Page 21 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۱۳ (دوره جديد
P. 21
صفحه۲1شماره18۷9 فتح بابل توسط کوروش بزرگ) نوشته شده توضیح دهیم. عدم شناخت صحیح از گفتمان حقوق بشر ،شیوه
جمعه ۲6مه تا پنجشنبه 1ژوئن ۲0۲۳ بعد از آن میبایست منابع مذهبی دیگر یعنی کتاب «عذرا» مدیریت مطلوب ،و موضوعات مربوط به اندیشه سیاسی
که حدود ۴٠٠سال پیش از میلاد مسیح (یعنی ۱۳۹سال بعد است .به نظر نگارنده ،نقش کوروش بزرگ به عنوان یکی
و خردمندی او از طریق کتب مقدس عهد عتیق به یادگار از فتح بابل) نوشته شده مراجعه نماییم تا از طریق توالی از منابع اندیشههای حقوق بشری جهان امروز ،نمیتواند با
مانده است .در اینجا باید یکبار دیگر توجه داشت که بخش
بزرگی از ستایش کوروش بزرگ در کتاب «اشعیا» که حدود تاریخی این رویدادهای سیاسی که با ستایش تساهل مذهبی این سادهانگاری سازگار باشد زیرا گفتمان امروزین حقوق
٢٠٠سال پیش از فتح بابل توسط کوروش بزرگ نوشته همراه بوده ،مفهوم معبد برای آزادی را بهتر و روشنتر مورد بشر به عنوان اصول حقوقی نهادینه شده برای دفاع از
شده ،انجام شده است .بنابراین پژوهشگر ممکن است با مطالعه قرار دهیم .افزون براین ،چنین ارتباطات زمانی را حقوق انسانها مولود شرایط و اندیشههای سالهای بعد از
سردرگمیهایی مواجه شود .اگر ستایش کوروش بزرگ به در متن لوحه کوروش بزرگ قرار دهیم تا بتوانیم به درستی جنگ جهانی دوم است .اما اگر بخواهیم به پیشزمینههای
دلیل اقداماتی است که در جریان فتح بابل اتفاق افتاد ،چرا در یابیم که چرا کوروش بزرگ میبایستی به عنوان یکی تاریخی اندیشههایی که در ظهور گفتمان حقوق بشر
او در کتاب «اشعیا» که ۲۰۰سال پیش از فتح بابل تحریر از منابع الهام حقوق بشر از یک سو ،و الگوی مدیریت مدرن نقش داشتند مراجعه نماییم ،میتوانیم کردار و رفتار
مطلوب از دیگر سو ،مورد توجه و مطالعه علاقه مندان قرار کوروش بزرگ ،به ویژه در زمینه آزادیهای مذهبی را ،یکی
شده ،مورد ستایش قرار گرفته است! گیرد ،و چرا مفهوم معبد در این موضوعات حضوری اجتناب از منابع الهام اندیشههای حقوق بشری معاصر بدانیم .با
در این ارتباط میبایست یادآوری کرد که کتاب «اشعیا»، ناپذیر دارد .این کنکاشها بویژه برای ایرانیان علاقهمندی این اوصاف تایید این فرضیه نیز به تحقیقات عمیقتر و
در حقیقت ،ظهور یک منجی را برای آزادی یهودیان از که از بیخردی و تاریک اندیشی حکومت اسلامی به تنگ دقیقی نیاز دارد تا بتواند نقش این انسان الگوی خردمندی
اسارت ،که حدود ٢٠٠سال پیش از دوران کوروش بزرگ آمده اند ،وظیفه ای انسانی و امر اخلاقی است که باید را به درستی و با عدالت به نمایش بگذارد .پیچیدگیهای
نوشته شده بود ،بشارت میدهد .به عبارت بهتر کتاب با قضاوت تاریخ در باره بزرگ منشی ایرانیان باستان نیز دیگری نیز بر سر راه وجود دارد که به توالی تاریخی،
«اشعیا» پیشبینی میکند که در سالهای آینده انسان هماهنگ باشد .در این نوشتار ،منابع اندیشه ورزی سیاسی ابهاماتی که در ستایش کوروش بزرگ در کتاب مقدس وجود
خردمندی گامهایی برای رهایی یهودیان بر میدارد .بنابراین مربوط به این رخدادها با دقت مورد واکاوی قرار گیرد .و دارد ،و فضای بیاعتنایی و حتی ضدیت با باورهای مذهبی
برای درک مفهوم معبد و ضرورت بازسازی آن نمیتوان این واکاوی خود نیازمند مراجعه به متون عهد عتیق از یک در نزد برخی از ایرانیان امروز ،باز میگردد .در این ارتباط
ابعاد تصویرسازی مکاشفاتی[ ]۳مربوط به منش و روشن طرف ،و مطالعه تاریخی رخدادها از طرف دیگر منوط و میبایست خاطرنشان ساخت که کورش مروج احترام به
کوروش بزرگ در کتاب «اشعیا» را نادیده انگاشت .با این عقاید و باورهای دینی بوده است ،و شاهزاده رضا پهلوی نیز
مراجعات به کتاب «اشعیا» ،سپس میبایست جزئیات آنرا وابسته میباشد. با در مرکزیت قرار دادن مفهوم معبد به معنی مکانی برای
در کتاب «عذرا» مطالعه کرد .در حقیقت ،از این زاویه است اهمیت فتح شهر بابل توسط کوروش پادشاه ایران زمین، نیایش ،این بُعد از اندیشه کوروش بزرگ را برجسته ساخته
که میتوان از اندیشههای کوروش بزرگ در کتاب «عذرا» هنگامیکه لوح منسوب به او در ١۸٧٩در منطقه میانرودان است .در عین حال ،حقوق بشر بینالمللی نیز آزادی پذیرش
که بعد از زمامداری کوروش بزرگ به تحریر در آمده، (بین النهرین) ،یعنی عراق امروز ،کشف شد ،مورد توجه اعتقادات دینی را به عنوان حقی ذاتی مورد شناسایی قرار
پردهبرداری کرد .ستایش منش و روش کوروش بزرگ در قرار گرفت .پژوهشگران بلافاصله دریافتند که متن این لوح داده و برای اجرای آن نیز ساز و کارهای لازم را در نظر
دو کتاب «اشعیا» و «عذر» به خوبی خردمندی این انسان به خوبی با روایت کتاب مقدس «عذرا» (یعنی کتابی که
بزرگ را برای مردم امروز نمایان میسازد ،و این خردمندی ۱۳۹سال بعد از فتح بابل گرد آمد) مطابقت دارد که بر گرفته است]۲[.
