احمد رأفت – نهاد امنیتی «آسایش» در شهر سلیمانیه اقلیم کردستان عراق که به «اتحادیه میهنی» حزب خانواده طالبانی وابستگی دارد، بهزاد خسروی از اعضای «حزب دمکرات کردستان ایران» را که در این شهر اقامت داشت، بازداشت کرد و ده شهریور در منطقه مرزی به وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی تحویل داد.
این نهاد امنیتی اقلیم کردستان عراق مدعی است که بهزاد خسروی که دارای معلولیت نیز هست، بە‌دلیل «نداشتن اقامت» بازداشت شده بود در حالی که این فرد دارای اقامت رسمی بوده و در کمیساریای پناهندگان سازمان ملل در اقلیم کردستان عراق پرونده پناهجویی سیاسی برای او تشکیل داده بودند. «آسایش» سلیمانیه همچنین ده روز به خواهر و مادر بهزاد خسروی مهلت دادە تا این شهر را ترک کنند.
این اولین بار نیست که نهادهای امنیتی اقلیم کردستان پناهجویان ایرانی را به وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی تحویل می‌دهد. در فروردین ۱۳۹۹ نیز مصطفی سلیمی از سوی نهاد امنیتی تحت نظر «اتحادیه میهنی» در پنجوین بازداشت و به ایران تحویل داده شد. مصطفی سلیمی چند روز پس از تحویل به جمهوری اسلامی، اعدام شد. اواخر تیرماه ۱۴۰۳ قوه قضائیه فهرستی را برای دولت مرکزی عراق فرستاد که ۱۲۰ نام را در بر می‌گیرد و خواهان استرداد همه آنها شده است.
اقلیم کردستان عراق در روزهای گذشته همچنین تصمیم گرفت اردوگاه‌های سه حزب کرد ایرانی را که با نام «کومله» فعالیت دارند جابجا کند. اردوگاه‌های جدیدی که یرای این سه سازمان در نظر گرفته شده در منطقه سوورداش است. محل استقرار جدید این احزاب اگرچه به نقطه صفر مرزی نزدیک‌تر از اردوگاه‌های قبلی است اما وضعیت جغرافیایی آن به شکلی است که دسترسی به داخل ایران را دشوارتر می‌سازد. عبدالله مهتدی دبیرکل «حزب کومله کردستان ایران» معتقد است که این تصمیم اقلیم کردستان عراق بر پایه توافقی است که در اسفند سال ۱۴۰۱ بین تهران و بغداد به امضاء رسید. بر اساس این توافقنامه امنیتی دولت عراق و دولت اقلیم کردستان متعهد شده بودند مقر احزاب کرد را تغییر داده و آنها را خلع سلاح کنند. این توافقنامه پس از چندین حمله موشکی سپاه پاسداران به پایگاه‌های احزاب کرد ایرانی در اقلیم کردستان عراق به امضاء رسید. مهم‌ترین این حملات، در سال ۱۳۹۷ و موشک‌باران مقرّ «حزب دمکرات کردستان ایران» در منطقه کوی‌سنجق بود که به کشته شدن ۱۵ نفر از کادرهای این حزب انجامید.
عراق کے کردستان علاقے کی مقامی انتظامیہ کے سربراہ نیچروان بارزانی نے پیر کے روز دوپہر سے قبل رہبر انقلاب آیت اللہ العظمی خامنہ ای سے ملاقات کی۔ pic.twitter.com/7vuAyAE4Ut
— آیت اللہ العظمی خامنہ ای (@ur_khamenei) May 6, 2024
اقلیم کردستان عراق پس از سال‌ها پذیرفته است که به خواست جمهوری اسلامی مبنی بر فشار سخت بر احزاب کرد ایرانی تن در دهد. دلیل این تغییر سیاست اقلیم کردستان عراق تنها به دلیل نزدیکی تاریخی «حزب میهنی کردستان» و بنیانگذار آن جلال طالبانی با ایران نیست. امروز حزب حاکم در اقلیم کردستان عراق که حزب خانواده بارزانی به حساب می‌آید نیز برای بقای دولت این اقلیم مجبور است در مقابل جمهوری اسلامی سر خم کند. بر مبنای رای یک دادگاه بین‌المللی بررسی اختلافات در مارس ۲۰۲۳ میلادی، دولت اقلیم کردستان دیگر نمی‌تواند به صورت قانونی اقدام به صادرات مستقیم نفتی که در این منطقه استخراج می‌شود بکند. دولت عراق توانست به این مرجع رفع اختلافات بقبولاند که فروش نفت اقلیم کردستان باید زیر نظر و از طریق کانال‌های دولت کشور عراق صورت گیرد.
