Page 21 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۴۸ (دوره جديد
P. 21

‫صفحه‌‌‌‪‌‌‌۲‌‌1‬شماره‌‪1914‬‬                                 ‫جامعه؟ یا با نیروهای موجود در «میدان براندازی»؟ و یا‬      ‫تاکتیکی است‪ ،‬نمیدانم)‪ ،‬در پی تبیین «ایده لیبرال»‬
‫جمعه ‪ ۲‬تا پنجشنبه ‪ 8‬فوریه ‪۲0۲4‬‬                                                            ‫با همه اینها؟!‬           ‫به عنوان ایدهایست که ادعا میشود در ایران امروز‬
                                                                                                                   ‫«نمایندگی سیاسی روشنی» ندارد! و توصیه میکند وقتی‬
‫همه جریانهای برانداز مدافع دموکراسی مشترک است و‬          ‫به هر روی این جریان‪( ،‬تکرار میکنم‪ :‬جریان است که‬           ‫این «نمایندگی سیاسی» پیدا شد یا به وجود آمد‪ ،‬باید‬
‫معلوم نیست نگرانی از «ادغام» این ایده یا این جریان به‬    ‫خود را «ما» مینامد و نه صرفا یک فرد یا یک فعال سیاسی)‬     ‫مواظب بود تا در «سایر گروههای همجوار» «ادغام» نشود‪:‬‬
‫چه معنی است‪ .‬مگر اینکه کلمه «لیبرال» فقط یک اسم‬          ‫بر اساس آنچه در نامه توضیح داده شده‪« ،‬آلترناتیو» را‬       ‫«آنچه که کماکان نمایندگی سیاسی روشنی ندارد‪ ،‬ایدۀ‬
‫و عنوان برای مشخص کردن جریانی باشد که گویا در حال‬        ‫نیرویی میداند که «در وهلۀ اول غربگرا باشد؛ منحصرا به‬      ‫لیبرال است‪ .‬به عبارتی ایده لیبرال تع ّین سیاسی مستقلی‬
‫حاضر در «میدان براندازی» نیست و اگر هست‪ ،‬عناصرش‬          ‫این معنی که ایده سیاسیاش را بر روی ضدیت با غرب بنا‬        ‫در میدان براندازی پیدا نکرده است به نحوی که هوادارانش‬
‫پراکندهاند و باید خود را جمع و جور کنند و مواظب باشند‬                                                              ‫بتوانند با سایر گروههای همجوار درون این میدان ائتلاف‬
‫که در «گروههای همجوار» «ادغام» نشوند؛ یعنی جریانی‬                                         ‫نکرده باشد‪».‬‬             ‫کنند‪ ،‬اما در آنها ادغام نشوند‪( ».‬از نامه خانم بهاره هدایت‬
‫که مایل به ائتلاف با دیگر براندازان است ولی صف خود را‬    ‫این در حالیست که تمام ضدانقلاب جمهوری اسلامی‬              ‫فعال سیاسی که از زندان اوین به «ایران وایر» ارسال و با‬
‫دارد یا میخواهد صف خود را داشته باشد تا… تا چه شود؟!‬     ‫از همان روز نخست غربگرا بوده! حکومتی که جمهوری‬            ‫عنوان «ما لیبرالها کجای میدان براندازی ایستادهایم؟»‬
‫اگر موضوع بر سر ائتلاف است‪ ،‬که روشن است در هر‬            ‫اسلامی بجایش نشسته‪ ،‬غربگرا بوده! مردم امروز ایران و‬
‫ائتلافی‪ ،‬جریانها و گروهها با توافق بر سر چند اصل معین‬    ‫نسلهای جوان و خود «میدان براندازی» غربگرا هستند! (به‬                                   ‫منتشر شده است)‪.‬‬
‫برای رسیدن به هدف معین با حفظ استقلال و اختلافات‪،‬‬        ‫شعارهای معروف و رفتارهای شاخص مردم مراجعه شود)‪.‬‬                    ‫این نوشته به نکات مبهم این نامه میپردازد‪.‬‬
‫تفاهم و توافق میکنند‪ .‬مناسبات بین آنها را آن چند اصل‬     ‫پس مخاطب این «ما»‪ ،‬این «جریان» کیست؟ خودیهای‬
