ریزش ۳۲ هزار و ۳۹۱ واحدی شاخص کل بورس ایران در روز دوشنبه ۲۴ اردیبهشت یکی از ریزشهای کمسابقه در هفتههای اخیر بود. خروج پول حقیقی از بازار ادامه دارد و فقط همین امروز ۴۹۸ میلیارد تومان پول از بازار سهام خارج شد.
ریزشها در بازار سهام برای سومین روز متوالی در هفته جاری و یازدهمین روز پیاپی کاری بازار سرمایه تداوم داشت و خروج پول حقیقی از این بازار ادامه دارد.
شاخص کل بورس تهران امروز دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ با کاهش ۳۲ هزار و ۳۹۱ واحدی در ارتفاع ۲ میلیون و ۱۶۰ هزار و ۷۸۰ واحدی قرار گرفت.
همچنین شاخص کل هموزن بورس، نیز با ریزش ۱۲ هزار و ۸۰۰ واحدی در ارتفاع ۷۱۶ هزار و ۶۳ واحدی، و شاخص کل فرابورس ایران در پایان معاملات امروز با ریزش ۴۶۱ واحدی در ارتفاع ۲۳ هزار و ۹۷۴ واحدی قرار گرفت.
خروج پول از بازار سرمایه نیز تداوم داشت و از میزان ورود پول به این بازار بیشتر بوده است. بر اساس آمارها امروز ۴۹۸ میلیارد تومان پول از بازار سهام خارج شد.
در معاملات دوشنبه، ۳۲ نماد صف خرید داشتند و ۱۱۷ نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صفهای خرید با افت ۳۶ درصدی نسبت به روز کاری قبل به ۷۳ میلیارد تومان کاهش یافت و مجموع ارزش صفهای فروش نیز با کاهش ۲ درصدی به ۲۱۶ میلیارد تومان رسید.
آمارها نشان میدهد طی ۱۰ روز گذشته بازار سرمایه مجموعا هزار و ۷۳۷ میلیارد تومان نقدینگی را از دست داده و میانگین ارزش معاملات خرد بورس و فرابورس (سهام و حقتقدم) در محدوده حداقلی سه هزار و ۵۵ میلیارد تومان ایستاده است.
بورس ایران در هفتههای گذشته وضعیتی متلاطم را پشت سر گذاشته اما در اردیبهشت روند بازار در غالب روزها منفی بوده و حجم گستردهای از پول حقیقی از بازار خارج شده است.
رحمان رحیمی کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با وبسایت «اقتصاد۲۴» گفته «انتظار داشتم که هفتههای آخر اردیبهشت اوضاع بهتری داشته باشیم، ولی به دلایلی که بارها گفتیم مانند دستورالعملهایی که دولت میدهد، دست در جیب شرکتها میبرد و سبب کاهش حاشیه سود شرکتها میشود، متاسفانه اقبال عمومی به طور کلی از بورس کم است.»
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه توضیح داده که «مثلا دولت قرار است حدود ۱۳۰ همت اوراق منتشر کند. هفته گذشته ۳۵ همت با سود ۳۹ درصد اوراق منتشر کرد که متاسفانه خریدار هم نداشت. این موضوع این سیگنال را میدهد که پول هوشمند به سود ۲۹ درصد بدون ریسک راضی نیست. متاسفانه این خبر را دارد میدهد که تورم بزرگتری در راه هست.»
رحمان رحیمی با بیان اینکه سیاستهای دولت در بازار سرمایه «در عمل رفوزه» شده گفته به دلیل ریسکهای زیاد در بازار بورس که ناشی از دخالتهای دولت است، مردم سرمایه خود را به سمت بازارهای دیگر میبرند.
او افزوده «بر اساس آخرین آماری که از بازار رمز ارز منتشر شد نزدیک ۱۴ میلیون نفر در ایران در آن بازار فعال هستند، بازاری که در کل دنیا ریسک بالایی دارد؛ این در حالیست که طبق آماری که خود سازمان بورس منتشر کرد در بازار سهام هفته گذشته تقریبا ۲۳۰ هزار نفر فعال بودند.»
به گفته رحمان رحیمی «بورس ایران مثل یک بیماری شده که هیچ کمکی نمیتوان به آن کرد، چرا که نقدینگی در بدنش جریان ندارد، تا جایی که روز شنبه ارزش معاملات حدود سه همت[هزار میلیارد تومان] بود؛ این خیلی کم است. ارزش معاملات ما باید بالای ۱۰ همت باشد. با توجه به این تورمی که وجود دارد و حجم نقدینگی که در گردش است، ارزش معاملات ما باید به طور معمول در روز بالای ۱۰ همت باشد. ارزش معامله اگر زیر پنج باشد یعنی افتضاح، یعنی خیلی غیر قابل قبول. در این شرایط متاسفانه آن اراده برای از بین بردن این اشکالات وجود ندارد.»
