Page 15 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۲۰۱ (دوره جديد
P. 15
صفحه 15ـ Page 15ـ شماره 1667
جمعه 1تا پنجشنبه 7مارس 2019
علاقمند باشند که این موسیقی گفتگوبا پریسا = « د ر مو سیقی سنتی
را بشنوند و بشناسند این امکان را ایران ،این کیفیت است که
داشته باشند .این خودش م یتواند بانوی آواز ایران اهمیت دارد نه جنسیت».
= «جنبه‌های فلسفی و
یک خدمتی محسوب بشود. حافظبهماگفت : عرفانی نهفته درموسیقی
=واکنش شاگردان به یادگیری یوسفگمگشتهبازآیدبهکنعانغممخور ... ایرانی و نیاز روحی روانی و
یک جوش و خروش درونی
در این رشته چگونه است؟ بلدند ولی… آن پیام اصلی گم است اجتماعی ،اقتصادی ،یا سیاسی ،روی تاز های ادامه دارد؟ ازجمله همین روحانی ،با مبدأ ارتباط برقرار کنید. مرا وادار کرد که دوباره
-از شروع این دوره فقط چهار و آن را باید همچنان حفظ کرد و هنرمند تاثیر م یگذارد .در این ۴۰
هفته گذشته و هنوز خیلی تازه رشد داد که متاسفانه در این زمینه سال اخیر ،ظاهرا به دلیل ممنوع امتناع شما از اجرای کنسر تهای این یکی بودن هنر با هنرمند، بخوانم».
است .اما جالب است که ۱۳یا نه سازمانی وجود دارد نه موسساتی شدن موسیق یهای دیگر ،به نظر
۱۴شاگرد غیرایرانی با ملود یهای نه وزارتخان های به معنی مرکز حفظ م یرسد که فقط موسیقی سنتی موسیقی ویژه بانوان .آیا این عمل درواقع یکی از ویژگ یهای شما فیروزه خطیبی -با پریسا بانوی
ساده این موسیقی شروع م یکنند و اشاعه موسیقی که قبل از سال ۵۷ مطرح بوده است .ولی آن چیزی آواز موسیقی سنتی ایرانی ،که این
و آواز م یخوانند .اما حالا چند بود و بهترین هنرمندان ما تربیت که من به عنوان موسیقی سنتی هم به صورتی ادامه کار هنرمندانی و هنر شماست .در چه مقطع از روزها مشغول تمرین برای اجرای
نفر علاقمند بین آنها پیدا خواهد شد‌هی آن دوران هستند .این دوران م یشناسم این نیست که شما فقط کنسرت نوروزی ۱۰مارس در تالار
شد که به معنایی مستعد باشند و البته تعدادشان خیلی زیاد است اما ما س هتار بزنید ،سنتور بزنید ،کمانچه چون قمرالملوک وزیری و یا معدود زندگی هنری به این ارتباط عرفانی «روی سهال» دانشگاه ل سآنجلس
بخواهند این رشته را ادامه بدهند؛ با کم ّیت کاری نداریم؛ کیفیت مطرح بزنید ،تار بزنید که یعنی موسیقی است ،دقایقی پیش از آغاز کلاس
این را فقط زمان برای ما معلوم سنتی اجرا م یکنید .فرم ظاهری و خوانندگان زن پیش از او به شمار با هنرتان پی بردید و اصولا آن را آموزش آواز و ردی فخوانی موسیقی
است. بیرونی ،موسیقی واقعی ما نیست .آن ایرانی -رشت های با دریافت مدرک-
م یکند. =آیا در شرایط امروز ،موسیقی طرز فکر است که اهمیت دارد .اینکه م یرود؟ چگونه توصیف م یکنید؟ که از چندی پیش به همت «بنیاد
=در رابطه با کنسر تهایی که شما به چه قصد و نیتی دارید این -همه اینها بستگی به طرز فکر -من در ۱۹سالگی به صورت کاملا فرهنگ» در مدرسه موسیقی