‫و این تفاهم و توافق تعیین میکند‪ .‬اساسا ائتلاف بین‬        ‫بلاتکلیف که هنوز در میدان اصلاحات هستند؟ خودیهای‬          ‫جریانی که در «میدان براندازی» به دنبال صف خود است‬
‫نیروهای مختلف و متفاوت است و نه نیروهای عین هم!‬          ‫غیرخودی مانند اصولگرایان و جریانی در مقامات کشوری‬         ‫مخاطب نمیداند درک نویسنده از «ایده لیبرال» چیست‪.‬‬
‫اما میبایست سر اصول و بنیادهایی اشتراک نظر و اشتراک‬      ‫و لشکری که بلاتکلیفاند یا روسوفیل نیستند و نگاهشان به‬
                                                                                                                             ‫توضیحاتی هم که داده شده روشنگر نیست‪.‬‬
                             ‫منافع داشته باشند‪.‬‬                       ‫شرق نیست؟ قشر معروف به خاکستری؟‬              ‫اگر درک از «لیبرال» و «لیبرالیسم» همان باشد که در علم‬
‫در این میان‪« ،‬ائتلاف» و «ادغام» دو مقولهی جدا هستند‬      ‫این جریان بجای «نگاه به شرق»‪« ،‬نگاه به غرب» را توصیه‬      ‫سیاست و فرهنگ سیاسی رایج است و با آزادی فردی و‬
‫مگر اینکه هراس از «ادغام» و توصیه به جلوگیری از آن‪،‬‬      ‫میکند و مهمترین تکیهگاه «ایده لیبرال»اش نیز همین‬          ‫اجتماعی پیوند ناگسستنی دارد‪ ،‬در اینصورت ادعای مربوطه‬
‫تلاش برای داشتن قدرت جهت تأثیرگذاری بر مخرج مشترک‬        ‫غربگرایی است‪ .‬آنچه با «ایده لیبرال» و «زندگی معمولی»‬      ‫درباره اینکه «تع ّین مستقلی در میدان براندازی پیدا نکرده»‬
‫و نیروی ائتلاف باشد! اینهم در ائتلافی که بر اساس چند‬     ‫در این نامه توضیح داده میشود اما در عمل همانست که تا‬      ‫و «نمایندگی سیاسی روشنی ندارد» نادرست و یا از روی‬
‫اصل معین و هدف مشخص شکل گرفته‪ ،‬بیمعنی است!‬               ‫پیش از انقلاب ‪ ۵۷‬در ایران که با شرق و غرب‪ ،‬هر دو‪ ،‬روابط‬   ‫سهو و خطا و یا ناآگاهی است و یا اینکه َع َلم کردن یا‬
‫ائتلاف یعنی بر اساس اصول مورد قبول‪ ،‬پیش بردن حرف‬         ‫حسنه داشته‪ ،‬جریان داشته است‪ .‬با این تأکید که نگاه اصلی‬    ‫لاپوشانی جریانیست که اگرچه یکسری مواضع درست به‬
‫مشترک و عمل مشترک برای هدف مشترک! مگر اینکه‬              ‫تا پیش از جمهوری اسلامی‪ ،‬به خود ایران و تاریخ و فرهنگ‬     ‫دلیل واقعیت جامعه و تجربه و تمایلات مردم به آن تحمیل‬
‫منظور پیشبینی و محکمکاری برای مرحلهی پس از رسیدن‬                                                                   ‫شده‪ ،‬و طبیعتا مورد استقبال مخاطبان قرار میگیرد‪ ،‬اما خود‬
‫به هدف مشترک باشد‪ .‬اینهم در حال حاضر بیمعنی است؛‬                       ‫و میراث معاصر خود کشور بوده است‪.‬‬            ‫را جریانی غیر از جریانات موجود در «میدان براندازی»‬
‫چون تحرکات اجتماعی به شدت پویا هستند و طبق برنامه‬        ‫به این ترتیب «میدان براندازی» که با ضدانقلاب‬              ‫میداند و یا قلمداد میکند و میپرسد «ما لیبرالها در‬
                                                         ‫اسلامی و مخالفان انقلاب‪ ۵۷‬و دموکراسیخواهان طرفدار‬         ‫کجای میدان براندازی»‪ ،‬که مدتهاست به گفتمان مسلط‬
