاه پاسداران بعد از روی کار آمدن جو بایدن خطرناک‌تر شده است
کلودیا تنی عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا گزارشی مستند به کنگره ارائه داده که در آن بر اساس اسناد و مدارک آمده رژیم ایران در اولین سال روی کار آمدن دولت بایدن ۷۵۰ حمله به کارکنان و متحدان آمریکا… pic.twitter.com/AX6rDleI0y
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) April 14, 2023
منصور حقیقت‌پور مشاور علی لاریجانی که زمان حضورش در مجلس از چهره‌های دوآتشه اصولگرا بود از پیشنهاد صالحی استقبال کرده و می‌گوید: «یک تفکری که امروز به عنوان جریان خالص‌ساز در حال تنظیم کشور است که اشتباه می‌کند. سطح بین‌الملل را با سطح رفتار‌های اعتقادی اشتباه گرفته‌اند. سطح بین‌الملل سطح تامین منافع ملی است. ما پشت میز مذاکره آمریکایی‌ها را مسلمان نمی‌کنیم آنها نیز ما را مسیحی نمی‌کنند. عده‌ای اینطور جا انداخته‌اند که هرکسی با آمریکا مذاکره کند بی‌غیرت است، اما اینطور نیست.»
وی تأکید کرده «به نظر من با حفظ آرمان‌های انقلاب ایران هیچ اشکالی ندارد که محکم و مقتدر مذاکره کنیم حتی نرمش قهرمانانه انجام دهیم.»
پیش از اینها مهدی نصیری مدیرمسئول پیشین روزنامه «کیهان» چاپ تهران توصیه کرده بود «هر چه دیرتر جام زهر را بنوشیم مردم بیشتر خسارت می‌بینند.»
روزنامه «اعتماد» در واکنش به پیشنهاد صالحی می‌نویسد «کنار گذاشتن سیاست موازنه سازی ایران باعث شده تا روس‌ها و چینی‌ها جسورانه درباره تمامیت ارضی ایران صحبت کنند و حاکمیت ملی ایران را زیر سوال ببرند» اما روزنامه «کیهان» گفته غربگراها از خسارات برجام درس نگرفته‌اند و سخنگوی آمریکا شده‌اند.
حمید ابوطالبی دیپلمات سابق جمهوری اسلامی بهمن ۱۴۰۱ به روزنامه «اعتماد» گفته بود «متأسفانه توسعه همکاری‌های امنیتی- نظامی جمهوری اسلامی و روسیه پای جمهوری اسلامی را به بحران اوکراین کشاند… با توجه به اینکه اروپا یکی از مراکز ثقل دیپلماسی و متوازن‌کننده روابط خارجی در برابر روسیه و چین و بحران‌هاست همکاری با روسیه معنایی جز از میان رفتن توازن حیاتی سیاست خارجی ایران نخواهد داشت… با تروریستی اعلام شدن سپاه توازن حیاتی سیاست خارجی ایران از بین خواهد رفت.»
گوش فرماندهان سپاه بدهکار هشدارها نیست
در مقابل این طرز فکر که مدام به نظام در مورد ضرورت رابطه با آمریکا توصیه می‌کنند فرماندهان ارشد سپاه پاسداران قرار دارند که ادعا می‌کنند در دنیا «نظم جدیدی» در حال شکل‌گیری است که در آن دنیای غرب به رهبری آمریکا رو به زوال و نابودی می‌رود و سه ضلعی قدرت چین، روسیه و جمهوری اسلامی هستند که میداندار تحولات بزرگ آینده خواهند بود.
در همین ارتباط حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ۲۴ تیرماه در جمع بسیجی‌ها گفت «آمریکا امروز قابلیت انطباق تحولات منطقه را از دست داده و شرکای سنتی او به او پشت کرده‌اند. منطقه به دلیل فشارهای سنگین از اولویت سیاست خارجی آمریکا خارج شده و دیگران به سمت ما و چین آمده‌اند.»
وی ادعا کرد «هر کس آمریکا از او حمایت کرد فرو ریخت و هر کس به انقلاب اسلامی تکیه کرد ماندگار شد.»
