آمارها نشان میدهند از بین ۱۲۹ ساختمان ناایمن در تهران که در وضعیت «بحرانی» قرار دارند، حدود ۱۱ مورد آنها بیمارستانها و کلینیکهای درمانی هستند. بیش از ۳۰ درصد بیمارستانهای تهران قدمتی بیش از ۴۰ سال دارند و بسیاری از آنها فاقد مقاومسازیهای لازم در برابر زلزله هستند.
تعداد بیمارستانها و مراکز درمانی در میان فهرست ساختمانهای ناایمن پایتخت که در وضعیت بحرانی قرار دارند قابل توجه است.
بر اساس اعلام کامران عبدلی معاونت حفاظت و پیشگیری از حریق سازمان آتشنشانی «از بین ۱۲۹ ساختمان بحرانی در پایتخت حدود ۱۱ مورد آنها مراکز درمانی، شامل بیمارستانها و کلینیکها هستند.»
معاون سازمان آتشنشانی تهران افزوده «بیمارستانهای قدیمی و بحرانی که بین ۳۰ تا ۵۰ سال قدمت دارند نیز میتوانند تأییدیه ایمنی دریافت کنند. در این راستا، تاکنون ۵ تا ۶ بیمارستان موفق شدهاند از وضعیت پرخطر خارج شده و وارد مراحل کمخطر و میانخطر شوند و برخی نیز در حال تکمیل فرآیند ایمنسازی و دریافت تأییدیه نهایی هستند.»
کامران عبدلی گفته «این مراکز درمانی از نظر مالی با محدودیتهایی مواجهاند، اما به دلیل پذیرش بیماران از سراسر کشور، نمیتوان آنها را وارد فرآیندهای قضایی کرد. با این وجود، هشدارهای جدی به مدیران این بیمارستانها داده شده و برنامههای ایمنسازی در حال اجرا است.»
او توضیح نداده اگر در بیمارستانهایی با وضعیت بحرانی حادثهای رخ دهد تکلیف جان بیمارانی که با سهلانگاری مسئولان نظارتی همچنان در این بیمارستانها پذیرش میشوند چه کسی خواهد بود؟
به گفته معاون سازمان آتشنشانی تهران بیمارستانهای «امام خمینی»، «بوعلی»، «سینا»، «هفتتیر»، و «شهدای یافتآباد» از جمله بیمارستانهای ناایمنِ در وضعیت بحرانی در تهران هستند.
کارشناسان حوزه ایمنی و مدیریت بحران معتقدند مقاومسازی بیمارستانها و به روزرسانی تجهیزات ایمنی باید در اولویت قرار گیرد. برخی از مهمترین راهکارها یی که به آن اشاره می کنند، بازسازی و مقاومسازی بیمارستانهای قدیمی بر اساس استانداردهای زلزله، تجهیز تمامی بیمارستانها به سیستمهای اعلام و اطفای حریق خودکار، ایجاد ژنراتورهای پشتیبان قوی برای تأمین برق در شرایط بحرانی و نظارت دقیقتر بر ایمنی ساختمانهای بیمارستانی توسط نهادهای مسئول است.
مهدی بابایی رئیس کمیته ایمنی شورای شهر تهران نیز با تأکید بر اینکه «هنوز بیمارستانهای بحرانی که پیش از این اسامی آنها اعلام شده بود، از شرایط ناایمن خارج نشدهاند» گفته بیمارستانهای «امام خمینی»، «سینا»، «بوعلی»، «شهدای یافتآباد»، «فیاضبخش» و «رسول اکرم»همچنان در لیست ساختمانهای بحرانی از نظر احتمال حریق قرار دارند!
اینهمه در حالیست که در سالهای اخیر، چندین حادثه آتشسوزی در مراکز درمانی تهران رخ داده که از جمله میتوان به آتشسوزی بیمارستان «گاندی» در سال ۱۴۰۲ و آتشسوزی کلینیک «سینا اطهر» اشاره کرد.
