Page 12 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۱۵۳ (دوره جديد
P. 12

‫ویژهنامهنوروز‬                                                                                        ‫صفحه ‪ - Page 12 - 12‬شماره ‪153‬‬
                                                                                                                                                              ‫جمعه ‪‌25‬اسفندماه‪ 1396‬تا پنجشنبه ‪ 9‬فروردی ‌نماه ‪1397‬خورشیدی‬

                                        ‫خود بر جای گذاشت که بنا بر شرایط‬     ‫داریوشهمایونروزنام ‌هنگاریبرجسته‪،‬‬        ‫دو قرن فراز و نشیب مطبوعات در ایران (‪)61‬‬
                                        ‫موجود در خاورمیانه‪ ،‬بسیاری از آنها‬   ‫نظری ‌هپردازی جستجوگر و نوجو‪ ،‬و‬
                                        ‫همچنان معتبرند و گویی همین امروز‬     ‫سیاستمداری مل ‌یگرا و میه ‌ندوست‬                                                 ‫( کیهان لندن شماره ‪) 1242‬‬
                                        ‫نگاشته شده‌اند‪ .‬مقالات قدیم ‌یوی‬     ‫بود که بر نقش موثر ایران در مناسبات‬
     ‫داریوش همایون‬                      ‫در ده ‌ههای سی تا پنجاه خورشیدی‬                                                       ‫احمد احـرار‬                     ‫نفوذ و منافع خصوصی در ایران بسته‬          ‫در اواخر سال ‪ 1917‬دولت ساویت‬
                                        ‫همچنین بازتاب مستند موقعیت‬                ‫منطق ‌های و جهانی آگاهی داشت‪.‬‬                                               ‫شده لغو اعلان م ‌یکنند‪ .‬هر دو دولت‬        ‫روسیه با دولت آلمان وارد مذاکره‬
‫(‪۵‬مهر‪،۱۳۰۷‬تهران‪۸-‬بهمن‪،۱۳۸۹‬ژنو)‬          ‫سیاسی و اجتماعی ایران هستند‪.‬‬         ‫وی سال‌های طولانی در روزنامه‌های‬               ‫این امر تخصیص خواهد داد‪.‬‬          ‫قشون خود را از ایران خارج م ‌یکنند‬        ‫شد و بر اساس مذاکراتی که در‬
                                        ‫از همین رو ما به بازنشر گلچینی از‬    ‫معتبر ایران قلم زد و از بنیانگذاران‬      ‫مادۀ دوم ـ تعیین مجازات‪ ،‬موافق‬          ‫و با دولت ایران توافق نظر حاصل‬            ‫برس ‌تلیتوسک انجام گرفت طرفین‬
                                        ‫آثار داریوش همایون می‌پردازیم که‬     ‫اصلی روزنامه‌ی «آیندگان» بود‬             ‫قانون مطبوعات خواهد بود مگر‬             ‫خواهند کرد برای ترتیبات تخلیه‬             ‫به صلح رسیدند (سوم مارس ‪)1918‬‬
                                        ‫در سال‌های تبعید پس از انقلاب ‪۵۷‬‬     ‫که صفح ‌ه‌ای نوین در تاریخچه‌ی‬           ‫در مواردی که در قانون مطبوعات‬           ‫قشون و همچنین برای تأمین ضمانت‬            ‫هنگامی که این مذاکرات ادامه‬
                                        ‫با کیهان لندن نیز همکاری نزدیک‬       ‫روزنامه‌نگاری ایران گشود‪.‬همایون‬          ‫تصریحی نباشد‪ .‬در این صورت موافق‬         ‫که از طرف سایر دول هم استقلال و‬           ‫داشت هنوز سر جرج بوکانان سفیر‬
                                        ‫داشت‪ .‬مقالاتی که در این ستون‬         ‫مهارت روزنامه‌نگاری و تسلط خود‬           ‫قانون جزای عرفی موقتی حکم داده‬          ‫تمامیت و ترقی آزادانۀ ایران شناخته‬        ‫انگلیس در دربار تزاری‪ ،‬در روسیه‬
                                        ‫م ‌یخوانید‪ ،‬از آرشیو کیهان لندن‬      ‫بر زبان فارسی را با ایده‌های سیاسی‬                                                                                         ‫م ‌یزیست‪ .‬او در یادداش ‌تهای روزانه‬
