«به این دلیل که میدانیم چه بلایی به سر انزلی آمده و گردشگران در طبیعت ایران چه به روز آن می آورند، دوست نداریم اولین منطقه پناهگاه حیات وحش تبدیل به منطقه گردشگری شود.»
اسماعیل کهرم مشاور معصومه ابتکار رئیس اسبق سازمان حفاظت محیط زیست در واکنش به دستور ابراهیم رئیسی رئیس دولت سیزدهم برای اجرای طرح گردشگری در جزیره آشوراده با بیان این مطلب گفت: «به سر انزلی چه آوردهایم؟ ۲۸۰۰ قایق تفریحی موتوری را در این منطقه گذاشتهایم که توریستها را جابجا کنند که فوقالعاده مخرب است. انزلی تنها ۱۱ هزار هکتار و میانکاله ۶۸ هزار هکتار است. یعنی ۲۸۰۰ قایق انزلی پنج برابر خواهد شد زیرا وسعت میانکاله نیز بیشتر است و مناطق آبی، خشکی و جنگلی دارد. اگر این طرح اجرا شود تنها تخریب درانتظار میانکاله خواهد بود. فعالیتهای گردشگری و توریستی در ایران همیشه با تخریب مواجه هستند. »
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه «ما بجای اینکه چنین منطقه ارزشمندی را حفاظت کنیم، آن را به سایت گردشگری تبدیل میکنیم» اضافه کرد «فکر تبدیل کردن جزیره آشوراده به منطقه گردشگری از زمان ریاست جمهوری آقای روحانی کلید خورده و با تحریک برخی از افراد انجام شده که میخواهند در این منطقه سرمایهگذاری کنند. من برای این افراد نامه نوشتم و گفتم اگر اینجا را سایت گردشگری کنید، بعد از ده سال اینجا تخریب میشود، اما اگر منطقه حفاظت شده باشد نسلها اینجا آباد و سرسبز خواهد ماند اما فایدهای نداشت.»
به گفته وی، «حتی نهادهایی مثل سازمان میراث فرهنگی که نفعی از تبدیل شدن این منطقه به سایت گردشگری میتوانستند ببرند هم گفته بودند حیف است و اینجا را منطقه گردشگری نکنید. فرض کنیم چند هتل در آشوراده ساختیم. این هتلها رفت و آمد اتومبیل دارند، زبالهای که تولید میکنند، شلوغی و آلودگی هوا برای منطقه بسیار مخرب خواهد بود. کسی که شبی پنج میلیون تومان پول هتلهای پنج ستارهای که در آشوراده ساخته خواهد شد را میدهد، در هتل که نمینشیند. به قایقسواری، شکار، تالابنوردی و ماهیگیری مشغول میشود.»
کهرم همچنین تأکید کرده است: «در مناطقی مانند آشوراده طبیعتگردان باید از زیباییهای این منطقه استفاده ببرند و بروند بدون اینکه اثری در اینجا از خودشان باقی بگذارند. با ساخت هتل، میانکاله از بین میرود در حالی که این منطقه بطور قطع در سطح منطقه و جهان به عنوان یک پناهگاه حیات وحش میدرخشد.»
حالا سید ابراهیم رئیسی معروف به «قاضی مرگ» نیز روز ۱۳ اسفندماه در جریان سفر به استان گلستان و بازدید از جزیره آشوراده به ظرفیتهای این منطقه برای توسعه در زمینه گردشگری و محیط زیست پرداخته و معلوم نیست بر اساس کدام دانش و تجربهای در زمینه گردشگری و محیط زیست گفته است: «چندین بار در زمینه توسعه این منطقه مطالعه انجام شده است لذا الان دیگر زمان اجرا است و تعلل پذیرفتنی نیست!»
عزتالله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی و گردشگری دولت سیزدهم نیز در حاشیه این بازدید با اعلام اینکه جزیره آشوراده یکی از ظرفیتهای بیبدیل گردشگری کشور دارای ساحلی مناسب برای شنا و تفریحات دریایی است ادعا کرده: «اکثر نقاط وسعت ۷۰۰ هکتاری جزیره آشوراده زمینه لازم برای ایجاد تاسیسات مختلف بهویژه تاسیسات گردشگری را دارد.»
