Page 6 - (کیهان لندن - سال سى و دوم ـ شماره ۶۰ (دوره جديد

‫صفحه ‪ - Page 6 - 6‬شماره ‪60‬‬
‫جمعه ‪‌31‬اردیبهشت تا پنجشنبه‪ 6‬خردادماه ‪1395‬خورشیدی‬

‫مشارکت اجتماعی محروم م ‌یشوند‪:‬‬ ‫ریحانه جباری‪ ،‬دختر جوانی که رنجدیده م ‌یگوید‪« :‬وقتی یک اعدامی‬ ‫اعدام و‬ ‫فیروزه رمضا ‌نزاده ‪ -‬با وجود آن که‬
‫اشتغال‪ ،‬تحصیل و سفر‪.‬‬ ‫سحرگاه شنبه ‪ ۳‬آبا ‌نماه سال ‪‌ ۱۳۹۳‬داری اصل ًا نم ‌یخواهی به چیزهای بد‬ ‫سرنوشت‬ ‫پیش از وقوع انقلاب ‪ ۵۷‬نیز در ایران‪،‬‬
‫در زندان رجای ‌یشهر کرج به دار فکر کنی‪ ،‬ولی ته دلت م ‌یگوید نکند‬ ‫احکام اعدام در برخی جرایم جنایی‬
‫این روزنام ‌هنگار معتقد است‪ ،‬فامیل‬ ‫مبهم‬ ‫به ندرت صادر و اجرا م ‌یشد اما شمار‬
‫اعدام شد‌های که جرم سیاسی داشته‬ ‫بازماندگان‬ ‫اعدام در جمهوری اسلامی افزایش‬
‫به دو صورت از تحصیل باز م ‌یمانند؛‬ ‫قابل ملاحظ ‌های پیدا کرد به طوری‬
‫اگر مشغول به تحصیل بوده‪ ،‬به‬ ‫اعدام ‌ی تعریف م ‌یکند‪« :‬پس از سه ماه شب ادراری مبتلا شد و اکنون که دو‬ ‫که در سال گذشته‪ ،‬ایرا ‌ن رکورددار‬
‫بهان ‌ههای واهی اخراج م ‌یشود و‬ ‫که از دستگیری همسرم م ‌یگذشت سال از زمان اعدام پدر م ‌یگذرد هنوز‬
‫اگر تازه از هف ‌تخوان کنکور گذشته‬ ‫نتوانستیم اجاره خانه را بپردازیم و دارای مشکلات رفتاری مثل ک ‌محرفی‬ ‫شمار اعدام شد‪.‬‬
‫باشد‪ ،‬فرصت ورود به دانشگاه یا‬ ‫ب ‌هطور میانگین در سال ‪۲۰۱۵‬‬
‫روزانه بین دو تا سه نفر در ایران‬
‫دبیرستان را از او دریغ م ‌یکنند‪.‬‬ ‫اعدام شد‌هاند‪ ،‬یعنی دس ‌ت کم ‪۹۶۹‬‬
‫در زمین ‌ه اشتغال هم در بر همین‬
‫پاشنه م ‌یچرخد؛ در صورتی که‬ ‫نفر فقط در یک سال‪.‬‬
‫در یکی از بخ ‌شهای دولتی یا‬ ‫از میان ‪ ۹۶۹‬اعدام اجرا شده در‬
‫خصوصی مشغول به کار باشند‪،‬‬ ‫سال ‪ ۲۰۱۵‬تعداد ‪ ۶۳۸‬نفر به اتهام‬
‫از کار بیکار م ‌یشوند‪ .‬در بخش‬ ‫جرائم مربوط به موادمخدر اعدام‬
‫خصوصی هم با فشار نهادهای‬
‫امنیتی افراد خانواد‌ههای سیاسی که‬ ‫شدند‪.‬‬
‫اعدام شد‌هاند‪ ،‬یا استخدام نم ‌یشوند‬ ‫افزایش آمار اعدا ‌مها در مورد جرائم‬