                                                                             ‫خویش در هم آمیخت و از دهه‌ی ‪۳۰‬‬                                ‫خواهد شد‪.‬‬                                   ‫شود‪».‬‬            ‫خود (به‌تاریخ ‪ 31‬دسامبر ‪)1917‬‬
                                                            ‫انتخاب شده‌اند‪.‬‬  ‫خورشیدی به این سو‪ ،‬نوشته‌هایی از‬                                                 ‫در تلگراف دیگری اسد بهادر از‬
                                                                                                                      ‫ریاست وزراء ـ محمدعلی‬                   ‫تعیین نمایندۀ دولت جدید روسیه‬                                   ‫م ‌ینویسد‪:‬‬
 ‫مناديان يا ادامه دهندگان‬                                                                                                                                     ‫در ایران خبر م ‌یدهد‪« :‬مسیو براوین‬        ‫«یک دسته از نمایندگان آلمان که‬
                                                                                                                                       ‫مص ّوبۀ دوم‬            ‫ویس قنسول سابق روس در خوی‬                 ‫برای مذاکرات صلح وارد پطروگراد‬
‫کیهان لندن شماره ‪ 17 - 1100‬فروردی ‌نماه ‪1385‬‬                                                                          ‫هیأت وزرای عظام تصویب فرمودند‬           ‫به‌سمت مأمور مختار کمیساریای‬              ‫شد‌هاند از هرج و مرج روسیه شدیداً‬
                                                                                                                      ‫که از این تاریخ‪ ،‬اشخاصی که امتیاز‬       ‫امور خارجه عازم طهران شده‪ ،‬ضمناً‬          ‫تعجب کرد‌هاند‪ .‬خرابی اوضاع مالیه‬
‫می‌يابند که مشکلی با دمکراسی‬            ‫زنده نگهداشتن مهم ترين جنبش‬          ‫سال‪)1385( 2006‬در سياس ‌‌تهای‬             ‫روزنامه از وزارت معارف م ‌یخواهند‬       ‫دستور دارد که کارهای سفارت را‬             ‫و از هم پاشیدگی صنایع روسیه‬
                        ‫ندارند‪).‬‬           ‫سا ‌‌لهای پس از انقلاب انجاميد‪.‬‬   ‫مخالفان تبعيدی با تحولی تعيين‬            ‫باید اجازۀ آن ب ‌هتصویب هیأت وزرای‬      ‫تحویل بگیرد ولی مشکل است که‬               ‫فوق تصور آنهاست‪ .‬آلمان ‌یها ازجمله‬
                                                                             ‫کننده آغاز شده است‪ .‬از ميان‬              ‫عظام رسیده باشد و نیز کلیۀ امتیازاتی‬    ‫وزیر مختار (فو ‌ناتر) و اعضای سفارت‬       ‫برای قرارداد صلح پذیرفت ‌هاند که از‬
‫پس از کامياب ‌‌یهای عملی جنبش‬           ‫گزينش هيئت اجرائی هفت نفری‬           ‫برآشفتگی رن ‌‌گها يک خط مشخص‬             ‫که قبل از تشکیل کابینه حاضره‬            ‫روس کارها را به مشارالیه تحویل‬            ‫ضمیمه کردن خاک نواحی متصرفی‬
‫رفراندم در تکليفی که برای خود‬           ‫جنبش رفراندم و بويژه شورای عالی‬      ‫پديد م ‌یآيد ــ خطی که مناديان‬           ‫از طرف وزارت معارف داده شده و‬           ‫دهند‪ .‬در هر حال‪ ،‬این مسأله مربوط‬          ‫به کشورشان خودداری کنند و در‬
‫مقرر داشته است ــ به عنوان‬              ‫آن فصل تازه ای در سياس ‌ت‌های‬        ‫آينده را از ادامه دهندگان گذشته‬          ‫تاکنون اشاعه نیافته توقیف و موکول‬       ‫به خودشان است ولی ورود براوین‬             ‫عین حال غرامتی در میان نباشد‬