وی همچنین گفته: «برای ۲۲ هکتار از این منطقه که در اختیار حوزه گردشگری قرار گرفته است طرحی مقدماتی تدوینشده و جانمایی تاسیسات، اماکن، سرویسهای گردشگری و تفریحی بر روی آن مشخصشده است.»
جزیره آشوراده بخشی از تالاب و شبهجزیره میانکاله است و در انتهای آن قرار گرفته. مدیریت این منطقه سالهاست محل مناقشه میان استانهای مازندران و گلستان است. به استناد بند «د» ماده ۱۹۳ قانون برنامه پنجم توسعه، مدیریت تالاب میانکاله بر عهده اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران است اما اخیرا برخی مسئولان استان گلستان گفتهاند، در صورت ورود نیروهای حفاظت محیط زیست مازندران به میانکاله با آنها برخورد خواهد شد! استان گلستان پیش از تقسیمبندیهای استانی متعدد که بدون بنیانهای مطالعاتی شهری و کشوری توسط جمهوری اسلامی صورت گرفته، بخشی از استان مازندران بود که سال ۱۳۷۶ به استان تبدیل شد و شهر گرگان مرکز آن است.
مناقشه بر سر تعلق استانی این منطقه در حالیست که هجوم شکارچیان غیرمجاز همچون دیگر مناطق کشور که میبایست تحت حفاظت زیستی محیطی و حیات وحش قرار داشته باشد، این منطقه را مورد تهدید قرار داده است. در روزهای اول و دوم اسفندماه ۱۴۰۰ شکارچیان غیرمجاز در گروههای چند ده نفر به به آشوراده حمله کرده و این جزیره را با کُشتار وسیع پرندگان مهاجر، به رنگ خون درآوردند.
https://kayhan.london/1400/11/21/%d8%ad%d9%85%d9%84%d9%87-%d9%85%d8%b3%d9%84%d8%ad%d8%a7%d9%86%d9%87-%d8%b4%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%86%db%8c%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d9%87-%d9%85%db%8c%d8%a7%d9%86%da%a9%d8%a7%d9%84%d9%87-%d9%88
گفتنی است که آشوراده تنها جزیره ایرانی دریای کاسپین بزرگترین دریاچه جهان است که فقط در ایران به «دریای مازندران» و «دریاچه خزر» نیز معروف است.
آشوراده زیستگاه انواع گوناگونی از پرندگان و آبزیان کمیاب و در حال انقراض و مقصد مهاجرت هر ساله فلامینگوهاست که در سال ۱۳۵۴ جزو نخستین مناطق زیستکره جهانی معرفی و ثبت شد.
موضوع واگذاری آشوراده برای نخستین بار در دولت محمد خاتمی مطرح شد و پس از آن تغییر کاربری آن نیز هربار در دولتهای دیگر نیز پیگیری گشت تا اینکه اجرای طرح گردشگری در سال ۹۳ در دولت روحانی به تصویب رسید اما همواره با مخالفت کارشناسان و طرفداران محیط زیست کشور روبرو بوده است. به ویژه آنکه تجربه در مناطق دیگر نیز نشان میدهد که خانوادهها و گروههای مافیایی جمهوری اسلامی با تصاحب منابع کشور از یکسو به تجارت لگامگسیخته میپردازند و از سوی دیگر جز تخریب برای محیط زیست به بار نمیآورند. ویلاسازیهای میلیونی در منطقه لواسان در نزدیکی تهران شاخصترین نمونهی سوء استفادهی زمامداران رژیم ایران از محیط زیست و طبیعت کشور است.
حالا تلاشهای دوباره در دولت سیزدهم به ریاست «قاضی مرگ» به عنوان اجرای طرحهای گردشگری در میانکاله و آشوراده نه تنها اکوسیستم طبیعی این منطقه را از بین میبرد بلکه مفاد معاهده بینالمللی رامسر را نیز زیر پا میگذارد.