به دنبال ترور اسماعیل هنیه رهبر حماس در تهران، شورای امنیت سازمان ملل متحد چهارشنبه ۳۱ ژوئیه (دهم امرداد) با درخواست جمهوری اسلامی و حمایت روسیه، الجزایر و جمهوری خلق چین نشست اضطراری برگزار کرد.
این نشست در یک فضای دوقطبی برگزار شد. جمهوری اسلامی با همراهی روسیه، چین کمونیست چند دولت عربی ترور هنیه را محکوم کردند و در مقابل دولت‌های غربی ضمن دفاع از حق اسرائیل در دفاع از خود در مقابل تهدیدات، جمهوری اسلامی را مقصر اصلی بی‌ثباتی و آشوب در منطقه دانستند.
امیرسعید ایروانی سفیر جمهوری اسلامی در این جلسه گفت: «شورای امنیت باید اقدامات فوری برای پاسخگو کردن اسرائیل در مقابل این اقدام تجاوزکارانه انجام دهد. این اقدام شامل اعمال تحریم و سایر اقدامات لازم برای جلوگیری از نقض بیشتر و نشان دادن عدم تحمل فعالیت‌های بدخواهانه اسرائیل توسط جامعه جهانی است.»
سفرای چین، روسیه و الجزایر نیز مانند جمهوری اسلامی ترور هنیه را محکوم کردند هرچند مواضع آنها محتاطانه بود.
دیمیتری پولیانسکی نماینده روسیه هشدار داد که پیامدهای این حمله برای کل منطقه «خطرناک» است. وی از همه طرفین خواست از «وقوع یک جنگ تمام‌عیار در منطقه» جلوگیری کنند. نماینده روسیه گفت: «این یک ضربه جدی به ویژه برای مذاکرات میانجیگری بین حماس و اسرائیل جهت برقراری آتش‌بس در نوار غزه بود که اسماعیل هنیه مستقیماً در این مذاکرات شرکت داشت.»
🇨🇳🇺🇳 Full statement of the Chinese Permanent Representative at the UN Security Council meeting regarding the assassination of Hamas Political Bureau Chief I. Haniya in Tehran. pic.twitter.com/tdGqEJan90
— DD Geopolitics (@DD_Geopolitics) August 1, 2024
فو کونگ سفیر جمهوری خلق چین نیز در این نشست گفت ترور هنیه «اقدامی آشکار برای تضعیف تلاش‌های بین‌المللی در راه صلح» است. وی اعلام کرد «چین عمیقاً نگران تشدید آشوب‌ها در منطقه در پی این حمله است.»
دفاع آمریکا از حق اسرائیل برای دفاع
هرچند برخی مقامات جمهوری اسلامی، مستقیم و غیرمستقیم آمریکا را نیز متهم به همدستی با اسرائیل در ترور هنیه کرده‌اند اما رابرت وود نماینده ایالات متحده در نشست شورای امنیت گفت که واشنگتن نه در حمله به اسماعیل هنیه دخالتی داشته و نه از این ماجرا اطلاعی داشته است.
وود توضیح داد، «آمریکا از تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ غزه، کاهش تنش‌های منطقه‌ای و جلوگیری از وقوع یک جنگ گسترده‌تر ادامه خواهد داد.»
سفیر آمریکا همچنین از حق اسرائیل برای دفاع از امنیت سرزمینی و ملی خود در برابر تهدیدات دفاع کرد ضمن اینکه گفت، حکومت ایران باید از قطعنامه‌های شورای امنیت تبعیت کند و این شورا باید تدابیر بیشتری را علیه اقدامات جمهوری اسلامی که صلح و امنیت منطقه را تهدید می‌کند، به اجرا بگذارد.
این دیپلمات آمریکایی تصریح کرد: «عوامل نیابتی جمهوری اسلامی به صورت خطرناکی ما را به یک درگیری گسترده منطقه‌ای کشانده‌اند. ما خواستار افزایش فشارها به [رژیم] ایران هستیم تا آن را وادار کند تسلیح گروه‌های مسلح در منطقه را متوقف کند.»
