Page 5 - (کیهان لندن - سال سى و هفنم ـ شماره ۲۷۱ (دوره جديد

‫صفحه ‪ 5‬ـ ‪ Page 5‬ـ شماره ‪1۷۳۷‬‬
‫جمعه ‪ ۲4‬تا پنجشنبه ‪ 3۰‬جولای ‪۲۰۲۰‬‬

‫ایوب امدادیان‪:‬‬ ‫رن ِگ سؤال تازه دارد مرگ‬

‫هنرمند باید بتواند آزادانه حرف بزند و کار کند‬

‫=«بزرگترین استاد‬ ‫(رضا مقصدی)‬ ‫آوا ِز بیآغاز را آرام مینوشیم‬
‫من طبیعت است! من از‬ ‫با‪ ،‬مزهی آهن ِگ ناپیدا‪.‬‬
‫کودکی تا به امروز هیچگاه‬ ‫در روبرو‪ ،‬هر آرزو خوشبو‪.‬‬
‫از طبیعت فاصله نگرفتم و‬ ‫ای وای… هنگامی که یک پیمانه‪ ،‬میافتد‪.‬‬ ‫هر سینه از آیینه‪ ،‬لبریزست‪.‬‬
‫معتقدم همیشه در طبیعت‬ ‫زه ِر هرا ِس سنگ‪ ،‬در هر چشم‪.‬‬
‫چیزهای تازهای برای کشف‬ ‫در جستجوی ناکجا‪ ،‬بار دگر‪ ،‬پیمانه میگیریم–‬ ‫در جا ِن ما هر واژه‪ ،‬رن ِگ ارغوان دارد‪-‬‬
‫از دس ِت مس ِت ساق ِی گلرنگ‪.‬‬ ‫وقتی‪ ،‬د ِل ما را کسی با نام میخوا َند‪.‬‬
‫و یادگیری وجود دارد‪».‬‬
‫=«در ایران سه بار‬ ‫هستی‪ ،‬جوا ِب نا ِب ناکامیست‪.‬‬ ‫ناشا ِد بیرنگیم‪-‬‬
‫نمایشگاه برگزار کردم‪.‬‬ ‫رن ِگ سوا ِل تازه دارد مرگ‪.‬‬ ‫آنجا که دل‪ ،‬خالی ز آهنگست‪.‬‬
‫یکبار در سال ‪ ۲۰۰۷‬که‬
‫خودم حضور نداشتم‪،‬‬ ‫با «نیمهی دیگر»‬
‫دومین بار در سال ‪ ۲۰15‬و‬ ‫پیمانه در پیمانه‪ ،‬سرمستانه میرقصیم‪.‬‬
‫آخرین بار در ماه مه سال‬
‫‪ ۲۰19‬بود‪ .‬برای دو نمایشگاه‬ ‫میلا ِد موزو ِن چمن‪ ،‬زیباست‪.‬‬
‫آخر پس از سالها به ایران‬ ‫پایا ِن پرواز پرستو‪ ،‬تلخ‪.‬‬
‫سفر کردم‪ .‬نکتهای که توجه‬
‫مهاجرت‬ ‫مرا بسیار جلب کرد تفاوت‬
‫میان مخاطب ایرانی و‬
‫میتوانستیم برخوردار شویم‪.‬‬ ‫هم دارم که به ناتورالیسم و رئالیسم‬ ‫فرانسوی بود‪ .‬در ایران تعداد‬ ‫در سوگ سعید قائممقامی؛ اینجا تهران نیست!‬
‫من و بسیاری از همنسلانم فکر‬ ‫نزدیک هستند‪ .‬من سالهای زیادیست‬ ‫جوانانهایی که به نمایشگاه‬ ‫اما صدای ایران است!‬
‫میکردیم که با تغییر حکومت در ایران‬ ‫که مداوم کار میکنم و تنها چیزی که‬ ‫آمده بودند بسیار زیاد بود‪.‬‬
‫زندگی بهتری پیش روی ما خواهد بود‬ ‫برایم مهم است نقاشی کردن است‪.‬‬ ‫آنها سوالهای بسیار جالبی‬ ‫و آموزش دادم و خود نیز حتی یک‬ ‫برای به راه انداختن تلویزیون ملی‬ ‫=سعید قائممقامی‬
‫اما متاسفانه این اتفاق نیافتاد و حتی‬ ‫هیچگاه به یک سبک خاصی پایبند‬ ‫مطرح میکردند‪ .‬ذهن آنها‬ ‫روز کار را تعطیل نکردم مگر چند‬ ‫ایران همراه شد بطوری که وی رایکی‬ ‫در یادداشتی پر درد در‬
