Page 5 - (کیهان لندن - سال سى و هفتم ـ شماره ۳۱۸ (دوره جديد
P. 5
صفحه 5ـ Page 5ـ شماره ۱۷84
جمعه ۲تا پنجشنبه 8ژوئیه ۲۰۲1
سرقت از خانهی «پلمبشده» محمود بهآذین ایران حماسی
نویسنده و مترجم در موزه
=کاوه اعتمادزاده پسر جام شراب طلایی معروف
محمود بهآذین نویسنده و «ویکتوریا و
به خانه پلمب شدهی محمود بهآذین مترجم شناخته شده دستبرد زده شده است مترجم از دستبرد به خانه کوروش بزرگ پادشاه هخامنشی است. میشود پس از ۹۰سال ،این نمایشگاه آلبرت» لندن
پدرش خبر داده که از ۱۱ یک اثر طلایی ظریف و بینهایت زیبا با در مورد ایران و نخستین در نوع خود
«به آذین» معروف بود به دلیل پارسال کاوه اعتمادزاده ،فرزند محمود اردیبهشتماه ۱4۰۰تا کنون دو سر شیر و عکسهایی از ایران معاصر =«ایران حماسی» از
تودهای بودن دستگیر شد و یکی از اعتمادزاده (م.ا .به آذین) خواستار با شکایت این خانواده پلمب نیز از مراکز فرهنگی دیگر به امانت در دربریتانیاست. قسمتهای مختلف تشکیل
قربانیان اعترافات اجباری تلویزیونی پس گرفتن این خانه از دست بساز و «ایران حماسی» از قسمتهای شده که از امپراتوری پارس
در جمهوری اسلامی است که به بفروشها و تبدیل آن به یک موزه شد. شده بود. این نمایشگاه حضور دارند. مختلف تشکیل شده که از امپراتوری یعنی دوران هخامنشی تا
همراه بسیاری از سران حزب توده در حدود 1۶۰۰نفر از چهرههای فرهنگی =با وجود پلمب بودن این مبتکر و سرپرست این نمایشگاه پارس یعنی دوران هخامنشی تا ساسانیان را در بر گرفته و به
تلویزیون علیه این حزب و سرانش و و هنری نیز از ثبت این خانه به عنوان خانه ،چند روز پیش به خانه میگوید« :جمعآوری اینهمه آثار ایرانی ساسانیان را در بر گرفته و به دورهای دورهای میرسد که ایرانیان
این نویسنده دستبرد زده متعلق به دوران مختلف تاریخی به میرسد که ایرانیان با حمله اعراب با حمله اعراب مجبور به
فعالیتهای خود «اعتراف» کرد. میراث ملی حمایت کردند. میشود و سارق یا سارقین راستی کار دشواری بوده زیرا گرد آوردن مجبور به پذیرفتن دین آنها «اسلام» پذیرفتن دین آنها «اسلام»
بهآذین در خاطرات خود در مورد 11اردیبهشتماه امسال با شکایت همه اتاقها را بهم ریخته و و به امانت گرفتن اشیا از ایران هم به میشوند .بخشی از نمایشگاه به هنر میشوند.بخشیازنمایشگاه
بازداشت و زندانی شدن خود چنین صورت گرفته ،خانه محمود اعتمادزاده دلیلپاندمیکووید 1۹وهمتحریمهای نقاشی و عکاسی در ایران مدرن به هنر نقاشی و عکاسی در
مینویسد« :در نیمه بیداری گرم و پلمب شد و باتوجه به اینکه ملک مشاع اشیایی را دزدیدهاند. دولت ترامپ علیه جمهوری اسلامی اختصاص داده شده .این نمایشگاه از ایران مدرن اختصاص داده
آسوده بامداد ،نزدیک ساعت ھفت بوده ،ورود همه سهامداران به این خانه =یکسال از اقدامات و میسر نبود .بنابراین از منابع دیگر باید این نظر نیز ممتاز است که به هنر و شده .این نمایشگاه از این
