Page 24 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۲۹ (دوره جديد

‫صفحه‌‌‌‪‌‌2‌‌‌۴‬شماره‌‪‌18۹۵‬‬
‫جمعه ‪ ۲4‬تا ‪ ۳0‬شهریورماه ‪140۲‬خورشیدی‬

‫اهدای جایزه «میراث فرهنگ» توسط «بنیاد فرهنگ»‬
‫به لیلی امیرارجمند بنیانگذار «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان»‬

‫=«کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» تحت‬

‫مدیریت لیلی امیرارجمند سکوی پرتابی بود که در یکی از‬
‫حساسترین دوران تلاقی سنت و مدرنیته در ایران توانست‬
‫فرهنگ دیداری و شنیداری و دیدگاههای یک ملت و‬

‫مملکت را به سوی جهان مدرن تغییر جهت بدهد‪.‬‬
‫=این کانون نهادی بیسابقه بود که از طریق جهانبینی‬
‫و مدیریت با کفایت لیلی امیرارجمند خیلی زود توانست‬
‫به مکانی برای بیان ایدههای هنری‪ ،‬آموزش و تبادلهای‬
‫فرهنگی نوین جامعه تبدیل شود‪ .‬نهادی پیشگام و بستری‬
‫برای خلاقیتهای هنرمندان‪ ،‬نویسندگان و سینماگران‬
‫بیشماری چون عباس کیارستمی‪ ،‬محمدرضا اصلانی‪ ،‬فرشید‬
‫مثقالی‪ ،‬نورالدین زرین کلک‪ ،‬پرویز کلانتری‪ ،‬امیر نادری‪،‬‬

