Page 25 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۳۹ (دوره جديد
P. 25

‫صفحه‌‌‌‪‌‌۲‌‌‌۵‬شماره‌‪1۹0۵‬‬                                     ‫‪-‬بله‪ ،‬سئوال من این است‪ :‬اینکه فلان فرمانده سپاه‬        ‫پهلوی را مقابل طیفهای دیگری از مخالفان‬
‫جمعه ‪ ۲4‬تا پنجشنبه ‪ ۳0‬نوامبر ‪۲0۲۳‬‬                            ‫میگوید زندانیها از پهلوی حمایت میکنند تا چه حد برای‬    ‫جمهوری اسلامی قرار میدهند که با حکومت پادشاهی‬
                                                             ‫طیف جمهوریخواه طرفدار شاهزاده و پادشاهیخواهان‬          ‫و شخص پهلوی مشکل دارند‪ .‬در هر مقطعی وقتی جنگ‬
‫اطلاعاتی جمهوری اسلامی برآوردهای قویتری از نبض‬               ‫در عمل قدرتآفرین است؟ اگر قبول کنیم این یک اعتراف‬      ‫درونی بین مخالفان نظام آغاز شود‪ ،‬نیروهای سایبری که‬
                                 ‫جامعه دارند‪.‬‬                ‫است‪ ،‬آیا سود ویژهای برای مبارزه ما علیه جمهوری اسلامی‬  ‫امکانات و ظرفیتهای بالایی دارند وارد عمل میشوند و‬
                                                             ‫دارد؟ یا بیشتر به انشقاق و دعواها درون جبهه مخالفان‬    ‫فضا را بیشتر مسموم میکنند‪ .‬از جمله اختلاف انداختن و‬
‫– جمهوری اسلامی خود را در «جنگ روایات» میبیند که‬                                                                    ‫ایجاد چنددستگی بین چهرههای تأثیرگذار و طرفدارانشان با‬
‫روز به روز ابزار آن قویتر میشود مثل ًا با هوش مصنوعی‪.‬‬            ‫دامون گلریز استاد دانشکده علمی کاربردی لاهه و‬
‫شبکههای اجتماعی تیغ دولبه است‪ .‬با وجود فیلترینگ بیش‬                  ‫پژوهشگر گروه تحقیقاتی صلح بینالملل‬                             ‫هدف منحرف کردن بحثهای مفید‪.‬‬
‫از ‪ ۴۰‬میلیون کاربر از ایران در اینستاگرام و توییتر فعالاند‪.‬‬                                                         ‫بنابراینمیبینیمهروقتحکومتباامواج سنگیناعتراض‬
‫همزمان رسانههای جریانساز بینالمللی با بودجههای عظیم‬          ‫دامن میزند؟ تحریک مخالفان پهلوی به تقویت جریان‬         ‫روبرو میشود مدتی بعد بحثهای پوچ و بینتیجه بالا‬
‫میانگین روزانه ‪ ۱۵۰‬ساعت برنامههای صوتی تصویری با‬             ‫حامی حکومت کمک میکند‪ .‬نفع حکومت این است که از‬          ‫میگیرد‪ .‬در چنین فضایی طرح موضوع درباره مؤلفههای‬
‫مضامین سیاسی شامل خبر و تحلیل در مورد ایران پخش‬              ‫صبح تا شب در فضای سیاسی بیرون و داخل ایران هواداران‬    ‫اصلی برای ضربه زدن به نظام مثل رهبری‪ ،‬سازماندهی‬
                                                             ‫جریانهای سیاسی مخالف نظام با هم درگیر باشند‪ .‬نفع‬       ‫(تشکیلات) و برنامهریزی بیمعنا میشود و اصلاً فضا اجازه‬
                                     ‫میکنند‪.‬‬                 ‫حکومت این است که علیه پهلوی در بیرون ایران جبهههای‬     ‫مطرح شدن چنین موضوعات مهمی را نمیدهد و این به‬
‫روزانه ‪ ۵۰۰‬میلیون توییت زده میشود که فارسیزبانان‬             ‫مختلف باز کند‪ ،‬حال با پرچم ساواک یا دعواهای بیمعنی‬     ‫نفع رژیم است چرا که مخالفان بجای فعالیت در فضای‬
‫سهم قابل توجهی در آن را در مقایسه با سایر کشورها‬             ‫در تظاهراتها‪ .‬کار پر زحمتی نیست‪ .‬کافیست مثل یدالله‬     ‫ایجابی برای همافزایی و توافق‪ ،‬در یک فضای سلبی و بهم‬
‫دارند؛ گسترش هشتگ مهسا امینی نمونه آن است‪ .‬در‬                ‫جوانی یک روایتی به ظاهر جذاب در برجسته ساختن‬           ‫ریخته و پرحاشیه به جدال‪ ،‬تکافزایی و «نفی دیگری»‬
‫چنین فضایی حکومت نیاز به تسخیر قلب و ادراک مردم‬              ‫پهلوی یا دوران پادشاهی قبل از انقلاب مطرح شود‪ .‬جدال‬
‫دارد اما با اینکه در ایران راه تا کنون ناموفق بوده‪ ،‬ولی‬      ‫در شبکههای اجتماعی و حتی شبکههای سراسری به همین‬                                           ‫میپردازند‪.‬‬
‫در تخریب بسیار هم موفق عمل کرده است‪ .‬در تمام‬                 ‫راحتی جرقه میخورد؛ یادتان هست چطور سر یک واقعه‬