‫زمينه ای برای همکاری نير ‌و‌های‬         ‫تبعيدی گشود‪ .‬برای نخستين بار نه‬      ‫جدا م ‌یکند‪ .‬پس از سا ‌‌لها کوشش‬                                                 ‫به طهران وسیله ارتباط با حکومت‬            ‫مشروط به آن که متفقین نیز به‬
‫سياسی دگر انديش ــ ما شاهد‬              ‫تنها فعالان چپ و راست رسما و با‬      ‫به ظاهر بيهوده‪ ،‬سرانجام در يکی‬               ‫به اجازۀ هیأت وزرا خواهد بود‪.‬‬       ‫حاضره را تواند داد‪ .‬ضمناً لازم است‬        ‫همین ترتیب عمل نمایند‪ .‬اما هنوز در‬
‫روشن ترين برخور ‌د‌ها ميان دو‬           ‫اعلام نام خود در کنار هم نشستند‬      ‫دو سال گذشته پاره ای رويدا ‌‌دهای‬                                                ‫اضافه نماید که حکومت حاضره مانند‬          ‫مورد شرایطی که باید به آراء عمومی‬
‫اردوی اصلی سياستگران تبعيدی‬             ‫بلکه مسئله پيوند دادن مبارزه درون‬    ‫دراماتيک (با مقيا ‌س‌های اجتماع‬          ‫محمدعلی ـ ریاست وزراء‬                   ‫براوین مأموری هم در استکهلم دارد‬          ‫مراجعه شود اشکالاتی هست‪...‬‬
‫هستيم ــ اردوی دمکراسی و حقوق‬           ‫و بيرون نیز گشوده شد‪ .‬در شورای‬       ‫ايرانيان بيرون) به شکستن پاره ای‬                                                 ‫که هرچند شناخته نشده ولی تمام‬             ‫آلمان ‌یها از فراخواندن سپاه خود از‬
‫بشر و يکپارچگی ايران‪ ،‬و اردوی‬           ‫عالی پاره ای نمايندگان برجسته‬                                                 ‫در عرصۀ بی ‌نالمللی‪ ،‬خروج روسیه‬
                                                                                              ‫قال ‌‌بها انجاميد‪.‬‬      ‫از جنگ برای متفقین ضربه‌ای‬
                                                                             ‫ويژگی و بيماری سياس ‌ت‌های‬               ‫سنگین و ناگوار محسوب م ‌یشد‪ .‬اگر‬
                                                                             ‫تبعيدی در بيشتر اين سه دهه و در‬
                                                                             ‫بيشتر طيف سياسی‪ ،‬ادامه گذشته‬
                                                                             ‫در اکنونی بوده است که در واقع‬
                                                                             ‫«اکنون» نمی‌بود؛ نشان چندانی‬
                                                                             ‫از گذشت زمان نمی‌داشت‪ .‬همان‬
                                                                             ‫سخنان و روحي ‌‌هها بود‪ ،‬به تلخی نو‬
                                                                             ‫به نو آغشته‪ .‬هيچ ملاحظه و مصلحتی‬
                                                                             ‫نم ‌یتوانست فضای روانشناسی را به‬
                                                                             ‫سود تغيير در رويکر ‌د‌ها دگرگون‬
                                                                             ‫کند‪ .‬صد‌ا‌های متفاوت بی بازتاب‬
                                                                             ‫م ‌یماند يا به فريبکاری تعبير م ‌یشد‪.‬‬
                                                                             ‫يک نسل شکست خورده مصمم بود‬
