استاد پژوهشکده بین‌المللی زلزله‌شناسی اعلام کرده تا سال ۱۴۲۰، ۵۰ تا ۷۰ میلیون نفر در ایران، سالانه حداقل در معرض یک رویداد شدید اقلیمی قرار می‌گیرند. او افزوده گسترش بیابان‌ها و تخریب خاک نیز ضمن تهدید مناطق کشاورزی، جمعیت روستایی را مجبور به مهاجرت کرده و معیشت میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
مهدی زارع استاد پژوهشکده بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در گفتگو با وبسایت «خبرآنلاین» هشدار داده که تا کمتر از دو دهه آینده بیش از نیمی از جمعیت کشور هر سال با گرمای شدید، خشکسالی، سیل و بیابان‌زایی دست‌وپنجه نرم خواهند کرد.
وی که مشکلاتی مانند تنش آبی، کسری برق و مهاجرت اجباری را تا ۱۶ سال آینده برای ایران پیش‌بینی کرده، فناوری‌های سبز مانند نمک‌زدایی خورشیدی و انرژی‌های تجدیدپذیر را راه نجات می‌داند.
زارع پیش‌بینی کرده که «ایران تا سال ۱۴۲۰ افزایش قابل توجه دما (در بعضی محل‌ها تا ۲ درجه سانتیگراد) را تجربه خواهد کرد که باعث افزایش فراوانی و شدت گرمای شدید می‌شود. مناطق شهری، که حدود ۷۵ درصد از جمعیت تا سال ۱۴۲۰ در آنها ساکن خواهند بود به طور ویژه آسیب‌پذیر خواهند بود.»
استاد پژوهشکده بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله افزوده «۳۰ تا ۵۰ میلیون نفر در سناریوهای انتشار متوسط تا زیاد گازهای گلخانه‌ای، با موج‌های گرمای شدید (بیش از ۳۵ درجه سانتیگراد در هفته‌های متوالی) مواجه خواهند شد.»
مهدی زارع گفته «تا سال ۱۴۲۰، ۵۰ تا ۷۰ میلیون نفر در ایران (بیش از نیمی از جمعیت) سالانه حداقل در معرض یک رویداد شدید اقلیمی قرار می‌گیرند. گرمای شدید (در گسترده‌ترین حالت‌ها)، کمبود آب (که معیشت و سلامت را تحت تأثیر قرار می‌دهد) و رویدادهای حاد مانند سیلاب می‌تواند به‌صورت بالقوه براین جمعیت اثر بگذارد.»
وی همچنین گفته کمبود سالانه آب تا سال ۱۴۲۰ می‌تواند سالانه از ۱۵ تا ۳۰ میلیارد مترمکعب از عرضه فراتر رود. عرضه تجدیدپذیر فعلی در سالهای ۱۴۰۰-۱۴۰۴ حداکثر حدود ۹۰ میلیارد مترمکعب در سال و تقاضا حدود ۱۰۰ تا ۱۱۰ میلیارد مترمکعب در سال است. سرانه دسترسی به آب در ۱۴۲۰ می‌تواند به کمتر از ۸۰۰ مترمکعب به ازای هر نفر در سال برسد. این در حالی است که آستانه «کمبود مطلق» سازمان ملل متحد ۵۰۰ مترمکعب است.»
به گفته او ۴۰ تا ۶۰ درصد از زمین‌های کشاورزی ایران که برای معیشت و امنیت غذایی حیاتی هستند ممکن است با تنش شدید آبی مواجه شوند و خطر از بین رفتن محصولات کشاورزی و آوارگی روستاییان را به همراه داشته باشند.
مهدی زارع در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرده که «افزایش نوسانات بارندگی سیل‌های ناگهانی را تشدید می‌کند. ۱۰ تا ۱۵ میلیون نفر تا سال ۱۴۲۰ در معرض سیل‌های شدید قرار می‌گیرند. گسترش بیابان‌ها و تخریب خاک، مناطق کشاورزی را تهدید می‌کند و به طور بالقوه جمعیت روستایی را مجبور به مهاجرت کرده و معیشت میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد.»
بر اساس توضیحات این استاد دانشگاه، مناطق آسیب‌پذیرتر در رابطه با تخریب کشاورزی و مهاجرت جمعیت شامل حوضه‌های مرکزی، یعنی استان‌های سمنان، اصفهان، یزد و کرمان و فارس و همچنین خوزستان که در حال حاضر مستعد خشکسالی و طوفان‌های گرد و غبار است، و استان‌های تهران و البرز هستند.