‫و یا اخراج م ‌یگردند‪ .‬گاه که بهان ‌ه‬ ‫مربوط به مواد مخدر چنان گسترده‬
‫مناسبی پیدا نم ‌یکنند از ارتقاء‬ ‫شد که شهیندخت ملاوردی‪ ،‬معاون‬
‫مقا ‌مشان برای پس ‌تهای کلیدی‬ ‫حج ‌تالاسلام حسن روحانی رییس‬
‫جلوگیری م ‌یشود‪ ،‬گاه هم پست‬ ‫جمهوری اسلامی در امور زنان‬
‫سازمان ‌یشان تنزل م ‌ییابد؛ مدیر‬ ‫پیرامون این موضوع گفته است‪« :‬ما‬
‫روستایی را در سیستان و بلوچستان‬
‫مدرسه تبدیل م ‌یشود به دفتردار‪.‬‬ ‫داریم که تمام ‌یمردان آن روستا‬
‫در حوز‌ه حق سفر هم افراد‬ ‫اعدام شد‌هاند‪ .‬بازماندگان آنها امروز‬
‫خانواد‌ههای سیاسی‪ ،‬ممنو ‌عالخروج‬
‫م ‌یشوند‪ .‬گاه این ممنوعیت طولانی‬ ‫قاچاقچی بالقوه هستند»‪.‬‬
‫مدت است و در مواردی هم پس از‬
‫چند سال اجازه م ‌ییابند که به خارج‬ ‫بر پایه گزار ‌شهای منتشرشده‬
‫بیشتر کسانی که به دلیل جرائم‬
‫سفر کنند‪.‬‬ ‫مربوط به مواد مخدر اعدام شد‌هاند‬
‫به گفته شکری‪ ،‬باوجود تهدیدهای‬ ‫اهل مناطق حاشی ‌هنشین و محروم‬
‫شدید خانواد‌هها برای سکوت درباره‌‬ ‫مانند سیستان و بلوچستان بود‌هاند‬
‫اعدام عزیزانشان‪ ،‬آنها از یک سو با‬ ‫و حکم اعدام آنها در زندا ‌نهای کرج‬
‫برگزاری مراس ‌م فردی و جمعی برای‬ ‫و زندان قز ‌لحصار اجرا شده است و‬
‫اعدا ‌مشدگان و حضور در مکا ‌نهایی‬ ‫این در حالیست که طرح مجازات‬
‫مانند خاوران علیه سکوت و‬ ‫جایگزین حبس ابد به جای اعدام‬
‫فراموشی فاجع ‌های که رخ داده است‪،‬‬ ‫برای جرائم مربوط به مواد مخدر‬
‫تلاش م ‌یکنند و از سوی دیگر به‬ ‫همچنان بلاتکلیف باقی مانده است‪.‬‬
‫صورت فردی و جمعی معترض این‬
‫اعدا ‌مها و خواهان پاسخگو کردن‬ ‫آیند ‌هی نامعلوم خانواد ‌ههای‌‬
‫آمران و عاملان این کشتار م ‌یشوند‪.‬‬ ‫اعدام شدگان‬
‫اگرچه در سا ‌لهای گذشته شمار‬
‫اعدا ‌مشدگان سیاسی قابل مقایسه‬ ‫اظهارات معاون امور زنان حسن‬
‫با سا ‌لهای نخست انقلاب و ده ‌هی‬ ‫روحانی بار دیگر این پرسش را مطرح‬
‫شصت میلادی نیست‪ ،‬اما جمهوری‬ ‫کرد که به راستی چه سرنوشتی در‬
‫انتظار بازماندگان اعدا ‌مشدگان است؟‬