‫احمدرضا احمدی‪ ،‬مرتضی ممیز و علی اکبر صادقی‪.‬‬

‫لیلی امیرارجمند و شهبانو فرح پهلوی در مراسم اهدای کتاب در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان‬ ‫فیروزه خطیبی – امسال‪ ،‬جایزه ویژه «میراث فرهنگ»‬
‫از طرف بنیاد غیرانتفاعی‪ ،‬غیرمذهبی و غیرسیاسی فرهنگ‬
‫بعدها به کانون اضافه شدند‪ .‬اما درواقع نکته اساسی‪ ،‬همان‬ ‫همه چیز خود به خود پیش رفت‪ .‬کتابخانهها برحسب نیاز‬ ‫روز شنبه ‪ ۴‬نوامبر ‪ ۲۰۲۳‬طی مراسمی در شهر لس آنجلس‬
‫کتابخانه و جایی بود که بچهها بتوانند در آن با کتاب و‬ ‫جامعه‪ ،‬یکی بعد از دیگری ساخته شدند‪ .‬باید در نظرداشته‬ ‫به بانو لیلی امیرارجمند‪ ،‬بنیانگذار‪ ،‬مدیرعامل و عضو هیأت‬
‫باشیم که آن روزها اصولا طرح و برنامهریزی به صورت‬ ‫امنای پیشین «کانون پرورش فکری کودکان نوجوانان» اهدا‬
‫کتابخوانی آشنا بشوند‪».‬‬ ‫امروزی آن وجود نداشت و کار به صورتی نبود که ما از قبل‬
‫این کانون نهادی بیسابقه بود که از طریق جهانبینی‬ ‫تصمیم بگیریم چند کتابخانه بسازیم‪ .‬اما پژوهشها در آن‬ ‫خواهد شد‪.‬‬
‫و مدیریت با کفایت لیلی امیرارجمند خیلی زود توانست‬ ‫زمان نشان داد که نیاز عظیمی به کتاب وجود دارد‪ .‬این نیاز‬ ‫این جایزه ارزنده به منظور قدردانی از خدمات و‬
‫به مکانی برای بیان ایدههای هنری‪ ،‬آموزش و تبادلهای‬ ‫در مدارس بچههایی که توانایی مالی به آن حد نداشتند که‬ ‫دستاوردهای مهم به افرادی اهدا میشود که زندگی حرفهای‬
‫فرهنگی نوین جامعه تبدیل شود‪ .‬نهادی پیشگام و بستری‬ ‫پدر و مادر بتوانند برایشان کتاب بخرند به مراتب بیشتر بود‪.‬‬ ‫خود را وقف حفظ و اشاعه تاریخ و فرهنگ ایرانزمین‬
‫برای خلاقیتهای هنرمندان‪ ،‬نویسندگان و سینماگران‬ ‫اصولا در آن زمان کتاب زیادی برای بچهها نبود‪ .‬برای آنها‬ ‫کرده و با نواندیشی و جهانبینی خود خدمات موثری در‬
‫بیشماری چون عباس کیارستمی‪ ،‬محمدرضا اصلانی‪ ،‬فرشید‬ ‫راه پیشبرد مطالعات ایرانی و پربارتر ساختن شرایط هنری‬
‫مثقالی‪ ،‬نورالدین زرین کلک‪ ،‬پرویز کلانتری‪ ،‬امیر نادری‪،‬‬ ‫باید کار میکردیم‪».‬‬ ‫موجود از طریق هنر و یا استعدادهای خود نمودهاند‪ .‬این‬
‫به گفتهی امیرارجمند‪ ،‬یکی از مشکلات اولیه تولید کتاب‬ ‫جایزه که دریافتکنندگان پیشین آن شخصیتهای هنری‬
‫احمدرضا احمدی‪ ،‬مرتضی ممیز و علی اکبر صادقی‪.‬‬ ‫برای کتابخانههای کودکان‪ ،‬تهیه بودجه بود‪« :‬در آنزمان‬ ‫و فرهنگی ممتازی چون شیرین نشاط‪ ،‬بهرام بیضایی‪،‬‬
‫با تمرکز کانون بر انتشارات‪ ،‬به ویژه تصویر‪ ،‬عکس و نگاره‪،‬‬ ‫شهبانو فرح کتاب ‘دخترک دریا’ را ترجمه کردند و خودشان‬ ‫دکتر عباس میلانی‪ ،‬دکتر احسان یارشاطر و پروفسور فرای‪-‬‬
‫راه برای زمینههای هنری دیگر از جمله طراحی کتاب‪،‬‬ ‫طرحهای آن را کشیدند و این کتاب همراه با یک صفحه ‪۴۵‬‬ ‫ایرانشناس فقید‪ -‬بودهاند اینبار به لیلی امیرارجمند‪ ،‬از‬
‫کارتون‪ ،‬انیماتوری یا (پویانمایی) و زندگی بخشیدن به‬ ‫دور منتشرشد و از عواید به دست آمده از فروش آن سرمایه‬ ‫مدیران پیشرو و ترقیخواه دوران پادشاهی محمدرضا شاه‬
‫تصاویر در این مرکز هنری یگانه گشوده شد که در نهایت‬
