Page 18 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۵۳ (دوره جديد
P. 18
صفحه1۸شماره1۹1۹
جمعه 1۸تا ۲4اسفندماه 140۲خورشیدی
دروغ مورد توافق جمهوری اسلامی و طالبان به مردم ایران
تصمیمگیری میشد .از این منظر بند انحرافی کمال خان بودن جریان آب در ایستگاه آبسنجی دهراوود ،افغانستان =مهندس خسرو بندری کارشناس مدیریت آب« :چون
اساسا نمیبایست اجرا شود ،اما نه تنها اجرا شد بلکه حتی موظف است حقابه ایران برای مصارف آشامیدنی و زراعت
مازاد بر مصرف آن را هم به شنزارهای حوالی آن منحرف حقابه ایران در قرارداد ۱۳۵۱نسبتی از حجم آب قابل
را به میزان متوسط ۲۶مترمکعب بر ثانیه بدهد. مصرف است ،با وجود خشکسالی افغانستان باید سهم
کردند تا به ایران نرسد. بر اساس ماده ۵پروتکل یک این معاهده ،در سالهایی هامون و بخش کشاورزی ایران را بدهد .بند کمال خان
مهندس بندری اضافه میکند« :حالا پس از گذشت بیش از که طرف افغان ادعای خشکسالی و سال غیرنرمال داشته کمتر از ۵۰کیلومتر از مرز ایران فاصله دارد و بر اساس
چهل سال دولت رئیسی مدعی حقابه از بند کمال خان شده باشد و طرف ایران درخواست اطلاعات ایستگاه دهراوود معاهده ۱۳۵۱تا عمق ۵۰کیلومتری داخل خاک افغانستان
و بجای کمیته مشترک دائمی ،برای یکبار طالبان پذیرفت که را ارائه کند ،افغانستان باید آمار را به ایران بدهد .پروتکل هیچگونه سازه آبی نباید ساخته شود ،پس آن بند ،باید
کارشناسان ایران سطح آب سد کجکی را اندازه بگیرند .هم معاهده تاکید میکند در صورت تقاضای کمیسار ایرانی،
جمهوری اسلامی و هم طالبان عملا توافقنامه سال ۱۳۵۱را کمیسار افغانستانی با وی همکاری میکند تا جریان آب را تخریب شود یا به ایران برسد».
زیر پا گذاشتهاند و حالا رئیسی که توافق بسیار قوی دولت =«در قرارداد ۱۳۵۱هدف ،حفظ تالاب بین المللی
هویدا را به طالبان بخشید ،سینه سپر کرده که حقابه ایران در دستگاه دهراوود مشاهده و اندازهگیری کند. هامون ،حفظ رودخانه هیرمند و تامین آب کشاورزی
را میگیرد! البته میگوید از سد انحرافی کمال خان! حداکثر مهندس خسرو بندری کارشناس مدیریت آب با اشاره سیستان از سد کجکی بود و نوشته شده که در سالهای
اتفاقی که خواهد افتاد رها کردن سیلابهای پس از سد به این نکته که توافق زبانی اخیر بین جمهوری اسلامی و کم آبی هم نسبتی از آب همچنان به ایران وارد خواهد شد.
طالبان دروغی برای تحمیق مردم ایران است و نه چیزی با آغاز بهرهبرداری از سد کجکی در سال ۱۳۵۳قرارداد اجرا
کمال خان به سمت ایران است و نه بیشتر». بیش از این ،به کیهان لندن میگوید« :در قرارداد ۱۳۵۱ شد اما دو سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی اجرای این
وی در ادامه توضیح می دهد« :به تازگی یک هیئت از هدف ،حفظ تالاب بینالمللی هامون ،حفظ رودخانه
مقامات حکومتی نه از سد مخزنی کجکی و نه حتی از هیرمند و تامین آب کشاورزی سیستان از سد کجکی بود قرارداد از طرف افغانستان متوقف شد».
بند کمال خان بلکه از یک ایستگاه آبسنجی در بالادست و نوشته شده که در سالهای کمآبی هم نسبتی از آب فیروزه نوردستروم� در حالی که دولت گروه تروریستی
سد به نام دهرود (دهرود) بازدید کرده؛ محمد جوانبخت همچنان به ایران وارد خواهد شد.با آغاز بهرهبرداری از طالبان تا کنون به هیچیک از تعهدات خود در قبال ایران
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در این ارتباط گفته سد کجکی در سال ۱۳۵۳قرارداد اجرا شد اما دو سال از جمله حقابه هیرمند پایبند نبوده ،جمهوری اسلامی با
بود که اجازه بازدید از مخزن سد کجکی را به آنها نداده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی اجرای این قرارداد از طرف نادیدهگرفتن این موضوع پای افغانستان را به پروژه ۳۵
فقط از ایستگاه آبسنجی بازدید و در این بازدید ،مشاهده میلیون دلاری چابهار باز کرده است .اتفاقی که باعث
کرد که جریان آب به سمت سد کجکی برقرار است .همین افغانستان متوقف شد». میشود دست طالبان برای سرازیر کردن مهاجران غیرقانونی
مقدار نشان میدهد که جهانبخت چیزی از هیدرولوژی به گفته این پژوهشگر آب ،از دیرباز سیلابهای هیرمند
نمیداند .در ایستگاههای آبسنجی ،خطکشی بر کناره آب (هلمند) به ایران وارد میشد و در بستر کمشیب آن، خود به ایران بیش از پیش باز شود.