روز یکشنبه 1۷بھمن ،13۶1زنگ پیگیریها برای ثبت ملی اشیای مورد نظر را تهیه میکردیم. فرهنگ ایران در دوره ساسانی اهمیت نظر نیز ممتاز است که به
بلند و مکرر و ناشکیبای در خانه غیرقانونی اعلام گشت. خانه این نویسنده و مترجم گمان میکنم ما در این کار موفق خاصی داده و اطلاعات زیادی درباره هنر و فرهنگ ایران در دوره
باقیمانده خواب را از چشمانم پراند .که فرزند بهآذین در ارتباط با پلمب کردن میگذرد ولی هنوز از سوی شدیموتوانستهایم تصویریهمهجانبه آن دوران برای علاقمندان فراهم کرده ساسانی اهمیت خاصی داده
میتوانست باشد ،چه میخواست؟ در این خانه گفته است« :این اقدام در مسئولان امر اقدامی صورت از تمدن بزرگ ایران ارائه بدهیم». است .در حالی که در غرب معمولاً به و اطلاعات زیادی درباره
خانه ،من بودم و ھمسرم :من شصت و غیاب من و بدون اینکه اجازه دهند جمع شدن اینهمه آثار ایرانی از ایران دوره هخامنشی بیشتر توجه آن دوران برای علاقمندان
ھشت و او شصت و چھارساله .تا از بستر وسایلم را بردارم ،انجام شد .دو سه نگرفته است. دورههای مختلف تاریخی در یک
برخیزم و چیزی بپوشم و در باز کنم، روز پیش نیز با توجه به اینکه خانه مکان علاوه بر جذابیت تماشای آنها نشان داده میشود. فراهم کرده است.
صدای قدمھایی که باشتاب پشتبام دو ماه است که خالی است ،دزد از کاوه اعتمادزاده پسر محمود اعتمادزاده با اطلاعات باارزش نیز همراه است در دوران طولانی بین آثار نمایش =در دوران طولانی بین
خانه را مینوردیدند به من ھشدار داد در حیاط وارد شده و همه چیز را بهم معروف به «م .آ .بهآذین» نویسنده و به ویژه آنکه تماشاگران علاقمند به داده شده از ایران باستان تا ایران آثار نمایش داده شده از
که آنچه در این چند ھفته انتظارش ریخته و مقداری از وسایل را برد .البته مترجم از دستبرد به خانهی پدریاش چنین نمایشگاههایی به دنبال ماهها معاصر ،آثار هنری و فرهنگی ایران در ایران باستان تا ایران معاصر،
باید بررسی شود ببینم چه چیزهایی خبر داده که پلمب نیز بوده است .از محدودیتهای کرونایی و محروم بودن آثار هنری و فرهنگی ایران
میرفت به سراغم آمده است». این خانه برخی اموال به سرقت رفته و از حضور و تنفس در فضاهای هنری جان کرتیس در دوره تسلط اسلام نیز قرار
او مانند دیگر تودهایها باور نداشت که را بردهاند». و فرهنگی ،در این نمایشگاه در برابر دارد .در این قسمت ،تمرکز
بازداشت شود چرا که خود را هممسیر اعتمادزاده گفته که پس از دو ماه سارقان نیز شناسایی نشدهاند. مجموعهای از آثار هنری و فرهنگی دوره تسلط اسلام نیز قرار دارد .در این بر روی تأثیر «اسلام» است
با انقلاب میدانست« :رهرو راه انقلاب بالاخره اجازه پیدا کرده که وارد خانه کاوه اعتمادزاده پسر محمود بهآذین قسمت ،تمرکز بر روی تأثیر «اسلام» که در مخالفت با هنرهای
بودهام و هستم ،و با نظام برخاسته از شود و با چنین وضعیتی مواجه شده نویسنده و مترجم از دستبرد به بسیار دیدنی قرار میگیرند. است که در مخالفت با هنرهای مختلف مختلف به ویژه هنرهای