‫ریحانه جباری‬ ‫شعله پاکروان مادر ریحانه جباری‬

‫اسلامی در اعدام برای جرایم‬ ‫وبیعلاقگیبهبازیباسایربچ ‌ههاست‪ .‬آویخته شد در سال ‪ ۱۳۸۶‬هنگام ‌یکه نشود‪ .‬اما بعد از اعدام تا چند دقیقه‪،‬‬ ‫صاحبخانه وسایل من و سه فرزندم‬ ‫عباس شکری‪ ،‬نویسنده و‬
‫مختلف همچنان پیشتاز است‪.‬‬ ‫را به خیابان ریخت‪ .‬پسرم که از‬ ‫روزنام ‌هنگار ساکن نروژ‪ ،‬برای‬
‫گذشته از اعدام ‌یهای جرایم مواد‬ ‫درس و مدرس ‌هاش هم تعریفی ندارد‪ ،‬فقط ‪ ۱۹‬سال داشت‪ ،‬به اتهام قتل جمجم ‌هام یخ کرد‪ ،‬دست و پایم داغ‬ ‫دان ‌شآموزان ممتاز دبیرستان بود‪ ،‬برای‬ ‫بهتر نشان دادن شوربخت ‌یهای‬
‫مخدر‪ ،‬در پروند‌ههای جنایی این‬ ‫این که خواهرنش ادامه تحصیل بدهند‬ ‫خانواد‌ههایاعدا ‌مشدگان‪،‬آنهارابهدو‬
‫پرسش مطرح م ‌یشود که چند نفر‬ ‫مریم که در این مدت زندگی سختی مرتضی عبدالعلی سربندی برای بود‪ .‬بعد از صدور حکم اعدام است‬ ‫و بتواند بخشی از هزینه زندگ ‌یمان را‬ ‫دست ‌ه سیاسی و غیرسیاسی تقسیم‬
‫از محکومان به اعدام م ‌یتوانند با‬ ‫تأمین کند از تحصیل باز ماند‪ .‬خودم‬ ‫م ‌یکند و به کیهان لندن م ‌یگوید‪:‬‬
‫پرداخت دیه‪ ،‬جان خود را از طناب‬ ‫داشته و برای امرار معاش در هر جایی دفاع از خود در برابر تجاوز جنسی‪ ،‬که خواب سبک و شب بیدار ‌یها‬ ‫در خان ‌ههای مردم کار م ‌یکردم که‬ ‫«در مقطع اعدام‪ ،‬خانواد‌ههای اعدام‬
‫چوب ‌هدار نجات دهند؟ بسیاری از‬ ‫کار کرده است م ‌یگوید‪ ۳۵« :‬سال ‌هام بازداشت و زندانی شد‪ .‬بعداً معلوم شد شروع م ‌یشود‪،‬همیشه گوش به زنگ‬ ‫گاه با پیشنهادهای ب ‌یشرمان ‌های روبرو‬ ‫شدگان سیاسی و عادی در مواردی‬
‫خانواد‌ههای محکومان به دلیل‬ ‫مانند بی اطلاعی خانواده از چرایی‬
‫اوضاع نامناسب اقتصادی قادر به‬ ‫ولی مثل ز ‌نهای ‪ ۵۰‬ساله به نظر که عبدالعلی سربندی کارمند وزارت هستی‪ ،‬منتظری‪ ،‬نکند الان زنگ‬ ‫م ‌یشدم‪».‬‬ ‫اعدام‪ ،‬زمان و مکان اعدام‪ ،‬محل دفن‬
‫پرداخت دیه نیستند‪ ،‬از سوی دیگر‬ ‫به گفته عباس شکری‪ ،‬مجازات اعدام‪،‬‬ ‫و محرومیت از سوگواری برای عزیز‬
‫خانواد‌ههای محکومان جنایی که‬ ‫بزنند‪ .‬در سال ‪ ۹۳‬سه بار این بچه را‬ ‫م ‌یرسم‪ ،‬نگاه کنید ببینید از بس برای اطلاعات بوده است‪.‬‬ ‫دور تسلسل باطل را دامن م ‌یزند و‬
‫شاکی خصوصی دارند‪ ،‬این فرصت‬ ‫سبب پیشگیری و توقف ارتکاب جرم‬ ‫اعدام شده‪ ،‬وجه مشترک دارند»‪.‬‬
‫را نیز دارند که احتمالا با بخشش‬ ‫مردم کار کرد‌هام دس ‌تهایم زمخت و شعله پاکروان‪ ،‬مادر ریحانه جباری‪ ،‬تا پای اعدام بردند و این شب بیدار ‌یها‬ ‫اما همه این بازماندگان یک وجه‬
‫خانواده مقتول روبرو شوند‪ .‬چنین‬ ‫نم ‌یشود‪.‬‬ ‫اشتراک دیگر نیز دارند‪ ،‬همه آنها‬
‫مواردی البته در مقایسه با شمار‬ ‫حاصل همان استر ‌سهاست‪ .‬آن دلهره‬ ‫چرخه شوربختی خانواد‌هها سر‬ ‫مادران سرپرست خانوار یا پدر و‬