‫ابعاد جمهوری اسلامی در جنگ شناختی در داخل ایران‬              ‫برای «هالو» در تظاهرات لندن چطور رسانهها نزدیک به‬      ‫=علی خامنهای بارها در مورد «دوقطبی کردن جامعه‬
‫بازنده بوده است‪ .‬بزرگترین مسئله آنها شکست آرمانها‬            ‫سه هفته مشغول جدال بودند؟ بزرگ کردن آن واقعه به‬        ‫توسط دشمن» هشدار داده اما در نهایت کمکی به نظام‬
‫و شعار آنهاست‪ .‬حکومت نتوانست «روایت ملّی» را که‬                                                                     ‫برای مقابله با این فضای دوقطبی نکرده است‪ .‬به عنوان‬
‫لازمه بقای یک قدرت منطقهای است تولید کند (اشاره من‬                                     ‫نفع چه کسی تمام شد؟‬          ‫مثال اردیبهشت سال ‪ ۱3۹۵‬در یک سخنرانی گفت «ایجاد‬
‫به لزوم تولید «روایت ملّی» در اینجا به تحقیقات منجری‬         ‫با همین استدلال میگویم کارزار «من وکالت میدهم»‬         ‫دو قطبی از ضربههای مهلکی است که دشمن به دنبال آن‬
‫چاترجی میلر است که در کتاب اخیر خود به نام «چرا‬              ‫اشتباه بود‪ .‬چون دوقطبی «ملت‪ -‬حکومت» را تبدیل کرد‬       ‫است» اما از دیماه ‪ ۱3۹۶‬تا اواخر تابستان ‪ ۱۴۰۲‬دستکم‬
‫ملتها برمیخیزند‪ :‬روایتها و راه رسیدن به قدرت بزرگ»‬           ‫به دوقطبی داخل مخالفان جمهوری اسلامی‪ .‬دوقطبی‬           ‫در چهار مقطع تظاهرات گسترده علیه نظام به راه افتاد‪.‬‬
‫استدلال میکند که قدرتهای در حال ظهور برای دستیابی‬            ‫«پهلوی‪ -‬ضدپهلوی»‪ .‬در شبکههای اجتماعی دو سه هفته‬
‫به موقعیت قدرت خود‪ ،‬و در نهایت مشارکت بینالمللی‪ ،‬در‬          ‫مردم درگیر هم شدند و جدال به تلویزیونها و کارشناسان‬                        ‫این را چطور توضیح میدهید؟‬
‫کنار تولید سختافزار تسلیحاتی و توسعه اقتصادی اگر به‬                                                                 ‫‪-‬دوقطبی که خامنهای درباره آن هشدار داد‪ ،‬به تدریج در‬
‫یک «روایت ملی» میان نخبگان و مورد پذیرش مردم نرسند‪،‬‬                  ‫هم کشید‪ .‬این کارزار به نفع چه کسی تمام شد؟‬     ‫بطن جامعه ایجاد شد اما به نظرم بعد از خیزش مهسا تثبیت‬
‫مانند بسیاری از قدرتها به فروپاشی خواهند رسید‪).‬‬              ‫در نهایت هم در شرایطی که میدانیم طرفداران شاهزده‬       ‫شد‪ .‬او میداند دوقطبی «ملت‪ -‬حکومت» چه پیامدهایی‬
‫حکومت خامنهای در تولید یک روایت ملی ورشکسته شده‬              ‫پهلوی در داخل و خارج ایران میلیونی هستند‪ ،‬در مجموع‬     ‫برای تغییر موازنه قدرت به ضرر نظام دارد‪ .‬با کاهش‬
‫و خوشبختانه در دوقطبی ملت و حکومت یک روند آغاز‬               ‫یک میلیون امضاء جمع شد و بعد حاکمیت همین را سوژه‬       ‫چسبندگی کلانروایات انقلاب‪ ،۵۷‬وقتی امکان ساختن روایت‬
‫انقلاب ملی ضدحکومتی کلید خورده است‪ .‬اگر ما مخالفان‬                                                                  ‫نو و جذاب را ندارند‪ ،‬تنها راه برای مقابله با انقلاب ملّی در‬
‫رژیم بتوانیم از اختلافات بکاهیم تا با گفتگو به یک روایت‬                                    ‫کرد برای تخریب‪.‬‬          ‫ایران به جان هم انداختن جریانهای سیاسی مخالف علیه‬
‫ملی در سطح نخبگان و مورد پذیرش اکثریت مردم برسیم‪،‬‬                                                                   ‫یکدیگر است‪ .‬تفرقهافکنی بین مخالفان برای حکومت یک‬
‫آنوقت فروپاشی قدرت حکومت به فروپاشی ایران نخواهد‬             ‫=چرا فکر میکنید طرح این مسئله در این مقطع‬              ‫تاکتیک است که بخشی از یک استراتژی دفاعی در «جنگ‬
                                                             ‫اهمیت دارد؟ مقامات حکومت ممکن است با هر هدفی‬
                                     ‫انجامید‪.‬‬                ‫پهلوی را برجسته کنند اما این مردم هستند که به نفع کسی‬                          ‫شناختی» به شمار میرود‪.‬‬
‫از شعارهای بنیادین حکومت «استقلال‪ ،‬آزادی‪ ،‬جمهوری‬             ‫که به وی اعتماد دارند شعار میدهند‪ .‬حتماً دستگاههای‬     ‫در صدر پشتوانه یا پایگاه اجتماعی حکومت‪ ،‬قشر‬