انقلاب ،هرچند که با من سر ناسازگاری خانه پدرش خبر داده که از 11 تصاویری از آثار معماری دوره به ویژه هنرهای تجسمی سبب رکود تجسمی سبب رکود آنها
داشته باشد ،نمیخواهم ناسازگار است. اردیبهشتماه 1۴۰۰تا کنون با شکایت هخامنشی و ساسانی و مساجد زیبای آنها شد اما ایرانیان تلاش کردند از شد اما ایرانیان تلاش کردند
باشم… من خود را با بازجوی جوان محمود اعتمادزاده (م.ا .به آذین) ،متولد اصفهان از دوره صفوی بر پردههایی جمله با شعر و ادبیات و خوشنویسی از جمله با شعر و ادبیات
و قدرت انقلابی که او نماینده آن بود ۲3دی سال 1۲۹3در 1۰خردادماه این خانواده پلمب و بسته شده بود. در بسیاری از نقاط نمایشگاه تابانده و همچنین معماری و هنرهای دیگر، و خوشنویسی و همچنین
در یک صف میدانستم .انقلاب را من 138۵بر اثر ایست قلبی در بیمارستان اما با وجود پلمب این خانه ،چند روز شدهاند که کمک میکنند تماشاگر در فرهنگ هنرپرور خود را حفظ کنند. معماری و هنرهای دیگر،
نزدیک چهل سال خواسته بودم و در پیش به خانه این نویسنده و مترجم فضای هنری و فرهنگی ایران باستان و از همین رو بخش مهمی از آثار این فرهنگ هنرپرور خود را
راه آن پیوسته در بالاترین حد امکانم آراد تهران درگذشت. دستبرد زده میشود .سارق یا سارقان دوران شامل نسخههای قدیمی خطی حفظکنند.ازهمینروبخش
کوشیده و رنج برده بودم ،و اکنون با او فعالیتهای ادبی خود را از سال همه اتاقها را بهم ریخته و اشیائی را سدههای میانه قرار گیرد. و هنر تذهیب ،نقاشی مینیاتور و مهمیازآثارایندورانشامل
صورت اسلامی آن که سرانجام پیروز 13۲۰با انتشار داستانهای کوتاه آغاز این نمایشگاه همچنین کمک میکند معماری شگفتانگیز میشود که جای نسخههای قدیمی خطی و
گشته بود ،کمترین دشمنی یا ستیز و کتابهایی از شکسپیر ،بالزاک ،رومن دزدیدهاند. تا دریافت که غنای هنری ایران تا حد خالی رنگ و تصویرپردازی در نقاشی و هنرتذهیب،نقاشیمینیاتور
رولان و شولوخوف را به زبان فارسی یکسال از اقدامات و پیگیریها برای زیادی از وسعت جعرافیایی و همسایگی مجسمهسازی ممنوعهی آن دوران را پر و معماری شگفتانگیز
نداشتم…» ثبت ملی خانه این نویسنده و مترجم آن با سرزمینهایی با فرهنگها و میکردند .چنین آفرینش هنری را پس میشود که جای خالی رنگ
علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ترجمه کرد. میگذرد ولی هنوز از سوی مسئولان آئینهای مختلف سرچشمه میگیرد. از حملهی اعراب به امپراتوری ایران و تصویرپردازی در نقاشی
در سال 138۵کمی پیش از مرگ از آثار تألیفی بهآذین میتوان به هنر و فرهنگ ایران از هنر چین در میتوان در تمام حوزهی فرهنگ ایرانی و مجسمهسازی ممنوعهی
به آذین هنگام بازدید از غرفه «نشر «مهمان این آقایان»« ،به سوی مردم»، امر اقدامی صورت نگرفته است. شرق و بینالنهرین یا میانرودان (عراق در سرزمینهای همسایه و کشورهای آن دوران را پر میکردند.