تعهد تزلزل‌ناپذیر بریتانیا در حفظ امنیت اسرائیل
باربارا وودوارد نماینده بریتانیا نیز در این نشست با اشاره به اینکه «افزایش خشونت به نفع هیچکس نیست» خواستار آرامش و خویشتنداری طرفین شد و گفت: «صلح پایدار با بمب و گلوله تحقق نخواهد یافت.»
وی همچنین به حملات حوثی‌های مورد حمایت حکومت اسلامی در ایران علیه اسرائیل اشاره کرد و گفت که این حملات باید پایان یابد. وودوارد بر تعهد تزلزل‌ناپذیر بریتانیا در حفظ امنیت اسرائیل تاکید کرد و گفت که اسرائیل حق دارد از خود دفاع کند.
باید در مقابل ظلم آیت‌الله ایستاد
در ادامه این نشست جاناتان میلر معاون سفیر اسرائیل در سازمان ملل به کنایه گفت، شورای امنیت به درخواست «بزرگترین حامی تروریسم در جهان» تشکیل جلسه داده است! حکومتی که خودش مسئول اقدامات وحشیانه در سراسر منطقه است.
او افزود، حکومت ایران با حمایت مالی از گروه‌های ترروریستی به ویژه شبه‌نظامیان حزب‌الله در لبنان و متحدش حماس در نوار غزه، کل خاورمیانه را بی‌ثبات می‌کند.
Watch our Deputy Permanent Representative, Ambassador Jonathan Miller, speak at the UN Security Council. He highlighted the rank hypocrisy of convening this emergency session at the request of Iran, the world's largest sponsor of terrorism, responsible for brutal acts across the… pic.twitter.com/XTvjDLlgv7
— Israel at the UN (@IsraelinUN) July 31, 2024
میلر تأکید کرد که اسرائیل از شورای امنیت می‌خواهد که رژیم ایران را به دلیل حمایت مستمر از تروریسم در منطقه محکوم و تحریم‌ها علیه تهران را تشدید کند. او گفت اسرائیل با قدرت در برابر کسانی که به این کشور آسیب می‌زنند می‌ایستد. وی همچنین گفت: «دنیا نباید در برابر ظلم آیت‌الله خم شود. بنابراین ما از شورا می‌خواهیم [رژیم] ایران را به دلیل حمایت مستمر از تروریسم منطقه‌ای محکوم کند، تحریم‌ها علیه تهران را افزایش داده و سپاه پاسداران را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار دهد، زیرا به رهبری و هماهنگی حملات در سراسر خاورمیانه و جهان ادامه می‌دهد.»
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای اعلام کرد که حملات اخیر به بیروت و تهران، نشانگر «تشدید خطرناک» درگیری‌ها در خاورمیانه است. استفان دوجاریک سخنگوی او که این بیانیه را می‌خواند، گفت: «بطور فزاینده‌ای روشن است که در این زمان بسیار حساس، خویشتنداری به تنهایی کفایت نمی‌کند. بر همین اساس دبیرکل سازمان ملل متحد از همه کشورها می‌خواهد که برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای به نفع صلح و ثبات بلندمدت، بطور جدی تلاش کنند.»
بعد از جنگ روسیه و اوکراین، جنگ اسرائیل و گروه‌های شبه‌نظامی دومین محور کشمکش‌ها در شورای امنیت است. اختلاف مواضع و جدال میان قدرت‌های بزرگ و اصلی در این شورا آنقدر زیاد شده که برخی تحلیلگران معتقدند این نهاد در عمل بجای تضمین صلح و ثبات در جهان به میدان نبرد میان نمایندگان کشورهایی تبدیل شده که خود جنگ‌طلب و جنگ‌افروز هستند و از این نظر خاصیت خود را از دست داده است.
