آمارها نشان میدهد هزینه حداقل خوراک برای هر فرد در فروردینماه امسال ۳ میلیون و ۱۵۷ هزار و ۱۵۹ تومان بوده است. این رقم نشان میدهد یک خانوار چهار نفره کارگری برای تأمین هزینه «حداقل خوراک» در ماه باید حدود ۱۳ میلیون تومان هزینه کند. در چنین شرایطی رقمی کمتر از چهار میلیون تومان برای دیگر هزینهها از جمله هزینه اجاره مسکن، درمان، رفتنوآمد، آموزش فرزندان و تفریح و پوشاک و… خواهند داشت!
تورم در اقتصاد ایران همچنان روند افزایشی را ادامه میدهد و با وجود کاهش اندک قیمت دلار در هفتههای گذشته اما افزایش تورم در ماه فروردین رکورد هفده ماه گذشته را شکست!
در این میان قیمت مواد خوراکی نیز با افزایش قابل توجهی روبرو شده و اقلام خوراکی یکی پس از دیگری در حال حذف از سفره مردم هستند.
وبسایت «خبرآنلاین» گزارش داده که از پاییز ۱۴۰۳ تا کنون، قیمت لوبیا چیتی بیش از ۳۰۰ درصد افزایش یافته و حالا نه تنها از سایر حبوبات پیشی گرفته، بلکه عملاً به یک کالای لوکس در سبد غذایی خانوارهای متوسط و کمدرآمد تبدیل شده است.
خبرگزاری «ایلنا» هم گزارش داده که قیمت هر کیلو برنج هاشمی در بازار حدود ۲۵۰ هزار تومان است و هر کیلو برنج درجه دو و سه ایرانی حدود ۲۰۰ هزار تومان به فروش میرسد. در نتیجه دستمزد روزانه کارگران که ۳۴۶ هزار تومان مصوب شده است، پول دو کیلو برنج ایرانی نمیشود.
افزایش قیمت مواد غذایی ادامه دارد؛ قیمت هر کیلو لوبیا چیتی بیش از نیم میلیون تومان
محاسبات نشان میدهد هزینه حداقل خوراک برای هر فرد در فروردینماه امسال ۳ میلیون و ۱۵۷ هزار و ۱۵۹ تومان بوده است.
در همین رابطه وبسایت «اکو ایران» گزارش داده که طبق محاسبات و بر اساس گزارش «متوسط قیمت خوراکیهای منتخب در مناطق شهری» مرکز آمار، در فروردین امسال تهیه لبنیات برای یک فرد حدود ۹۰۰ هزار تومان هزینه داشته است.
همچنین بر اساس پیشنهاد «انستیتو تغذیه» هر فرد باید ۴/۵ لیتر شیر، ۳ کیلوگرم ماست، ۷۵۰ گرم پنیر و ۷۵۰ گرم کره در طول یک ماه مصرف کند. هزینه تامین دو مورد اول به ترتیب ۱۹۷ هزار تومان و ۱۸۱ هزار تومان بوده است. مبلغ مورد نیاز برای تأمین پنیر و کره به مقدار اشاره شده نیز به ترتیب ۱۲۱ هزار تمان و ۴۴۷ هزار تومان است؛ بنابراین از بین کالاهای لبنی مختلف، بیشترین هزینه به «کره» اختصاص دارد.
هر فرد باید در ماه ۲ کیلو و ۱۰۰ گرم برنج مصرف کند. اگر مبنا برنج خارجی درجه یک باشد، هزینه تامین این بخش از خوراک هر فرد در فروردین به ۱۷۱ هزار تومان رسیده است. گوشت گاو یا گوساله نیز به ازای هر ۹۰۰ گرم ۵۴۱ هزار تومان هزینه ایجاد کرده است. از طرفی، هر فرد برای تامین ۳ کیلوگرم پرتقال و ۳ کیلوگرم سیب باید به ترتیب ۱۸۵ هزار تومان و ۲۳۴ هزار تومان هزینه کند.
با توجه به مقادیری که گفته شد، هر فرد در فروردین امسال برای تهیه این سبد خوراکی باید ۳ میلیون و ۱۵۷ هزار و ۱۵۹ تومان هزینه کند. این رقم نسبت به اسفندماه ۴/۹۳ درصد و نسبت به فروردین سال قبل ۴۷/۳ درصد افزایش یافته است.