در حادثه بیمارستان «گاندی»، آتشسوزی از یکی از طبقات آغاز شد و دود غلیظ بخشهای مختلف را فرا گرفت. هر چند حادثه مهار شد، اما نگرانیهای جدی درباره نبود سیستمهای اطفای حریق استاندارد و خروجیهای اضطراری کافی در این بیمارستان خصوصی مطرح شد.
ادامه حاشیههای آتشسوزی بیمارستان «گاندی» تهران؛ علت چیست و مقصر کیست؟
سازمان نظام مهندسی نیز اعلام کرده بیش از ۳۰ درصد بیمارستانهای تهران قدمتی بیش از ۴۰ سال دارند و بسیاری از آنها فاقد مقاومسازیهای لازم در برابر زلزله هستند.
در هفتههای گذشته خبر تعطیلی بیمارستان «لولاگر» تهران که قدمتی ۹۰ ساله دارد، به دلیل ناایمن بودن منتشر شد. این بیمارستان که در یکی از شلوغترین مناطق تهران واقع شده بود، پس از سالها بیتوجهی به هشدارهای ناامنی، بالاخره پلمب شد.
همچنین گزارش شده بیمارستان «رسول اکرم» تهران نیز به دلیل ناایمنی در نوبت تعطیلی قرار گرفته است.
به گزارش روزنامه «شرق» در بحرانهایی مانند زلزله، تأمین برق بیمارستانها از اهمیت بالایی برخوردار است. اما گزارشها نشان میدهد که برخی بیمارستانهای قدیمی تهران فاقد ژنراتورهای پشتیبان مطمئن هستند و در صورت قطعی برق، تجهیزات حیاتی مانند دستگاههای تنفس مصنوعی و اتاقهای عمل با مشکل جدی مواجه خواهند شد.
اسماعیل سلیمی، معاون پیشگیری و کاهش خطر سازمان مدیریت بحران تهران، هفته گذشته در گفتگو با خبرگزاری «برنا» از وجود ۱۶ هزار ساختمان بلند و ناایمن در پایتخت خبر داده و گفته بود که «تعداد ۶ هزار ساختمان تا امروز مورد بازبینی قرار گرفته و نتیجه را به مالکان ۵ هزار ساختمان اعلام کردیم.»
او گفته بود چهار گروه ساختمان در تهران وجود دارد. گروه نخست ساختمانهایی هستند که بعد از سال ۱۳۹۴ ساخته شدهاند و باید شناسنامه ملکی شان را تکمیل کنند. گروه دوم ساختمانهایی گفته میشود که قبل از سال ۹۴ ساخته شدهاند و ناایمنی کمی دارند و در واقع بر اساس آیین نامه روز نبوده و تخلفات ماده ۱۰۰ دارند، به این معنا که تغییر کاربری داشته و درجه اهمیت ساختمان تغییر کرده است که باید مدارک ساختمان و هم مدارک کنترل محتوایی شان تکمیل شود.
گروه سوم ساختمانهایی هستند که در بار ثقلی مشکلی ندارند ولی در برابر زلزله آسیب خواهند دید که باید مقاومسازی کنند.
گروه چهارم نیز به ساختمانهایی گفته میشود که ناایمنی بالایی دارند و در حال حاضر بدون زلزله تحمل بارهای ثقلی خودشان را هم ندارند و احتمال آسیب دارند که باید از بهرهبرداریشان ممانعت کرد و تنها راهکار برای این امر تخریب و نوسازی ساختمان است. به گفته اسماعیل سلیمی برخی از ساختمانهای میراث فرهنگی در لیست ساختمانهای گروه چهارم قرار دارند.
معاون پیشگیری و کاهش خطر سازمان مدیریت بحران تهران در بخشی از این گفتگو به ناایمن بودن بیمارستانها اشاره کرده و تأکید کرده بود «همه بیمارستانهای تهران را ارزیابی کردیم و اقدامات ایمن سازی را در دستور کار خود قرار دادند، اما ۴ یا ۵ بیمارستان همکاری خوبی با تیمهای ارزیابی مدیریت بحران نداشتند و اجازه ارزیابی را ندادند که به دادستانی معرفی شدهاند تا با حکم قضایی برای ارزیابی اقدام کنیم.»