‫فضا تنگتر و سختتر از گذشته شد‪.‬‬ ‫باری که بیماریهای گوناگونم امانم را‬ ‫فیسبوک خود با بیان‬
‫در دوره انقلاب نمایشگاهی هم از من‬ ‫نبودهام‪.‬‬ ‫پر از سوال است‪».‬‬ ‫بریده بودند‪ .‬به دنبال بحران خانوادگی‬ ‫از بنیانگذارانش میدانند‪.‬‬ ‫عبارت «آه ‪ ...‬ای حس‬
‫در دانشگاه تهران گذاشتند که تا پیش‬ ‫بحران مالی نیز زندگی مرا فرا گرفته‬ ‫«سعید قائممقامی» خیلی زود به‬ ‫تیره وظیفهشناسی که‬
‫از آن عملا امکان برگزاری نمایشگاه‬ ‫= چه مضامینی یا تصاویری‬ ‫کتایون حلاجان ‪ -‬ایوب امدادیان‬ ‫بود… در اتاقکی زندگی میکردم که‬ ‫عنوان گوینده خبر و گزارشگر و مجری‬ ‫عظیمتر و سهمگینتر از‬
‫برای من وجود نداشت زیرا مضمون‬ ‫برای شما الهامبخش هستند؟‬ ‫هنرمند نقاش و ساکن پاریس است‬ ‫بیشتر شبیه زندان بود… حتی توان‬ ‫برنامههای گوناگون در تلویزیون به‬ ‫عشق هستی» مینویسد‪:‬‬
‫آثار من در آن زمان بیشتر اجتماعی‬ ‫که نقاشی را از کودکی آغاز کرده‪.‬‬ ‫پرداخت هزینه داروها و هزینه رفت و‬ ‫نامی آشنا تبدیل شد‪ .‬وی در حین کار‬ ‫سرنوشت من‪ ،‬مبارزه با‬
‫و سیاسی بود‪ .‬متاسفانه پیش از انقلاب‬ ‫‪ -‬بزرگترین استاد من طبیعت است!‬ ‫در آثار وی گاه تاثیرات کوبیسم و گاه‬ ‫آمدم را نداشتم… در یکی از تیرهترین‬ ‫به تحصیلات دانشگاهی نیز ادامه داد و‬ ‫جمهوری اسلامی است‪.‬‬
‫برای هنرمندانی که میخواستند‬ ‫من از کودکی تا به امروز هیچگاه‬ ‫اکسپرسیونیسم را میتوان دید‪ .‬اما‬ ‫ادوار زندگیم بودم‪ ،‬اما شنوندگانم‬ ‫رشته روزنامهنگاری و روابط عمومی را‬ ‫سرنوشت همه چیز مرا از‬
‫مستقل و خارج از سیستم کار بکنند‬ ‫از طبیعت فاصله نگرفتم و معتقدم‬ ‫امدادیان محدود به سبکها نیست؛‬ ‫در پرشین رادیو شنیدند که چون‬ ‫در دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی به‬ ‫من گرفته است تا فرصت‬
‫مشکلات بسیاری وجود داشت‪ ،‬اگر‬ ‫همیشه در طبیعت چیزهای تازهای‬ ‫او مجذوب رنگهاست‪ .‬ایوب امدادیان‬ ‫شیر غ ّریدم و به مبارزه ادامه دادم‪».‬‬ ‫پایان رساند‪ .‬سعید قائممقامی مدیریت‬ ‫این مبارزه را داشته باشم‬
‫کمی وارد مسائل سیاسی و یا اجتماعی‬ ‫برای کشف و یادگیری وجود دارد‪ .‬اما‬ ‫در سال ‪ 13۲۹‬در شهر تبریز در‬ ‫سعید قائممقامی در این یادداشت‬ ‫رادیو تلویزیون ملی ایران را در چند‬ ‫و من فرصت این مبارزه‬