سنتی ایران هنوز آن رابطه شاگرد موسیقی را اجرا م یکنید و م یخواهید هنرمند دارد .اولا این مسئله که رسم ی و با استخدام در وزارت فرهنگ «هرب آلپرت» دانشگاه لس آنجلس
در خارج از کشور اجرا م یکنید، چه تاثیری بر جامعه بگذارید .بنابراین موسیقی سنتی همیشه مردانه بوده و هنر وقت شروع به فعالی تهای هنری تاسیس شده ،گفتگو م یکنم .وقتی
و استادی که در گذشته برای اگر یک جامع های همه حواسش به و زنانه نبوده معلوم نیست .چون ما کردم .بعد از پنج سال خوشبختانه به او که پشت میز تدریس ،میان
پیام یکه م یکوشید از طریق هنر مادیات ،به شهرت و به پول درآوردن تاریخ درستی در این زمینه نداریم. در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی با مجموع های از سازهای باستانی ملل
تربیت هنرمندان نسل بعد وجود معطوف بشود و شما موسیقی سنتی این برداشت به نظر من برداشت داریوش صفوت آشنا شدم و از سال خاوردور نشسته و س هتاری به دست
خودتان و شعر و موسیقی ایران اجرا کنید و قصد و نیت شما هم آد مهاست .حتی همین مرزبندی ۱۳۵۲در آنجا استخدام شدم و گرفته «استاد» خطاب م یکنم،
داشت وجود دارد؟ این باشد که خوب پول بسازید و بین زن و مرد هم باز برداشت همانجا به فعالی تهای هنر ی ادامه با تواضع و فروتنی م یگوید« :من
به شنونده و مخاطب بدهید -رابطه شاگرد و استادی یک رابطه خوب مشتر یها را راضی نگهدارید، آد مهاست .یعنی خدایی که من به دادم .آنجا سیاس تهای کاری متفاوت استاد نیستم .من شاگرد و طلب هام.
خیلی مهم ی است .اماشاگرد قصد سب کتان را مطابق میل مردم تغییر آن معتقدم در سطحی خیلی بالاتر بود و طرز فکرها متفاوت بود و اصولا آموزش را دوست دارم و همیشه
چیست؟ و نی تاش چیست؟ استاد قصد و بدهید ،یا محل کنسرت ،تغییر، از این حر فهاست .اگر در هر زمانی چیزی که برای من جالب بود ،همان دوست دارم بیاموزم .بنابراین استاد
-موسیقی ما همانطور که گفتید نی تاش چیست؟ فضای حاکم طوری تحول ،نوگرایی ،همه اینها به نظر بر حسب طرز تفکر آن جامعه یک اندیش ههای عرفانی دکتر داریوش
درواقع با شعر عجین است. است که آد مها عجله دارند که خیلی من با هدف اصلی موسیقی سنتی ما شریعتی آمده ،درحقیقت آن جوامع صفوت بود که مرا شدیدا جذب کرد. نیستم».
موسیقی قدیم مجموع های از ساز و زود استفاده کنند .استفاده مادی؛ زود متفاوت است .موسیقی سنتی ما اگر بود‌هاند که هنوز نم یتوانست هاند آن درواقع از سال ۵۲این تحول در طرز از پریسا که در ۲۶سالگی ،در
آواز است و آواز هم مستقیم با شعر بیایند مشهور بشوند و پولدار بشوند واقعا روی آن تحقیق بشود م یشود چیزهای متعالی را بپذیرند .اما به فکرم پیدا شد و مسیر زندگی و مسیر اوج معروفیت و محبوبیت ،پس از
ارتباط دارد .شعرهای کلاسیک ما و به این صورت بعد از دوره کوتاهی دید که موسیقی است که با روح و نظر من در بطن تعالیم خداهمیشه موسیق یام به کلی تغییر پیدا کرد .این سا لها فعالیت در وزارت فرهنگ و
هم که اکثرا ریشه عرفانی و معنوی که این موسیقی را یاد م یگیرند ،معلم روان آد مها سر و کار دارد .هدفش آن سطوح خیلی پیشرفته وجود هنر و مرکز حفظ و اشاعه موسیقی،
