Page 19 - (کیهان لندن - سال سى و هشتم ـ شماره ۳۶۸ (دوره جديد
P. 19
صفحه19شماره1834 نیست. رکوردشکنیهای
جمعه 1تا پنجشنبه 7ژوئیه ۲۰۲۲ به گفته بیتاللهی ،در برخی از مناطق مانند جنوب غرب
تهران این عدد بیشتر بوده و تا مرز ۲۵سانتیمتر در سال و منفی ادامه دارد؛
محسنی با اشاره به اینکه ۳۰۰لیتر آب برای تولید یک کیلو در برخی دیگر از مناطق مانند مازندران این عدد کمتر از ۳
هندوانه آب نیاز است ،میگوید وقتی بیش از توان منابع سانتیمتر است .با توجه به کاهش آبخوانها از سال ۱۳۷۵ ایران در رتبه سوم
آبی مصرف صورت میگیرد ،منجر به فرونشست میشود تا امروز مدیر بخش مرکز زلزلهشناسی مرکز تحقیقات راه،
و متأسفانه با راهکارهایی چون تغذیه مصنوعی دشتها مسکن و شهرسازی اینگونه برآورد کرده است که به ازای فرونشستدنیا
و شیرین کردن آب این مشکل درمان نمیشود بلکه فقط هر یک متر کاهش سطح آب زیرزمینی حداقل یک سانتمیتر
=علی بیتاللهی عضو هیئت علمی و رئیس بخش
میتوان با راهکارهایی جلوی تخریب بیشتر را گرفت. فرونشست خواهیم داشت. زلزلهشناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه،
این استاد زمینشناسی به کشت برنج در طبس که یک عضو هیئت علمی و رئیس بخش زلزلهشناسی مهندسی و مسکن و شهرسازی ،با اشاره به برآوردهای زمینشناختی
منطقه بیابانی است ،اشاره کرده و تاکید میکند« :کاشت خطرپذیری مرکز تحقیقات راه ،مسکن و شهرسازی با اعلام در ۳۰۰سایت مختلف میگوید« :در حال حاضر پدیده
برنج در کویر فاجعه است ،باید این واقعیت را بپذیریم که اینکه ۱۴۰کیلومتر مکعب از مخزن آبهای زیرزمینی کشور فرونشست در تمامی استانهای کشور به غیر از گیلان
کشور ما گرم و خشک است و کاشت برنج در منطقه بیابانی کاهش پیدا کرده است ،توضیح داد« :برای اینکه این عدد وجود دارد .در گیلان نیز به دلیل کمآبی به ویژه در مناطق
قابل فهم باشد مثالی میزنم؛ فرض کنیم استخری وجود
اصلا جا ندارد». دارد که طول آن از دریای مازندران تا جزیره کیش است جلگهای کمکم شاهد فرونشست خواهیم بود».
عضو هیئت علمی گروه زمینشناسی دانشگاه بوعلیسینا، و پهنای آن یک کیلومتر و عمق آن ۱۰۰متر است ،ما حجم =دشت همدان که به سمت مناطق بهار ،کبودراهنگ،
فروچاله را از پیامدهای فرونشست عنوان کرده و یادآور شد آب شیرینی به اندازه آب موجود در این استخر از آبهای فامنین و قهاوند میرود ،بیشرین خطر فرونشست را دارد.
که بیش از ۳۰۰دشت در شرایط بحران آبی است و از دهه زیرمینی کشور از دست دادهایم .این کسری مخزن آب =علی محمد زنگانه استاندار گلستان نیز با بیان اینکه این
۹۰به بعد الگوی فرونشست از سوی زمینهای کشاورزی به زیرزمینی اثرات رو به رشد خود را روی فرونشست و در استان یکهزار و ۶۰۰لیر بر ثانیه کسری آب آشامیدنی دارد،
محدوده شهری در حرکت است بطوری که این موضوع در نتیجه بر روی ساختمانها ،پلها ،جادهها ،راهآهن و کلیه گفته که ۹۵درصد آب آشامیدنی موردنیاز استان گلستان از
چاهها برداشت میشود که در بلندمدت فرونشست زمین
شهرهایی چون اصفهان و تهران قابل مشاهده است. استحکامات نشان میدهد».
به گفته این کارشناس ،دشت همدان که به سمت بهار، بیتاللهی کاهش بارش برف و باران را از دلایل فرونشست و آسیبهای زیاد ناشی از آن را به دنبال دارد.
کبودراهنگ ،فامنین و قهاوند میرود ،بیشترین خطر در مناطق پرآب کشور دانسته و تاکید میکند که به خاطر
فرونشست را دارد .احمد گلچین عضو هیئت علمی گروه برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی ،رشد نامتوازن و مرکز تحقیقات راه ،مسکن و شهرسازی ،وضعیت سفرههای
علوم خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان ناپایدار بر فرونشست این مناطق تاثیر مستقیم داشته است. زیرزمینیایرانراتوضیحدادهومیگویدکهایرانبهلحاظنرخ
نیز وضعیت خاک این استان را نامطلوب توصیف کرده مدیر بخش مرکز زلزلهشناسی مرکز تحقیقات راه ،مسکن فرونشست زمین ،جزو سه کشور اول دنیا محسوب میشود.