اینهمه در حالیست که در سال جدید رقم دستمزد یک خانوار کارگری، در صورتی که کارگر با قرارداد رسمی مشغول به کار باشد و همه مزایای شغلی از حق مسکن تا حق اولاد را دریافت کند، رقمی حدود ۱۶ میلیون تومان خواهد بود.
در نتیجه، یک خانوار چهار نفره کارگری برای بهرهمندی از «حداقل خوراک» باید در مجموع حدود ۱۳ میلیون تومان هزینه کنند. در چنین شرایطی رقمی کمتر چهار میلیون تومان برای دیگر هزینهها از جمله هزینه اجاره مسکن، درمان، رفتنوآمد، آموزش فرزندان و تفریح و پوشاک و … خواهند داشت!
قابل توجه اینکه با وجود کاهش قیمت دلار در هفتههای گذشته قیمت انواع کالا و خدمات با کاهش روبرو نشده و همواره قیمتها روند افزایشی را طی میکند.
کاهش قیمت دلار و دیگر ارزها با سازماندهی بانک مرکزی و دولت به عنوان اقدامی تبلیغاتی درباره مذاکرات جمهوری اسلامی و دولت دونالد ترامپ صورت گرفته اما در اقتصاد ایران هیچ اتفاق ویژه و مثبتی نیافتاده که در نتیجهی آن ارزش پول ملی ایران افزایش و در نتیجه قیمت ارزهای مختلف در بازار ایران کاهش پیدا کند.
کامران ندری اقتصاددان در گفتگو با وبسایت «اقتصاد۲۴» گفته «درست است که نرخ ارز در بازار آزاد پایین آمده ولی کالاها با همان نرخ بازار توافقی دارد وارد میشود. اینکه قیمتگذاریها در اقتصاد ما بر اساس نرخ بازار آزاد انجام میشود، حرف درستی است، اما بدین معنا نیست که اگر قیمت دلار بازار آزاد کاهش پیدا کرد، قیمتگذاریها به همان میزان اصلاح شود.»
او همچنین گفته «نرخ ارز سریع پایین میآید، اما اثرش را بلافاصله در قیمت کالاها نشان نمیدهد. ممکن است در بلندمدت قیمت بخشی از کالاهای وارداتی، آن هم درصورتی که نرخ ارز تجاری کاهش پیدا کند، تا حدودی که بعید است چشمگیر هم باشد، کاهش پیدا کند.»
این اقتصاددان تأکید کرده که «اگر روند کاهش نرخ ارز ادامه پیدا کند ما انتظار داریم تورم کم شود ولی انتظار تورم منفی و اینکه بطور متوسط هزینههای زندگی کاهش پیدا کند با توجه به ساختار سیاسی و انحصاری که طی یکی دو دهه در اقتصاد ما به وجود آمده است، بعید به نظر میرسد.»
حسین راغفر اقتصاددان نیز گفته «همان کسانی که نرخ ارز را بالا بردند نرخ ارز را امروز کاهش دادند تا بگویند افزایش نرخ ارز وابسته به عوامل خارجی است اما این افراد در نهایت برندگان افزایش نرخ ارز هستند و در ادامه اجازه نمیدهند نرخ ارز کاهشی شود.»
حسین راغفر معتقد است «اساسا چیزی به نام بازار آزاد ارز نداریم و تمام این عناوین پوششی برای اقدامات و تصمیمات مسئولان برای افزایش نرخ ارز است. در این شرایط از بانک مرکزی چه توقعی داریم که جلوی این غارت را بگیرد؛ در واقع بانک مرکزی قدرت تصمیم گیری ندارد. چه کسی میگوید که نرخ دلار در بازار توافقی مرکز مبادله ٧٠ هزار تومان باید تعیین شود و چه کسی این قیمت را تعیین میکند؟»
این اقتصاددان تأکید کرده «تمام این اقدامات در جهت تأمین کسری بودجه دولت است و برای تأمین هزینههای ولنگاریهایی است که به اقتصاد کشور تحمیل کردهاند. در نهایت هم مردم هزینه این ولنگاریهای تحمیل شده به اقتصاد را میپردازند.»
این کارشناس اقتصادی با اشاره به وابستگی اقتصاد ایران به عوامل خارجی گفته «تمام این نوسانات قیمتی یک بازی است و معتقدم آنهایی که بازی گردانی میکنند چند پیام روشن را دارند؛ اول اینکه اگر با آمریکا رابطه برقرار شود، اوضاع کشور خوب میشود و این پیام را به یک فشار اجتماعی بر روی مردم تبدیل میکنند تا به این سمت برویم که با آمریکا وارد بده و بستان شویم.»