هفتهنامه آلمانی «اشپیگل» پنجشنبه ششم مارس ۲۰۲۵ (۱۶ اسفندماه) گزارش داد که جمهوری اسلامی به دنبال آزاد ساختن میلیاردها دلار پول بلوکهشده ایران در یکی از شرکتهای وابسته به بورس آلمان است.

در این گزارش به نقل از منابع مالی آگاه گزارش شد که ارزش اولیه این داراییهای مسدودشده حدود ۴/۹ میلیارد دلار برآورد شده است.
به نوشته اشپیگل، بخشی از این داراییها متعلق به بانک مرکزی ایران است که نزد شرکت «کلیر استریم» (Clearstream) در لوکزامبورگ نگهداری میشود.
بخشی دیگر نیز از طریق یک بانک ایتالیایی مدیریت شده است. شرکت کلیر استریم از سال ۲۰۰۸، تمامی حسابهای مرتبط با بانک مرکزی ایران را مسدود کرده است، زیرا آمریکا این شرکت را به اعمال تحریم و مجازات تهدید کرده بود.
کارشناسان امنیت بینالمللی بر این باورند که تهران به شدت نیازمند ارز برای تامین مالی نیروهای مسلح خود و تجهیز حزبالله لبنان است.
حکومت ایران در عین حال موظف است به تعهدات خود در قبال معاملات تسلیحاتی با روسیه عمل کند و از آنجا که بودجه نظامی جمهوری اسلامی بطور کامل از محل منابع دولتی تامین نمیشود، بخشی از درآمدهای نفتی کشور به این بخش اختصاص مییابد. اما تحریمهای بینالمللی فروش نفت را برای جمهوری اسلامی با چالشهای جدی مواجه کرده است.
با وجود این محدودیتها، جمهوری اسلامی توانست در ابتدای سال ۲۰۲۵ به موفقیتی بزرگ دست یابد. پیشتر «والاستریت ژورنال» گزارش داده بود که جمهوری اسلامی موفق به آزاد ساختن نزدیک به دو میلیارد دلار درآمد نفت بلوکهشده در چین شده است. اکنون تهران تلاش میکند، میلیاردها دلار باقیمانده را از حسابهای بلوکهشده در اروپا آزاد کند.
یک مقام اجرایی از گروه «انرژی سپهر» که از نوامبر ۲۰۲۳ تحت تحریمهای آمریکا قرار دارد، هدایت این عملیات را بر عهده گرفته است.
منابع امنیتی میگویند این فرد که در آزاد ساختن منابع مالی ایران در چین نقش کلیدی داشت، اکنون مسئول تلاش برای آزاد کردن مبلغ هنگفتی است که نزد شرکت «کلیر استریم» باقی مانده است.
بانک مرکزی ایران در سال ۲۰۱۸ شکایتی را علیه شرکت «کلیر استریم» برای آزاد ساختن ۴/۹ میلیارد دلار مسدودشده به همراه سود آن مطرح کرد. اما گزارشهای سالانه بورس آلمان (Deutsche Börse) نشان میدهد که این شرکت شانس زیادی برای موفقیت حکومت ایران در این دعوای حقوقی قائل نیست.
از مبلغ اولیه، حدود ۱/۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۳ به حسابی در آمریکا منتقل شد تا به عنوان غرامت به قربانیان حمله تروریستی به پایگاه نظامی آمریکا در بیروت در سال ۱۹۸۳ پرداخت شود. گزارشها حاکی از آن است که مبالغ دیگری نیز برای پرداخت خسارات مشابه در نظر گرفته شده است. بر اساس برخی منابع ایرانی، تنها ۱/۷ میلیارد دلار از این داراییها همچنان در اختیار شرکت «کلیر استریم» باقی مانده است.