جاناتان هال مشاور ارشد دولت بریتانیا در امور تهدیدات دولتی و تروریسم، هشدار داد که جمهوری اسلامی و روسیه با بهره‌گیری از تبهکاران محلی، در خاک بریتانیا دست به ارعاب، انجام اقدامات خشونت‌آمیز و جاسوسی می‌زنند. بر اساس گزارش نهادهای امنیتی بریتانیا این تهدیدات در حال افزایش‌اند.
روزنامه «نیویورک تایمز» روز جمعه ۶ ژوئن (۱۶ خرداد) به نقل از جاناتان هال گزارش داد تهدید ناشی از «اقدامات خصمانه» تهران و مسکو در بریتانیا در سطح «فوق‌العاده» قرار دارد.
به گفته او، برخلاف تروریسم که با مرگ و ویرانی، توجه عمومی را جلب می‌کند، تهدیدات دولتی به راحتی قابل تصور نیستند.
نیویورک‌تایمز در گزارش خود می‌نویسد، این هشدارها در تضاد با موضع دولت ایالات متحده قرار دارد؛ جایی که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، تمایل دارد بر تلاش‌های دیپلماتیک با تهران و مسکو تمرکز کند.
در مقدمه این گزارش آمده، در دادگاه «اولدبیلی» لندن، شش مرد این هفته به دلیل آتش‌زدن عمدی یک کارگاه که تجهیزات ماهواره‌ای به اوکراین ارسال می‌کرد، محاکمه شدند. در نزدیکی همان ساختمان دادگاه، جلسه‌ای دیگر مربوط به طرح احتمالی برای «خشونت جدّی» علیه روزنامه‌نگاران ایرانی در بریتانیا در حال رسیدگی بود. ماه گذشته، شش بلغاری به دلیل عضویت در یک حلقه جاسوسی روسی که از یک مهمانخانه در سواحل شرقی انگلستان فعالیت می‌کرد، به زندان محکوم شدند.
این پرونده‌های متفاوت، نشان می‌دهد چگونه بریتانیا تبدیل به مکانی برای فعالیت شبکههای جاسوسی خارجی تبدیل شده است.
جاناتان هال مشاور ارشد دولت بریتانیا در امور تهدیدات دولتی و تروریسم، می‌گوید این موارد زمینه‌ای هشداردهنده مبنی بر این است که روسیه و رژیم ایران در حال «سوء استفاده از شکاف‌های موجود در غرب» برای جذب عوامل خود از طریق شبکههای اجتماعی هستند.
هال به دلیل قوانین سختگیرانه رسانه‌ای در انگلستان نمی‌تواند درباره پرونده‌های کیفری در حال رسیدگی صحبت کند، اما در مصاحبه‌ای با نیویورک تایمز گفت که تلاش‌های روسیه و جمهوری اسلامی ایران برای انجام اقدامات خصمانه در خاک بریتانیا، سطحی «فوق‌العاده» از تهدید ایجاد کرده‌اند، هرچند ممکن است در مقایسه با تهدید تروریسم برای عموم قابل‌درک نباشند.
او گفت: «تروریسم چیزی است که توجه افکار عمومی را جلب می‌کند» و بخشی از دلیل آن «مرگ و ویرانی و هرج و مرج» ناشی از حملات است. تهدیدات دولتی، به گفته وی، برای عموم «بسیار دشوارتر برای درک» هستند.
هشدارهای هال و سایر مقامات ارشد بریتانیا در تضاد کامل با ایالات متحده قرار دارد؛ جایی که ترامپ تمایل کمی به پرداختن به تلاش‌های روسیه و جمهوری اسلامی ایران برای بی‌ثبات‌سازی جامعه آمریکا نشان داده و بیشتر تمرکز خود را بر تلاش‌های دیپلماتیک در زمینه‌هایی مانند جنگ اوکراین و برنامه هسته‌ای ایران گذاشته است.
این در حالیست که مقامات آمریکایی در حال پیگیری توطئه‌هایی هستند که به باورشان از سوی حکومت برای ترور رئیس جمهور طراحی شده‌اند؛ اتهاماتی که رژیم ایران آنها را رد کرده است. چنانکه مأموران اطلاعاتی سابق آمریکا، از حضور عوامل روسی در مکزیک صحبت کرده‌اند که سعی در تشویق مهاجرت غیرقانونی به ایالات متحده داشته‌اند.
در ادامه گزارش «نیویورک تایمز» آمده در بریتانیا، مانند آمریکا، برخی از این پرونده‌ها ممکن است به بالاترین سطوح قدرت برسند. روز جمعه، سه متهم قرار است به اتهام آتش‌سوزی در دو ملک و یک ماشین که به نخست‌وزیر کی‌یر استارمر مربوط بودند، محاکمه شوند.
رسانه‌های بریتانیایی گزارش داده‌اند که سرویس‌های امنیتی در حال بررسی این احتمال هستند که روسیه در این آتش‌سوزی‌ها دخیل بوده باشد، ادعایی که دولت روسیه آن را رد کرده است.
هال درباره پرونده جاسوسان بلغاری گفت که این افراد «با وجود ظاهر مضحک‌شان»، نقشه ترور را بررسی می‌کردند و به اهداف خود بسیار نزدیک شده بودند. اعضای این گروه، خبرنگاران، مخالفان روس و شخصیت‌های سیاسی را زیر نظر داشتند و یکی از آنها حتی درباره ربودن و قتل یک خبرنگار تحقیقی گفتگو کرده بود.