‫منجر به ساختن فیلمهای کوتاه و انیمیشنهای برنده جایزه‬ ‫اولیه برای شروع کار انتشارات “کانون” به دست آمد‪».‬‬ ‫پهلوی اهدا میشود‪.‬‬
‫در سطح بینالمللی شد‪ .‬جنبههای چند سویه هنری کانون‬ ‫«کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» که در سال‬ ‫لیلی امیرارجمند کارشناس ادبیات فرانسه از دانشگاه تهران‬
‫خیلی زود فرصت تهیه و تولید آثار گوناگون هنری دیگر‬ ‫‪ ۱۹۶۵‬پایهگذاری شد‪ ،‬یکی از چندین نهاد فرهنگی تحت نظر‬ ‫و کارشناس ارشد علوم کتابداری و اطلاعرسانی از دانشگاه‬
‫و حتی ساخت وسایل سرگرمی ظریف و پیچیده‪ ،‬اجرای‬ ‫شهبانو فرح پهلوی در دوران انقلاب فرهنگی در ایران بود‬ ‫راتگرز نیوجرسی‪ ،‬پس از پایان تحصیلات در بازگشت به‬
‫نمایش‪ ،‬ضبط موسیقی و ترانه‪ ،‬ضبط شعر و آهنگ با کمک‬ ‫که درواقع ایده آن برای نخستین بار توسط لیلی امیرارجمند‬ ‫ایران از شهبانو فرح پهلوی که دوست و همکلاس قدیمی‬
‫هنرمندان ایرانی و با استفاده از موسیقی کلاسیک غربی را‬ ‫او در مدرسه ژاندارک تهران بود‪ ،‬تقاضا کرد موقعیتی به او‬
‫به شهبانو ارائه شد و ایشان از آن استقبال کردند‪.‬‬ ‫داده شود که بتواند کتابخانهای برای بچهها درست کند‪« :‬در‬
‫هم به وجود آورد‪.‬‬ ‫این نهاد نوگرای مبتکر‪ ،‬خلاق و سازنده‪ ،‬از طریق آثاری که‬ ‫آنزمان پارک فرح در زمین باغ جلالیه در دست ساختمان بود‬
‫با اینهمه «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» اثراتی‬ ‫در طول تاریخ فعالیت آن ارائه شده‪ ،‬نمایانگر بارزی از علاقه‪،‬‬ ‫و علیاحضرت شهبانو دستور دادند یک قطعه زمین در آنجا‬
‫به مراتب فراتر از عالم هنر و سرگرمی داشته است‪ .‬این نهاد‬ ‫ایثارگری بیقید و شرط و عزم و اراده راسخ پایهگذاران آن‬ ‫در اختیار ما گذاشته شود و به اینصورت ساختمان اولین‬
‫چند کاربردی فرهنگی‪ ،‬در آن زمان توانست جشنوارهها و‬ ‫به میراث فرهنگی ایران زمین به شمار میرود‪ .‬نهادی که در‬
‫کنفرانسهای گوناگونی را هم برگزار کند که از طریق آنها نه‬ ‫آن دوران‪ ،‬همواره در راه غنیتر ساختن زندگی افراد جوامع‬ ‫کتابخانه کودک در ایران آغاز شد‪».‬‬
‫تنها میراث فرهنگی عظیم ایرانزمین مورد توجه قرار گرفت‪،‬‬ ‫گوناگون میکوشید‪ .‬لیلی امیرارجمند میگوید‪« :‬ریشه و‬ ‫وی در گفتگویی که با او در سال ‪ ۲۰۱۵‬داشتم میگوید‪:‬‬
‫بلکه برای نخستین بار به رد و بدلهای روشنفکرانه در‬ ‫قلب کانون همیشه همان کتابخانههای آن بوده است‪ .‬فیلم‪،‬‬ ‫«آن موقع من فکر نمیکردم که یک روزی این کتابخانه تبدیل‬
‫تئاتر‪ ،‬انیمیشن و فعالیتهای دیگر عناصر مثبتی بودند که‬ ‫به یک مرکز فرهنگی بشود‪ .‬فقط میخواستیم یک کتابخانه‬
‫سطح جهان نیز پرداخته شد‪ .‬این نواندیشیها به‬ ‫داشته باشیم‪ .‬اما از همان روزهای اول و ضمن انتظار برای‬
‫تمام شدن ساختمان کتابخانه‪ ،‬به این نتیجه رسیده بودیم که‬
‫فقط یک کتابخانه کافی نیست و باید کتابخانههای دیگری‬
‫در تهران و شهرهای دیگر ایران ساخته بشود‪ .‬در آن زمان‬
‫ما تصورش را هم نمیکردیم که این کار تا این حد وسعت‬
‫پیدا کند‪ ،‬اما به تدریج و به خاطر استقبال بیسابقه بچهها‬