‫میشدید دیگر به راحتی نمیتوانستید‬ ‫کارهای من در ذهنم نقش میبندند‬ ‫خانوادهای پر جمعیت به دنیا آمد‪.‬‬ ‫پر درد با بیان عبارت «آه … ای‬ ‫استان از جمله استان ساحلی‪ ،‬کرمان‪،‬‬ ‫را به هیچ بهایی‪ ،‬به هیچ‬
‫کار کنید‪ .‬دوران خوبی نبود هرچند که‬ ‫و از طبیعت کپی نمیکنم؛ به دنیای‬ ‫بجز وی سه برادر دیگرش نیز نقاش‬ ‫حس تیره وظیفهشناسی که عظیمتر‬ ‫آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی بر‬ ‫شخص و به هیچ ثروت و‬
‫با امروز ایران به هیچ وجه قابل مقایسه‬ ‫اطرافم نگاه میکنم و تصاویر از فیلتر‬ ‫هستند و یک خواهر نیز از این خانواده‬ ‫و سهمگینتر از عشق هستی» ادامه‬ ‫عهده داشت و تا انقلاب مدیر بخش‬
‫نیست اما آن دوران هم بیمشکل نبود‬ ‫ذهن من میگذرد و من با ایدههایم‬ ‫میدهد‪« :‬سرنوشت من‪ ،‬مبارزه با‬ ‫اخبار سراسری رادیو ایران بود اما با‬ ‫مکنتی نمیفروشم‪...‬‬
‫و این مشکلات به روی ذهن و روان‬ ‫آنها را پرورش میدهم و سپس به روی‬ ‫مجسمهساز است‪.‬‬ ‫جمهوری اسلامی است‪ .‬سرنوشت‬ ‫اینهمه همزمان به اجرای برنامههای‬
‫هنرمندان تاثیر میگذاشت‪ .‬هنرمند‬ ‫آثاری که ایوب امدادیان در ایران‬ ‫همه چیز مرا از من گرفته است تا‬ ‫مختلف نیز میپرداخت از جمله‬ ‫الاهه بقراط – سعید قائممقامی‪،‬‬
‫متاثر از جامعه است و هنرمندی‬ ‫تابلو میآورم‪.‬‬ ‫خلق کرده بیشتر تب و تاب جامعهای‬ ‫فرصت این مبارزه را داشته باشم‬ ‫«صبح به خیر ایران» که محبوب‬ ‫صدای آشنای دوران کودکی و‬
‫که کمی احساس تعهد به فرهنگ‬ ‫درگیر بحران و التهاب را نشان میدهد‪.‬‬ ‫و من فرصت این مبارزه را به هیچ‬ ‫میلیونها شنونده در سراسر کشور بود‪.‬‬ ‫جوانی و میانسالی و سالمندی چند‬
‫و جامعه خود داشته باشد نمیتواند‬ ‫=چه زمانی تصمیم گرفتید‬ ‫آثار پس از مهاجرت وی اما بیشتر بر‬ ‫بهایی‪ ،‬به هیچ شخص و به هیچ ثروت‬ ‫قائممقامی با وقوع انقلاب اسلامی در‬ ‫نسل ایرانی جهانی را که با وی‪ ،‬مانند‬
‫چشمش را به روی مسائل و مشکلات‬ ‫مهاجرت کنید و هدف شما از این‬ ‫پایه طبیعت استوار هستند‪ .‬سنگها‪،‬‬ ‫و مکنتی نمیفروشم… و کلام آخر‪:‬‬ ‫سال ‪ ۵7‬مانند هزاران فعال عرصههای‬ ‫میلیونها ایرانی دیگر‪ ،‬بر سر مهر‬
‫ببندد‪ .‬هنرمند متعهد در هر حیطهای‬ ‫دریاها‪ ،‬کوهها و جنگلها عناصر اصلی‬ ‫دوباره روز از نو و روزی از نو‪ ،‬من توان‬ ‫فرهنگی و هنری از کار کنار گذاشته‬