‫اعدام شدگان بسیار ناچیز است و‬ ‫ایستادن ندارد‪ ،‬تأمین هزین ‌ههای‬ ‫مادرهایی هستند که نه تنها قادر به‬
‫بسیاری از خانواد‌ههای مقتولان به‬ ‫و دل نگران ‌یها صبح روز اعدام تبدیل‬ ‫زندگی گاه زنان را به ت ‌نفروشی و‬ ‫تامین مایحتاج سایر فرزندان خود‬
‫قصاص و چشم در برابر چشم باور‬ ‫نوجوانان را به کار و بیگاری وادار‬ ‫نیستند بلکه حتی دیده شده که‬
‫م ‌یشود به یک غم‪ ،‬دیگران بی تابی‬ ‫م ‌یکند و چه بسا اسیر گردون ‌های‬ ‫توان پرداخت مخارج خاکسپاری‬
‫دارند‪.‬‬ ‫شوند که همسر و پدر به خاطرش‬ ‫فرزند یا همسر اعدام شده خود را‬
‫ساختار حقوقی واپسمانده و قوانین‬ ‫م ‌یکردند و من باور نم ‌یکردم‪ ،‬قبل از‬ ‫اعدام شده است‪ .‬همان تعبیری که‬ ‫هم نداشت ‌هاند‪ .‬برخی از این خانواد‌هها‬
‫کیفری قرون وسطایی‪ ،‬عدم گسترش‬ ‫شهیندخت ملاوردی نیز از آن یاد کرد‬ ‫برای پیگیری حقوقی فرد زندانی‬
‫فرهنگ بخشش‪ ،‬فقر و محرومیت‬ ‫اعدام به امید خدا‪ ،‬به معجزه‪ ،‬به یک‬ ‫و به جای پیگیری این مشکل‪ ،‬طرح‬ ‫خود حتی هزینه گرفتن وکیل هم‬
‫خانواد‌ههای اعدام شدگان‪ ،‬همگی‬ ‫اتهام «نشر اکاذیب و افترا» را علیه‬
‫پدید‌هی غیرانسانی اعدام را در ایران‬ ‫اتفاق شیرین ناگهانی از سوی طبیعت‪،‬‬ ‫او به دنبال داشت‪ .‬ملاوردی در این‬ ‫نداشت ‌هاند‪.‬‬
‫به یک معضل اجتماعی مهم تبدیل‬ ‫زمینه گفته بود‪« :‬بازماندگان آنها امروز‬ ‫این روزنام ‌هنگار ساکن نروژ در ادامه‬
‫به سرنوشت و دست چرخ و فلک امید‬ ‫قاچاقچی بالقوه هستند هم از این نظر‬ ‫م ‌یگوید‪ « :‬پس از اعدام‪ ،‬ضمن حفظ‬
‫کرده است‪.‬‬ ‫که بخواهند انتقام پدران خود را بگیرند‬ ‫خط مشترک در ب ‌یحقوق ‌یشان‪ ،‬به‬
‫با وجود برپایی کمپی ‌نهای‬ ‫داشتم‪».‬‬ ‫هم برای تأمین منابع مالی خانواد‌هها‪،‬‬ ‫گون ‌های گاه از هم جدا م ‌یشوند؛‬
‫مختلف و اعتراضات نهادهای حقوق‬ ‫اما هیچ حمایتی از این افراد نم ‌یشود‪».‬‬ ‫اعدام شدگان عادی که بیشترشان‬
‫بشری داخلی و خارجی‪ ،‬مسوولان‬ ‫بعد از اعدام ریحانه جباری‪ ،‬شعله‬ ‫مریم در شهر ورامین زندگی م ‌یکند‪،‬‬ ‫به خاطر قتل یا فروش مواد مخدر‬
‫جمهوری اسلامی تا به امروز حاضر‬ ‫او پنج سال هر هفته‪ ،‬همراه با پسرش‬ ‫مجازات شد‌هاند‪ ،‬معمولا فقیر و‬
‫به لغو مجازات اعدام حتی درباره‬ ‫پاکروان‪ ،‬به دیدن خانواد‌هها و‬ ‫به ملاقات همسر جوانش که به اتهام‬ ‫ب ‌یچیز هستند‪ .‬بنابراین آینده‌‬
‫جرایم مربوط به مواد مخدر که به‬ ‫قتل زندانی بود م ‌یرفت تا این که حکم‬ ‫خانواده با مرگ سرپرست‪ ،‬تیر‌هتر از‬
‫طور متعارف جزو جرایمی نیستند‬ ‫بازماندگان اعدامی ‌رفت که پیشتر‬ ‫اعدام شوهرش دو سال پیش در زندان‬
‫که چنین مجازات سنگینی داشته‬ ‫رجایی شهر اجرا شد‪ .‬پسر ‪ ۱۰‬ساله‬ ‫پیش م ‌یشود‪».‬‬
‫دخترش نشانی آنها را در ملاقا ‌تهایش‬ ‫مریم پس از اعدام پدرش‪ ،‬تا ما‌هها به‬ ‫شکری به نمون ‌های ا‌ز این وضعیت‬
‫باشند‪ ،‬نشد‌هاند‪.‬‬ ‫اشاره م ‌یکند و از زبان همسر یک‬
‫به وی داده بود‪.‬‬