                                                                             ‫زندگی خود را در آرزوی بازگشت به‬

                                                                                         ‫بازنگشتنی‪ ،‬بسر آورد‪.‬‬

‫سرگشته ای که خود را به زور در‬           ‫چپ و راست ايران به سه تن از‬          ‫ولی آن نسل شکست خورده از سه‬              ‫حسن مستوف ‌یالممالک‬                                                               ‫وودرو ویلسون‬
‫طرف عوضی تاريخ قرار م ‌یدهد ــ‬          ‫فعالان جنبش دانشجوئی در درون‬         ‫سو زير فشار بوده است‪ :‬سيل آگاهی‬
‫که م ‌یبايد از آن استقبال کرد‪ .‬بيش‬      ‫پيوسته اند که دلاوری شان را اندازه‬   ‫و روشنگری که از هر سوی جهان‬              ‫آلمان نیروهای خود را در یک جبهه‬            ‫کارها‪ ،‬توسط او انجام م ‌یگیرد»‪.‬‬        ‫لهستان و کورلاند و ممالک بالتیک‬
‫از همه بحث سازنده رهاننده در‬            ‫نمی‌توان گرفت‪ .‬در سياست ايران تا‬     ‫شگفت انگيز غربی سرازير است و‬             ‫متمرکز م ‌یساخت مقابله با آن برای‬       ‫در این فاصله‪ ،‬وثو ‌قالدوله جای خود‬        ‫مضایقه دارند و م ‌یگویند اهالی این‬
‫اردوگاه چپ درگرفته است‪ .‬گرو‌‌ههای‬                                            ‫در ديوا‌‌رهای کند ترين ذه ‌‌نها نيز‬      ‫انگلستان به‌آسانی ممکن نمی‌بود‪.‬‬         ‫را به علاءالسلطنه سپرد و پس از چند‬        ‫سرزمی ‌نها بیشتر تمایل به کشورهای‬
‫راست افراطی که تا کنون مشروطه‬           ‫کنون چنين ترکيبی از طيف سياسی‬        ‫رخنه ای م ‌یکند؛ سير رويدا ‌‌دها در‬      ‫اما با ورود آمریکا به جنگ‪ ،‬اوضاع‬        ‫ماه عی ‌نالدوله جانشین علاءالسلطنه‬
‫خواهان را به فروختن مواضع خود‬           ‫و تنوع نسلی (سه نسل) پيشينه ای‬                                                                                        ‫شد که کابینۀ او نیز بیش از دو ماه‬                 ‫متحده مرکزی اروپا دارند‪.‬‬
‫به چپگرايان متهم م ‌یکردند اکنون‬        ‫نداشته است‪ .‬ما در اينجا با يک تابو‬   ‫ايران که موقعيتی سراسر متفاوت از‬                               ‫تغییر کرد‪.‬‬        ‫دوام نکرد و از نو‪ ،‬قرعۀ زمامداری ب ‌هنام‬  ‫نمایندگان روسیه (در برست)‬
‫خود لافی بيش از آن ندارند که‬            ‫شکنی تمام عيار روبروئيم‪ .‬جنبش‬        ‫هر چه در گذشته پديد آورده است؛‬           ‫در ماههای پایانی سال ‪1916‬‬                                                         ‫آموزش و دستورهای تازه خواست ‌هاند‪.‬‬
‫توانسته اند چند دگرانديش را هم‬          ‫رفراندم اکنون نه تنها جدی ترين‬       ‫و برآمدن نسل تازه ايرانيان‪ ،‬با نيا‌‌زها‬  ‫«وودرو ویلسون» رئیس جمهوری‬                         ‫مستوف ‌یالممالک افتاد‪.‬‬         ‫تروتسکی به آنها دستور داده است‬
‫به همکاری جلب کنند‪ .‬در ميان‬             ‫چالش را به جمهوری اسلامی‌عرضه‬        ‫و نگاه متفاوتشان که گذشته زيان را‬        ‫آمریکااقداماتیراب ‌همنظورمیانجیگری‬      ‫انقلاب روسیه در عین حال‪ ،‬اوضاع‬            ‫که جواب رد به آلمان ‌یها بدهند‪ .‬در‬
‫نويسندگان چپگراست ــ با گرايشی‬          ‫می‌کند بلکه بويژه چپگرايان را‬        ‫به مرگ سياسی‪ ،‬پيش از آنکه زمان‬           ‫بین طرفین جنگ و استقرار صلح در‬          ‫را در داخل خاک ایران از آنچه که بود‬       ‫این قسمت خوب از عهده برآمده و‬