پس از مارس سال ۲۰۲۳ میلادی روزانه صدها تانکر نفت از نزدیکی شهر اربیل، پایتخت منطقه اقلیم کردستان عراق حرکت کرده و با عبور از جاده‌های کوهستانی نفت استخراج شده در این منطقه را به ترکیه و ایران می‌رسانند. این تانکرها آشکارترین شاهد عملیات گسترده انتقال نفت اقلیم کردستان عراق به ایران و ترکیه، آنهم در چهارچوب مبادلات مبهم و غیررسمی هستند که از زمان پایان صادرات رسمی نفت از این اقلیم در سال گذشته آغاز شده است. روزانه، به گفته منبعی در اربیل، بیش از هزار تانکر نفت حدود ۲۰۰ هزار بشکه نفت را به ایران و ترکیه حمل می‌کنند که با تخفیفی تقریبا ۵۰ درصدی نسبت به بهای روز، به این دو کشور فروخته می‌شود و درآمدی حدود ۲۰۰ میلیون دلار در ماه برای دولت اقلیم کردستان عراق دارند.
تا قبل از ماه مارس ۲۰۲۳، اقلیم کردستان عراق روزانه حدود ۴۵۰ هزار بشکه نفت خام خود را از طریق خط لوله رسمی عراق به ترکیه صادر می‌کرد. خط لوله‌ای که نفت خام را از شهر نفتی کرکوک به بندر جیهان در ترکیه منتقل می‌کرد. امروز دیگر این تجارت قانونی امکانپذیر نیست و اقلیم کردستان عراق باید برای صادرات قانونی نفت خام خود، فروش آنرا به دولت این کشور واگذار کند. امروز بنا بر آمار رسمی اقلیم کردستان عراق، تولید روزانه نفت در این منطقه ۳۷۵ هزار بشکه در روز است که ۱۷۵ هزار بشکه آن در داخل پالایش می‌شود. در آمار رسمی از سرنوشت ۲۰۰ هزار بشکه دیگر صحبتی نمی‌شود زیر نمی‌توان صادرات غیرقانونی را در مدارک رسمی به ثبت رساند، چنانکه نشانی از ثبت درآمد حاصل از فروش آن به ترکیه و جمهوری اسلامی نیز در بودجه سالانه اقلیم دیده نمی‌شود.
بنا بر اطلاعاتی که کیهان لندن به دست آورده است، تانکرهای نفتی اقلیم کردستان عراق روزانه از گذرگاه مرزی رسمی «حاج عمران» وارد ایران می‌شوند و بخشی از این نفت از طریق بندرعباس مجددا صادر می‌شوند و باقیمانده از راه زمینی راهی پاکستان و افغانستان می‌شود. امری که حکایت از توافقی نانوشته بین اقلیم کردستان عراق، جمهوری اسلامی و دولت عراق دارد. بعید به نظر می‌رسد که دولت مرکزی در بغداد که دست‌نشانده جمهوری اسلامی است از فروش غیرقانونی نفت اطلاعی نداشته باشد و در مقابل آن سکوت کند. فروش غیرقانونی نفت استخراجی در اقلیم کردستان عراق، زمامداران آن را مجبور کرده است که همکاری امنیتی خود با جمهوری اسلامی را گسترش داده و فشارها بر احزاب کرد ایران مستقر در اقلیم را افزایش دهند.
البته تنها دولت عراق نیست که فروش غیرقانونی نفت اقلیم کردستان به جمهوری اسلامی و ترکیه را نادیده می‌گیرد. تحریم‌‌های اقتصادی جمهوری اسلامی از سوی آمریکا و معاهدات اوپک (اتحادیه کشورهای تولیدکننده نفت) نیز با این تجارت نقض می‌شوند ولی با اینهمه هیچگونه واکنشی تا کنون از سوی آنها مشاهده نشده است.
