Page 26 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۳۶ (دوره جديد
P. 26

‫انتقال بازداشتشدگان‬                                                                                                                                    ‫صفحه‌‌‌‪‌‌۲‌‌‌۶‬شماره‌‪‌1۹0۲‬‬
‫در مراسم خاکسپاری‬                                                                                                                          ‫جمعه ‪ 1۲‬تا ‪ 1۸‬آبانماه ‪140۲‬خورشیدی‬

  ‫آرمیتا گراوند به‬                                           ‫یک قرن لائیسیته در ترکیهی آتاتورک‬
 ‫زندانهای قرچک و‬

      ‫اوین‬

‫=هرچند هنوز آمار قطعی از شمار بازداشتشدگان در‬                ‫بازدید مصطفی کمال آتاتورک بنیانگذار ترکیهی لائیک و نوین از یک دبیرستان دخترانه در ازمیر‪ ۱ /‬فوریه ‪ / ۱۹۳۱‬منبع‪ :‬ویکیپدیا‬
‫مراسمخاکسپاریآرمیتاگراونداعلامنشدهامابرخیگزارشها‬
‫تعداد بازداشتشدگان را دستکم ‪ ۱۵‬نفر عنوان کردند‪.‬‬              ‫و جزایی به اعماق زندگی اجتماعی‪ -‬سیاسی مردمان ترکیه‬         ‫=آتاتورک و جمع محدود همراهانش که سپس عدهای از‬
‫=مسعود زینالزاده و محمد گراوند فعال صنفی‬                     ‫بردند؛ آتاتورک با آگاهی که از مقتضیات زمانه و نیازهای‬      ‫آنان «حزب جمهوریخواه خلق ترکیه» (‪ )1923‬را تشکیل‬
‫آموزگاران‪ ،‬نسرین ستوده فعال مدنی و وکیل دادگستری‪،‬‬            ‫کشوری نوین به دست آورده بود‪ ،‬با تأکید بر اصول و ایده‬       ‫دادند‪ ،‬فرایند مدرنسازی را با گذار از احکام فقهی به‬
‫منظر ضرابی از خانواده جانباختگان هواپیمای اوکراینی‪،‬‬          ‫حقوق جدید‪ ،‬قانون اساسی تازهای را برای ترکیه خواستار‬        ‫حقوق مدنی و جزایی به اعماق زندگی اجتماعی‪ -‬سیاسی‬
‫نیلوفر میرزایی فعال دانشجویی از جمله بازداشتشدگان‬            ‫شد تا بر پایه آن بتواند دولتی مدرن و ملتی نوین را به عرصه‬
                                                             ‫آورد‪ .‬تا دوره مبارزات ملی و میهنی به رهبری آتاتورک‪،‬‬                                    ‫مردمان ترکیه بردند‪.‬‬
           ‫در مراسم خاکسپاری آرمیتا گراوند هستند‪.‬‬            ‫امپراتوری عثمانی بر اساس دادههای شرعی و احکام فقهی‬         ‫=اینک یک قرن از اعلام جمهوریت در ترکیه میگذرد‬
‫=شمار دیگری از شهروندان نیز در این مراسم مورد‬                ‫اداره میشد و هر عمل سیاسی‪ -‬اجتماعی‪ -‬فرهنگی و‬               ‫و این کشور با پشت سر گذاشتن تلاطمات سرنوشتساز‬
                                                             ‫اقتصادی نشأت گرفته از دستوراتی بودند که شیخالاسلامها‬       ‫تاریخی‪ ،‬بار دیگر در جدال لائیسیته و اسلامگرایی‪ ،‬در‬
          ‫ضرب و جرح نیروهای حکومتی قرار گرفتند‪.‬‬              ‫در هماهنگی با خلیفه عثمانی بر مردم تحمیل میکردند‪ .‬در‬
                                                             ‫احکام شریعت اسلامی‪ ،‬مفهوم و نهادی به عنوان «حقوق»‬                       ‫مجادلهای سرنوشتساز قرار گرفته است‪.‬‬
‫مراسم خاکسپاری آرمیتا گراوند دختر نوجوانی که در پی‬           ‫و «مسئولیت» وجود نداشت و بجای آنها‪« ،‬احکام» و‬