دارند .پیام ی که در این اشعار را ترک م یکنند .چون قصد و نیت، تاثیرگذاری روی روح و روان شنونده دارد .منتها یک عد‌های فقط با ظاهر تحول از آن زمان اتفاق افتاد. به خاطر وقوع انقلاب در ایران اجبارا
هست پیام ی جها نشمول است و به دیگر آن تعالی را ندارد .آن رابطه قضایا سر و کار دارند و یک عد‌های =پس شما هنر و هنرمند را از
درد همه انسا نها در هر جای عالم شاگرد و معلم ی هم خیلی ضعیف است و ایجاد تغییر مثبت و آرامش. هم م یروند در بطن این آیات تحقیق بازنشسته شد م یپرسم:
م یخورد .این اشعار با روح انسا نها شده و متاسفانه تا یک حدی م یآیند =آیا موسیقی سنتی ایجاد م یکنند و م یبینند که ظاهر و باطن هم جدا نم یدانید .یعنی آن هنری =این دوران طولانی سکوت و
سر و کار دارند .هرچند زبانشان ولی بیشتر از آن دیگر صبر و حوصله قضیه به کلی متفاوت است .بنابراین
فارسی است اما پیامشان جهانی ندارند که بمانند تا آن نتیجه واقعی را شادی و طرب هم م یکند؟ از دید من که با عرفان ایرانی آشنا که شما دوست دارید و هنری که از خان هنشینی و در نهایت تدریس
است و به نظر من م یشود این پیام شد‌هام ،موسیقی ،زن و مرد و جنسیت
را با همه عالم مطرح کرد .خود من از استادشان بگیرند. -موسیقی هر دو کار را م یتواند ندارد .آیا ز نها نم یتوانند طوری نظر شما وجود دارد ،چیزیست که خصوصی چه تاثیری روی کار
از این اشعار استفاده عملی م یکنم. =شما بارها گفت هاید «موسیقی بکند .مگر ما در دستگاه چهارگاه بخوانند که مردم را یاد خدا بیاندازد؟
یعنی شعری را صرفا به خاطر «مبارک باد» را نداریم؟ شما توی من روی تجربه خودم م یگویم و از درون خود شما و انسانی که شما شما به عنوان یک خواننده و
زیبایی انتخاب نم یکنم .انتخاب سنتی ایرانی ریشه در فرهنگ عروس یها اگر «مبارک باد» را نزنید شنید‌هام خیلی از کسانی که ادعا
اشعار من همیشه آگاهانه است و یک چیزی کم است .ما «بابا کرم» م یکنند صدای زن را نباید شنید با هستید نشأت م یگیرد؟ استاد آواز داشته؟ آیا این مسئله
دنبال یک پیام ی هستم .این پیام عرفانی مملکت ما دارد و به خاطر را هم داریم و زیباترین ِرن گها را هم موسیقی من تمرکز پیدا و توجه پیدا -همینطور است؛ برای اینکه هنر
هم چیزی است که اولا برای خود داریم که همه برای رقص و شادی م یکنند .اما شرایط زمان طوری است یک هنرمند ،آین های است که نشان باعث شد که شما با تمرکز بیشتر
من جالب و معنادار است و خودم همین هم این موسیقی خارج از است .چه کسی گفته که این موسیقی که ناچار تظاهر به این م یکنند که م یدهد این هنرمند چگونه فکر
را به حرکت و هیجان درم یآورد فقط برای غم است؟ نه! اینطور نیست. زن نباید بخواند .بنابراین اینکه چه م یکند؛ جهان بین یاش چیست؛ روی این موسیقی ،به جنب ههای
و طبیعتا وقتی خودم را متاثر کشور نیست»؛ امروز که برای مدت موسیقی سنتی ایران یک وسیله و یا یا چطور بخواند مطرح است .کیفیت احساسات و عقایدش کدام است؛ این
