جیره‌بندی برق با قطع روزانه برق در شهرها و روستاهای مختلف کشور و به مدت دست‌کم یک ساعت و نیم ادامه دارد آنهم در حالی که کارشناسان معتقدند این بحران با گرم شدن هوا تشدید خواهد شد. قطع برق دسترسی شهروندان به بسیاری از امکانات را محدود و به ویژه سبب زیان به کسب و کارهای کوچک فعال در محدوده شهرها می‌شود.
وزارت نیرو از نیمه فروردین‌ماه جیره‌بندی برق در استان‌های مختلف را قطع کرده و هر روز دست‌کم یک ساعت و نیم برق شهروندان قطع می‌شود. اگرچه در بسیاری از شهرها جداول خاموشی منتشر شده اما شهروندان می‌گویند در مواردی خارج از زمان اعلام شده نیز برق قطع می‌شود و بیش از یک و نیم یا دو ساعت قطع باقی می‌ماند.
قطع برق سبب عدم دسترسی شهروندان به بسیاری از امکانات از جمله اینترنت‌های خانگی، وسایل خنک‌کننده، آسانسورها و… می‌شود. دولت اعلام کرده برق را در بازه زمانی ۸:۳۰ صبح تا ۲۳:۳۰ قطع می‌کند که مردم در خانه نیستند. با اینهمه بسیاری از شهروندان سالمند یا کودک در خانه بسر می‌برند و به نظر می‌رسد دولت به دنبال قطع برق در ساعات «پیک مصرف» بوده و نه اینکه به فکر رفاه شهروندان در روند جیره‌بندی باشد!
قطع برق حتی در شهرهای جنوبی کشور هم که هوا گرم شده و مردم نیاز دارند از کولر و دیگر وسایل خنک‌کننده استفاده کنند نیز آغاز شده است.
محمد انور بجارزهی نماینده چابهار در مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی روز سه‌شنبه ۱۹ فروردین‌ماه در تذکر شفاهی به وزیر نیرو اعلام کرد «قطع مکرر برق در حوزه انتخابیه اینجانب، چابهار با گرمای طاقت‌فرسا که زود شروع شده است، پذیرفتنی نیست.»
نماینده چابهار افزوده که «آب ۵۸ روستای بخش مرکزی و چند روستای دیگر با بیش از ۵ هزار نفر سکنه ماه‌ها است که قطع است، باید زودتر تدبیر شود.»
در همین حال بهنام سعیدی نماینده جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی پیشنهاد داد که اختیار قطع برق به استانداران واگذار شود تا آنها بتوانند بر اساس شرایط خاص هر منطقه تصمیم‌گیری کنند و زمان قطع برق را مدیریت کنند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی تأکید کرده که «قطع برق در مناطق کشاورزی مشکلات زیادی برای کشاورزان ایجاد کرده است. اگر برق در این مناطق قطع شود، این اقدام می‌تواند به محصولات آسیب رسانده و مشکلات فراوانی برای کشاورزان به وجود آورد.»
از سوی دیگر به گفته علی‌اکبر الوندیان دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان، جیره‌بندی برق صنعت سیمان‌سازی از چند روز پیش آغاز شده است.
وی با بیان اینکه «آمادگی این موضوع را به‌هیچ وجه نداشتیم»، هشدار داده که «این روند می‌تواند ذخیره‌سازی کلینکر را مختل کرده و در نهایت تعادل بازار سیمان را بر هم بزند.»
اینهمه در حالیست که مشکلات ناشی از کمبود برق در سال جدید تازه آغاز شده و گزارش‌ها نشان می‌دهد بحران کمبود برق با گرم شدن هوا تشدید خواهد شد.
در همین رابطه هاشم اورعی استاد دانشگاه «شریف» (آریامهر) گفته «ناترازی برق در تابستان حداقل بین ۲۲ تا ۲۴ هزار مگاوات خواهد بود و اگر ۶۵ هزار مگاوات ظرفیت تولید داشته باشیم یعنی نمی‌توانیم بیش از یک‌سوم تقاضای برق کشور را پاسخگو باشیم.»