در لوحهای که منسوب به اوست نیز تبلور یافته است .اینها اساس آن کوروش به یهودیان تبعید شده در بابل اجازه با طرح این پیشزمینهها ،حال میتوان کنکاشی عمیقتر
داد به سرزمین خویش ،یعنی اورشلیم ،بازگشته و برای این درباره مفهوم معبد و ضرورت بازسازی آن به عنوان الگویی
همان نکات پیچیدهای است که پیشتر به آن اشاره شد. منظور از آنها حمایتهای عمده مالی و پشتیبانی هم به که میتواند مسیر آزادی را بهگونهای موثرتر هموار نماید،
در عین حال ،دامنه این تاثیرات بزرگمنشی کوروش عمل آورد .کوروش همچنین از بازسازی معبد ویران شده داشته باشیم .برای این کار ناگزیر هستیم از یکسو به فتح
تا بدانجاست که از موضوعات مربوط به آزادی مذاهب در آنجا حمایت به عمل آورد .به همین دلیل ،در حالی بابل توسط کوروش بزرگ در سال ۵٣٩قبل از میلاد مسیح
فراتر رفته و جایگاه مهمی را در نظریهپردازی نوع مدیریت که پادشاهان سابق بابل مورد توهین قرار میگرفتند، اتفاق افتاد ،نظری داشته باشیم .سپس آنچه را توسط کوروش
مطلوب به خود اختصاص داده است .توماس جفرسون از کوروش به عنوان رهبری خردمند مورد احترام بوده است. بزرگ در این شهر صورت گرفت با مراجعه به کتاب «اشعیا»
بنیانگذاران آمریکا ،خود را دنبالهرو اندیشههای انسانی این درک کوروش از شرایط مردمان به اسارت کشیده شده، که ٧۴٠سال قبل از میلاد مسیح (حدود ٢٠٠سال پیش از
و والای کوروش بزرگ میداند و پادشاه خردمند ایران را
الگویی برای مدیریت مطلوب معرفی میکند .آنچه در
بخشهای بعد خواهد آمد ،ابعاد مذهبی و تاریخ ِی منش
و روش کوروش بزرگ را در متن اندیشههای سیاسی دوران
پیشامدرن قرار میدهد و میکوشد توضیح دهد که
اندیشههای آزادیخواهی به معنی امروزین آن ،نمیتواند
بیتاثیر از منش و رفتار آزادیخواهانه کوروش بزرگ باشد.
[ادامه دارد]
*دکتر محمود مسائلی بنیانگذار و دبیرکل افتخاری
اندیشکده بینالمللی نظریههای بدیل؛ با مقام مشورتی
نزد سازمان ملل متحد؛ بنیانگذار و مدیر مرکز مطالعات
عالی حقوق بشر و توسعه دمکراتیک؛ اتاوا؛ کانادا
[ ]۱نگارنده به دلیل سالها تجربه تدریس اندیشههای
اخلاقی و سیاسی امانوئل کانت ،مناسبترین نظام سیاسی
برای آینده ایران را جمهوریت به آن معنایی که کانت در
نظریه «صلح پایدار» مطرح میسازد ،میداند .اما منش
فروتنانه و دمکراتیک شاهزاده رضا پهلوی را ،به دلیل
همان اندیشههای کانتی ،نمیتواند از نظر دور دارد؛ به
گونهای که او را بهترین گزینه ممکن برای رهایی ایران
میدانم .خود ایشان نیز تاکید کرده است که هدف وی
رهایی ایران است.
[ ]۲نگاه کنید به کمیته حقوق بشر
[Apocalyptic imagery ]۳