م یکند ،هنگام اجرای موسیقی هم ابزاری است که موسیقیدان باید از موسیقی مطرح است نه جنسیت .من دو عامل نم یتواند از هم جدا باشد. عمی قتری از آن دست پیدا
این تاثیر گذاشته م یشود .به دلیل کوتاهی در این دیار اقامت دارید آن درست استفاده کند .این اوست فکر م یکنم هیچ عقل سلیم ی نتواند البته نظرمن این است .خیل یها هم
اینکه همانطور که گفتم صداقت که تصمیم م یگیرد با این ابزار چکار با این نظر مخالفند یا اصولا اینجور کنید؟
هنرمند خیلی مهم است .مهم است و این موسیقی را برای شاگردان کند و چه چیزی بسازد .آیا م یخواهد این مسئله را رد کند. نیستند و معتقدند هنرمند ،زندگی -بعد از بازنشستگی اجباری من
به حرفی که م یزند و به شعری که بسازد و فقط خودش را مطرح کند =با وجود پیشرف تهایی که خصوصی و عقایدش به خودش مربوط به مدت ۱۷یا ۱۸سال به کلی
م یخواند معتقد باشد .من همیشه غیرایرانی در مدرسه موسیقی و یا پول بسازد یا اینکه در درونش است .اما به نظر من این دو را نم یشود از موسیقی دور بودم و در این
به شاگردانم هم م یگویم شعری اتفاقاتی م یافتد که از این ابزار موسیقی سنتی ایران در چهار دهه از هم جدا دانست .هنر ،شما را نشان زمینه هیچ کاری نکردم و فقط
که به آن معتقد نیستید را انتخاب هرب آلپرت دانشگاه ل سآنجلس برای حرفی که م یخواهد بزند و یا م یدهد؛ طرز فکر و احساساتتان را به بچ هداری پرداختم .شرایط و
نکنید .شعری را انتخاب کنید که پیام یکه برای جامعه دارد استفاده گذشته به عنوان تنها نوع موسیقی نشان م یدهد؛ اینها نم یتوانند دچار اقتضای جامعه طوری بود که شما
م یخواهید تجرب هاش کنید .آن را تدریس م یکنید چه احساسی کند .به نظر من در این زمینه ما دوگانگی باشند و اگر باشند به نظر دیگر از نظر روحی نم یتوانستید
خوب بفهمید و خوب بیان کنید خیلی پیشرفت نکرد‌هایم .موسیقیدان مورد قبول در حکومت فعلی من یعنی ب یصداقتی؛ یعنی شما به موسیقی فکر کنید .بنابراین
تا بتوانید منتق لاش کنید .این دارید؟ آیا توانست هاید معنویت این به آن معنی… خب البته همه بلدند، تظاهر به چیزی م یکنید که نیستید؛ این اوقات به خان هداری و بچ هداری
اشعاری که من م یخوانم پیا مهایش همه دستگاه و ردیف بلدند ،موسیقی داشته ،آیا فکر م یکنید برای یک روی صحنه و در آثارتان چیزی گذشت .دو فرزند بعدی من هم در
برای خود من معلوم است و با تمام موسیقی را به شاگردان غیرایرانی م یگویید که به آن معتقد نیستید؛ همین دوران به دنیا آمدند و من
وجودم مرا متاثر م یکند و وقتی علاقمند به این موسیقی در داخل پس همین م یشود عدم صداقت. دیگر مطلقا به موسیقی فکر نکردم و
اجرا م یکنم م یبینم که خیلی منتقل کنید؟ =آیا م یشود گفت که موسیقی این وضع را به عنوان یک سرنوشت
خوب منتقل م یشود .تاثیری که -امکاناتی که اینجا در خارج از کشور مملکت کافی بوده؟ و آیا توانسته
در شنوند‌ههایم م یبینم به من پیام فراهم م یشود موقعیتی است برای ایرانی در اصل یک موسیقی مردانه محتوم پذیرفتم.