‫حمله مأموران امر به معروف به کما رفته بود‪ ،‬در حالی‬           ‫«تکالیف» قرار داشتند‪ .‬مدرنگرایان ترکیه با لغو دستورات‬      ‫علی اصغر حقدار – یکصد سال پیش در ‪ ۲۹‬اکتبر ‪۱۹۲۳‬‬
‫برگزار شد که نهادهای امنیتی شماری از شهروندان حاضر‬           ‫حکومتی‪ -‬فقهی دوره عثمانیان‪ ،‬قوانین اساسی و موضوعهای‬        ‫مصطفی کمال آتاتورک با اعلام جمهوریت ترکیه‪ ،‬نقطه آغازی‬
                                                             ‫را قرار دادند که مبتنی بر حقوق طبیعی انسانها بوده و‬        ‫بر مدرنسازی این کشور گذاشت که با شروع جنگهای‬
                   ‫در این مراسم را بازداشت کردند‪.‬‬            ‫حقوق زنان و مردان ترکیه را با پایه غیردینی (لائیک) و‬       ‫ملی و استقلالطلبانه در ‪ ۱۹‬مه ‪ ۱۹۱۹‬شکل گرفت و با گذار‬
                   ‫مراسم خاکسپاری آرمیتا گراوند‬              ‫عرفی (سکولار) تأمین میکردند‪ .‬لائیسیته ترکیه که آتاتورک‬     ‫از الغای سلطنت و خلافت عثمانی‪ ،‬کشور (دولت‪ -‬ملت)‬
‫پیکر آرمیتا گراوند صبح یکشنبه ‪ ۷‬آبانماه در فضای‬              ‫به ارمغان آورده و به اجرا گذاشت‪ ،‬ملت ترکیه را فراتر از‬     ‫نوین ترکیه را از میان اشغال غربیان‪ ،‬توطئههای سنتگرایان‬
‫امنیتی شدید به خاک سپرده شد‪ .‬نهادهای امنیتی از انتقال‬        ‫جنسیت‪ -‬قومیت و اعتقادات دینی به عنوان انسانهایی‬            ‫شریعتخواه خلافت و تصوفگرایان ضدمدرن و… به‬
‫پیکر آرمیتا به کرمانشاه جلوگیری و خانواده او را وادار کردند‬                                                             ‫سرانجام رساند‪ .‬جمهوریتی که آتاتورک به وجود آورد‪ ،‬آزادی‬
‫پیکر دخترشان را در مزار تعیین شده از سوی حکومت و در‬                               ‫صاحب حق و حقوق قرار داد‪.‬‬              ‫و حقوق انسانی را برای ترکیه به ارمغان آورد و دوران تازهای‬
              ‫«بهشت زهرا»ی تهران به خاک بسپارند‪.‬‬             ‫از اعم مسائل و محوریترین موارد مدرنسازی حقوقی‪-‬‬             ‫را در تاریخ آناتولی و حکومتهای پیشین پدیدار ساخت؛‬
‫شماری از شهروندان با وجود ج ّو سنگین امنیتی در‬               ‫سیاسی و فرهنگی ترکیه آتاتورک لائیک‪ ،‬مسائل آموزش و‬          ‫حکومتهایی که از هزار سال قبل بر پایه آموزههای دینی‬
‫مراسم خاکسپاری آرمیتا شرکت و در مراسم یادبودی که از‬          ‫پرورش و زنان بودند؛ مدرنگرایان ترکیه با هدایت و حمایت‬
‫سوی خانواده آرمیتا در مسجد «جابری» در محله چهارصد‬            ‫آتاتورک با اجرای آموزش همگانی به پرورش ذهنی جدید‬                         ‫اسلام‪ ،‬اداره جامعه را در دست داشتند‪.‬‬
‫دستگاه‪ ،‬در خیابان «پیروزی» در تهران برگزار شد نیز شرکت‬       ‫و واقعگرا مبادرت کردند؛ آنان با گسترش تحصیل دختران و‬       ‫با فیصله یافتن مسئله ترکیه در جهان پساجنگ جهانی اول‬
‫کردند‪ .‬در مسجد محل برگزاری این مراسم نیز فضای سنگین‬          ‫زنان‪ ،‬زمینههای لازم را برای احقاق حقوق شهروندی آنان‬        ‫در معاهده لوزان (‪ )۱۹۲۳‬و بیرون راندن قوای خارجی از‬