‫به گفته مادر ریحانه جباری‪ ،‬تابستان‬

‫گذشته تعداد این خانواد‌هها به بیش از‬

‫شصت خانوار رسید‪ .‬کرج اولین شهری‬

‫بود که او با بازماندگان اعدامی در آنجا‬

‫عباس شکری وجوه اشتراک و تفاوت شرایط بازماندگان اعدام شدگان ‌آشنا شد و نقاط مشترک بسیاری‬

‫با آنها پیدا کرد‪ .‬او پس از آن به‬ ‫سیاسی و غیرسیاسی را توضیح م ‌یدهد‬

‫خانواد‌ههای اعدام شدگان در شهرهای‬

‫پیر شد‌هاند‪ ،‬در هر جا که فکرش را در گفتگو با کیهان لندن م ‌یگوید ورامین‪ ،‬رباط کریم‪ ،‬اسلامشهر و بعدتر‬

‫بکنید کار کرد‌هام‪ ،‬از کارگاه خیاطی وقتی ریحانه زیر حکم بود‪ ،‬احساس به بازماندگانی در چند شهر شمالی‬

‫گرفته تا پرستاری سالمندان و نظافت دوگان ‌های داشت‪ ،‬از یک طرف امید کشورسر زد‪.‬‬

‫خان ‌ههای مردم‪ ،‬قبل از اعدام شوهرم بیش از انداز‌های داشت و دچار یک اما در خانواد‌ههای اعدا ‌مشدگان‬

‫به خدا ایمان داشتم حالا به وجود نوع توهم بود‪ ،‬با خود م ‌یگفت‪ ،‬وقتی سیاسی شرایط متفاوت است‪ .‬به‬

‫خدا هم شک کرد‌هام‪ ،‬از خدا و نماز قاضی سرش را تکان م ‌یداد یا نگاه گفته عباس شکری‪ ،‬افراد خانواده‪ ،‬زن‬

‫و روزه برگشت ‌هام و حوصله هیچ چیزی کرد شاید دلش سوخته‪ ،‬از سوی دیگر‪ ،‬و مرد‪ ،‬ضمن محروم بودن از حقوق‬

‫به معجزه خدا باور داشت‪ ».‬این مادر خود‪ ،‬نخست در سه مورد اساسی از‬ ‫را ندارم‪».‬‬