ناهید» در نمایشگاه کتاب که ناشر «قالی ایران»« ،گفتار در آزادی» و از و سوریه کنونی) و یونان در غرب منطقه که زمانی جزو قلمرو ایران بودند چنین آفرینش هنری را
کتابهای بهآذین بود ،رو به مسئول ترجمههایش به «بابا گوریو» نوشته و انشان است آثاری شامل مجسمه تاثیر پذیرفته و بر آنها تأثیر گذاشته دنبال کرد.از جمله آثار گرانبهای آن پس از حملهی اعراب به
غرفه کرده و گفته بود« :سلام مرا به اُنوره دو بالزاکُ « ،د ِن آرام» از میخائیل و نوشته به دست آمده که بر اساس و به نوبهی خود توانسته در مقابله با دوران نسخه خطی با هنر تذهیب از امپراتوری ایران میتوان در
شولوخف« ،اتللو» اثر مشهور ویلیام آنها ما با قاطعیت بیشتری میتوانیم محدودیتهای تحمیلی از سوی اعراب شاهنامه فردوسی مربوط به سال 1۵۰۰ تمام حوزهی فرهنگ ایرانی
آقای بهآذین برسانید». شکسپیر و «جان شیفته» نوشته رومن بگوییم که زنان در تمدن ایلامی نقش مسلمان بر آنها نیز تأثیر بگذارد و خود میلادی در دوره صفویه در تبریز است در سرزمینهای همسایه و
برجستهای داشتند و به مقام ملکه را حفظ کند .نسخههای خطی قدیمی که یکی از نمونه های عالی هنر ایرانی به کشورهای منطقه که زمانی
رولان اشاره کرد. نیز رسیدهاند مثل ًا در همین نمایشگاه ایران و شعر فارسی حتا در امپراتوری شمار میرود.مخاطبان اصلی نمایشگاه جزو قلمرو ایران بودند دنبال
محمود اعتمادزاده که به نام مستعارش یک مجسمه برنزی از یک زن و مرد عثمانی که دشمن ایران بود ،علاقمندان موزه «ویکتوریا و آلبرت» تماشاگران
با لباسهای فاخر میبینیم که نشان غیرایرانی هستند .به گفتهی جان کرد.
از پادشاه و ملکه بودن آنها دارد .این زیادی داشته است. کرتیس ،تنها در سالهای اخیر است
مجسمه در یک معبد یافت شده که شماری از تندیسهای باستانی به که مردم کشورهای غربی به تدریج به این روزها نمایشگاهی با عنوان «ایران
میتوان نتیجه گرفت این زوج در صدد نمایش گذاشته شده در این نمایشگاه سنتها و میراث فرهنگی شگفتانگیز، حماسی» در موزه معروف «ویکتوریا و
مربوط به زنان و ایزدبانوان ایرانی غنی و قدیمی ایران پی میبرند. آلبرت» لندن برپاست .نمایشگاهی که
ابدی کردن خود بودهاند». پیش از حمله اعراب مسلمان به ایران اما این نمایشگاه برای تماشاگر ایرانی ۵۰۰۰سال هنر ،طراحی و فرهنگ
استوانههایی نیز از تمدن ایلامی باقی است .این مجسمهها اطلاعاتی ،هرچند نیز بدون تردید جذاب است .علاوه بر ایران را در معرض دید و مکاشفه
مانده که با تصاویر زنان تزیین یافتهاند. نه وسیع ،در اختیار بازدیدکنندگان تماشای آثار اصیل ،قدیمی و زیبایی علاقمندان قرار میدهد« .ایران
در کنار تصاویر زنان در این استوانهها میگذارند.جانکرتیسدرهمینزمینه که برای ایرانیان بسیار آشناست و حماسی» در صدد آن است که بر یکی
اسامی آنها نیز دیده میشود یعنی میگوید «با بررسی اشیاء و مجسمهها بخشی از هویت ملی و فرهنگی آنان از بزرگترین تمدنهای تاریخی و گذر
