Page 5 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۲۰۹ (دوره جديد
P. 5
صفحه 5ـ Page 5ـ شماره ۱۶۷۵
جمعه ۳تا پنجشنبه ۹مه 2019
جعفر پناهی با همراهی پوری بنایی درباره سیل دگرباشی جنسی و جلو ههای گوناگون آن در ادبیات
= اسد سیف نویسنده ایران فیلم ساخت!
« د گر با شا ن جنسی د ر
شاخ ههای ادبیات داستانی داشت .من دگرباشان را دستمای هی پژوهشی ادبیات تبعید ایران :به جعفر پناهی و پوری بنایی =یک منبع داخلی م یگوید
در برابر این ادبیات بیشتر کوشیدهام مستقل قرار داده است .این کتاب تابویی نزدیک شدهام که جعفر پناهی یک فیلم درباره
به محتوای آنان بپردازم .حداقل اینکه هرچند از کاست یهایی چون تکرار همچنان تابو است .شکستن این صحن ههای تصویربرداری را دیده و مشخص نیست این همراهی به معنای سیل اخیر در ایران با حضور
خواننده بداند چه موضو عهایی از برخی مفاهیم و مضامین و عدم تدقیق این تابو نیاز به کوششی درباره آن اطلا عرسانی کردهاند. حضور پوری بنایی در فیلم پناهی است
هستی برای این افراد مهم هستند و در بعضی از منابع مورد استناد و… خالی همگانی دارد .شناخت از یا نه ولی در صورت صحت همکاری پوری بنایی ساخته است.
نیست ،با این حال اولین مجموع های آن ،به ما کمک م یکند در جعفر پناهی به تازگی جایزه بهترین این دو هنرمند ،این نخستی ن حضور = گویا قرار است پناهی
داستا نهای آنان موضوع شدهاند. است که با نگاهی بیگانه با پی شداوری شناخت عرصههای آزادی فیلم و همچنین فیلم برتر از نگاه پوری بنایی در یک پروژه سینمایی به این فیلم را برای اولی ن بار
در کنار این نویسندگان اما خواس تها و نیازهای دگرباشان را و دمکراسی .و اینجاست که تماشاگران را برای فیلم «سه رخ» در عنوان بازیگر ،پس از گذشت ۴۰سال در فستیوال ونیز به نمایش
نویسندگانینیزغیرهمجنسگراهستند که در ادبیات مطرح شدهاند ،بررسی در ادبیات صداهایی دیگر نیز جشنواره فیل مهای ایرانی استرالیا که از انقلاب ،خواهد بود.از قرار معلوم این
که موضوع داستان و رما ِن آنها و یا م یکند .این امر به ویژه از آن جهت شنیدهم یشود.منبهبخشی در سفارت استرالیا در تهران برگزار فیلم شباهتی با فیلم سینمایی «زندگی بگذارد.
بخشی از اثرشان با این پدیده در رابطه که اغلب آثار منتشرشده از این دست، از این چندصدایی در ادبیات شد دریافت کرد.پناهی به دلیل ساخت و دیگر هیچ» ساخته عباس کیارستمی =پناهی و پور ی بنایی در
است .طبیع یست محک و سنجش من از جمله کتاب «شاهدبازی در ادبیات فیلم مستندی از اعتراضات سال ۸۸ دارد که درباره زلزل ه خرداد ۱۳۶۹در جریان سیل اخیر در ایران به
در برابر آنها فرق م یکند .نم یتوان آثار فارسی» با دیدی «سرشار از نفرت» پرداخت هام. به احکام سنگین ۲۰سال ممنوعیت مناطقسی لزدهسفر کردند.
نویسندگانی را که در داستا ننویسی با این پدیده روبرو م یشوند ،ارزشمند فیلمسازی ،فیلمنام هنویسی و خروج از استان گیلان ساخته شده بود. = در صورت صحت این
شهرهاند ،بدون ارزش ادبی آثار آنان است .ویژگی مثبت دیگر کتاب را بهجت امید -تبعید و مهاجرت کشور محکوم شد .با اینهمه پناهی در فیلمبرداری کار جدید جعفر پناهی همکاری ،پوری بنایی پس از
مورد توجه قرار داد .در رابطه با آثار م یتوان در تلاش نویسنده در به کار اجباری روشنفکران و ُکنشگران طول این سا لها ۴فیلم به نا مهای «این ظاهراً با دوربی نهای کوچک دیجیتال ۴۰سال است که دوباره بر
دگرباشان جنسی ،برای من مهم این گرفتن مفاهیم و اطلا قهای مناسب سیاسی ایران که در ده ه ی هشتاد یک فیلم نیست»« ،پرده»« ،تاکسی» و صورت گرفته و ه ماکنون مراحل
بوده و هست که این آثار معرفی شوند. برای نشا ندادن جلوههای گوناگون میلادی پس از انقلاب و با شدت «س هرخ» را بدون اخذ مجوز از وزارت آمادهسازی خود را برای شرکت در پردهسینماظاهرم یشود.