‫اسلامی» بود‪ .‬معنای استقلال امروز در بین مردم با آنچه‬                                                                ‫مذهبی قرار دارد‪ .‬برجسته کردن پهلوی این قشر را‬
‫رژیم تعریف میکند تفاوت دارد‪ .‬از آزادی خبری نیست‪،‬‬                                                                    ‫نسبت به وضعیت نظام حساستر میکند‪ .‬به قول‬
‫جمهوریت نظام هم بر باد رفته است‪ .‬حتا درون نظام دیگر‬                                                                 ‫معروف زمینهسا ِز کشاندن آنها به میدان میشود‪ .‬مثل ًا از‬
‫به صندوق راءی خودشان اعتماد ندارند‪ .‬از همه مهمتر‬                                                                    ‫بین همین طرفداران نظام گروههایی در عناد با پهلوی با‬
‫آرمان «اسلام» است که نظام در آن شکست خورده‪ .‬وقتی‬                                                                    ‫ماشین سرکوب نظام همراه میشوند‪ .‬با همین روش حتا‬
‫«حجاب» تا این حد در جامعه ضعیف شده برای حکومت‬                                                                       ‫سکولارهای جمهوریخواه مخالف نظام را که بسیاری از آنها‬
                                                                                                                    ‫«مخالف هیستریک پهلوی» هستند نیز جبهه جدیدی علیه‬
                         ‫یک شکست بزرگ است‪.‬‬                                                                          ‫پهلوی باز میکنند‪ .‬بلافاصله موجی از سمت این گروه در‬
‫در سایر حوزهها هم وضعیت برای آنها بهتر از این‬                                                                       ‫مخالفت با تصور «بازگشت سلطنت» یا «بازگشت حکومت‬
‫نیست‪ .‬چسبندگی کلانروایت «نابودی رژیم اشغالگر» از‬                                                                    ‫موروثی» آغاز میشود که به فضای درگیری بین مخالفان‬
‫بین رفته اما کمتر دیدیم در مورد این موضوع در رسانهها‬                                                                ‫نظام دامن میزند‪ .‬نمونه روایتسازی یدالله جوانی و‬
‫تحلیل شود که چرا حکومت بعد از ‪ ۴۴‬سال مجبور شد‬                                                                       ‫برجسته کردن پهلوی از قول یک بازداشتی ناشناس‪ ،‬ارزش‬
‫در سازمان ملل و اتحادیه عرب به طرح «دو کشور» رأی‬                                                                   ‫معنیداری برای سنجش ریزش سیاسی نیست‪ ،‬ولی قطعا به‬
‫بدهد‪ .‬همه میدانیم برای نابودی اسرائیل ساعتشمار‬                                                                      ‫نفع اختلافاندازی در میان نیروهای مخالف حکومت است‪.‬‬
‫گذاشته بودند اما در نهایت عقبنشینی کردند؛ نه‬                                                                        ‫متاسفانه برخی از خوشنیتان هم ناخواسته‪ ،‬در بلندگو کردن‬
‫حزبالله وارد جنگ شد و نه جمهوری اسلامی‪ .‬درواقع‬                                                                      ‫این نوع روایتسازی‪ ،‬به قول لنین‪ ،‬به «ابلهان مفید» رژیم‬
‫کلانروایات انقلاب‪ ۵۷‬و حکومت برآمده از آن انقلاب‬
‫(یعنی استقلال‪ ،‬آزادی‪ ،‬جمهوری اسلامی و اسلام سیاسی)‬                                                                                                 ‫تبدیل می شوند‪.‬‬
‫به پایان رسیده است‪ .‬چیزی برای ارائه ندارند‪ ،‬جز پاچیدن‬
‫س ّم تفرقه که در آن بسیار موفق عمل میکنند‪ .‬چیزی‬                                                                     ‫=یعنی شما معتقدید نظام «گلنگدن خالی میکشد» و‬
‫که برای سرپا نگه داشتن نظام دارند‪ ،‬اختلاف انداختن بین‬                                                                                                 ‫سود میبرد؟‬
‫جریانهایی است که ظرفیت روایتسازی و جریانسازی‬

                             ‫علیه نظام را دارند‪.‬‬
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30