در شرایطی که آمارها نشان می‌دهد همسایگان ایران در صدر کشورهایی با پرسرعت‌ترین اینترنت‌ها قرار دارند، مقامات جمهوری اسلامی همچنان درگیر حد و مرز فیلترینگ در کشور هستند.
آمارها نشان می‌دهد بالاترین سرعت اینترنت جهان عمدتاً در خاورمیانه و آسیا متمرکز شده و امارات متحده عربی در همسایگی ایران، با سریع‌ترین سرعت دانلود موبایل در جهان صدرنشین است. ا
امارات متحده عربی از سال ۲۰۱۲ سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در زیرساخت‌های دیجیتال انجام داده است. در طول یک دهه گذشته، سرعت اینترنت در پایتخت این کشور حدود ۱۰۰ برابر افزایش یافته است.
همچنین پیش‌بینی شده با ادامه روند کنونی، اپراتور‌های مخابراتی داخلی، به زودی سرعت اینترنت موبایل برای برخی کاربران تا سه برابر نیز افزایش خواهد یافت.
قطر یکی دیگر از همسایه‌های ایران در رتبه دوم سریع‌ترین سرعت دانلود موبایل جهان قرار دارد. کره جنوبی در میان کشور‌های سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) در نفوذ کابل‌های فیبرنوری رتبه اول را دارد. بر اساس برآورد‌های «S&P Global» بیش از ۱.۵ میلیون مایل شبکه کابل فیبرنوری در این کشور وجود دارد. این کابل‌ها اطلاعات را از طریق رشته‌های شیشه‌ای با نور پالسی منتقل می‌کنند، مشابه شیوه‌ای که برق از سیم‌ها عبور می‌کند.
در اروپا، نروژ و دانمارک سریع‌ترین سرعت دانلود موبایل را دارند. در مقابل، ایرلند و اسپانیا کندترین اینترنت را دارند.
از سوی دیگر آمارها نشان می‌دهد ایران با میانگین سرعت اینترنت ثابت ۱۲/۷۶ مگابیت بر ثانیه در بین ۱۸۰ کشور بررسی شده در رتبه ۱۵۴ سرعت اینترنت قرار دارد. این رتبه‌بندی بر اساس سرعت اینترنت ثابت در ایران صورت گرفته است.
جدا از عدم سرمایه‌گذاری مناسب جمهوری اسلامی برای توسعه زیرساخت‌های اینترنت در ایران، مقامات حکومتی سالهاست فیلترینگ و محدوسازی اینترنت را به عنوان راهکاری برای سرکوب مردم در دستور کار دارند.
فیلترینگ از دو دهه پیش از سوی جمهوری اسلامی اعمال می‌شد اما از اعتراضات سراسری آبان ۹۸، اینترنت کشور برای حدود ۱۰ روز به طور کامل خاموش شد؛ خاموشی سراسری اینترنت یکی از بی‌سابقه‌ترین سرکوب‌های عمومی در ایران به شمار می‌رفت.
از اعتراضات جنبش ملّی ۱۴۰۱ نیز فیلترینگ بار دیگر به صورت گسترده و سازمانیافته در جریان قرار گرفت و نه تنها سرعت اینترنت کاهش یافت بلکه ده‌ها وبسایت و شبکه‌های اجتماعی فیلتر شدند.
رفع فیلترینگ یکی از اصلی‌ترین وعده‌های تبلیغاتی مسعود پزشکیان در جریان انتخابات ریاست جمهوری اسلامی و در ماه‌های گذشته نیز حامیان او بر عملی شدن این وعده تأکید دارند. مقامات دولتی می‌گویند مذاکراتی برای رفع فیلترینگ در جریان است اما به نظر می‌رسد رفع برخی محدودیت‌های اینترنت تصمیمی از سوی علی خامنه‌ای است و حالا دولت پزشکیان به دنبال بهره‌برداری از این تصمیم است.
مسعود پزشکیان در گفتگوی هفته گذشته خود در صداوسیمای جمهوری اسلامی ادعا کرد برای تحقق وعده رفع فیلترینگ در تلاش است، اما با توجه به این که شعار دولت او، «وفاق ملی» است، می‌خواهد با ساختارهای موجود در این زمینه در سطح کشور از جمله شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی هماهنگی سران قوا تعامل کند.
پزشکیان در این گفتگوی تلویزیونی تأکید کرد که «رهبری به من گفتند که نگفته‌ام فیلتر کنید، بلکه گفته‌ام که فضای مجازی مدیریت شود. در این باره باید در سران قوا به یک زبان مشترک می‌رسیدیم که رسیدیم. در شورای عالی فضای مجازی هم در تلاش هستیم که به توافق برسیم.»
ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به تازگی وعده داده است که رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های پرکاربرد به صورت مرحله به مرحله انجام خواهد شد.
او گفته وزارت ارتباطات طرحی را در این زمینه ارائه داده و رئیس‌جمهور نیز به مرکز ملی فضای مجازی دستور داده است که طرح‌های مطرح‌شده درباره رفع فیلترینگ را بررسی کند.