روز گذشته نیز حسین عبدی کارشناس بازار سرمایه گفته بود که ازار سرمایه جایی در اولویتهای دولت ندارد؛ این مسئله از خیلی جنبهها ثابت شده است، هم از بعد تأمین مالی و هم از بعد بحث افزایش تولید در برنامههای دولت؛ به عبارتی بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته است، یعنی مسئولان امر خیلی وقتها صبر کردند تا بهصورت تبلیغاتی از بازار سرمایه برای اینکه نظر عموم مردم را جلب کنند، استفاده کنند، ولی در اقداماتشان هیچ اقدام حمایتی از بازار سرمایه نداشتند.
حسین عبدی افزوده بود که «زمانی که جیب دولت خالی میشود نیم نگاهی به افزایش نرخ خوراک خیلی از شرکتها و افزایش خیلی از ورودیهای این شرکتها دارد، اما وقتی بخش خصوصی قوی باشد دولت نمیتواند هر کاری که میخواهد، انجام بدهد؛ بنابراین اگر بخواهیم واقعا به چشم دلسوزانه به اقتصاد نگاه کنیم، اقتصاد ما باید واقعی و خصوصی شود، اما اگر اقتصاد دولتی بماند و همین وضعیت رانتی و دولتی ادامه پیدا کند، هیچ وقت امیدی نخواهیم داشت که بازار سرمایه به معنای واقعی بتواند به تولید کمک کند و صرفا زمانهایی که ابر تورم و افزایش نرخ ارز داریم، این بازار هم همگام با او رشد خواهد کرد.»
ابراهیم سماوی تحلیلگر بازار سرمایه درباره رکود فرسایشی و روزهای متوالی منفی در بازار سرمایه گفته با توجه به تحرکات ارز در اسفند و فروردین بسیاری از فعالان بازار سرمایه انتظار داشتند تعدیلهایی در نرخ نیما رخ دهد که متاسفانه اینگونه نشد و در حالیکه مالیات شرکتها افزایشیافته و هزینه عملیات آنها همگام با تورم، بالا رفته و درآمد بسیاری از شرکتهای کامودیتیمحور* که از منظر ارزش بازار وزن زیادی در بازار سرمایه دارند، متاسفانه به همان نسبت افزایش پیدا نکرده و با این روند حاشیه سود آنها در سالجاری کاهشی خواهد شد و این موضوع هم منجر به کمرنگشدن جذابیت بسیاری از سهام شدهاست.
محمد خبریزاد تحلیلگر بازار سرمایه نیز معتقد است وضعیت کلی بازار به شدت بد است و همچنان منفی است و شرایط برای خیلی از سهامداران اذیتکننده شده و بخشی از فعالان را فراری داده است.
محمد خبریزاد افزوده که «علاوه بر اینکه مواردی مانند نرخ دلار نیما و نرخ بهره همچنان حل نشده است، از طرفی شاهد تخصیص اوراق اسناد خزانه دولتی به پیمانکاران طلبکار از دولت بودیم که همین اوراق باعث میشود نرخ تامین مالی در بازار سرمایه از سطوح ۳۳ درصد که سقف تاریخی است به ۳۶ درصد هم برسد.»
او همچنین با اشاره به «افت روزانه ارزش معاملات» گفته «در کنار آن تعداد کدهای مشارکتکننده در بازار نیز بهشدت افت پیدا کرده و با این وضعیت تا پایان سال چیزی از بورس و بازار سرمایه باقی نخواهد ماند.»
این تحلیلگر بازار سرمایه افزوده که به نظر هم نمیرسد هیچ حمایتی از سوی بدنه اقتصادی دولت از بازار شود. تمام سیاستها علیه بازار سرمایه است و متاسفانه این سیاستها شاید در ابتدا فقط برای بازار سرمایه اذیتکننده باشد، اما در بلندمدت مطمئنا بر اقتصاد کشور اثرات منفی خواهد گذاشت و شرکتها را به سمت نابودی میکشاند.
*شرکتهای کامودیتیمحور: کامودیتی (commodity) یا کالای اولیه، ماده خامی است که برای تولید محصولات ساخته شده توسط بشر استفاده میشود. به عبارت دیگر، کامودیتی برای تولید یک محصول نهایی استفاده میشود. شرکتهای کامودیتیمحور در بازار بورس، شرکتهایی هستند که در آن کالاهای اولیه مورد نیاز برای تولید محصولات اساسی مورد عرضه قرار میگیرد.