جایگاه و اهمیت زنان تا درجهای مهم و شواهدی که از 3۲۰۰سال قبل را تشکیل میدهد ،این فرصت نیز به آن به قرن ۲1و موفقیتهای سترگ
از میلاد از فلات ایران به دست آمده آنها داده میشود تا با نگاه غربیها به هنری آن که هنور شاید برای بسیاری
بوده که اسامی آنها ثبت شده است. میتوانیم در مورد موقعیت زنان جامعه میراث فرهنگی و هنری ایران بیشتر ناشناخته مانده ،نور بتاباند .مبتکر و
اهمیت زنان تا دورهی هخامنشی نیز آن زمان حدسهایی بزنیم ».او درباره سرپرست این نمایشگاه جان کرتیس از
به احتمال زیاد ادامه یافته ولی به نظر نقش زنان در آثار هنری آن دوران آشنا شوند. باستانشناسان و کارشناسان تاریخ ایران
میرسد این جایگاه به مرور کاهش یافته اضافه میکند «شواهد کمی وجود دارد آثار به نمایش درآمده در این
زیرا از جمله در مجسمهها و کتیبههایی که بتوانیم با قاطعیت بگوییم که این کار نمایشگاه یا طی سالهای طولانی دربریتانیاست.
که در تختجمشید وجود دارد زنان محصول کاردستی و هنری زنان است جمعآوری شده و یا از موزههای دیگر از تاریخ ۲۹ماه مه ۲۰۲1مجموعه
به چشم نمیخورند .اگرچه نمیتوان زیرا در زمانهای دور هنرمندان امضای به امانت گرفته شدهاند .یکی از آثار بیش از 3۰۰مجسمه و اشیاء صنایع
نتیجه گرفت که زنان در دورهای که خود را پای اثر خود قرار نمیدادند .در به امانت گرفته شده منشور معروف دستی از ۵۰۰۰هزار سال هنر ،فرهنگ
تختجمشید بنا شده اهمیت خود را مورد تصاویر حک شده در سنگهای و طراحی ایران در موزه «ویکتوریا و
بطور کامل از دست دادهاند .از زندگی تختجمشید نیز همینطور است زیرا آلبرت» لندن به نمایش گذاشته شده.
در کاخهای هخامنشی متونی در دست امضا ندارند و مستندات زیادی هم در این اشیای گرانبها شامل نسخههای
نیست ولی منابعی از آن زمان وجود مورد زندگی آن دوران در تختجمشید خطی ،سرامیک ،فرش ،پارچههای
دارد که نشان میدهد زنان موقعیت طراحی شده و نقاشی و نیز عکسهای
مهمی در آن دوران داشتهاند .در کتاب وجود ندارد». هنری از ایران معاصر است .گفته
«وصایای عهد عتیق» بانویی به نام جان کرتیس در ادامه میگوید «از
استر که یهودی بوده وجود دارد که از حدود 1۵۰۰سال قبل از میلاد که
همسران خشایارشاه بوده و این بیانگر ایرانیان هندواروپایی وارد فلات ایران
بردباری دینی هخامنشیان است .این شده و در آنجا مستقر شدند ،ایلامیها
بانو با دخالت خود توانست مانع آزار و مجبور به عقبنشینی به بخشهای
جنوبی فلات ایران شدند .در دو شهر
اذیت یهودیان شود. معروف تمدن ایلامی یعنی شوش
در قسمت ایران معاصر این نمایشگاه
نیز تعداد قابل توجهی از نقاشیها و
عکسهای هنری به نمایش گذاشته
شدهکهفضایباستانینمایشگاهرابطور
کامل عوض میکند و بازدیدکنندگان
را به به جهان معاصر میآورد.
نمایشگاه «ایران حماسی» در موزه
«ویکتوریا و آلبرت» لندن تا ۲1
سپتامبر ۲۰۲1برپاست.
وبسایت کیهان لندن به زبان انگلیسی