Page 20 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۱۱ (دوره جديد
P. 20

‫صفحه‌‌‌‪‌‌‌۲‌‌0‬شماره‌‪‌1۸۷۷‬‬
                                                                                                                ‫جمعه ‪ ۲۲‬تا ‪ ۲۸‬اردیبهشتماه ‪140۲‬خورشیدی‬

‫اعتبار قراردادهای جمهوری اسلامی با کشورهای دیگر از جمله روسیه و چین‬

‫بخش پنج‪ :‬مسئولیت دولتها در قبال انعقاد قراردادهای بینالمللی‬

                                                                                                                ‫=طرح مسئولیت بینالمللی دولتها که در نهایت‬

                                                                                                                ‫توسط کمیسیون حقوق بینالملل در ‪ ۲۰۰۱‬به تصویب‬
                                                                                                                ‫رسید‪ ،‬اقدامات نادرست و خلاف قانون دولتها را به‬
                                                                                                                ‫شرح ماده یک اینگونه تعریف میکند‪« :‬هر اقدام نادرست‬
                                                                                                                ‫بینالمللی یک دولت مستلزم مسئولیت بینالمللی آن کشور‬
                                                                                                                ‫میباشد»‪ .‬کمیسیون حقوق بینالملل در اجلاس پنجاه‬
                                                                                                                ‫و سوم سال ‪ ،۲۰۰۱‬متن این ماده را توضیح داده است و‬
                                                                                                                ‫میگوید که ماده ‪ ،۱‬یعنی مسئولیت بینالمللی دولتها‪،‬‬
                                                                                                                ‫اصل اساسی زیربنای کلی همه موارد این طرح به شمار‬
                                                                                                                ‫میرود و آن این است که نقض قوانین بینالمللی توسط یک‬

                                                                                                                        ‫دولت منجر به مسئولیت بینالمللی آن میشود‪.‬‬
                                                                                                                ‫=بر اساس تمامی نکات حقوقی مطرح شده‪ ،‬میتوان‬

                                                                                                                ‫قرارداد میان دولت چین و جمهوری اسلامی ایران را به‬
                                                                                                                ‫لحاظ حقوق مغایر با قواعد حقوق بینالملل‪ ،‬و در نتیجه‬
                                                                                                                ‫آن ناقض حقوق مردم ایران دانست‪ .‬علاوه بر این‪ ،‬موضوع‬
                                                                                                                ‫را از زاویه دید حقوق بشر و حقوق بینالمللی ناظر بر‬
                                                                                                                ‫سرمایهگذاری نیز مورد بررسی قرار داده‪ ،‬و بی اعتباری‬