او همچنین گفت: «اما بدون اینکه بخواهم نگران‌تان کنم، فکر می‌کنم چنین دیدگاهی باعث می‌شود نکته اصلی درباره خطری که این افراد ایجاد می‌کنند، نادیده گرفته شود. آنها در فکر ترور بودند و به وضوح توانسته بودند خیلی به اهداف خود نزدیک شوند، بنابراین چیزی مضحک در اینباره وجود ندارد.»
این بلغاری‌ها در حال رصد هدف‌هایی مانند روزنامه‌نگاران، مخالفان روس و چهره‌های سیاسی بودند. رهبر گروه حتی درباره احتمال ربودن و کشتن یک خبرنگار تحقیقی صحبت کرده بود. به گفته دادستان، این گروه تحت فرمان یان مارسالک تاجر فراری اتریشی و کارمند سابقی که برای اطلاعات روسیه کار می‌کرد، فعالیت داشتند.
در موردی دیگر، دانیل خلیفه یک سرباز جوان ارتش بریتانیا که برای حکومت ایران جاسوسی می‌کرد، پس از تماس بی‌ثمر با MI5 و پیشنهاد همکاری به‌عنوان جاسوس دوطرفه، هویت خود را فاش کرد. او پس از فرار از زندان با آویزان شدن از زیر یک ون حامل غذا، دستگیر و محاکمه و در فوریه به ۱۴ سال زندان محکوم شد.
به گفته هال، برای دولت‌های متخاصم، مانند روسیه و رژیم ایران، کم‌تجربه بودن مزدوران یا شکست برخی مأموران‌شان در عملیات مهم نیست، چرا که «با جذب گسترده»، بطور طبیعی افراد موفق در چنین عملیاتی نیز پیدا می‌شوند.
هال وکیل و دادستان سابق در زمینه جرائم بین‌المللی و امنیت، در سال ۲۰۱۹ به عنوان بازبین قوانین ضدتروریسم بریتانیا منصوب شد و در سال ۲۰۲۴، وظیفه مشاوره درباره تهدیدات دولتی نیز به مسئولیت‌های او اضافه شد.
در یک گزارش رسمی که ماه گذشته منتشر شد، هال خواستار اختیارات قانونی جدیدی شد از جمله توقیف گذرنامه مظنونان به جاسوسی برای دولت‌های خارجی، صدور هشدار درباره فعالیت سرویس‌های اطلاعاتی خارجی، و پیگرد افرادی که در خارج کشور علیه قربانیان اقدام می‌کنند.
او تنها مقامی نیست که زنگ خطر را به صدا درآورده است. در آخرین ارزیابی سالانه تهدیدات، MI5 هشدار داد که روسیه، حکومت‌های ایران و چین بزرگترین تهدیدات دولتی برای امنیت ملی بریتانیا هستند و با سپردن عملیات جاسوسی و خرابکاری به گروه‌های نیابتی، تلاش دارند بریتانیا را بی‌ثبات کنند.
کان مک‌کالوم رئیس MI5 در ماه اکتبر ۲۰۲۴ گفت که مأموران اطلاعاتی روسیه مأموریت دارند «هرج و مرج را به خیابان‌های بریتانیا و اروپا بیاورند»، در حالی که ریچارد مور رئیس MI6 گفت که سرویس‌های اطلاعاتی روسیه «تا حدی افسارگسیخته» شده‌اند.
یکی از برجسته‌ترین اقدامات خارجی اخیر در خاک بریتانیا، حمله بیولوژیک به جاسوس دوجانبه سابق روسیه، سرگئی اسکریپال، در سال ۲۰۱۸ در سالزبری بود. این ماجرا منجر به تصویب قوانین جدید امنیت ملی در سال ۲۰۲۳ شد که جاسوسی، خرابکاری و نفوذ خارجی را به عنوان جرم شناخته است.
در فوریه، هال با مقامات وزارت دادگستری آمریکا دیدار کرد تا درباره نحوه مقابله با تهدیدات دولتی گفتگو کند. او از «رویکرد عملگرایانه آمریکا» که از ابزارهای متنوعی برای مقابله با توطئه‌ها استفاده می‌کند، تمجید کرد.
مهم‌ترین روند سال‌های اخیر، استفاده از گروه‌های جنایتکار سازمانیافته توسط دولت‌های خارجی است. هال گفت که پس از اخراج دستجمعی دیپلمات‌ها، کشورها دیگر نتوانستند از مأموران تحت پوشش دیپلماتیک استفاده کنند، و به همین دلیل سراغ مجرمان محلی رفته‌اند.
او هشدار داد که روسیه و رژیم ایران در حال پرداخت پول به مجرمان بریتانیایی برای انجام اعمال خشونت‌آمیز، جاسوسی و ارعاب هستند. این اقدامات نتایج مختلفی داشته‌اند، اما برخی مانند پرونده بلغاری‌ها، به دلیل اشتباهات امنیتی، موجب افشای جزئیات نادری از روش‌های جاسوسی شده‌اند.
جاناتان هال همچنین گفت که روسیه و جمهوری اسلامی ایران از اینترنت برای جذب و تأثیرگذاری بر افراد ناراضی سیاسی در بریتانیا و ایالات متحده استفاده می‌کنند. او گفت: «این کار روز به روز سخت‌تر می‌شود، چون هر فرد خوراک رسانه‌ای متفاوتی دریافت می‌کند و نمی‌دانیم دیگران چه چیزی می‌بینند.»
او افزود: «اگر مأمور اطلاعاتی باشید، چرا نباید از شکاف‌های غرب استفاده کنید و سعی نکنید نوعی جذب فرهنگی در جهت اهداف‌تان ایجاد کنید؟!»