روزنامه «اعتماد» نیز در گزارشی درباره گسترش خشکسالی در ایران نوشته مناطقی که زمانی قطب‌های کشاورزی، صنعتی یا جمعیتی کشور بودند، امروز با کمبود شدید آب دست و پنجه نرم می‌کنند. این گزارش افزوده کارشناسان از «نقشه نابرابر آبی ایران» سخن می‌گویند؛ جایی که فلات مرکزی با بیش از ۷۰ درصد جمعیت کشور، تنها ۱۰ درصد منابع تجدیدپذیر آب را در اختیار دارد.
روزنامه «اعتماد» نوشته نابرابری حالا با موجی از مهاجرت‌های اقلیمی، مهاجرت از مناطق خشک به شهرهای برخوردار یا حاشیه‌های کلانشهرها همراه شده است؛ مهاجرتی که نه‌تنها مشکلات مناطق مبدا را رها نمی‌کند، بلکه مقصد را هم با بحران جدیدی مواجه می‌سازد. با شدت گرفتن خشکسالی و کاهش ۴۰درصدی بارش‌ها نسبت به میانگین بلندمدت، فلات مرکزی ایران در آستانه فروپاشی تعادل آبی و جمعیتی قرار گرفته است.
این گزارش نیز تأکید کرده استان‌هایی چون اصفهان، تهران، البرز، قم و خراسان «رضوی» که همزمان میزبان جمعیت بالا و منابع آبی اندکند، امروز با بحران مضاعفی روبه‌رو شده‌اند بطوری که نه آب هست، نه امکان جبران از منابع زیرزمینی باقی مانده است.
کارشناسان نیز نسبت به تداوم روند فعلی هشدار می‌دهند؛ مهاجرت‌های اقلیمی از استان‌های جنوبی، مرکزی و شرقی به استان‌های شمالی و برخوردار از منابع آبی آغاز شده و به سرعت در حال افزایش است. انتقال آب دیگر پاسخگو نیست و اگر سیاستگذاران هرچه سریع‌تر به تعادل میان ظرفیت زیستی مناطق و تراکم جمعیتی توجه نکنند، کشور با موجی از پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و امنیتی روبرو خواهد شد.
در همین رابطه محسن موسوی، کارشناس حوزه آب، گفته «شهرهایی مثل اصفهان، تهران و کرج به دلیل برخورداری از زیرساخت‌های آموزشی، درمانی و رفاهی، مقصد بسیاری از مهاجران هستند. هر سال بیش از ۳۰۰ هزار نفر به تهران مهاجرت می‌کنند. این در حالی است که همین شهرها در قلب فلات مرکزی و در معرض شدیدترین فشارهای آبی قرار دارند. فلات مرکزی هم پایتخت کشور را در خود جای داده و هم بیش از ۷۰ درصد صنایع اصلی در این منطقه مستقر هستند. با تداوم شرایط فعلی، نه تنها منابع آبی، بلکه زیرساخت‌های جمعیتی و اقتصادی این منطقه نیز با بحران روبه‌رو خواهند شد.»
مسعود امیرزاده کارشناس آب نیز درباره به هم خوردن تعادل زیستی به علت مهاجرت‌های آبی در درون کشور هشدار داده و گفته « اسکان در این مناطق، پایدار نیست و در صورت بروز اختلال در منابع انتقالی، تعادل شکننده فعلی فرو می‌پاشد و بحران به مرحله حادتری وارد می‌شود. این تعادل‌های موقتی فقط مسئله را به تعویق می‌اندازند و باعث می‌شوند با گذشت زمان، شدت آسیب‌ها و هزینه‌های اجتماعی و زیست‌محیطی افزایش یابد.»
این کارشناس آب همچنین با انتقاد از سیاست‌های دولت از جمله انتقال آب از یکسو به سوی دیگر کشور گفته «تجربیات جهانی نیز نشان می‌دهند که انتقال آب، راه‌حل بلندمدتی برای بحران کم‌آبی نیست و باید به‌جای آن، به سمت تعادل پایدار بین جمعیت و ظرفیت‌های بومی هر منطقه حرکت کرد. »
آمارها نشان می‌دهند طی دو سال و در فاصله سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ جمعیتی معادل ۸۰۰هزار نفر از استان‌های مرکزی و جنوبی کشور به دلیل تغییرات اقلیمی به استان‌های شمالی مهاجرت کرده‌اند.