‫که باشد باید نسبت به مشکلات‬ ‫تصمیم چه بود؟‬ ‫را تشکیل میدهند‪ ،‬گاه حضور انسانی‬ ‫ترک این مبارزه را ندارم… برای من‬ ‫شد‪ .‬با اینهمه ده سال در ایران ماند‬ ‫نبود‪ ،‬وداع گفت‪.‬‬
‫واکنش نشان دهد و بتواند جامعهاش‬ ‫‪ -‬بعد از وقوع انقلاب من در ایران‬ ‫نیز در این میانه دیده میشود‪ .‬اما نورها‬ ‫زندگی بدون مبارزه در کنار مردم‬ ‫و سرانجام در سال ‪ 13۶7‬مجبور شد‬ ‫قائممقامی چند سال پیش در‬
‫بودم‪ .‬مدت کوتاهی نیز در دانشگاه‬ ‫نقش تعیینکننده و حضور چشمگیری‬ ‫میهنم دیگر مفهومی ندارد من دوباره‬ ‫ایران را ترک کند و پس از دو سال‬ ‫پاسخ سیاوش آذری در گزارشی برای‬
‫را نقد کند‪.‬‬ ‫هنرهای زیبا تدریس طراحی و‬ ‫از جای دیگری شروع خواهم کرد‪ .‬این‬ ‫که در اروپا و کانادا بسر برد‪ ،‬مقیم‬ ‫کیهان لندن که حال وی را پرسیده‬
‫نقاشی میکردم‪ .‬اما مشکلات بسیار‬ ‫در آثار ایوب امدادیان دارند‪.‬‬ ‫روزها سخت سرگرم راهاندازی رادیوی‬ ‫بود گفت‪« :‬آن را که نپرس چون هر‬
‫= آیا هنرمند میتواند با سانسور‬ ‫زیاد بود‪ ،‬بیش از گذشته؛ به هیچ‬ ‫ایوب امدادیان هنرمندی ناظر بر‬ ‫دیگری هستم‪ .‬یکبار دیگر تمام توان‬ ‫کالیفرنیا شد‪.‬‬ ‫چه بیماری و درد است دارم‪ .‬فشار‬
‫و محدودیتها ادامه حیات دهد؟‬ ‫عنوان نمیتوانستید آزادانه به تدریس‬ ‫رویدادها و تحولات زمانهی خویش‬ ‫خود را جمع میکنم تا پرواز را از سر‬ ‫سعید قائممقامی در غربت نیز بیکار‬ ‫خون دارم‪ .‬قند خون دارم‪ .‬سراسر‬
‫مباحث هنر بپردازید‪ .‬خیلی زود هم‬ ‫است‪ .‬چندی پس از انقلاب سال‬ ‫بگیرم؛ همیشه در کنار شما بودهام‬ ‫ننشست و نخست با «رادیو صدای‬ ‫وسط سینهام از زیر گلو تا سر ناف‬
‫‪ -‬خیر! شما میتوانید با زبان استعاره‬ ‫از تدریس کنار گذاشته شدم‪ .‬پس از‬ ‫‪ 13۵7‬با دیدن فاصلهی عمیق بین‬ ‫(پنجاه سال) و باز هم خواهم بود…»‬ ‫ایران» همکاری کرد‪ .‬از سال ‪۲۰۰۸‬‬ ‫را جراحی کردهام… به هر حال‬
‫و اشاره بنویسد و یا از سمبلها کمک‬ ‫آن به همراه برادرم کلاسهای طراحی‪،‬‬ ‫آنچه ظاهرا آرمانها و اهداف آن انقلاب‬ ‫سعید قائم مقامی مدتی بعد رادیو‬ ‫«پرشین رادیو» را به راه انداخت و‬
‫بگیرید تا بتوانید حرفی را بزنید مانند‬ ‫نقاشی و مجسمهسازی دایر کردیم‪.‬‬ ‫بود و حکومتی که بر سر قدرت آمد‪،‬‬ ‫«صدای مردم» را به راه انداخت و‬ ‫پس از مدتی از سال ‪« ۲۰11‬رادیو‬ ‫روزگارم اینگونه میگذرد…»‬