م یدهد که درست انتخاب کرد‌هام من که در داخل نم یتوانم فعالیت باعث رشد و پیشرفت موسیقی در سا لهای بعد ،یک کم ی دوباره
و نمره صداقتم را از مردم م یگیرم. خیلی زیادی داشته باشم .اینها را بوده که اجرای آن توسط زنان به موسیقی فکر کردم و دعوت شدم
=لطفا درباره اجرای کنسرت قبول م یکنم به این دلیل که به هر سنتی در ایران بشود؟ آیا این که برای خان مها تدریس بکنم که
حال موثر است و این رشت های که در خواننده از حدود ۱۱۰سال پیش آنهم یک سال و اندی بیشتر طول
در روی سهال بگویید و احساسی آن موسیقی ایرانی جزو واح دهای چهار ده توانسته موسیقیدا نهای نکشید و از همانجا بود که احساس
درسی تدریس م یشود به نظر من به این طرف به صورت بخشی از کردم دلم م یخواهد دوباره فعالیت
که خود شما نسبت به «نوروز خیلی ارزشمند است .من دعوت به ارزشمندی از یک نسل تازه را به کنم .یک نیاز روحی روانی و یک
تدریس در اینجا را به این دلیل قبول جنب شهایآزادیخواهانهزنانایران جوش و خروش درونی مرا وادار
ایرانی» دارید. کردم که پای های باشد برای آینده هنر موسیقی سنتی اضافه کند؟ م یکرد که دوباره بخوانم .درسته که
-نوروز ما خیلی پرمعناست .به که اگر در سطح جهانی هم کسانی -جامعه به هر شکلی از نظر آغاز شده که امروز به شک لهای ۱۶یا ۱۷سال کار موسیقی نکرده
این دلیل که اول بهار است و پیام بودم ،اما این موسیقی سنتی و
زندگی دوباره دارد .یعنی مرگی اصیل ما بخش عمد‌هاش جنب ههای
اتفاق افتاده در طبیعت ،در پاییز فلسفی و معنوی آن است که برای
و زمستان و به نظر م یرسد همه من همیشه جالب بوده .یعنی به
چیز مرده ولی طبیعت دوباره زنده آن جنب هها بیشتر توجه داشت هام.
م یشود .برای من نوروز پیام دوباره در آن زمینه ،خب من خیلی رشد
زندگی کردن و دوباره کسب تجربه کردم .یعنی م یتوانم بگویم که در
کردن و آموختن است .نوروز خیلی این دوران بیشتر عوالم این موسیقی
جالب و زیباست .اول بهار ،اول را به صورتی درونی فهمیدم .چون
زندگی نوروز است و همه چیز نو این موسیقی با ادبیات عرفانی ما
م یشود ،جدید م یشود .برای من سر و کار دارد .با حافظ و مولانا،
نوروز سنت مهم ی است که ایرانیان عطار و عراقی و… شعر ابزاری
هر جای دنیا که هستند چقدر زیبا است برای این شعرا و وسیل های
این آیین را حفظ م یکنند و اشاعه برای رساندن مطالب و پیام ی برای
جامعه .این دوران به من کمک کرد
م یدهند و این فو قالعاده است. که این پیا مها را بیشتر درک کنم و
=چه نوع کارهایی را برای عملا سعی کنم در حد توانم ،آنها
را عملی اجرا و تجربه کنم .همه
اجرای کنسرت نوروز ایرانیان در اینها باعث شد که من احساس کنم
حرف تاز‌های برای گفتن دارم و دلم
روی سهال دانشگاه لس آنجلس م یخواهد باز هم این حر فها را با
موسیقی بیان کنم و البته توفیق
انتخاب کرد هاید؟ پیدا کردم که بتوانم کم ی در بیست
-برای این برنامه نوروزی ،اشعاری
برای آواز م یخوانم و ضرب یهای سال اخیر فعالیت کنم.
قدیم ی را هم انتخاب کرد‌هام و =شما موسیقی سنتی ایرانی
به شعرهایشان دقت کرد‌هام که
آن پیام ی را که م یخواهم داشته را یک موسیقی معنوی و پاکیزه
باشد .قطع های که در بیات اصفهان
اجرا م یکنیم را هم تفأل زدم و از م یدانید و بارها گفت هاید حتی
حافظ کمک گرفتم که تو بگو که
ما چه بگوییم؛ به ما گفت« :یوسف روی صحنه و جلوی تماشاگران
گمگشته باز آید به کنعان غم مخور».
هم توانست هاید دریک حالت
