(+عکس، ویدئو) شامگاه دیروز چهارشنبه ۲۶ تیرماه در بهت و حیرت شهروندان تهران، میدان تاریخی حسن‌آباد گرفتار آتش‌سوزی شد و دو گنبد از ۸ گنبد کلاه‌فرنگی در آتش سوخت. معاون میراث فرهنگی تهران می‌گوید آوار و آب مورد استفاده برای اطفای حریق باید به سرعت پاکسازی شوند.
شامگاه دیروز چهارشنبه ۲۶ تیرماه ۹۸ آتش‌سوزی در یک انبار یراق‌آلات به وسعت ۵۰۰ متر درطبقه دوم ساختمان و ضلع شمال غربی میدان تاریخی حسن‌آباد به وقوع پیوست. آتش در بهت و حیرت شهروندان تهران دو گنبد از ۸ گنبد کلاه‌فرنگی و یکی از میراث‌های مهم معماری شهر تهران را بطور کل نابود کرد.
نکته قابل توجه در این آتش‌سوزی همجواری این بنا با ایستگاه آتش‌نشانی است! ولی با شروع آتش‌سوزی، علاوه بر وسعت‌گرفتن هزار متری آتش، بناهای تاریخی آسیب دیده و تخریب شدند و صرافی بانک صادرات و تعدادی از انبارها و فروشگاه‌ها آتش گرفتند!
بر اساس اعلام جلال ملکی سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران، پس از اندکی وسعت آتش به بیش از هزار متر رسیده و بخش‌های ثبت شده در فهرست آثار میراث فرهنگی را نیز شعله‌ور کرده است.
آنگونه که معاون میراث فرهنگی تهران اعلام کرده، در پی سرایت شعله‌های آتش به اماکن میراثی و تاریخی، دو گنبد از ۸ گنبد کلاه‌فرنگی این میدان تاریخی تهران بطور کامل در آتش سوخت.
در نهایت آتش به گفته سخنگوی سازمان آتش‌نشانی، یک ساعت بعد از وقوع، مهار شد.
آنگونه که محسن شیخ‌الاسلامی معاون میراث فرهنگی تهران صبح امروز، پنجشنبه ۲۷ تیر، اعلام کرده، به دلیل پوشش قابل اشتعال بنا و استفاده تجاری، آتش وسعت پیدا کرده ولی در همان حد طبقه بالایی مانده و به طبقات پایین سرایت نکرده است.
آتش‌سوزی گسترده در میدان حسن‌آباد تهران
این #آتش_سوزی از یک انبار ۵۰۰ متری آغاز شده وبه صرافی بانک‌صادرات و برخی ساختمان‌های تاریخی #میدان_حسن_آباد و نیز فروشگاه‌ها و چند انبار دیگر سرایت پیدا کرده است#کیهان_لندن pic.twitter.com/7pp2BDXnYh— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 17, 2019
این مقام ارشد میراث فرهنگی تهران می‌گوید هنوز از داخل ساختمان بازدید نکرده و میزان خسارات وارده تخمین زده نشده است. به گفته وی، نمای بیرونی و در و پنجره آسیب ندیده‌اند ولی دو گنبد کلاه‌فرنگی این میدان کاملا تخریب شده است. همچنین سقف کاملا تخریب شده و حجم آب زیادی علاوه بر آوار بر جای مانده، بر بنا فروریخته که باید در عملیات اضطراری پاکسازی شود.
میدان حسن‌آباد (قاجاریه و پهلوی) یک طراحی منحصر به فرد در پایتخت ایران است. هرچند امروزه از خود میدان در میانه، نشانی وجود ندارد اما بناهای چهارگانه‌ای که بدنه میدان را به وجود آورده‌اند، از شاخص‌های مهم این میدان هستند. بناهای حسن‌آباد که به سبک نئوپالدین با تلفیق معماری باروک فرانسوی در سال ۱۳۱۳ توسط میرزا علیخان مهندس طراحی شده، در سال‌های اخیر مرمت شده بود.
پس از حادثه آتش‌سوزی «پلاسکو» و فروریختن نماد تجدد و جهان مدرن در تهران و یکی از آثار مهم معماری دوران پهلوی، حالا با آتش گرفتن میدان حسن‌آباد بخش مهمی از میراث دوره قاجار نیز در شهر تهران تخریب شد. این درحالیست که همواره به واسطه ارزش ملک و زمین در تهران، و همچنین پاکسازی‌های عقیدتی و ایدئولوژیک همواره احتمال دست‌اندازی و آتش‌سوزی‌های عمدی و تخریب بناهایی که خاطره جمعی شهروندان پایتخت و کشور را می‌سازند، وجود دارد.
میدان حسن‌آباد که در طول تاریخ نام‌هایی مثل «میدان ملک‌المتکلمین»، «میدان هشت گنبد»، «میدان پهلوی» یا «میدان ۳۱ شهریور» را به خود دیده در بافت تاریخی تهران در تقاطع خیابان «امام خمینی» (سپه) با خیابان حافظ و خیابان «وحدت اسلامی» (خیابان شاهپور) واقع شده است.
میدان حسن‌آباد که پس از انقلاب به «میدان ۳۱ شهریور» تغییر نام یافته بود دوباره به نام «حسن‌آباد» ثبت شد. این میدان از اماکن تاریخی خاطره‌انگیز و بخشی از بافت سنتی تهران قاجاری و پهلوی به شمار می‌رود.
حسن‌آباد و ساختمان‌های گنبدی پیرامونش در سال ۱۳۰۹ ساخته شد و به بهره‌برداری رسید. این مجموعه در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۱۹۷۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
واقعا باعث تاسف است. من از این میدان خاطرات زیادی دارم. متاسفانه عکس و ویدیوی مطلب قابل دسترس نیست.