‫حافظ؛ حال اینکه چه کسانی میفهمند‬ ‫جالب است بدانید خیلی از شاگردان‬ ‫تصمیم به مهاجرت گرفت‪ .‬مهاجرت‬ ‫همچنان با مردم و شنوندگانش ماند‪.‬‬ ‫صدای مردم» را مدیریت کرد‪.‬سعید‬ ‫دیدار با سعید قائم مقامی؛ رسانه‬
‫یا نمیفهمند حرف دیگریست‪ .‬این نوع‬ ‫من از دانشگاه به آن کلاسها میآمدند‬ ‫به هدف کسب تجربه بیشتر و زیست‬ ‫او کاری دیگر نمیتوانست و تا زمانی‬ ‫قائممقامی آرزویی جز آزادی و آبادی‬
‫کار کردن هم برای خود هنر است و‬ ‫زیرا محدودیت کمتری وجود داشت و‬ ‫در جایی دیگر او را به کشور فرانسه‬ ‫که به ُکما رفت و جهان را ترک گفت‬ ‫ایران و بازگشت به کشور خود نداشت‪.‬‬ ‫پول میخواهد که نداریم!‬
‫همین هم بود که توانست هنر را طی‬ ‫آزادانهتر میتوانستیم کار کنیم‪ .‬در‬ ‫رساند‪ .‬کشوری که حدود ‪ 37‬سال‬ ‫به هیچ چیز جز آبادی و آزادی ایران‬ ‫او پس از پایان همکاری با پرشین‬ ‫اوایل ماه ژوییه در شبکههای‬
‫قرنها زنده نگاه دارد‪ .‬این محدودیتها‬ ‫همان دوران بود که به دلایل مختلف‬ ‫است ساکن آن است‪ .‬ایوب امدادیان‬ ‫و رهایی آن از ش ّر جمهوری اسلامی و‬ ‫رادیو در متنی که آوریل ‪ ۲۰1۲‬در‬ ‫اجتماعی اعلام شد که سعید‬
‫در اروپا هم وجود داشت اما مربوط به‬ ‫به همراه همسرم تصمیم گرفتیم که‬ ‫میگوید «هر روز کار میکنم؛ ساعتها‬ ‫فیسبوک خود با عنوان «این صدای‬ ‫قائممقامی در بیمارستان بستریست و‬
‫قرنها پیش است‪ .‬هنرمند باید بتواند‬ ‫از ایران خارج شویم‪ .‬کشور فرانسه را‬ ‫نقاشی میکنم و هنوز رنگها و‬ ‫تباهکاریهایش نیندیشد‪.‬‬ ‫پرشین رادیوست که همچون بغض‬ ‫به ُکما رفته‪ .‬علی همدانی روزنامهنگار‬
‫برای اقامت انتخاب کردیم به دو دلیل؛‬ ‫تصویرهایی که درذهن و خاطر خود از‬ ‫سعید قائممقامی پارهی تن وطناش‬ ‫نفسگیری در گلو مانده است» با‬ ‫روز ‪ ۹‬ژوییه در توییتی نوشت‪« :‬سعید‬
‫آزادانه حرف بزند و کار کند‪.‬‬ ‫یکی اینکه فکر میکردیم فضای هنری‬ ‫طبیعت ایران و خصوصا آذربایجان دارم‬ ‫بود و اگرچه فرصت نیافت تا یکبار‬ ‫اندوه نوشت‪« :‬یکبار دیگر راه فریادم‬ ‫قائم مقامی مدیر پیشین رادیو تهران‬
‫در فرانسه مساعدتر است و دلیل دیگر‬ ‫دیگر بگوید «اینجا تهران است‪ ،‬صدای‬ ‫بسته شد‪ ،‬یکبار دیگر نهالی که با خون‬ ‫و از برجستهترین صداهای رادیوی‬
‫ادامه در صفحه ‪17‬‬ ‫اینکه برادرم داوود در این کشور زندگی‬ ‫برای من الهامبخش هستند‪».‬‬ ‫ایران» اما صدای چنین عاشقانی که‬ ‫دل کاشتم و به جان آبش دادم و تمام‬ ‫پیش و پس از انقلاب در غربت‪ ،‬در‬