آنطور که من این آثار را معرفی دگرباشی جنسی خلاصه کرد .این گرفتن سرکوب دگراندیشان آغاز شد، فرهنگ و ارشاد اسلامی و به صورت جشنواره ونیز سپری م یکند .پناهی
کردهام ،سا لهای سال پیش معیار امر در اغلب پژوه شهایی که تا کنون با وجود پیامدهای منفی آن ،فرصتی مخفیانه کارگردانی کرد و آنها را در ویدئوهایی را با همین موضوع -البته روزنامه بان یفیلم نوشته که جعفر
بررسی ادبیاتی بود که به «ادبیات صورت گرفته ،کمتر رعایت شده است. برای کو چکنندگان فراهم آورد که فستیوا لهایی چون برلین ،ونیز و کن در قالب یک مستند -در صفحه پناهی فیلمسازی که ممنوع از کار
زنان» و یا «ادبیات کارگری» و یا حتا بخش پایانی با عنوان «واژگان جنسی در کنار آشنایی با چش ماندازهای شرکت داد .این فعالی تها در حالیست است ،به تازگی فیلمی از سیل اخیر در
«ادبیات مهاجرت» در غرب معروف در این کتاب» که تعاریف اغلب این گستردهی مسائل سیاسی -اجتماعی که تنزل کیفیت و محتوای آثار پناهی اینستاگرامش منتشر کرده است. ایران ساخته و قرار است این فیلم در
شدند .ادبیات زنان امروز فراتر از آن مقولات را شامل م یشود ،م یتواند به تنوع گرای شهای جنسی گوناگون از سوی برخی منتقدان و مخاطبانش آنگونه که بان یفیلم نوشته برخی از فستیوال فیلم ونیز شرکت کند .گفته
است که بتوان نام «ادبیات اقلیت» بر به مثابه زیرساخت مشترک کاربرد نیز پی ببرند و احتمالا با دیدی باز و افرادی که در نواحی سی لزده برای م یشود پوری بنایی در این فیلم با وی
آن نهاد .و یا «ادبیات کارگری» دیگر واژگان جنسی در پژوه شهای آتی نگرشی همدلانه با دگرباشان جنسی مورد انتقاد قرار دارد. کمک به مردم آسی بدیده رفته بودند، همراهی کرده است.روزنامه بان یفیلم
آن ویژگی اقلیت بودن را ندارد .ادبیات روبرو شوند .به تازگی کتابی با عنوان بر اساس شنیدهها نوشته که جعفر
دگرباشان جنسی در غرب نیز امروز مورد استفاده قرار گیرد. «دگرباشان جنسی در ادبیات تبعید پناهی فیلمساز ممنو ع از کار در جریان
کمتر در جایگاه ادبیات اقلیت قرار کیهان لندن برای آشنایی بیشتر با ایران» از اسد سیف در انتشاراتی سفرهایش به مناطق سی لزده ایران در
این کتاب ،با نویسندهی آن اسد سیف مهری منتشر شده که از این دیدگاه سکوت خبری درباره سیل فیم ساخته
م یگیرد. به بررسی بازتاب ادبیات ُهمواِروتیکی است.بان یفیلم نوشته که مذاکراتی
گفتگو کرده است. در آثار نویسندگان غیرهمجنسگرا و نیز برای حضور احتمالی این فیلم در
=هدف شما برای پژوهش
در ای نباره ،آسی بشناسانه و =چه انگیز های باعث شد، همجنسگرا پرداخته است. جشنواره ونیز امسال صورت گرفته.