‫امنیتی حاکم بود‪ .‬بر اساس ویدئوها و گزارشهای منتشر‬            ‫در ترکیه جدید فراهم ساختند‪ .‬بر پایه اقدامات آتاتورک و‬      ‫خاک برجای مانده از امپراتوری زوالیافته عثمانی و حفظ‬
‫شده در این مراسم شعارهایی چون «این گل پرپرشده‪ ،‬هدیه‬          ‫دیگر مدرنگرایان ترکیه‪ ،‬زنان فعالتر در عرصههای آموزشی‬       ‫بخشهای مرکزی و آسیایی آن‪ ،‬مصطفی کمال به پایهریزی‬
‫به میهن شده» و «آرمیتا‪ ،‬آرمیتا‪ ،‬روحت شاد» سر داده شد‪.‬‬        ‫و فرهنگی حاضر شدند؛ در عرصههای سیاسی دارای حق‬              ‫نهادهای مدرن در ترکیه پرداخت و با همگانی و اجرایی‬
‫گزارشها نشان از آن دارد که شماری از فعالان مدنی‬                                                                         ‫ساختن آنها‪ ،‬رنسانسی را در ترکیه به وجود آورد؛ تدوین‬
‫و صنفی و دادخواه شرکتکننده در این مراسم بازداشت‬               ‫انتخاب شده و در مقامات اجرایی و قضایی جای گرفتند‪.‬‬         ‫قانون اساسی لائیک (‪ ،)۱۹۲۴‬تهیه قوانین عرفی (‪،)۱۹۲۶‬‬
‫شدند‪ .‬هرچند هنوز آمار قطعی از شمار بازداشتشدگان‬              ‫اینک یک قرن از اعلام جمهوریت در ترکیه میگذرد و این‬         ‫آزادی سیاسی زنان (‪ ،)۱۹۳۴‬ایجاد آموزش و پرورش جدید‬
‫در این مراسم اعلام نشده اما برخی گزارشها تعداد‬               ‫کشور با پشت سر گذاشتن تلاطمات سرنوشتساز تاریخی‪،‬‬            ‫با محتوای مدرن و جایگزینی الفبای لاتین (‪ ،)۱۹۲۸‬تشکیل‬
      ‫بازداشتشدگان را دستکم ‪ ۱۵‬نفر عنوان کردهاند‪.‬‬            ‫بار دیگر در جدال لائیسیته و اسلامگرایی‪ ،‬در مجادلهای‬        ‫رژیم پارلمانی و حزبی جمهوریت آمرانه و… از اهم‬
‫سازمان حقوقبشری «ههنگاو» هم گزارش داده که «دو‬                ‫سرنوشتساز قرار گرفته است‪ .‬تلاطماتی که با کشورداری‬          ‫اقدامات آتاتورک در مدرنسازی لائیک ترکیه (‪ )۱۹۲۸‬به‬
‫نفر از بستگان آرمیتا گراوند و همچنین چند زن که هویتشان‬       ‫اسلامخواهان عثمانیگرا‪ ،‬اصول اولیه ترکیه لائیک را به‬
‫تا کنون معلوم نیست‪ ،‬در محوطه بهشت زهرا توسط‬                  ‫پرسش کشیده و فرهنگ جمعی و رفتارهای فردی شهروندان‬                                            ‫شمار میروند‪.‬‬
‫نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران بازداشت شدند‪».‬‬                                                                       ‫آتاتورک و جمع محدود همراهانش که سپس عدهای از آنان‬
‫بر اساس تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی مردم‬                      ‫ترکیه را با مشکلات جدی مواجه ساخته است‪.‬‬           ‫«حزب جمهوریخواه خلق ترکیه» (‪ )۱۹۲۳‬را تشکیل دادند‪،‬‬
‫و نیروهای امنیتی و لباسشخصی در مقابل مسجد محل‬                                                                           ‫فرایند مدرنسازی را با گذار از احکام فقهی به حقوق مدنی‬
   ‫برگزاری مراسم یادبود آرمیتا گراوند با هم درگیر شدند‪.‬‬
‫مسعود زینالزاده و محمد گراوند فعال صنفی آموزگاران‪،‬‬
‫نسرین ستوده فعال مدنی و وکیل دادگستری‪ ،‬منظر ضرابی‬
     ‫از خانواده جانباختگان هواپیمای اوکراینی‪ ،‬نیلوفر‬
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31