‫میکرد و از تجربیات و کمکهای او‬ ‫=چطور از میان هنرها نقاشی را‬ ‫«حس تیرهی وظیفهشناسی» هستی‬ ‫دار و ندار ناچیزم را صرف پروردنش‬ ‫کماست‪ .‬آرزویش این است که یکبار‬
‫آنها را رقم میزند‪ ،‬همواره فراتر از‬ ‫کردم‪ ،‬به تبر این و آن (شما بخوانیدش‬ ‫دیگر پشت رادیو بگوید اینجا تهران‬
‫انتخاب کردید؟‬ ‫پهنهی خاک ایران‪ ،‬چه امروز و چه‬ ‫«تقدیر») از ریشه جدا شد‪».‬‬
‫‪ -‬من در خانوادهای پر جمعیت‬ ‫وی ادامه میدهد‪« :‬شب و روز کار‬ ‫است‪ ،‬صدای ایران‪».‬‬
‫به دنیا آمده و در فضای هنری رشد‬ ‫فردا به گوش میرسد‪.‬‬ ‫کردم‪ ،‬کادر فنی استخدام و تربیت‬ ‫سعید قائم مقامی‪ ،‬متولد پنجم‬
‫کردم‪ .‬مرحوم برادر بزرگترم‪ ،‬داوود‪،‬‬ ‫سعید قائممقامی ‪ 17‬ژوییه ‪ ۲۰۲۰‬در‬ ‫کردم… برنامه را پی ریختم و‬ ‫امرداد ‪ 13۲۲‬در تهران‪ ،‬کارش را‬
‫مشوق اصلی ما در پای گذاشتن به‬ ‫سن‪77‬سالگیدرلسآنجلسدرگذشت‪.‬‬ ‫طراحی کردم‪ ،‬برنامهساز انتخاب کرده‬ ‫در رادیو ایران آغاز کرد و با صدای‬
‫منحصر به فرد و دلنشین و با صلابتی‬
‫حیطه هنر بود‪.‬‬ ‫که داشت‪ ،‬با برنامههای بامدادی رادیو‬
‫من نقاشی را از کودکی شروع کردم‪.‬‬
‫بعدها وارد هنرستان تبریز شدم‪.‬‬ ‫خیلی زود در دلها جا باز کرد‪.‬‬
‫سپس به تهران رفته و در آنجا موفق‬ ‫وی مانند بسیاری از کسانی که‬
‫به گرفتن دیپلم از هنرستان تهران‬ ‫عشقشان هنر و ادبیات است اما زندگی‬
‫شدم‪ .‬پس از آن برای ادامه تحصیل به‬ ‫راه آنها را به سوی سیاست کج میکند‪،‬‬
‫دانشگاه هنرهای زیبای تهران رفتم‪ .‬در‬ ‫از نوجوانی به نوشتن نمایشنامه و‬
‫هنرستان استادان بسیار خوبی داشتم‬ ‫داستان پرداخت و بعدها گروه تئاتر‬
‫و بسیار از آنها یاد گرفتم به ویژه استاد‬ ‫«کاوه» را برپا کرد و نمایشنامههای‬
‫علی قهاری مجسمهساز که بسیار از او‬ ‫متعددی را به روی صحنه برد‪.‬‬
‫آموختم‪ .‬در زمینه نقاشی نیز با استادان‬ ‫قائممقامی سالها بعد ترانههای «مرد‬
‫خوبی کار کردم اما میتوانم بگویم در‬ ‫تنهای شب» و «ببار ای برف» را‬
‫دانشگاه بطور مستقل کار میکردم‪ .‬من‬ ‫سرود که حبیب محبیان آنها را خواند‪.‬‬
‫هیچگاه در یک سبک خاص نماندم؛‬ ‫سعید قائممقامی پس از آنکه با‬
‫به عنوان مثال در دورهای خیلی به‬ ‫پایان دوران دبیرستان در سال ‪1341‬‬
‫اکسپرسیونیستها شبیه بودم‪ .‬بعضی‬ ‫به استخدام رادیو درآمد‪ ،‬با تلاش‬
‫آثارم متاثر از کوبیسم و همچنان آثاری‬

‫وبسایت کیهان لندن به زبان انگلیسی‬