هرچند در یکی دو هفته گذشته بارها ادعا شد «دستیابی به توافق» میان جمهوری اسلامی و آمریکا برای «احیای برجام» نزدیک است اما همچنان مقامات و دیپلماتهای مرتبط با مذاکرات تأکید میکنند که «اختلافات کلیدی» حل نشده است.
حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی که شش ماه پیش میگفت برای رسیدن به توافق عجله داریم اکنون میگوید عجله و شتابی برای توافق نداریم.
خبرگزاری بلومبرگ نیز گزارش داد، «اختلافات کلیدی» در مذاکرات همچنان باقی مانده و دستیابی به توافق احتمالی شاید به هفتهها زمان لازم دارد. در عین حال در این گزارش تأکید شده دنیا چشمانتظار لغو تحریمهای ایران برای جبران بخشی از کمبود انرژی است. یکی از نویسندگان این گزارش گلنار متولی است که بارها همسو با منافع جمهوری اسلامی در برجام گزارش نوشته و گزارشهای او در وزارتخانههای جمهوری اسلامی نیز بازتاب داده میشود.
پایگاه خبری «نور نیوز» وابسته به شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی یکشنبه ششم شهریور در توییتی نوشت «بررسی دقیق پاسخهای آمریکا به محورهای اصلاحی ایران در خصوص ایدههای هماهنگکننده اتحادیه اروپایی همچنان در سطوح کارشناسی در جریان است و این روند حداقل تا پایان هفته جاری ادامه خواهد داشت.»
#اختصاصی
بررسی دقیق پاسخهای #آمریکا به محورهای اصلاحی #ایران در خصوص ایدههای هماهنگکننده اتحادیه اروپایی همچنان در سطوح کارشناسی در جریان است و این روند حداقل تا پایان هفته جاری ادامه خواهد داشت.— نور نیوز (@nournews_ir) August 28, 2022
روزنامه «کیهان تهران» که مشهور به «تریبون بیت رهبری» است با این ادعا که «قطعاً اوضاع اقتصادی ایران بهتر از یکسال قبل است و بهتر هم خواهد شد» نوشت «دولت سیزدهم نشان داده بدون برجام و افایتیاف میشود کارهای بزرگی کرد. بنابراین، آن طرفی که باید عجله کند ما نیستیم. دو ماه! فقط دو ماه دیگر اگر اوضاع به همین شکل ادامه یابد، اوضاع زمین تا آسمان تغییر خواهد کرد!»
رسانههای داخلی ایران از صداوسیمای حکومت گرفته تا روزنامهها و خبرگزاریها پر شده است از گزارش در مورد وضعیت «وخیم» زندگی در اروپا از جمله «فاجعه انرژی در اروپا»، «نقره داغ شدن مردم به خاطر گرانی پنج برابر قبض برق» و «مردم در صفهای طولانی ذغال سنگ»!
از قرار معلوم خط تازه حکومت در مورد مذاکرات برجام بر اساس یک احتمال دنبال میشود: طولانی شدن جنگ اوکراین و فرا رسیدن زمستان که اروپاییها را با کمبود سوخت مواجه میکند و مجبور خواهند شد امتیازات بیشتری به جمهوری اسلامی بدهند. آنچه در سه چهار روز گذشته در رسانههای داخل ایران از اروپا به تصویر کشیده شده گویا چیزی تا یک جنگ نمانده است! اما جریان زندگی در کشورهای اروپا با آنچه رسانههای جمهوری اسلامی تصویر میکنند زمین تا آسمان تفاوت دارد! به نظر میرسد این نوع خبررسانی همراه با دروغ و تحریف و بزرگنمایی درباره «سوخت» و «گرانی» در غرب، هدفی چندمنظوره را برای جمهوری اسلامی دنبال میکند از جمله اینکه دستکم به هواداران نظام در ایران چنین القاء شود که گویا اوضاع در سایر کشورهای جهان حتا اروپا نیز بسیار بحرانی است و این فقط جمهوری اسلامی نیست که گرفتار مشکلات عدیده است!
در مقابل فضاسازیهای به شدت مبالغهآمیز و وخیم از شرایط زندگی در اروپا، همین رسانهها در خطی مشترک چنین تبلیغ میکنند که اوضاع اقتصادی در ایران که در هر حال فلاکتبار و ورشکسته است، بدون برجام و افایتیاف حتی بهبود پیدا کرده است! معلوم نیست رسانههای جمهوری اسلامی چگونه چنین دروغی را میتوانند به مردمی بباورانند که هر روز با خلاف این ادعا روبرو هستند!
در این میان، کیهان تهران در خبری اختصاصی نوشت «۵ میلیون تُن کالای اساسی در حال ترخیص از بنادر کشور است!» سخنگوی دولت سیزدهم نیز از «قراداد ۷۰۰ میلیون یورویی صادرات قطعات خودرو به روسیه» خبر داد!
به نظر میرسد حتا با وجود اینکه مقامات اروپایی اعلام کردند بسته پیشنهادی آنها «متن نهایی» و «غیرقابل مذاکره است» و جمهوری اسلامی و آمریکا فقط باید به آن با «آری یا نه» پاسخ دهند اما از اظهارات مقامات جمهوری اسلامی و خطی که رسانههای حکومتی دنبال میکنند چنین به نظر میرسد آنچه آمریکاییها از تهران میخواهند با امتیازاتی که جمهوری اسلامی توقع داشت بگیرد به حدی نبوده که علی خامنهای و اطرافیان پرنفوذ او را راضی به توافق کند. از قرار معلوم آنها ترجیح میدهند باز هم توافق را به تأخیر بیاندازند و همزمان طبق معمول تهدیدات منطقهای خود را افزایش دهند شاید زمستان سرد اروپا و بحران سوخت در این قاره کوچک بتواند امتیازاتی برای جمهوری اسلامی بیاورد. انتظاری که تا کنون در عمل به جایی نرسیده است.