       ‫و خواست و اراده افراد و جریانات پیش نمیروند‪.‬‬      ‫ملیگرایی گشوده شد‪ ،‬اساسا با «ایده لیبرال» و برای یک‬       ‫در برابر جمهوری اسلامی و بیش از دو دهه اصلاحطلبی‬
‫به این ترتیب از نظر عقاید و نظرات و اهداف آینده‪ ،‬نه‬      ‫«زندگی معمولی» مانند دوران پهلوی باضافه دستاوردهای‬        ‫تبدیل شده‪« ،‬ایستادهایم» و در پی مشخص کردن این «جا»‬
‫تنها «میدان براندازی یکپارچه نیست» بلکه ائتلاف نیز با‬    ‫نوین چهار دهه گذشته شکل گرفته است و این را مردم با‬
‫وجود اشتراک بر سر نجات ایران از جمهوری اسلامی‪ ،‬قطعا‬      ‫شعارها و رفتار خود در فضای واقعی و مجازی سالهاست‬                                            ‫تلاش میکند‪.‬‬
‫از نظر دیدگاهها «یکپارچه» نیست و در آن میتوانند (نه‬                                                                ‫از آنجا که پیشینهی این «ما» به جناحی از جمهوری‬
‫اینکه الزاما و باید) طیفهای مختلف سیاسی که نجات خانه‬                                 ‫به نمایش گذاشتهاند‪.‬‬           ‫اسلامی میرسد‪ ،‬میتوان این فرض را داشت که منظور از‬
‫برایشان مهمتر از هر موضوع دیگریست‪ ،‬شرکت داشته‬            ‫نیروی اصلی این میدان نیز نه فر ِد من و شما و ایشان و این‬  ‫«ما» بخشی از اصلاحطلبان سابق‪ /‬تحولخواه‪ /‬و… است که‬
‫باشند و این آینه و بازتاب بخشی از همان تکثر و پلورالیسم‬  ‫یا آن گروه‪ ،‬بلکه جامعه است و شاخصترین ایدهی آن که‬         ‫افرادش اکنون خود را اگرچه در «میدان براندازی» میبینند‪،‬‬
‫است که کمتر جریانی مدعی آن نیست‪ .‬روشن است که‬             ‫توانسته انحصار مقوله‪ /‬دیسکورس سیاسی جمهوری اسلامی‬         ‫ولی نمیتوانند یا نمیخواهند خود را با هیچکدام از نیروهای‬
‫یک ائتلاف برای نجات «میهن» و خانه مشترک میتواند با‬       ‫و اصلاحطلبانش را بشکند و خود را از جمله به نویسندهی‬       ‫موجود از جمله اصلیترین نیروی آن که نیروی ملیگرای‬
‫مشارکت نیروهای ملی و دموکرات شکل بگیرد که میتوانند‬       ‫نامه و جریانی که وی مدافع آنست تحمیل کند‪ ،‬ملیگرایی‬        ‫هوادار مشروطه و پهلوی است و از چهار دهه پیش بانی‬
‫راست یا چپ و جمهوریخواه یا پادشاهیخواه باشند‪.‬‬            ‫لیبرال‪ ،‬یعنی جریان و عملکرد پهلوی‪ ،‬است! تنها جریانی که‬    ‫گشودن این «میدان» در برابر «خندق» جمهوری اسلامی‬
                                                         ‫پیشینه و کارنامهی صد ساله و مثبت در خدمتگزاری ملت و‬       ‫بوده‪ ،‬تعریف کرده و بازیابند‪ .‬میدانی که تجربهی جامعه‬
          ‫کمی درباره چپ و راست و افراطیو ِن آنها‬         ‫مملکت دارد‪ .‬اینکه این کارنامه و خدمات با نیروی ارتجاعی‬    ‫نیز سرانجام مردم را به آن کشانده و سراسر کشور را در بر‬
‫پس مسئلهی جریانی که نویسنده نامه با عنوان «ما‬            ‫سرخ و سیاه به شدت مورد حمله قرار گرفت‪ ،‬مسئولیتاش‬
‫لیبرالها» از آن نام میبرد بر سر چیست؟ بر سر «چپ‬          ‫با خرابکاران و تخریبکنندگان است و نه با آنان که کشور‬                                        ‫گرفته است‪.‬‬
‫افراطی» و «راست افراطی» که چند بار در نامه این فعال‬                                                                ‫این «ما» خود را متعهد به «سهگانه تصمیمگیری سیاسی‬