موضوع دگرباشان جنسی در ادبیات از آغاز تا کنون این روزنامه سینمایی به حضور پوری
روشنگرانه بوده یا آموزشی؟ بنایی بازیگر سینمای قبل از انقلاب
ـ من قصد آموزش نداشت هام ،خود اما را برای پژوهش انتخاب کنید؟ کتاب پژوهشی اسد سیف که تهیه در مناطق سی لزده از جمله لرستان و
در رون ِد این پژوهش بسیار آموخت هام. ـ م یخواستم یادداش تهایم را در و تنظیم آن ۴سال ب هطول انجامیده، خوزستان اشاره کرده و نوشته که جعفر
در مدخل کتاب ولی کوشیدهام به رابطه با موضوع «زندگی در ادبیات تنها به بررسی گرای شها و رفتارهای پناهی این بازیگر را همراهی کرده است.
آسی بشناسی موضوع در فرهنگ داستانی ایران در تبعید» برای کتابی جنسی دگرباشان در آثار نویسندگان
خودمان بپردازم و به شکلی روشنگری تحت همین عنوان سامان بدهم. معاصر تبعیدی نپرداخته (بر خلاف محدودیت سنی برای فیل مهای حاوی «روابط خلاف عرف
کنم .ما به بازبینی و بازخوانی این فصلی از این کتاب را به ادبیات عنوان کتاب) ،بلکه تحقیق دربارهی جامعه» و «صحن ههای تداع یکننده روابط زناشویی»!
پدیده در فرهنگ خودی نیاز داریم داستانی دگرباشان جنسی ایران در این پدیده را از پنج سده پیش از میلاد
و من در این راستا تا آنجا که ذهنم تبعید اختصاص داده بودم .در عمل و نامناسب برای کودکان و نوجوانان» مسائل جنسی و ارتباطات زن و مرد = ا ین د ستو ر عمل با
یاری م یکرد ،به آن پرداخت هام .به اما حجم این بخش خلاف انتظارم، مسیح آغاز کرده است. پرهیز کنند و «از تاثیرگذاری مثبت است که پس از انقلاب ،زنان در سینمای معیارهایی چون «روابط
تابویی نزدیک شدهام که همچنان تابو بیشتر از آن شد که فکر م یکردم .به کتاب علاوه بر بخ شهای نخستین نمایش مصرف مشروبات الکلی ،سیگار، جمهوری اسلامی با حجاب اسلامی از خلا ف عر ف جا معه » ،
است .شکستن این تابو نیاز به کوششی چند علت تصمیم گرفتم آن را به این و واپسین که «پیشگفتار» و «واژگان مواد مخدر و ایجاد ذهنیت منفی نسبت رختخواب برم یخیزند ،مادران و پسران «صحنههای تداعیکننده
همگان یدارد.شناختازآن،بهماکمک شکل به عنوان کتابی مستقل منتشر جنسی در کتاب» عنوان دارند ،از سه به گویش ،آداب و زبان فرهن گهای و زنان و مردان تماس فیزیکی ندارند و روابط زناشویی»« ،الفاظ
م یکند در شناخت عرص ههای آزادی و کنم .تولیدات ادبی دگرباشان جنسی دفتر تشکیل م یشود :در دفتر نخست در صورت تماس فیزیکی باید بازیگران یا صحنههای نامناسب»،
دمکراسی .و اینجاست که در ادبیات ایران در تبعید فراوان است .این ادبیات که ۹بخش را در برم یگیرد ،به چیستی مختلف پرهیز و جلوگیری کنند». زن و شوهر باشند و نا مها در تیتراژ فیلم « ا ستعما ل د خا نیا ت » ،
صداهایی دیگر نیز شنیده م یشود .من جایی جز نشریات خودشان بازتاب پدیدهی دگرباشی جنسی و جلوههای دفاترپخشفیل مها،سال نهاینمایش «صحنههای خشونتآمیز»
به بخشی از این چندصدایی در ادبیات نم ییابد .جامعه ایرانیان نم یخواهد گوناگون آن پرداخته شده که از جمله فیلم و سامان ههای فروش بلیت موظف نیز به همین نسبت آورده م یشود! در ردههای سنی ۹سال،
این ادبیات را ببیند .در وبسایتی و بخ شهای «مرد کیست و زن کدام به درج این درج هبندی سنی در تبلیغ در این دستورعمل که به سینماداران، ۱۲سال ۱۵ ،سال و ۱۸سال
پرداخت هام. یا نشری های منتشر نم یشود .این است» و «با گا مهای تاریخ در لابلای آثار سینمایی شدهاند و همچنین باید تولیدکنندگان ،پخ شکنندگان و
ادبیات ،همچون موضوع دگرباش بودن مطالعات جنسی» را در برم یگیرد .در پنجنوبتزیرنویسهشدارودرج هبندی تهی هکنندگان ابلا غ شده ،پخش فیل مها تنظیم شده است.
