نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حالی از روز دوشنبه چهارم مارس (۲۴ اسفندماه) آغاز شد که به گفته دیپلمات‌ها، قدرت‌های غربی بار دیگر از برخورد جدّی با جمهوری اسلامی به دلیل عدم همکاری با آژانس خودداری کردند.
بیش از یک سال است که ۳۵ کشور عضو شورای حکام قطعنامه‌ای را تصویب کرده‌اند که به جمهوری اسلامی اعلام کرده‌اند که همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره علّت وجود ذرات اورانیوم غیرمجاز کشف‌شده در سایت‌های اعلام‌نشده «ضروری و فوری» است اما مقامات تهران از پاسخگویی طفره می‌روند.
سه یا چهار مکانی که پس از سرقت آرشیو اتمی جمهوری اسلامی توسط موساد در سال ۱۳۹۷ لو رفت، پارچین، لویزان (شمال شرق تهران)، تورقوزآباد (ورامین) و آباده بوده‌اند. حتا گفته شد که در آنها «آزمایش انفجاری» انجام شده است.
از آن زمان، فقط پرسش‌های آژانس در مورد یکی از این سایت‌ها برطرف شد اما جمهوری اسلامی هنوز پاسخی در مورد علت وجود ذرات اورانیوم غیرمجاز در سایر موارد نداده است. از سوی دیگر بر اساس گزارش آژانس، مقامات جمهوری اسلامی اجازه نصب دوربین‌ها در چند سایت را صادر نمی‌کنند. آنها همچنین به بازرسان اجازه دسترسی به محتوای ضبط شده دوربین‌ها را هم نداده‌اند.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست هیئت مدیره این نهاد گفت: «من عمیقاً متأسفم که ایران هنوز تصمیم خود را برای لغو مجوز چند بازرس باتجربه آژانس لغو نکرده است.»
وی تأکید کرد، «تنها از طریق تفاهم سازنده و معنادار می‌توان به همه این نگرانی‌ها رسیدگی کرد و بار دیگر از ایران می‌خواهم که بطور کامل و بدون ابهام با آژانس همکاری کند.»
وی سپس به باقی ماندن مشکلات با ایران بر سر مسائل پادمانی و موضوعات مرتبط با ان‌پی‌تی اشاره کرد و یادآور شد که تهران همچنان از ارائه توضیحات معتبر فنی در مورد ذرات اورانیوم کشف شده در دو سایت ورامین و تورقوزآباد خودداری می‌کند و اطلاعات تکمیلی دیگری درباره مکان‌های فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده ارائه نکرده است.
رویترز به نقل از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی: جمهوری اسلامی ایران برای ساخت سه بمب اتم اورانیوم ممنوعه دارد
خبرگزاری رویترز گزارش داد «ذخایر اورانیوم غنی شده ایران با غنای ۶۰ درصد از ۶/۷ کیلوگرم در ماه سپتامبر (شهریور) به ۱۲۸/۳ کیلوگرم افزایش یافت».
-برای ساخت هر بمب اتم… pic.twitter.com/JTyp7V1dTo
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) November 15, 2023
برخی منابع می‌گویند با وجود عدم همکاری جمهوری اسلامی با آژانس اما آمریکا به عنوان عضو پرنفوذ شورای حکام از صدور قطعنامه جدّی علیه رژیم ایران جلوگیری کرده است.
دیپلمات‌ها می‌گویند، ادامه حمله نظامی اسرائیل به غزه در پاسخ به حملات مرگبار «هفت اکتبر» حماس و همچنین نگرانی از تشدید تنش‌ها در خاورمیانه، از دلایلی است که باعث شد آمریکا نخواهد با فشار آوردن برای صدور قطعنامه علیه رژیم ایران به خطر افزایش تنش با جمهوری اسلامی دامن بزند.
یک دیپلمات غربی با استناد به عوامل مختلف گفت: «اگر شما در این شرایط به عنوان عضوی از شورای حکام قطعنامه‌ای صادر کنید که یک پیام اشتباه باشد می‌تواند منجر به یک اشتباه محاسباتی شود، که بسیار خطرناک است.»
دیپلمات‌ها می‌گویند، «منطقه در وضعیت به شدت هشداردهنده قرار دارد. شما آتش‌بس یا قطعنامه‌ای در مورد غزه ندارید، ما چشم‌انداز هیچ نوع راه حل هسته‌ای نداریم و… آمریکا هم به سوی انتخابات ریاست جمهوری می‌رود.»
برخی دیپلمات‌ها قبل از نشست شورای حکام گفته بودند که سه قدرت اروپایی که آخرین قطعنامه را بطور مشترک با ایالات متحده پیشنهاد کرده بودند و عموماً با هماهنگی واشنگتن عمل می‌کنند پیش‌نویس یک قطعنامه را تدوین کرده‌اند.
رویترز نوشت که سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) پیش‌نویس قطعنامه‌ای را تنظیم کرده‌اند اما واشنگتن ماه‌هاست که با صدور قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران مخالفت می‌کند.
اینهمه در حالیست که برای ساخت هر بمب اتم تقریباً ۴۲ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده نیاز است که بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رژیم ایران سه برابر این مقدار را در اختیار دارد.