                                                                                    ‫را آزاد و آباد کردهاند!‬        ‫(ادراک عمومی‪ -‬عملگرایی‪ -‬اخلاق) معرفی میکند‪ ،‬که‬
                           ‫سیاسی تکرار میشود؟‬            ‫جامعه ایران قبل از ‪ ۵۷‬هم «زندگی معمولی» به عنوان‬          ‫البته هر سه مفاهیمی بسیار گسترده و قابل تعبیر و تفسیر‬
‫این افراطیون چه جریاناتی را در «میدان براندازی» شامل‬     ‫«خواستهی محوری ایده لیبرال» داشته و هم از حقوق‬            ‫هستند‪« .‬ادراک عمومی» و «اخلاق» بسیار کشدار و کلی‬
                                                         ‫شهروندی‪ ،‬برای نمونه‪ ،‬از حق رأی زنان آنهم پیش از‬           ‫هستند و «عملگرایی» نیز البته با درکی واژگونه در صدر‬
                                    ‫میشوند؟‬                                                                        ‫سیاست اصلاحطلبان قرار داشته تا استمرار نظام و سهم‬
‫آن نیروهایی که ‪ ۴۵‬سال در قدرت و حاشیهی قدرت‬                           ‫دموکراسی سوئیس برخوردار بوده است!‬            ‫بردن خودشان از «سفره انقلاب» را توجیه کنند‪ .‬هر اندازه‬
‫جا خوش کرده و دست به جنایت و خیانت نیز آلودهاند‪،‬‬         ‫در تمام سالهای مبارزه با جمهوری اسلامی نیز‪« ،‬ایده‬         ‫«عملگرایی» در اصلاحات با چانه زدن و کوتاه آمدن و‬
                                                         ‫لیبرال» مرکز ثقل تلاش برای پس گرفتن «زندگی معمولی»‬        ‫مماشات و داشتن و یافتن حاشیهی امن در جمهوری اسلامی‬
                              ‫چپاند یا راست؟!‬            ‫بوده است و نه اینکه تازه بعد از ‪ ۴۵‬سال آنهم پس از‬         ‫و برخوداری از پارتی و رانتهای مختلف آن از داخل تا‬
‫نیروهایی که «خندق» را تشکیل دادهاند چپاند یا‬             ‫شعارهای روشن و شفاف دی ‪ ۹۶‬به بعد و خیزش ملی‬               ‫خارج قابل درک و مشاهده بود و هست‪ ،‬اما به همان اندازه‬
                                                         ‫‪ ،۴۰۱‬ما به دنبال کشف یا به وجود آوردنش در «میدان‬          ‫مشخص نیست «عملگرایی» در «میدان براندازی» به چه‬
                      ‫راست؟ افراطیاند یا میانهرو؟‬                                                                  ‫معنی و در برابر و یا در مناسبات با کیست! با نظامی که‬
       ‫اصلاحطلبان و هوادارانشان چپاند یا راست؟!‬                                         ‫براندازی» باشیم!‬           ‫«میدان براندازی» قصد ساقط کردن آن را دارد؟ با مردم و‬
‫وقتیازانقلاب‪ ۵۷‬دفاعمیکنند‪،‬میانهرو هستندیاافراطی؟!‬
‫اینها مسائلی هستند که میتوان دربارهشان روزها و‬                                       ‫کمی درباره ائتلاف‬
‫سالها گفت و نوشت بدون اینکه هیچ تأثیری در واقعیات‬        ‫در عین حال‪ ،‬اگر «خواستهی محوری ایده لیبرال» را‬
‫جامعه داشته باشند چرا که تمامی این مفاهیم برای کمک‬       ‫رسیدن به «زندگی معمولی» بدانیم‪ ،‬این چیزیست که بین‬
     ‫به درک واقعیات عملا موجود هستند و نه اینکه‬
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26