هاشم اورعی درباره شرایط فعلی وضعیت تولید و توزیع برق در کشور گفته «آخرین اطلاعات از شرایط تولید برق نیروگاهی؛ ما امسال تنها امکان استفاده از یک‌سوم ظرفیت نیروگاه‌های برقابی را داریم، تعمیرات به تاخیر افتاده، ۸ هزار مگاوات از ظرفیت نیروگاهی به دلیل عمر بالایی که دارند، در تعمیرات بسر می‌برند و فعلا شرایط برای استفاده از نیروگاه اتمی بوشهر هم فراهم نیست؛ این اوضاع با برنامه ۱۴ مگاپروژه تامین برق و اینکه در سال ۱۴۰۵ ناترازی برق نداریم، در تناقض است.»
این استاد دانشگاه ادامه داده «در اواسط فروردین که از نظر تولید و مصرف برق بهترین زمان است یعنی نه هوا سرد است که کمبود گاز برای تولید برق داشته باشیم و نه هوا به قدری گرم شده که مجبور باشیم از وسایل سرمایشی استفاده کنیم اما با این شرایط برنامه محدودیت و قطعی برق شروع شده به عبارت دیگر در نیمه فرودین نه تنها برق به اندازه نیاز مردم نداریم و بلکه امکان اطلاع‌رسانی به‌موقع خاموشی را هم نداریم.»
این کارشناس ارشد حوزه انرژی با بیان اینکه روز به روز با گرمای هوا میزان تقاضای برق افزایش پیدا می‌کند، گفته «اکنون میزان تقاضا نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۶ درصد افزایش یافته اما نه تنها ۶ درصد افزایش تولید نداشته‌ایم بلکه اوضاع بدتر از پارسال هم شده است.»
هاشم اورعی افزوده که «میزان تولید برق در سال گذشته ۶۲ هزار و ۴۰۰ مگاوات بوده است و اگر همه چیز ایده‌آل باشد و در بهترین حالت این رقم به ۶۵ هزار مگاوات می‌رسد و این در حالی است که به گفته وزیر نیرو امسال ۸۵ هزار مگاوات تقاضا خواهیم داشت که ۶ درصد افزایش تقاضا را پاسخ نمی‌دهد به عبارت دیگر هر روز و هر ساعت در بخش برق عقب می‌مانیم.»
او افزوده «در حوزه تجدیدپذیر نیز عنوان شده که تا پیک ۱۴۰۴؛ ۳۵۰۰ مگاوات ظرفیت جدید تجدیدپذیر اجرا می‌شود اما شاهدیم که در ۵ ماه ابتدای ۱۴۰۳؛ متوسط ماهانه فقط ۴۶ مگاوات و در ۷ ماهه دوم ماهانه ۵۷ مگاوات اضافه شده است.»
این کارشناس ارشد حوزه انرژی با بیان اینکه نبود سرمایه و فناوری معلول و مشکل اصلی برق مدیریت ناصحیح و دولتی است، گفته «اگر مذاکرات به نتیجه مثبت هم ختم شود قطعا برای سال جاری شرایط برق بهبود پیدا نمی‌کند، امور مربوط به احداث نیروگاه و حل مشکل صنعت برق ذاتا زمانبر است شاید در سال آینده بتوانیم از بدتر شدن وضعیت برق کشور جلوگیری کنیم.»
به گفته او «سال‌ها مسیر برق اشتباه بوده و با حل مشکل تحریم و رسیدن به توافق نهایی مشکل این صنعت یک‌شبه قابل حل نیست، اگر تفاهم ایجاد شود نه امسال و سال بعد؛ در سال‌های آتی می‌توان امیدوار بود که وضع حداقل کمتر بدتر شود.»
هاشم اورعی افزوده «نباید انتظار داشته باشیم بعد از توافق به سرعت تزریق سرمایه صورت گیرد، سرمایه ترسو است، ضمن اینکه اگر مسیر باز شود مهمترین اقدام ما باید این باشد که قوانین و مقررات بخش برق را حل کنیم، باید از این صنعت دولت‌زدایی شود، ابتدا باید دست دولت از برق کوتاه شود، دولت نباید بنگاه‌داری کند، به عبارت دیگر ضمن اینکه تحریم به حل مشکل صنعت برق کمک می‌کند نگاه و روش مدیریتی هم باید اصلاح شود، اگر همچنان صنعت برق دولتی باشد راندمان سرمایه‌گذاری پایین خواهد بود، بنابراین ما باید در مدل صنعت برق بازنگری کنیم و وقتی تحریم برداشته شد و بلافاصله استفاده لازم را داشته باشیم.»
