فرمانده ارشد نیروی هوایی آمریکا در خاورمیانه روز چهارشنبه ۲۰ سپتامبر (۲۹ شهریور) با ابراز نگرانی از «همکاری و تبانی» رژیم ایران و روسیه گفت ارسال پهپادهای انتحاری از ایران به روسیه می‌تواند به خطرناک‌تر شدن برنامه‌های نظامی جمهوری اسلامی کمک کند و خطرات در کل خاورمیانه را افزایش دهد.
به گزارش آسوشیتدپرس ژنرال الکسوس گرینکویچ فرمانده مرکز نیروی هوایی ایالات متحده در خاورمیانه گفت که روسیه در حال مدرن‌سازی پهپادهای ایرانی است و این فناوری ممکن است به ایران بازگردد و پهپادهای ایرانی را خطرناک‌تر کند. علاوه بر این، روسیه ممکن است برای پس دادن بدهی خود به ایران، شرایط پرواز هواپیماهای آمریکایی بر فراز سوریه و عراق را خطرناک‌تر کند.
خلبانان آمریکایی قبلاً با آنچه آنها به عنوان مانورهای تهاجمی‌تر از سوی خلبانان روسی در سوریه توصیف می‌کنند، مواجه شده‌اند. این در حالیست که نیروی آمریکا اخیراً برای محافظت از کشتی‌های تجاری در تنگه هرمز در آن منطقه مستقر شدند.
گرینکویچ در یک کنفرانس خبری در سفارت آمریکا در ابوظبی به خبرنگاران گفت: «من نگران روابط رو به رشد روسیه و ایران و پهپادهایی هستم که به روسیه عرضه می‌شوند. چه کسی فکرش را می‌کرد که روسیه برای داشتن قابلیت‌های نظامی به ایران نیاز داشته باشد، اما به آنجا رسید. این یعنی روسیه در واقع چیزی به ایران بدهکار است. من نگران سطح همکاری هستم که ممکن است رخ دهد.»
جمهوری اسلامی توضیحات ضد و نقیضی در مورد پهپادهایی که روسیه علیه اوکراین به کار گرفته است ارائه می‌دهد. در برخی مواقع پشتیبانی از مسکو را رد می‌کند و در بعضی موارد از جمله حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی گفته این پهپادها قبل از آغاز جنگ علیه اوکراین به روسیه ارسال شد.
انتقاد نماینده پارلمان آلمان از جوزپ بورل؛ رژیم ایران به روسیه پهپاد می‌دهد و مردم را سرکوب می‌کند شما با آنها مذاکره می‌کنید!
-جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در توییتی نوشت درباره مسائل مختلف از جمله آزادی «زندانیان اروپایی» و «کاهش تنش» در مورد برنامه هسته‌ای جمهوری… pic.twitter.com/jhJEZeVfVh
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) August 16, 2023
کشورهای غربی، اوکراین و کارشناسانی که پهپادها را بررسی کرده‌اند، آنها را به ایران مرتبط می‌دانند و می‌گویند تعداد زیادی از این پهپادها در میدان نبرد به کار گرفته شده، که نشان‌دهنده تجهیز مداوم روسیه توسط جمهوری اسلامی است.
گرینکویچ همچنین گفت از این نگران است که روسیه به ارتقاء فناوری پهپادهای انتحاری ایران کمک کند و این وسایل را خطرناک‌تر کند و از آنجا که روسیه به خاطر این مهمات به ایران بدهکار است، می‌تواند به عنوان ابزار فشار بر خلبانان آمریکایی که بر فراز سوریه و عراق به عنوان بخشی از مأموریت علیه داعش پرواز می‌کنند، به کار برده شود.
وی افزود: «ممکن است سطحی از همکاری و تبانی بین روسیه و ایران وجود داشته باشد که در سوریه در حال انجام است. ما خواهیم دید که این به کجا می‌رسد… این چیزی است که ما به دقت نظارت می‌کنیم. این روابط رو به رشد برای من یک نگرانی نظامی است.»
در این میان گزارش شده است که خلبانان روسی در ماه‌های اخیر در پروازهایی نزدیک به جنگنده‌های F-35 و پهپادها بر فراز سوریه بسیار تهاجمی عمل کرده‌اند. نیروی هوایی آمریکا تصاویر یک خلبان روسی را منتشر کرده که با خالی کردن باک هواپیما در حال ریختن سوخت روی یک پهپاد آمریکایی است.
گرینکویچ معتقد است هنوز این اقدامات روسیه فراگیر نشده اما می‌گوید «ماهیت این رفتارها غیرحرفه‌ای است و هنوز گاهی پهپادهای MQ-9 ما را رهگیری می‌کنند، البته در این مورد بسیار امن‌تر عمل کرده‌اند اما همچنان این کارها را غیرحرفه‌ای می‌دانم.»
روسیه و آمریکا در حریم هوایی سوریه هنوز چارچوب توافقی را که «خطوط عدم درگیری» نام دارد رعایت می‌کنند که با هدف جلوگیری از درگیری مستقیم و یا نزدیکی بیش از حد هواپیماهای دو طرف اجرا می‌شود.
فرمانده نیروی هوایی آمریکا در خاورمیانه افزود که در حدود ۹۰ درصد از عملیات هوایی دو طرف این مقررات رعایت می‌شود ولی دو کشور در مورد ۱۰ درصد دیگر اختلاف دارند.