‫که به مباحث نظری و جدل سياسی‬            ‫ناگزير به درآمدن از فضای مه آلود‬                                              ‫اروپا آغاز کرده و به نتایجی هم دست‬      ‫آشفت ‌هتر ساخت‪ .‬فضای مساعدی که‬            ‫آلمانها را مطمئن کرده است که اگر‬
‫دارند ــ که مباحثاتی دارای اهميت‬        ‫سه دهه گذشته خود می‌سازد‪ .‬زمان‬            ‫طبيعی شان سرآيد‪ ،‬م ‌یاندازد‪.‬‬        ‫یافته بود اما حملۀ زیردریایی‌های‬        ‫پس از تصمیم دولت جدید روسیه‬               ‫به پطروگراد بیایند هم خودشان و هم‬
‫حياتی‪ ،‬نه تنها برای چپ ايران بلکه‬       ‫روبرو شدن با گزين ‌‌شهای مشخصی‬       ‫دراماتيک ترين رويداد ساختار‬              ‫آلمان به ناوگان بازرگانی آمریکا‪ ،‬افکار‬  ‫دایر بر تخلیه مناطق اشغالی برای‬           ‫اهالی از گرسنگی هلاک خواهند شد‪.‬‬
‫آينده سياست در کشور ما‪ ،‬درگرفته‬         ‫است که نيم قرن گذشته دربرابر ما‬      ‫شکن (به اصطلاح خانم نيلوفر بيضائی)‬       ‫عمومی را در آن کشور برانگیخت و‬          ‫فعالی ‌تهای حزبی و مطبوعاتی در‬            ‫تروتسکی شرایط آلمان را قابل قبول‬
                                        ‫گذاشته است‪( .‬مشروطه خواهان‬           ‫انتشار فراخوان ملی رفراندم از ايران‬      ‫«ویلسون» عل ‌یرغم سیاست اصولی‬           ‫ایران فراهم ساخته بود‪ ،‬فرص ‌تطلبان‬        ‫م ‌یداند و در سخنرانی روز اول سال‬
                          ‫است‪.‬‬          ‫زودتر خود را از آن فضا بيرون‬         ‫بود که برای نخستين بار پشتيبانی‬          ‫خود دایر بر دور نگهداشتن کشورش‬          ‫را به میدان کشانید و جنگ و جدال‬           ‫گفت ما امتیازات دیگری نم ‌یدهیم‪.‬‬
‫دست بالا يافتن عنصر دمکراسی‬                                                  ‫نمايندگان سازما ‌‌نها و گراي ‌‌شهای‬      ‫از مخاصمات آن سوی اقیانوس‪ ،‬در‬           ‫قبیل ‌های از سر گرفته شد‪ .‬تب انقلابی‬      ‫سربازان آلمان بدانند در اینجا ارتش‬
‫ليبرال در اين مباحثات‪ ،‬با همه بی‬                              ‫انداختند)‪.‬‬     ‫سياسی عمده چپ و راست را بدست‬             ‫اوایل فوریه ‪ 1917‬با آلمان قطع‬           ‫شدت گرفت‪ .‬حزب دموکرات که‬                  ‫جدیدی هست که رئیس ندارد‪.‬‬
‫ميلی چپ به ليبراليسم (که در‬             ‫تحول تعيين کننده ای که از‬            ‫آورد‪ .‬از آن پس بود که مواضع دو‬           ‫رابطه کرد‪« .‬جوهن لورنس کالدول»‬          ‫فعالیت خود را از سر گرفته بود دچار‬        ‫قانون جزا ندارد‪ .‬ب ‌هزور شلاق کسی‬
‫اين بافتار ربطی به سياس ‌ت‌های‬          ‫آن سخن رفت چيرگی قطعی پيام‬           ‫سوی اصلی خط فاصل به ناگزير‬               ‫سفیر آمریکا در تهران‪ ،‬طی یادداشتی‬       ‫چنددستگی شد‪« .‬دموکرات‌های‬                 ‫را به جبهه نم ‌یبرند و اینجا جبه ‌های‬
‫اقتصادی ندارد و ناظر بر حقوق بشر‬        ‫فراخوان رفراندم بر بحث سياسی‬         ‫روشن شد‪ :‬مسئله ايران دمکراسی‬             ‫به تاریخ پنجم فوریه ‪ 1917‬دولت‬           ‫ضد تشکیلی» ب ‌هرهبری سید محمد‬             ‫است که هرکدام از هموطنان ما یک‬
‫است‪ )،‬بويژه با توجه به واکن ‌‌شهای‬      ‫در بيرون است ــ ديگر با اين پيام‬     ‫و حقوق بشر است يا جمهوری و‬               ‫ایران را از تصمیم دولت متبوع خود‬        ‫کمره‌ای روزنامه «ستاره ایران» را‬          ‫سرباز آن محسوب م ‌یشوند و آنها باید‬
‫چپگرايان مانده از کاروان‪ ،‬نويد‬          ‫نم ‌یتوان مگر با انکار حق مردم و‬     ‫پادشاهی مشروطه؛ رای مردم پذيرفته‬                                                 ‫ارگان خود قرار دادند و گروه دیگری‬         ‫تشخیص دهند که از چنین قشونی‬
