مجلس نمایندگان آمریکا روز سه‌شنبه ۱۲ سپتامبر (۲۱ شهریور) در یک اقدام دو حزبی با اکثریت آراء طرح «قانون مهسا» را با ۴۱۰ رأی موافق در مقابل سه رأی مخالف به تصویب رساند.
بر اساس این قانون دولت آمریکا ملزم خواهد شد مقامات ارشد جمهوری اسلامی، از جمله علی خامنه‌ای را به دلیل «سرکوب اعتراضات مردم ایران» و «نقض حقوق بشر» مورد تحریم قرار دهد.
همچنین بر اساس این قانون محدودیت‌هایی بر توانایی جمهوری اسلامی برای واردات یا صادرات تسلیحات اعمال خواهد شد. مرحله بعدی برای اجرای این قانون، تأیید سنا و رئیس جمهوری آمریکاست.
مایکل مک‌کال رئیس کمیته روابط خارجی از حزب جمهوریخواه درباره این مصوبه گفت: «همه می‌دانیم که حکومت ایران بی‌رحمانه دست به نقض حقوق بشر زده است. این حکومت با خاموش کردن معترضان حقیقت را سرکوب می‌کند و آنان که شجاعت به خرج می‌دهند و اعتراض می‌کنند، با پیامد سخت از جمله مرگ مواجه می‌شوند.»
وی با اشاره به نحوه جان باختن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد اسلامی و همچنین سرکوب اعتراضات در ایران تصریح کرد که جامعه بین‌المللی در متوقف کردن حکومت ایران در سرکوب اعتراضات ناکام مانده است.
مک‌کال افزود: «با وجود تحریم‌های حقوق بشری علیه مقامات جمهوری اسلامی اما هنوز مقاماتی در این حکومت وجود دارند که به خاطر نقش آنها در نقض حقوق بشر در ایران مورد تحریم قرار نگرفته‌اند.»
جیم بنکس نماینده جمهوریخواه که در تدوین این طرح نقش زیادی داشت، در ایکس می‌نویسد زمان آن فرا رسیده که «مسئولان قتل مهسا و سرکوب معترضان شجاع ایرانی را تحریم کنیم.»
NOW: The House just voted to pass my bill the #Mahsa Act to sanction Iran’s Supreme leader and his inner circle!
Saturday will mark one year since Iran’s “Morality Police” murdered 22-year-old Mahsa Amini.
— Jim Banks (@RepJimBanks) September 12, 2023
این طرح از جمله با ابتکار اتحادیه ملّی برای دموکراسی در ایران (نوفدی) برای حمایت از خیزش ملّی تنظیم شده بود. اوایل امرداد ۱۴۰۲ مارکو روبیو سناتور جمهوریخواه و آلکس پادیلا سناتور دموکرات طرح «قانون مهسا» را به مجلس سنای آمریکا ارائه کردند.
کامران خوانساری نیا دبیر سیاست‌گذاری «نوفدی» تصویب این طرح در مجلس نمایندگان آمریکا را یک پیروزی تاریخی برای جامعه ایرانی- آمریکایی دانست و گفت این تازه شروع کار است.
We just left the House Gallery.
The #MAHSAAct passed the United States House of Representatives 410-3.
This is a historic victory for the Iranian-American community and it’s just the beginning. pic.twitter.com/eQMcSMwlTP
— National Union for Democracy in Iran (@NUFDIran) September 13, 2023
جو ویلسون عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا، در نمایشگاه عکسی از انقلاب ملی ایران و جانباختگان و آسیب‌دیدگان این خیزش سراسری در کنگره آمریکا برگزار شده گفت: «در گذشته رژیم‌های دیکتاتوری همچون حکومت هیتلر و شوروی سابق شکست خورده‌اند و این در ایران نیز اتفاق خواهد افتاد.»
وی در مراسم بزرگداشت اولین سالگرد قتل حکومتی مهسا امینی گفت تصویب «قانون مهسا» در مجلس نه تنها نشان‌دهنده یک پیروزی قابل توجه برای کسانی است که در ایران از آزادی دفاع کرده‌اند و تحت سرکوب‌های رژیم رنج کشیده‌اند، بلکه به عنوان یک نور امید برای افرادی است که در سطح جهان از حقوق اساسی بشر محروم شده‌اند.
جو ویلسون اواخر اردیبهشت ۱۴۰۲ با انتشار تصویری از دیدارش با شاهزاده رضا پهلوی خبر داده بود که با وی درباره مسائل مهم حقوق بشری و دموکراسی برای مردم ایران مشورت کرده است.
BREAKING: On the solemn first-year commemoration of Mahsa Amini’s tragic passing, the #MahsaAct successfully cleared the House and is now en route to the Senate. This represents not only a significant triumph for those in Iran who’ve championed freedom and have suffered under the… pic.twitter.com/aKQaoVsVTr
— History Photographed (@HistoryInPics) September 12, 2023
قابل توجه اینکه یکی از فقط سه نماینده‌ای که به طرح «قانون مهسا» در مجلس نمایندگان آمریکا رأی منفی دادند ایلهان عمر نماینده محجبه و اسلامگرای عضو حزب دموکرات است. اجرای این قانون منوط به رأی مثبت سنا که در اختیار دموکرات‌ها قرار دارد و همچنین تأیید رئیس جمهوری آمریکاست.
کارمل ملامد روزنامه‌نگار ایرانی- آمریکایی در واکنش به سه نماینده‌ای که به این قانون رأی منفی دادند در ایکس نوشته «شرم بر این دلقک‌های کنگره که علیه قانون مهسا رای دادند! شما علیه تلاش مردم ایران برای رهایی از دست آخوندهای ستمگر رأی دادید. ایرانیان آزادیخواه در سراسر جهان هرگز خیانت شما را فراموش نخواهند کرد. آیت‌الله‌ها به شما افتخار می کنند.»
SHAME ON THESE CLOWNS in Congress who voted against the #MAHSAAct today! You voted against the people of Iran being freed from their mullah oppressors. Freedom loving Iranians worldwide will never forget your treachery. The Ayatollahs are proud of you… SMH. pic.twitter.com/KAF6zro2X1
— Karmel Melamed (@KarmelMelamed) September 13, 2023
تحلیلگران می‌گویند تصویب این قانون با رأی بالای فراحزبی در مجلس آمریکا در آستانه سالگرد خیزش ضدحکومتی در ایران پیام مستقیم به مقامات جمهوری اسلامی است. این در شرایطی است که دولت آمریکا اخیراً در معامله‌ای محرمانه توافق کرد که در ازای آزادی پنج گروگان آمریکایی شش میلیارد دلار از پول‌های بلوکه شده ایران را آزاد شود.
مخالفان جمهوری اسلامی و همچنین شمار زیادی از جمهوریخواهان آمریکا می‌گویند رژیم ایران این پول‌ها را صرف تقویت ماشین سرکوب و گسترش تروریسم می‌کند.
مک‌کال رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا در اینباره گفته بود «این تصمیم، انگیزه مستقیمی برای دشمنان آمریکا ایجاد می‌کند تا در آینده به گروگانگیری دست بزنند.» وی تأکید کرده بود: «نکته ناراحت‌کننده این اقدام اینست که در همان هفته‌ای رخ می‌دهد که سالگرد عملیات تروریستی ۱۱ سپتامبر است و جمهوری اسلامی آشکارا رهبر القاعده را پناه داده. امسال همچنین سالگرد قتل مهسا امینی توسط پلیس امنیت اخلاقی نیز هست.»