=شما نزدیک به ۱۰۰صفحه جنسی ،هنوز حتا در خارج از کشور این چارچوب ،پی شزمین ههای نظری سنیقبلوبههنگامپخشفیلمنمایش در سینماها برای چهار گروه سنی ۹ =سازمان سینمایی اعلام
از کتاب خود را به موضوعات همچنان تابو است .در داخل کشور، و عملی دگرباشی جنسی ،ب هویژه داده شود.سازمان سینمایی اعلام کرده سال ۱۲ ،سال ۱۵ ،سال ۱۸ ،سال با کرده که در صورت عدم
جمهوری اسلامی دگرباشان جنسی را وجه همجنسگرایان هی آن در زیر و که در صورت عدم رعایت این ضوابط، محدودی تهایی همراه شده است. رعایت این ضوابط« ،از ادامه
تئوریک پرداخت هاید و بطور کلی بیمار م یبیند ،امکان زندگی را از آنان فرارف تهای تاریخی پیش و پس از «از ادامه اکران و پخش فیل مها» بر اساس این ردهبندی که در تمام اکران و پخش فیلمها»
م یگیرد و آنان را چه بسا م ی ُکشد .آنجا جلوگیری م یشود و در شبکه نمایش کشورهای جهان امری مرسوم به شمار جلوگیریم یشودودرشبکه
همجنسگرایی و ز نستیزی را که هستی و بود ِن دگرباشان جنسی اسلام روشن شده است. خانگی نیز امکان دارد تا از نمایش م یرود ،سازمان سینمایی وزارت ارشاد نمایش خانگی نیز امکان دارد
خود تابو باشد ،به حتم ادبیات آنان نیز «فانتز یهای جنسی»« ،لذ تنگاری فیلم «تا یک سال» جلوگیری شود. از به عنوان ابزاری برای اعمال سانسور و از نمایش فیلم «تا یک سال»
ه مریشه م یدانید .به نظر شما در در شمار تابوهاست .این تابو به هر حال در رسال ه فجوریه» و رویکرد «اسلام به دفاتر پخش فیلم نیز در صورت تخلف فشار بر تولیدکنندگان سینما بهره برده
همجنسگرایی» از جمله گفتما نهای برای نخستی ن بار با «لغو صدور پروانه جلوگیری شود.
شک لگیری این برخورد ،اندیش هی باید به شکلی بشکند. قابل تأمل در این قسم ت است. نمایش فیلم بعدی» و برای دومی ن بار است.
دررون ِدتابوشکنیتمامیافرادجامعه، در پایان ،نقدی هم هسویه نیز به با «لغو پروانه فعالیت تا یک سال» و این دستور با معیارهایی چون «روابط در پی توقف اکران فیلم سینمایی
مذهبی نقش عمده داشته یا دیدگاه به ویژه تحصی لکردگان و روشنفکران، کتاب «شاهدبازی در ادبیات ایران» در مرتبه سوم با «لغو پروانه فعالیت تا خلاف عرف جامعه»« ،صحن ههای «رحمان »۱۴۰۰به دلیل آنچه
باید نقش داشته باشند .دموکراسی از سیروس شمیسا آمده که سره مدت پنج سال» مواجه خواهند بود. تداع یکننده روابط زناشویی»« ،الفاظ «شوخ یهای جنسی» خوانده شد،
پدرسالارانه؟ این را طلب م یکند .نم یتوان و ناسرهی نظری ههای او دربارهی سینماداران متخلف نیز با «تعلیق شش یا صحن ههای نامناسب»« ،استعمال سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و
ـ در این شکی نیست که نگاه آزاد یهای مدنی و حقوق شهروندی همجنسگرایی در ایران را برجسته ماهه کارت فعالیت مدیر سینما» و در دخانیات»« ،صحن ههای خشون تآمیز» ارشاد اسلامی برای تولیدات سینمایی
مردسالارانه آزادی و برابری جنسی را به آزاد یهای سیاسی محدود کرد صورت تکرار« ،ضمن برکناری مدیر و در ردههای سنی ۹سال ۱۲ ،سال۱۵ ، محدودیت سنی قرار داد .این سازمان
را نم یپذیرد .ایدئولوژی اسلام نیز به و سودای دموکراسی در سر داشت. کرده است. ابطال کارت مدیریت ،درجه سینما به برای متخلفان ،قوانین بازدارندهای
جهان پیشاقرون وسطایی نظر دارد و همی نها باعث شد تا تصمیم بگیرم این مدت سه ماه» کاهش پیدا م یکند و سال و ۱۸سال تنظیم شده است. چون «توقیف ی کساله»« ،لغو کارت
بر این نگاه استوار است .تمامی ادیان دگرباشانجنسیدرادبیاتتبعیدایران حوال ههای اکران فیلم جدید صادر برایناساس،فیل مهاییسینماییباید سینماداران» و «لغو پروانه کار
ابراهیمی پدرسالارند .زن در این ادیان فصل را به یک کتاب گسترش دهم. از نمایش «تبعی ضهای قومی ،نژادی، پخ شکنندگان» را در نظر گرفته است.