وعده تبلیغاتی «رفع فیلترینگ» در ابهام؛ فقط باید یک دکمه را بزنند!
با اینهمه فیلترینگ همچنان موافقانی در میان مقامات حکومتی دارد. در یکی از تازه‌ترین اظهارنظرها حسینعلی حاجی دلیگانی نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی معتقد است «دشمنان میخواهند در فضای مجازی غیرت ما را از بین ببرند.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی افزوده «مهمترین نگرانی‌ای که درباره فضای مجازی وجود دارد، حضور جدی دشمن در این فضا است. هرکسی هم که بگوید دشمن در این فضا نیست، کاملا در اشتباه است. فضای مجازی ضمن این که یک میدان جنگ است، یک دره بسیار عمیق هم هست و اگر در این فضا به افراد جامعه، بخصوص جوانان و نوجوانان کمک نکنیم و دست آنها را نگیریم، ممکن است در عمق این دره سقوط کنند. ما در مقابل مردم مسئول هستیم و نمی‌توانیم آنها را در فضای مجازی رها کنیم و در این فضا صرفا یک نظاره‌گر باشیم.»
نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی افزوده «عملیات دشمن در فضای مجازی ابعاد مختلفی دارد و آنها از هر سلاحی برای ضربه زدن به کشورمان استفاده می‌کنند. از سلاح ناامیدسازی و از بین بردن روحیه مردم گرفته تا سلاح‌های ضد فرهنگی و اخلاقی و آسیب زدن به غیرت ایرانی و خانواده‌دوستی ایرانیان که می‌تواند پایداری خانواده‌های ما را مورد تهدید قرار دهد. دشمنان همچنین در تلاش هستند که با حضور در فضای مجازی، به ارزش‌هایی که انقلاب اسلامی در کشورمان ایجاد کرده است، هجمه ببرند و افتخارات ملت ایران را کوچک یا کم‌اهمیت جلوه دهند.»
حسینعلی حاجی دلیگانی همچنین گفته «مبدأ حضور دشمنانی که در فضای مجازی علیه ملت ایران فعالیت می‌کنند، عمدتا در خارج از کشور است و به همین دلیل، امکان ردیابی و برخورد با این افراد وجود ندارد. فضای مجازی ضمن این که یک میدان جنگ است، یک دره بسیار عمیق هم هست و اگر در این فضا به افراد جامعه، بخصوص جوانان و نوجوانان کمک نکنیم و دست آنها را نگیریم، ممکن است در عمق این دره سقوط کنند و آسیب‌هایی جدی متوجه آنها شود؛ بنابراین ما حتما درباره فضای مجازی مسئولیت داریم و باید برای مدیریت صحیح آن تلاش کنیم.»
«فیلترینگ» ابزار دعوای زرگری در نظام؛ وزیر ارتباطات می‌گوید «توافقاتی» به دست آمده است!
با اینهمه به نظر می‌رسد «اختلاف نظرهای سیاسی» در رابطه با رفع فیلتر اینترنت بیشتر دعوای زرگری مقاماتی در رده‌ها متوسط حکومت باشد چرا که فیلترینگ و رفع فیلتر آن اساسا در دست دولت یا مجلس شورای اسلامی یا دیگر نهادها نیست و شورایی متشکل از مقامات ارشد حکومت و البته با نظارت و اجازه‌ی علی خامنه‌ای در این رابطه تصمیم‌گیری می‌کند؛ شورایی که حتی نام همه اعضای آن مشخص نیست!
بر اساس گزارش‌ها نام اعضای کمیته رفع فیلترینگ شورای عالی فضای مجازی که با کارویژه بررسی موضوع «فیلترینگ» تشکیل شده مخفی است و بسیاری از مقاماتی که پیشتر با موضوع فیلترینگ درگیر بودند نمی‌دانند چه کسانی در این کمیته حضور دارند.
جلال رشیدی کوچی عضو کمیسیون مشترک طرح صیانت مجلس یازدهم به تازگی با تأکید این خبر که نام همه اعضای این کمیته حتی برای او و بسیاری دیگر از مقامات نیز مشخص نیست گفته بود که دولت در کمیته رفع فیلترینگ در «اقلیت» نیست.
او گفته بود که «مهمترین اعضای شورای عالی فضای مجازی رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس قوه قضائیه و رئیس قوه مجریه هستند». وی همچنین افزود که محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی نیز مانند مسعود پزشکیان با رفع فیلتر موافق است.
همانطور که جلال رشیدی کوچی اشاره کرده، به نظر می‌رسد مخالفت‌های پراکنده درباره رفع فیلترینگ دعوای زرگری جناجین حکومت باشد و کلیّت حکومت درباره بی‌اثر بودن فیلترینگ به جمع‌بندی رسیده اما رفع آن به سود نظام نیست و اساسا در سیاست‌های سرکوبگرانه آن و محدودیت آزادی بیان نمی‌گنجد.