و میگوید که باید با عملیات آبخیزداری در زمستانها و شهرسازی با بیان اینکه ۹۰درصد مصرف این آبهای کوهرنگ ،زاینده رود ،کارون ،دز ،تجن و بسیاری از
آب باران به سفرههای زیرزمینی تزریق شود تا جلو این زیرزمینی در حوزه کشاورزی است ،یادآور شد« :از ابتدای سرچشمهها و رودخانههای کشور از شمال تا جنوب و از
فرونشست را بگیریم اما مشاهده میشود حجم بسیار دهه ۵۰شمسی ما شاهد کاهش مخزن آب زیرزمینی به شرق تا غرب خشک شدهاند .تغییرات اقلیمی موجب شده
زیادی از آب مرغوب استان زنجان برای فضا سبز مصرف دلیل افزایش جمعیت و سطح زیر کشت بودهایم .صنعت تا خشکسالی مزمن به مرز بحران برسد و کاهش بارندگی
و آب شرب هم هریک ۵درصد مصرف دارند .از سال ۱۳۵۵ بیش از پیش به نگرانیها دامن بزند .از طرف دیگر تاسیس
میشود که از حد نرمال و بهینه خیلی بیشتر است. تا امروز سطح آبهای زیرزمینی روبه کاهش بوده اما از صنایعی که آب زیاد مصرف میکنند در مناطق خشک و
گلچین اشاره کرده که کشت برنج و هندوانه در بعضی از سال ۱۳۷۵تا امروز به طور متوسط حدود ۱.۵متر نشست اجرای طرحهای متعدد انتقال آب از حوزههای آبخیز طی
شهرستانهای استان مصداق مصرف آب بیرویه و تطبیق تجمعی را برای کل کشور شاهد بودهایم که در مناطق فلات دهههای گذشته موجب شده مناطقی در سراسر ایران برای
نداشتن نوع محصول با شرایط آب و هوایی منطقه میشود. مرکزی ایران عدد این پدیده بیشتر از مناطق غربی و شمالی تامین آب آشامیدنی ،مصارف کشاورزی ،دامداری و حتی
علی محمد زنگانه استاندار گلستان نیز با بیان اینکه این
استان یکهزار و ۶۰۰لیتر بر ثانیه کسری آب آشامیدنی دارد، کشور بوده است». صنعتی با مشکلات بسیار جدی روبرو شوند.
گفته که ۹۵درصد آب آشامیدنی موردنیاز استان گلستان از وی در حالی به قابل کنترل بودن این بحران اشاره میکند انگار رکوردزنی ایران در اخبار بد تمامی ندارد و رئیس
چاهها برداشت میشود که در بلندمدت فرونشست زمین و که در جایی دیگر حسن محسنی عضو هیئت علمی گروه بخش زلزلهشناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات
زمینشناسی دانشگاه بوعلیسینا از صادرات روزانه ۷۰۰ راه ،مسکن و شهرسازی با اشاره به وضعیت سفرههای آب
آسیبهای زیاد ناشی از آن را به دنبال دارد. کانتینر هندوانه به ترکیه خبر داده و میگوید« :متأسفانه زیرزمینی ،ایران را به لحاظ نرخ فرونشست زمین ،جزو سه
سعید سروری مدیرعامل شرکت آب منطقهای خراسانجنوبی، ما به کشور پرآبی چون ترکیه آب صادر میکنیم و از این کشور اول دنیا معرفی کرده است.علی بیتاللهی عضو هیئت
اعلام کرده که از ۴۴دشت خراسان جنوبی ۸ ،دشت سرایان، علمی و رئیس بخش زلزلهشناسی مهندسی و خطرپذیری
سده ،طبس ،دستگردان ،فردوس ،بشرویه ،درمیان و قاین در موضوع هم خوشحالیم!» مرکز تحقیقات راه ،مسکن و شهرسازی ،با اشاره به برآوردهای
زمینشناختی در ۳۰۰سایت مختلف میگوید« :در حال
وضعیت ممنوعه بحرانی قرار دارند و نشست کردهاند. حاضر پدیده فرونشست در تمامی استانهای کشور به غیر
حال و احوال زایندهرود هم که این روزها بر کسی پوشیده از گیلان وجود دارد .در گیلان نیز به دلیل کمآبی به ویژه
نیست و اعتراضات مردمی و تجمع کشاورزان به خاطر در مناطق جلگهای کمکم شاهد فرونشست خواهیم بود».
برخورداری از مایه حیات پاسخی جز سرکوب نگرفت طبق پیشبینیهای این مقام مسئول ،افزایش گستره
بدون آنکه حکومت و مقامات مسئول توانسته باشند علیه فرونشست زمین امری کاملا بدیهی است و سالیانه حدود
مشکلات کاری انجام دهند .مجتبی موسوی نائینی مدیر سد ۱۰سانتیمتر فرونشست برای کل پهنه ایران دور از ذهن
و نیروگاه زایندهرود اعلام کرده که تنها ۳۰درصد سد زاینده
رود آب دارد و در پی گرم شدن هوا ورودی آب به این سد
کاهش پیدا کرده است.
ابراهیم رئیسی در سفر هفته گذشتهاش به اصفهان بیان کرد
که این سفر برای آغاز طرح جدیدی نیست ،چون از دهه ۶۰
تا کنون طرحهای ناتمام بسیاری برای اجرا پیشنهاد داده شده
و عمده برنامه دولت سیزدهم «نهضت به سامان رسیدن
طرحهای نیمهتمام است».
سالها طرحهای نیمهتمام با پروژههای پولساز برای
گروههای مافیایی وابسته به حکومت به اجرا درآمد و حالا
در یک بحران حیاتی از قرار معلوم باید سالهایی دیگر
منتظر ماند تا دولت «قاضی مرگ» این طرحهای نیمهتمام را
شاید به سامان برساند! وعدهای که بنا بر تجربه و ناکارآمدی
نظام هرگز تحقق نخواهد یافت.