‫بخش است‪ .‬در حالی که نويسندگانی‬          ‫گذاشتن سياست بالا تر از حقوق‬         ‫است يا نيست؟ دومين تحول‪ ،‬گرد هم‬                              ‫آگاه ساخت‪:‬‬          ‫که از انقلاب روسیه الهام م ‌یگرفتند‬
‫مانند آقايان جمشيد طاهری پور و‬          ‫بشر يا برپا داشتن ديوا‌‌رهای تصوری‪،‬‬  ‫آمدن نمايندگانی از آن گراي ‌‌شها در‬      ‫حضرت اشرف آقای وثوق الدوله‬              ‫در روزنام ‌ههای «ایران»‪« ،‬زبان آزاد» و‬               ‫چه کارها ساخته است‪.‬‬
‫رضا سياوشی راهی به برونرفت از‬           ‫مخالفت کرد (در درون به نظر‬           ‫برلين‪ ،‬و با ابعاد بزر ‌گتر‪ ،‬در بروکسل‬                                            ‫«نوبهار» اندیش ‌ههای خود را منعکس‬         ‫تروتسکی م ‌یداند که ارتش روسیه‬
‫بن بستی که چپ ايران خود را در‬           ‫م ‌یرسد که جز بحث بی اعتبار اصلاح‬    ‫در پايان سال بود‪ .‬بروکسل اين‬                 ‫رئی ‌سالوزراء و وزیر امور خارجه‬     ‫م ‌یکردند‪ .‬انتشار روزنام ‌ههای متعدد‬      ‫دیگر حاضر به جنگ نیست و در‬
‫آن انداخته است نشان می‌دهند‬             ‫طلبی چيزی در برابر آن نيست و‬         ‫ويژگی را علاوه بر ابعاد بزرگ خود‬         ‫دوستدار برحسب دستورالعمل‬                ‫که هرکدام سازی جداگانه م ‌ینواختند‬        ‫حقیقت‪ ،‬با ترتیباتی که آغاز شده‬
‫(ستيزه جوئی سودا زده ‪obsessive‬‬          ‫روشنفکران اسلام ‌یهم بيش از بيش‬      ‫داشت که برای نشستن و گفتن و‬              ‫دولت متبوعۀ خود افتخاراًب ‌هاستحضار‬     ‫بر نابسامانی اوضاع در کشور جنگزده‬         ‫جز این هم انتظاری نباید داشت‪ .‬در‬
‫با هواداری پادشاهی مشروطه‪)،‬‬             ‫به روشنفکران مسلمان دگرگشت‬           ‫برخاستن نبود‪ .‬بح ‌‌ثهای جهت دار‬          ‫اولیای دولت ایران م ‌یرساند که نظر‬      ‫و از هم گسیخته می‌افزود‪ .‬دولت‬             ‫قشون روسیه سرهن ‌گها آشپز شد‌هاند‬
‫نويسندگان و سياسيکاران ديگری‬                                                 ‫آن به اعلام مواضع روشن و گزينش‬           ‫به اعلام اخیر دولت آلمان دائر به‬        ‫علاءالسلطنه برای محدود کردن‬               ‫و آشپزها سرهنگ‪ .‬در بیمارستانهای‬
‫همچنان در ادامه سياس ‌ت‌های‬                                                  ‫يک ساختار کوچک و مقدماتی برای‬            ‫قصد تجدید جنگ تح ‌تالبحری در‬            ‫مطبوعات‪ ،‬مقررات تازه‌ای در نظر‬            ‫نظامی دستور فوری عملیات جراحی‬
‫شکست خورده به دفاع از جمهوری‬                                                                                          ‫مورد عموم سفائن‪ ،‬بدون رعایت و‬           ‫گرفت و از آن جمله‪ ،‬انتشار روزنامه را‬      ‫را باید کمیته سربازها صادر کند‪.‬‬
‫اسلام ‌یيا از ميان بردن ملت ايران به‬                                                                                  ‫استثناء سفیر کبیر آمریکا و هیأت‬         ‫که تا آن زمان منوط به اجازۀ وزارت‬         ‫م ‌یگویند یک هنگ از سپاهیان روس‬
‫نام حق تعيين سرنوشت ملي ‌‌تهای‬                                                                                        ‫سفارت مشارالیه از برلن به‌فوریت‬         ‫معارف بود موکول به کسب اجازه از‬           ‫در جبهۀ جنگ تو ‌پها و اس ‌بهای‬
‫ايران (که در چند هفته «يا»ی آن‬                                                                                        ‫احضار و تذکرۀ سفیرکبیر آلمان و‬
