گزارش مرکز آمار ایران درباره تورم سالانه و ماهانه مواد خوراکی نشان می‌دهد در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ نرخ تورم سالانه برای کالاهای خوراکی سه رقمی شده است. به این ترتیب اقلام خوراکی بیشتری از سفره خانوارهای کم‌درآمد حذف شده است.
به گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه برای کالاهای خوراکی به ۲۸۴/۴ درصد رسیده است و از میان ۵۳ قلم کالای خوراکی منتخب، ۲۲ قلم افزایش قیمتی بیش از نرخ تورم عمومی داشته‌اند که برخی از آنها حتی افزایش نرخ‌های سه‌رقمی را در مقیاس سالانه نشان می‌دهند.
در صدر جدول گرانی‌ها، لیموترش با تورم سالانه‌ای نزدیک به ۲۴۵ درصد قرار دارد. همچنین قیمت لیموترش در اردیبهشت نسبت به فروردین ۲۶/۱ افزایش داشته است. انار نیز با بیش از ۲۰۰ درصد تورم در جایگاه بعدی قرار دارد.
میوه‌های دیگری چون سیب و پرتقال نیز در صدر جدول افزایش تورم سالانه کالاهای خوراکی قرار دارند. افزایش هزینه‌های نگهداری سردخانه‌ای، کاهش تولید باغی از جمله عوامل افزایش قیمت میوه‌ها اعلام شده است.
لوبیاچیتی با افزایش ۲۰۱ درصدی در مقایسه با سال گذشته نیز سبب شده این حبوبات نیز از سبد خرید بخش قابل توجهی از خانوارها حذف شود. قابل توجه اینکه در جداول مربوط به تورم ماهانه در اردیبهشت امسال نیز، لوبیا چیتی با ثبت رکورد ۲۱/۹ درصد، در جایگاه سوم بیشترین افزایش قیمت ماهانه قرار گرفته است.
قیمت لوبیا قرمز هم نسبت به فروردین، ۸/۷ درصد افزایش داشته و نرخ این محصول نسبت به ماه مشابه سال قبل، ۱۰۹/۲ درصد افزایش داشته است. عدس و لپه با افزایش قیمت بالاتر از ۱۰۰ درصد نیز از جمله دیگر حبوبات با تورم بالاتر از تورم عمومی اقتصاد هستند.
همچنین شکر و قند به ترتیب با تورم حدود ۱۵۰ تا ۱۸۰ درصد، و روغن نباتی جامد با تورم ۱۶۰ درصدی روبرو شده‌اند.
بیشترین تورم ماهانه ثبت‌شده در «گروه نان و غلات، متعلق به برنج ایرانی» با رشد ۹/۱ درصدی است. قیمت شیر خشک هم نسبت به فروردین ۱۴۰۴، روند صعودی طی کرده و رشد هشت درصدی را به ثبت رسانده است. همچنین، نرخ این محصول نسبت به ماه مشابه سال قبل هم جهش ۵۲/۵ درصدی داشته است.
تورم بالای ۵۰ درصد برای مرغ و بیش از ۷۰ درصد برای تخم‌مرغ طی یک سال گذشته نیز از جمله موارد قابل توجه در گزارش مرکز آمار ایران است. تخم‌مرغ از جمله غذای فقرا به شمار می‌رود و تورم ۷۰ درصدی آن به معنای عدم دسترسی بسیاری از خانوارهای کم‌درآمد به این ماده غذایی است.
همچنین بر اساس گزارش مرکز آمار ایران شیر خشک، دوغ پاستوریزه، شیر کیسه‌ای و ماست تورمی در حدود ۸۰ تا ۱۲۰ درصد را تجربه کرده‌اند. این گروه، به‌رغم رشد قیمت کمتر از میوه و حبوبات، باز هم از تورم عمومی بالاتر هستند. افزایش هزینه‌های دامداری، نهاده‌های دامی و سوخت، در کنار ضعف در تنظیم بازار لبنیات، از عوامل کلیدی افزایش قیمت این کالاها است.
کارشناسان اقتصادی با هشدار درباره سه رقمی شدن تورم مواد خوراکی ضروری و پرمصرف، معتقدند عبور تورم سالانه بیش از ۲۰ قلم خوراکی از مرز نرخ تورم عمومی، نشانه‌ای روشن از شکست در سیاست‌گذاری اقتصادی و غفلت از تأمین امنیت غذایی است.
افزایش پر سرعت مواد خوراکی در حالی ادامه دارد که دولت هیچ برنامه حمایتی مشخصی از اقشار تنگدست و کم‌درآمد ندارد. در شرایطی که پیش از این رئیس دولت و رئیس مجلس شورای اسلامی وعده تداوم توزیع کالابرگ مواد غذایی را در سال ۱۴۰۴ داده بودند اما فقط در ماه فروردین کالابرگ میان هفت دهک پایین درآمدی توزیع و سپس تا زمان نامعلوم متوقف شد!
تداوم شرایط تورم کالاهای خوراکی و بی‌توجهی دولت به حمایت موثر از اقشار حقوق‌بگیر و کم‌درآمد به معنای گسترده‌تر شدن فقر و رانده شدن شمار بیشتری از خانوارها زیر خط فقر مطلق است.
