امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه با بیان اینکه «برنامه اتمی جمهوری اسلامی به نقطه بیبازگشت نزدیک میشود» گفت که طرفین اروپایی توافق هستهای ۲۰۱۵ (برجام) میبایست اجرای مجدد تحریمها را در صورتی که گفتگو با تهران پیشرفتی نداشته باشد، در نظر داشته باشند.
به گزارش رویترز، ماکرون روز دوشنبه ششم ژانویه (۱۷ دیماه) در کنفرانس سالانهی سفیران فرانسه در کشورهای مختلف برای بررسی سیاست خارجی این کشور در سال ۲۰۲۵، قضیهی ایران را یک «چالش اصلی استراتژیک و امنیتی» برای فرانسه و اروپا دانست و گفت «تسریع برنامه هستهای جمهوری اسلامی ما را به به نقطهی بیبازگشت میرساند.»
رویترز مینویسد، دیپلماتهای فرانسوی، آلمانی و بریتانیایی قرار است ۱۳ ژانویه نشست دیگری با مقامات جمهوری اسلامی برگزار کنند تا در مورد احتمال مذاکرات جدی در ماههای آینده برای کاهش تنشهای رژیم ایران با دونالد ترامپ که از ۲۰ ژانویه دوباره در کاخ سفید مستقر خواهد شد گفتگو نمایند.
بر اساس همین گزارش، ماکرون با اشاره به این نکته که برجام در اکتبر ۲۰۲۵ بطور رسمی منقضی میشود، گفت: «در ماههای آینده باید تصمیم بگیریم که آیا از مکانیسم ماشه برای بازگرداندن تحریمها استفاده کنیم یا نه.»
وی همچنین افزود: موشکهای بالستیک ایران و حمایت از روسیه نیز تهدیدی برای اروپا به شمار میرود و این به یکی از پروندههای اصلی در دیپلماسی با دولت جدید آمریکا پس از روی کار آمدن ترامپ تبدیل خواهد شد.»
بریتانیا، فرانسه و آلمان اواسط آذرماه ۱۴۰۳ در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل اعلام کردند که در صورت لزوم آماده هستند تا برای جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای، «مکانیسم ماشه» را فعال کنند تا همه تحریمهای بینالمللی علیه تهران از سر گرفته شود.
مطابق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، اگر جمهوری اسلامی از اجرای تعهدات برجامی خود سر باز زند، طرفین این توافق امکان و اختیار بازگرداندن تمامی تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد را که با توافق اتمی موسوم به برجام به حالت تعلیق درآمده خواهند داشت.
این نخستین بار است که یکی از رهبران سه قدرت اروپایی با صراحت در مورد احتمال فعال شدن «مکانیسم ماشه» علیه جمهوری اسلامی صحبت میکند.
پس از صدور قطعنامه علیه برنامههای اتمی جمهوری اسلامی در شورای حکام، مقامات رژیم با افزایش تعداد سانتریفیوژها در تأسیسات اتمی فردو و نطنز میزان غنیسازی و ذخیرهی اورانیوم غنیشده را افزایش دادند. همین اقدام باعث شد که اروپاییها در مورد احتمال فعال شدن «مکانیسم ماشه» هشدار بدهند.
در همین ارتباط عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ۸ آذرماه ۱۴۰۳ با تهدید کشورهای غربی گفت: «اگر غرب تحریمهای سازمان ملل بر ضد جمهوری اسلامی را دوباره فعال کند، مذاکرات هستهای به سمت ساخت سلاح اتمی تغییر جهت خواهد داد.»