                                                                                                                                           ‫قرارداد را تثبیت نمود‪.‬‬

‫مق ّر سازمان ملل در نیویورک‬                                                                                     ‫محمود مسائلی – به دنبال انعقاد قراردادهایی میان‬
                                                                                                                ‫جمهوری اسلامی ایران و کشورهای چین و روسیه‪ ،‬و چه‬
‫اقدامات این است که دولتها نمیتوانند با تکیه بر حق‬       ‫اصول حقوق بینالملل اعلام نمود‪ ]۲[.‬با این تصویب جامعه‬    ‫بسا کشورهای دیگری‪ ،‬آیا پنهان کردن متن قراردادها از نقطه‬
‫حاکمیت ملی خود مرتکب هر نوع عملی شوند که در‬             ‫جهانی کوشید توضیح دهد کسانی که مرتکب جنایاتی علیه‬       ‫نظر حقوق بینالملل اعتبار آنها را مورد سئوال قرار نمیدهد؟‬
‫تضاد با اصول حقوق بینالملل باشد و اینکه آنها در قبال‬    ‫انسانهای بیگناه میشوند‪ ،‬نمیتوانند از مسئولیت در قبال‬    ‫اگر چنین است‪ ،‬آن بیاعتباری چگونه و به چه طریق‬
‫اینگونه اقدامات خلاف قانون خود مسئول هستند‪ .‬دادگاه‬      ‫آنچه انجام دادهاند‪ ،‬شانه خالی کنند‪ .‬این تلاشها باعث شد‬  ‫میتواند احراز شود؟ اساسا اینگونه قراردادها و معاهدات‬
‫دائمی بینالمللی دادگستری ویژگیهای اینگونه اقدامات‬       ‫تا جنایت علیه صلح و امنیت بینالمللی با ماهیتی کیفری‬     ‫چه جایگاهی در همکاریهای مسالمتآمیز بینالمللی‬
‫خلاف را خیلی پیشتر توضیح داده است‪« :‬این یک اصل‬          ‫همراه باشد و برای آن رژیمهای بینالمللی خاصی در نظر‬      ‫برای مقاصد صلحآمیز و مبتنی بر عدالت بر اساس حقوق‬
‫حقوق بینالملل است که نقض یک تعهد مستلزم تعهد به‬         ‫گرفته شود‪ .‬این قطعنامه و سپس قطعنامه شماره (‪۱۷۷ )۲‬‬      ‫بینالملل ایفا میکنند؟ مردم ایران چه اقداماتی را در رابطه‬
‫جبران خسارت به شکل مناسب میباشد‪ .‬بنابراین مکمل‬          ‫به کمیسیون حقوق بینالملل این ماموریت را تفویض نمود‬      ‫با برملا ساختن اینگونه معاهدات میتوانند ایفا کرده و یا‬
‫ضروری عدم اجرای یک قرارداد است و لزومیندارد که‬          ‫تا طرح قانونگذاری مربوط به مسئولیت دولتها را در‬
‫این امر در آن قرارداد ذکر شده باشد‪ ]۳[».‬اینگونه تلاشها‬  ‫قبال کارهای خلافی که انجام میدهند تهیه نماید‪ .‬اصول‬                      ‫زمینههای ابطال آنها را فراهم آورند؟‬
‫راه را برای مسئول نگهداشتن دولتها به ویژه در موارد‬      ‫حقوق بینالملل به رسمیت شناخته شده در منشور دادگاه‬       ‫در بخش نخست به فرآیند و شکل قراردادها و در بخش‬
‫جنایات بینالمللی و افرادی که کارهای خلاف قانون مرتکب‬    ‫که توسط کمیسیون بینالملل در سال ‪ ۱۹۵۰‬به تصویب‬           ‫دو به اعتبار آنها بر اساس منشور ملل متحد پرداخته شد‪ .‬در‬
                                                        ‫رسید‪ ،‬بطور منطقی مسئولیت کیفری را بر مبنای فردی آن‬      ‫بخش سه به جایگاه قراردادهای بینالمللی در ارتباط با حق‬
                        ‫میشوند‪ ،‬باز نگه میدارد‪.‬‬         ‫قرار داد‪ .‬یعنی اینکه این افراد هستند که عمل خلاق اصول‬   ‫تعیین سرنوشت ملل و در بخش چهار به اعتبار قراردادهای‬
‫اهمیت این تلاشها در این نیاز جامعه بینالمللی قرار‬       ‫حقوق بینالملل را انجام میدهند و نه نهادهای انتزاعی‪.‬‬     ‫بینالمللی در مقاولهنامه حقوق معاهدات پرداختیم‪ .‬در‬
‫دارد که مردم در قبال خودسریهای نظامهای خودکامه‬          ‫بنابراین‪ ،‬تنها با مجازات افرادی که مرتکب چنین جنایاتی‬   ‫این قسمت در ارتباط با مسئولیت دولتها در قبال انعقاد‬
‫به نوعی مورد پشتیبانی قرار گرفته تا حقوق بینادین آنها‬   ‫میشوند‪ ،‬میتوان مفاد و اصول حقوق بینالملل را اجرا کرد‪.‬‬
‫زیر عنوان حق حاکمیت ملی توسط جکومتهای خودکامه‬           ‫این پیشزمینهها باعث شد تا در همان سال کمیسیون‬                      ‫قراردادهای بینالمللی توضیح داده میشود‪.‬‬
‫پایمال نشود‪ .‬بنابراین درجه اهمیت مسئولیت حاصل از‬        ‫حقوق بینالملل ماموریت انجام پیشنویس طرحی را برای‬
‫این اقداما ِت خلاف دولتها به نوع وظیفهای که در قبال‬     ‫مسئولیت بینالمللی دولتها در قبال اقدامات خلافی‬          ‫بخش پنجم‪ :‬مسئولیت دولتها در قبال انعقاد‬
‫جامعه بینالمللی به عهده گرفتهاند‪ ،‬مربوط میشود‪ .‬هرچه‬     ‫که انجام میدهند‪ ،‬به عهده گیرند‪ .‬نظریه نهفته در این‬                                  ‫قراردادهای بینالمللی‬

     ‫آن وظایف مهمتر و در رابطهای نزدیکتر با ارزشهای‬                                                             ‫حقوق مسئولیت بینالمللی دولتها نیز ابعاد دیگری از‬
                                                                                                                ‫عدم اعتبار قرارداد را میتواند توضیح دهد‪ .‬طرح مقاولهنامه‬
                                                                                                                ‫بینالمللی مسئولیت دولتها در قبال اقدامات غیرقانونی‬
                                                                                                                ‫بینالمللی[‪ ]۱‬مصوب سال ‪ ٢٠٠١‬توسط کمیسیون حقوق‬
                                                                                                                ‫بینالملل‪ ،‬در ماده یک تصریح میدارد که «هر عمل نادرست‬
                                                                                                                ‫بینالمللی یک دولت‪ ،‬مسئولیت بینالمللی آن کشور را در‬

                                                                                                                                                    ‫پی دارد»‪.‬‬
                                                                                                                ‫سوابق این موضوع به دیوانهای موقت کیفری نورنبرگ و‬
                                                                                                                ‫توکیو برای مسئول نگهداشتن آنهایی که مرتکب جنایتهای‬
                                                                                                                ‫دروان جنگ جهانی دوم شدند‪ ،‬باز میگردد‪ .‬مجمع عمومی‬
                                                                                                                ‫سازمان ملل متحد طی قطعنامه شماره (‪ ۹۵ )۱‬در سال‬
                                                                                                                ‫‪ ۱۹۴۶‬رویههای قضایی برآمده از این دیوانها را به عنوان‬
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25