یک سرباز وظیفه نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی یکشنبه اول بهمن‌ماه در آمادگاه مهماتی باغین کرمان با اسلحه به سمت سربازان دیگر شلیک کرد که طی آن پنج سرباز کشته و تعدادی زخمی شدند.
به گفته امیر غلامعلیان فرمانده قرارگاه جنوب شرق ارتش یکی از سربازان که مشغول پاسداری بود با اسلحه وارد آسایشگاه سربازان می‌شود و «با انگیزه‌ای که هنوز نامعلوم است» اقدام به تیراندازی به سمت دیگران می‌کند.
ضارب بلافاصله از پادگان فرار کرد اما روز دوشنبه دوم بهمن‌ماه رسانه‌ها گزارش دادند وی در نزدیکی شهرستان زرند دستگیر شده است.
ابوالفضل زارع از شهربابک، مهدی جعفری از زرند، بن بامین بامری از ایرانشهر، محمدصالح مومنی از شهربابک و رضا طالبی از رفسنجان سربازانی هستند که در این تیراندازی جان باختند.
در سال‌های اخیر موارد تیراندازی سربازان به هم‌قطاران خود در در داخل پادگان‌ها رو به افزایش است.
یک سرباز وظیفه ۲۶ تیرماه ۱۳۹۶ در پادگان نیروی زمینی ارتش در آبیک قزوین با اسلحه ژ-۳ به دیگر سربازان تیراندازی کرد که سه سرباز کشته و پنج سرباز دیگر زخمی شدند. در موردی دیگری ۱۵ امرداد سال ۱۳۹۵ یک سرباز در پادگان نیروی هوایی ارتش در شورآباد کهریزک از توابع تهران به روی هم‌خدمتی‌ها و یک افسر ارشد آتش گشود. در این حادثه یک سرگرد و سه سرباز کشته شدند و هشت نفر دیگر مجروح شدند.
وضعیت در پادگان‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز بهتر از پادگان‌های ارتش نیست. یک سرباز در پادگان نیروی دریایی سپاه پاسداران در بوشهر اول فرودین ۱۴۰۱ به خاطر اختلاف با هم‌خدمتی‌های خود هنگام تعویض پست، پنج نفر را کشت. اواخر آبان‌ماه ۱۴۰۲ در یک تیراندازی مشکوک در پایگاه بسیج «بشارتی» یک سرباز وظیفه کشته شد. یک هفته بعد در سوم دی‌ماه ۱۴۰۲ در پایگاه «سپاه سلمان» زاهدان یک سرباز دیگر بر اثر تیراندازی جان باخت.
در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی سربازان وظیفه را با کمترین آموزش و تجهیزات به پایگاه‌ها و پاسگاه‌هایی اعزام می‌کنند که به شدت زیر تهدید قرار دارند. از جمله پاسگاه‌های مناطق مرزی در شرق کشور که مدام توسط گروه‌های تروریستی تهدید می‌شوند. جایی که عمدتاً می‌بایست از نیروهای آموزش‌دیده استفاده شود سربازان وظیفه بالاترین آسیب‌ها و تلفات را متحمل می‌شوند.
این ویدئو در ارتباط با تعقیب سرباز مشغول خدمت در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منتشر شده که چهار نفر را در پادگان کشت و فرار کرد. pic.twitter.com/JaicMDmULU
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 21, 2022
خدمت نظام وظیفه در ایران دو سال و اجباری است. گرچه شرایط خدمت سربازان با گذشته تا حدودی متفاوت شده و سختی‌هایی که سربازان در پادگان‌ها در چند دهه اخیر داشتند، تا حدی کمتر شده، اما سیستم آموزشی داخل پادگان‌ها تغییر زیادی نداشته است. دگرگونی‌های اجتماعی و تغییر فرهنگ نسل جدید نیاز به اصلاحات عمیق در پادگان‌ها را ضروری می‌کند اما نه درک و نه اراده و بودجه برای این کار موجود است.
از سوی دیگر گزارش‌های زیادی وجود دارد که در پادگان‌های نیروی انتظامی و سپاه پاسداران سربازان وظیفه را به اجبار برای سرکوب اعتراضات به خیابان‌ها اعزام می‌کنند. آمار سربازانی که در درگیری‌های خیابانی آسیب دیده‌اند کم نیست.
فشارهای روحی و روانی و یا مصرف مواد مخدر یا اختلافات شخصی با سایر سربازان یا فرمانده در داخل پادگان‌ها از عواملی است که تکرار موارد مشابه را محتمل می‌کند. مسئولیت کشته‌شدن سربازان در پادگان‌ها با سلسله مراتب فرماندهی از فرمانده گروهان تا فرمانده نیرو است.
یکی از ایرادات و ضعف‌های خدمت وظیفه عمومی نیز «پاسداری» طولانی‌مدت سربازان وظیفه در ماه‌های اول خدمت وظیفه است. در این مدت که به آن «دوران آموزشی» می‌گویند سربازان بین ۸ تا ۱۰ هفته یک روز در میان اطراف پادگان یا روی برجک‌ها نگهبانی می‌دهند. این روال طولانی گاهی بعد از دوران آموزشی نیز ادامه پیدا می‌کند. در این مقطع فشار جسمی و روحی زیادی به سربازان وارد می‌شود. دوری از خانواده و تغذیه نامناسب و کار فیزیکی نیز از دیگر دلایل بهم خوردن تعادل روحی و رفتاری سربازان است. اما به نظر می‌رسد در بالاترین رده‌های نظامی در ایران درک زیادی از ضرورت تغییر سیستم آموزشی نظامی و روال خدمت اجباری وجود ندارد.