نم یتواند به عنوان موجودی مستقل نویسنده :اسد سیف نم یشود. جنسیتی،مذهبی،معلولی تهایذهنی، در پی توقف اکران فیلم کمدی
حضور داشته باشد .دگرباشان جنسی =ممکناستاصولیکهبرپای ه ی جسمی ،جنسی ،حرکات و الفاظ رکیک «رحمان »۱۴۰۰ساخته منوچهر هادی
نیز از حق زندگی محروم هستند. آنها بررسی خود را شکل دادید، نشر مهری؛ لندن (پس از گذشت ۲۰روز از اکرانش) به
مرد به زن و همجنسگرا به عنوان دلیل آنچه «شوخ یهای جنسی» و
یک سوژه جنسی م ینگرد .بر هر دو روشن کنید؟ اصولا از چه روشی چاپ اول؛ ۱۳۹۷خورشیدی ()۲۰۱۹؛ «محتوای مبتذل» خوانده شده ،سازمان
نام «مفعول» م یگذارد .این مرد البته سینمایی وزارت ارشاد اسلامی برای
خود فاعل است .از همین روست که استفاده کردید؟ ۴۰۸صفحه نمایشآثارسینماییمحدودیتسنیدر
به همجنسگرا در این فرهنگ نام ـ وقتی صحبت از ادبیات دگرباشان نظرگرفتهاست.درایندستورعملآمده
«مفعول» هم م یدهند .به یاد داشته جنسی ایران م یشود ،به ادبیاتی نظر در دو دفتر دیگر این کتاب ۴۰۰ که فیل مهای دارای صحن ههای «روابط
باشیم که در قرآن خدا به مردان داریم که نوپاست و دوران کودکی خود صفح های که «دگرباشان جنسی خلاف عرف جامعه»« ،صحن ههای
مؤمن در کنار حوریان ،غلمان (پسران را م یگذارند .طبیعی است که نباید از در آثار نویسندگان غیرهمجنسگرا تداع یکننده روابط زناشویی» و
زیباروی) نیز بشارت م یدهد .غلمان در این ادبیات انتظاری ه مسنگ با دیگر و همجنسگرا» عنوان دارد ،بازتاب «حاوی استعمال مواد مخدر» برای
فرهنگماهما نهاییهستندکهبعدها این پدیده در کارهای قل مب هدستان افراد زیر ۱۵و ۱۸سال ممنوع است.
به ادبیات صوفیانه و عارفانه راه یافت. دگرجن سگرا و همجن سخواه بررسی نکته قابل توجه در این ردهبندی
شده است .در این فص لها که نزدیک
ادامه در صفحه 17 به ۲۳۰صفحه را شامل م یشود ،بیش
از ۳۰رمان ،داستان کوتاه و نوشت ههای
پراکنده که در چند سا ل گذشته
نشر چاپی و اینترنتی یافته ،معرفی
و نقد شده است .این آثار هم به قلم
نویسندگاننا مآشناوهمداستا ننویسان
کمترآشنانگاشتهشدهاند.
دیدی بیگانه با پی شداوری
«دگرباشان جنسی در ادبیات تبعید
ایران» نخستین اثر در زبان فارسی
است که موضوع گرای شهای جنسی
وبسایت کیهان لندن به زبان انگلیسی