کوبیده میشود که عددی برای ارتفاع را نشان میدهد و رودخانه را چنان پهن میکرد که عرض رودخانه در برخی در همین ارتباط معاون محیط زیست دریایی سازمان
متناسب با شکل مقطع و سرعت آب در محل اندازهگیری نقاط به چند کیلومتر میرسید .با اجرای سد کجکی و کنترل حفاظت محیط زیست نیز ۷اسفند با بیان اینکه نه تنها
معادلهای تهیه و منحنی تغییرات حجم جریان آب مشخص سیلابها ،دولت هویدا در نظر داشت همزمان مسیر حقابه محیط زیستی تامین نمیشود بلکه حقابه آب
میشود .این منحنی ،میزان آب عبوری در یک سال آبی رودخانه در ایران را اصلاح و عرض هیرمند را به حداقل آشامیدنی مردم هم تامین نشده به خبرگزاری ایسنا گفته
را نشان میدهد و فقط یک هیدرولوژیست با تجربه با ممکن برساند ولی با سقوط دولت هویدا و فضای ناآرام بود« :در این شرایط نیاز به اقدامات دیپلماتیک است .با
استفاده از پارامترهای متعدد از جمله جایگاه آن سال آبی سالهای ۵۷-۵۶این طرح به تعویق افتاد .طبق همان توجه به دستور رییس جمهوری ،پیگیری این موضوع بطور
نسبت به سالهای طولانی گذشته و مدلسازی آینده انتظار قرارداد میبایست هرگونه تغییر رودخانه در پاییندست
از میزان ذخیره و حجم رهاسازی را گزارش میکند اینکه سد کجکی از سوی کمیته مشترک ایران و افغانستان، مستقیم بر عهده وزارت امور خارجه است».
فردی با بازدید از فقط یک ایستگاه و دیدن اینکه آب در آن بررسی و تایید یا رد شود ،تمام سیلاب رهاشده از سد در وی درباره آخرین رایزنیهای انجام شده برای تامین
جریان داشت ،نظر کارشناسی میدهد یعنی کمترین درکی سالهای پرآب میبایست به هامون برسد ،از طرفی هر حقابه هامون توضیح داده بود« :در جلسهای که با مقامات
نوع سهمیهبندی در سالهای کمآب توسط همان کمیته افغانستانی داشتیم قول مساعد دادند که در صورت بارش
از هیدرولوژی ندارد». مناسب و ذخیره مناسب آب در پست سدها ،حقآبه ایران
به گفته مهندس بندری« ،اساسا بازدید از یک محل،
بیمعنی است .آنچه یک کارشناس لازم دارد منحنی و معادله رها شود».
تمام ،نه از یک ایستگاه بلکه از ایستگاههای آبسنجی در از سوی دیگر نشست فرستادگان ایران و افغانستان در
چند سال آبی است و بس .چون یک کارگر بومی باید هر مورد آب هیرمند ۲۹بهمنماه با حضور نمایندگان دو کشور
روز ارتفاع آب را بخواند؛ گاهی لازم میشود رفت و دید که
آن کارگر واقعا هر روز اندازهگیری میکند یا نه .حتی در در شهر زابل برگزار شد و بدون نتیجه پایان یافت.
همین حد هم کار هر کسی نیست .به این دلایل به جرأت در این نشست ،بر اتخاذ تصمیمات لازم برای رفع موانع
میتوان گفت هم جمهوری اسلامی و هم طالبان به مردم و ارائه برنامه زمانبندی رها ساختن آب برای تأمین حقابه،
همچون نشستهای چند سال اخیر به دلیل دیپلماسی
نیازمند به آب در سیستان و بلوچستان دروغ میگویند». ضعیف مقامات جمهوری اسلامی به نتیجه نرسید در حالی
اما چه باید کرد؟ این پژوهشگر مدیریت آب در این ارتباط که تنش آبی در شمال بلوچستان به یک مشکل جدی برای
معتقد است« :چون حقابه ایران در قرارداد ۱۳۵۱نسبتی از شهروندان تبدیل شده و مقامات جمهوری اسلامی تا کنون
حجم آب قابل مصرف است ،با وجود خشکسالی ،افغانستان
باید سهم هامون و بخش کشاورزی ایران را بدهد.بند کمال نتوانستهاند حقابه هیرمند را از افغانستان بگیرند.
خان ،کمتر از ۵۰کیلومتر از مرز ایران فاصله دارد و بر اساس در فروردین سال ،۱۴۰۰زمانی که قرار بود سد کمالخان
معاهده ۱۳۵۱تا عمق ۵۰کیلومتری داخل خاک افغانستان در افغانستان افتتاح شود ،اشرف غنی رییس جمهوری
هیچگونه سازه آبی نباید ساخته شود .پس آن بند باید وقت افغانستان در مراسم بازگشایی این سد از دریافت
تخریب شود یا به ایران برسد .در نهایت اما با وجود چنین نفت در برابر آب گفت اما تاکید کرد که بر معاهده سال
حکومتی در ایران ،شانس رساندن آب به هامون و مردم ۱۳۵۱میان این دو کشور که برای حقابه هیرمند امضا
سیستان و بلوچستان وجود ندارد». شده ،پایبند است.
طبق بند ج ماده یک معاهده سال ،۱۳۵۱معیار یک
سا ِل نرمال ،ایستگاه آبسنجی دهراوود در بالادست سد
کجکی است و آمار ثبتشده این ایستگاه به عنوان شاخص
محاسبه جریان آب باید ملاک قرار گیرد .در صورت نرمال