تفاهمنامه امنیتی میان جمهوری اسلامی و روسیه؛ از مقابله با «عوامل بی‌ثبات‌کننده» تا «حفاظت از تأسیسات دولتی»
-چند روز پس از تلاش «مزدوران واگنر» برای شورش مسلحانه در روسیه، فرمانده کل انتظامی جمهوری اسلامی در جریان سفر سه روزه خود به مسکو با ویکتو زولوتوف فرمانده گارد ملی روسیه و… pic.twitter.com/XDlHZtw1tl
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 2, 2023
پیش از اینها نیز سرلشکر پاسدار محمد باقری رئیس ستادکل نیروهای مسلّح جمهوری اسلامی گفته بود «آمریکا در مسیر افول قرار گرفته و اگر اروپا و سایر شرکای آمریکا خود را از زنجیرهای حمایت کورکورانه رها نکنند همراه با آن به قهقرا خواهند رفت.»
باقری ۲۷ مهرماه در یک سخنرانی در دانشگاه «دفاع ملی» خطاب به فرماندهان ارشد نظامی در ایران گفت که «قدرت‌گیری چین و سر بر آوردن روسیه بیانگر جهانی است که بشارت داده می‌شود در آن روز به روز فرآیند قدرت‌گیری جهان اسلام و ایران اسلامی و تضعیف جبهه استکبار را شاهد هستیم!»
روشن است آنچه فرماندهان ارشد نظامی در ایران می‌گویند منطبق با «راهبرد نگاه به شرق» علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی است.
یحیی رحیم صفوی مشاور خامنه‌ای در امور نظامی با اشاره به تظاهرات ضدحکومتی در ایران می‌گوید «برای مقابله با جنگ ترکیبی آمریکا، باید با روسیه و چین متحد شویم.»
علی‌اکبر ولایتی مشاور خامنه‌ای در امور بین‌الملل خطاب به آنهایی که مصلحت نظام را در کنار آمدن با آمریکا می‌بینند گفته «عقل چه می‌گوید؟ به سمت غرب برویم که همواره دشمنی کرده یا روسیه که تا توانسته کمک کرده؟»
هرچند «دولت انقلابی» قاضی مرگ (ابراهیم رئیسی) ادعا می‌کند بدون برجام اقتصاد را پیش برده و تحریم‌ها را دور زده اما حتا برخی از چهره‌های مورد اطمینان نظام از جمله غلامرضا مصباحی‌مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام توصیه کرده که باید وارد گفتگو با غربی‌ها شد.
معین‌الدین سعیدی نماینده چابهار در مجلس می‌گوید از روز اول تشکیل کابینه هشدار دادم «مبادا از ترس عقرب جراره غرب به مار غاشیه شرق پناه ببریم… همان طور که آمریکوفیل بودن و انگلوفیل بودن آسیب جدی در حوزه سیاست خارجی است به همان نسبت روسوفیل و چاینافیل بودن ما را دچار مشکل می‌کند.» وی تأکید می‌کند «هیچ کشوری این‌گونه مانند روسیه سرناسازگاری با منافع ایران نداشته است.»
شکاف بین مسئولان و جریان‌های حکومتی بر سر اینکه مصلحت جمهوری اسلامی برای مسیر آینده چیست بیشتر شده است. با اینکه روسیه و چین رژیم‌های قابل اعتمادی برای حکومت نیستند اما خامنه‌ای و سپاه ایستادن کنار آنها را به آمریکا ترجیح می‌دهند. برخی تحلیلگران معتقدند بخش عمده تلاش‌ها برای نزدیک شدن به آمریکا توسط سپاه پاسداران خنثی می‌شود و همین را دلیل بالا بودن سطح نفوذ پکن و مسکو در این تشکیلات و نظام می‌دانند. بر همین اساس نیز برخی معتقدند هرگونه تغییر و تحول در معادلات بزرگ بین‌المللی در روابط شرق و غرب می‌تواند عملکرد سپاه را به عنوان «پاسداران انقلاب اسلامی» تحت تأثیر قرار دهد. موضوعی که به نظر می‌رسد در محاسبات فرماندهان آن اصلا جایی ندارد.
