حشمتالله فلاحت پیشه رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی هشدار داده است قطعنامه شورای حکام آژانس علیه برنامههای اتمی جمهوری اسلامی «میتواند شش ماه دیگر به مکانیسم ماشه منتهی شود.»
او در مصاحبه با «خبرآنلاین» که دوشنبه ۱۲ آذرماه منتشر شد با اشاره به تغییر مواضع اروپاییها نسبت به جمهوری اسلامی گفته بریتانیا، فرانسه و آلمان «قبلاً مهمترین دغدغهشان اوکراین بود ولی الان میبینیم که انریکه مورا بعد از دیدار با طرف ایرانی [عراقچی] یک فهرستی از ادعاها را مطرح کرده که اصلاً قبلا برای اروپاییها مهم نبود.»
فلاحتپیشه گفته مرطرح شدن این خواستهها برای ادامه مذاکرات به معنای «بازگشت به خوان اول» است.
این تحلیلگر سیاسی که مدافع توافق جمهوری اسلامی با آمریکاست، در همین مصاحبه تأکید کرده است که دونالد ترامپ سیاست «فشار حداکثری» را روی میز میگذارد و «متأسفانه خیلی از شرکتهای چینی و روسی که ایرانیها ادعای همکاری با آنها را داشتند از همین حالا به استقبال فشار حداکثری ترامپ رفتهاند.»
فلاحتپیشه با اشاره به اینکه مسئله اوکراین برای اروپاییها «حیثیتی» است، گفت: «متأسفانه روسوفیلها بلایی سر سیاست خارجی ایران آوردهاند که اگر در گذشته فقط روسیه به مناسبات ایران و آمریکا حساس بود الان به مناسبات ایران و اروپا هم حساس است.»
انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ۸ آذرماه ۱۴۰۳ در دیدار با عباس عراقچی به او گفت شروط مذاکره با تهران، همکاری با آژانس، توقف پشتیبانی نظامی از روسیه، جلوگیری از تشدید تنشها در منطقه و [توقف نقض] حقوق بشر است.
حشمتالله فلاحتپیشه با اشاره به این شروط گفت: «اروپاییها مسائل مختلفی را مطرح میکنند ولی من معتقدم مهمترین دغدغه آنها در قبال ایران حتی دغدغه هستهای هم نیست بلکه مهمترین دغدغه آنها دغدغه اوکراین است.»
او که بارها گفته روسیه پای جمهوری اسلامی را به باتلاق جنگ با اوکراین کشانده اینبار نیز گفته است: «روسها از توافق احتمالی ایران و اروپا بر سر اوکراین نگران خواهند بود.»
تحریمهای جمهوری اسلامی
اشاره فلاحتپیشه در این مصاحبه به استقبال شرکتهای روسی و چینی از تحریمهای جمهوری اسلامی به واقعیت نزدیک است. اخیراً یک پالایشگاه خصوصی چین که مشتری نفت ارزان ایران است، در اقدامی کمسابقه و به دلیل آنچه «تغییر شرایط» خوانده شده، بجای نفت ایران و روسیه از آفریقا سفارش نفت داده است.
خبرگزاری «بلومبرگ» ۱۴ نوامبر (۲۴ آبانماه) گزارش داد پالایشگاه غیردولتی «لندبریج» چین یک محموله دو میلیون بشکهای از آفریقا برای ماه ژانویه ۲۰۲۵ سفارش داده است. این نفت موسوم به «موستاردا»ست که بسیار شبیه به نفت سبک ایران است.
همچنین در همین ارتباط رضا سپهوند نماینده عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی روز یکشنبه ۱۱ آذرماه ۱۴۰۳ در مصاحبه با خبرگزاری «ایلنا» با اشاره به کمبود بودجه و «ناترازی انرژی» گفت، در برخی کشورها از جمله چین و «کشورهای دوست» ارزهای ایران بلوکه شده است. او توضیح داد «بدون عضویت افایتیاف ما مشکلاتمان همچنان پابرجا خواهد بود زیرا به هر اندازه سرمایهگذاری داخلی افزایش تولید در حوزههای مختلف انرژی را داشته باشد به همان اندازه و بیشتر مصرف بالاتر خواهد رفت، بنابراین ما به تعادل نمیرسیم. کماکان ناترازی انرژی بیشتر خواهد شد.»
این در حالیست که همزمان عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد جمهوری اسلامی هشدار داده است که «تحریم مانع اصلی جذب سرمایهگذاری است نه افایتیاف.» تحریمهایی که به نظر میرسد با بازگشت مجدد ترامپ به کاخ سفید به شدت سنگینتر شود.