‫برداشته شد و مل ‌‌تهای ايران جايش‬                                                                                     ‫اجزاء او در واشنگتن نیز بدون تأخیر‬                     ‫هیأت وزیران کرد‪.‬‬               ‫خود را به آلمان ‌یها فروخت ‌هاند!»‬
                                                                                                                                                                                                        ‫پیمان صلح بین روسیه و آلمان‬
          ‫را گرفت) فرو م ‌یغلتند‪.‬‬                                                                                                      ‫داده خواهد شد‪.‬‬         ‫دو تصویبنامۀ هیأت وزیران چنین‬             ‫(و متحدین آن‪ :‬اتریش‪ ،‬رومانی‪،‬‬
‫از اينها که بگذريم گروه ديگری‬                                                                                         ‫رئیس جمهوری نم ‌یخواهند تصور‬                              ‫مقرر م ‌یداشت‪:‬‬          ‫عثمانی)‪ ،‬منافع ملی ایران را منظور‬
‫می‌ماند‪ ،‬از همه بيشتر مانده در‬                                                                                        ‫کنند که دولت آلمان واقعاً تهدیدات‬                       ‫مصوبۀ یکم‬                 ‫می‌داشت‪ .‬اسد بهادر‪ ،‬وزیر مختار‬
‫گذشته‌ای‪ ،‬که با همه کوش ‌ش‌ها‬                                                                                         ‫خود را بر ضد تجارت دول بیطرف‬                                                      ‫ایران در پطروگراد به تهران گزارش‬
‫پيوسته دور تر م ‌یشود و قدرتی که‬                                                                                      ‫ب ‌هموقع اجرا گذارد ولی اگر به چنین‬     ‫ماده اول ـ مادام که قانون هیأت‬            ‫داد‪« :‬دولت امپراتوری عثمانی و‬
‫پيوسته از آن م ‌یکاهد‪ .‬در آن زما ‌‌نها‬                                                                                ‫اقدامی مبادرت شود رئیس جمهوری‬           ‫منصفه از مجلس شورای ملی‬                   ‫دولت جمهوری روس متعهد م ‌یشوند‬
‫که انقلاب جنسی هنوز روی نداده‬                                                                                         ‫از کنگره اختیار خواهد خواست برای‬        ‫نگذشته‪ ،‬شکایات راجع به مطبوعات‬            ‫استقلال و تمامیت خاکی و ترقیات‬
‫بود‪ ،‬در آن جهان مرد سالار‪ ،‬م ‌یگفتند‬                                                                                  ‫حفظ اتباع آمریک که در دریاهای‬           ‫بدون هیأت منصفه در محاکم عدلیه‬            ‫آزادانۀ ایران را بشناسند‪ .‬دولتین‬
‫خان ‌م‌ها قدرت دارند زيرا می‌توانند‬                                                                                   ‫مختلف به هر قسم کسب و تجارت‬             ‫رسیدگی و محاکمه خواهد شد‪ .‬وزارت‬           ‫متعاهدتین تمام قراردادهای سابق‬
‫بگويند نه‪ .‬در آن ضرب المثل‪ ،‬حد‬                                                                                        ‫صل ‌حآمیز قانونی اشتغال دارند تمام‬      ‫عدلیه یکی از شعب محاکم را برای‬            ‫بی ‌نالمللی را که ب ‌هقصد ایجاد منطقه‬
‫سنی پوشيده ای هم بود که نم ‌یبايد‬
                                                                                                                                 ‫قوای ملی را ب ‌هکار برد‪...‬‬
                   ‫فراموش شود‪.‬‬
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17