Page 24 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۵۳ (دوره جديد
P. 24

‫صفحه‌‌‌‪‌‌۲‌‌‌4‬شماره‌‪‌1۹1۹‬‬
                                                                                                                             ‫جمعه ‪ 1۸‬تا ‪ ۲4‬اسفندماه ‪140۲‬خورشیدی‬

  ‫بحران آب و سدسازی در ایران در گفتگو با نیکآهنگ کوثر‪:‬‬

‫آبدزدکهای حاکم‪ ،‬آب را از کارون دزدیدهاند‬

‫رودخانه کارون‬                                                                                                 ‫= «با سدسازی در حوضههایی که به خوزستان ختم‬
                                                                                                              ‫میشوند‪ ،‬از جمله سد سیمره و سد کرخه در حوضه کرخه‬
‫چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد را در بر‬      ‫این زمینشناس میگوید‪« :‬در ایران شش حوضه بزرگ‬            ‫و پروژههای کشاورزی بزرگی که در طول این چند دهه‬
‫میگیرد‪ .‬هر کدام از این استانها در حوضه کارون بزرگ‪،‬‬     ‫داریم که بیشتر این حوضهها با کشورهای همسایه به‬         ‫اجرا شدند و همچنین پروژههای مشترک سپاه پاسداران و‬
‫سهمی دارند و هر آبی که از این محدودهها به حوضههای‬      ‫نحوی مشترک هستند‪ ،‬اما اغلبشان به زیرحوضههایی‬           ‫وزارت نفت برای استخراج نفت و گاز در کرخه‪ ،‬طی این‬
‫دیگر برده شود باعث کاهش بیشتر آب در رودخانه کارون‬      ‫تقسیم میشوند؛ در حوضه خلیج فارس و دریای عمان‪،‬‬          ‫چند سال‪ ،‬بخشهایی از هورالعظیم کامل ًا و بطور عامدانه‬
‫میشود‪ .‬کم شدن حجمی این آب‪ ،‬که نسبت به گذشته‬            ‫زیرحوضه کارون یکی از آبریزهای اصلی است ولی‬
‫شورتر و آلودهتر هم شده‪ ،‬تاثیرات منفی محیط زیستی‬        ‫جمهوری اسلامی در طول دههها با انتقال آب این زیرحوضه‬                                   ‫خشک شدهاند‪».‬‬
‫خود را دارد‪ .‬اما کاهش حجم و ِدبی رودخانه‪ ،‬باعث شده‬     ‫به بخشهای حوضه فلات ایران مرکزی از جمله زیرحوضه‬        ‫= «سد گتوند در سال ‪ ۱۳۷۳‬قبل از کامل شدن‬
‫که آب شورتر خلیج فارس امکان پیشروی پیدا کند که هم‬                                                             ‫مطالعات‪ ،‬از سوی هاشمی رفسنجانی افتتاح شد‪ .‬چگونه‬
‫تعادل را بهم زده و هم آبهای زیرزمینی جنوب خوزستان‬                       ‫نیکآهنگ کوثر‬                          ‫میسر است یک سد که هنوز مطالعات آن انجام نشده‪،‬‬
‫شورتر شده که آثار منفی آن را در نخلستانها و تالابها‬    ‫زایندهرود‪ ،‬زیرحوضه سیرجان و زیرحوضه سیاهکوه باعث‬       ‫افتتاح شود؟! این تصمیم گرفته شد چون منافع گروههای‬
‫میبینیم‪ .‬آبی هم که از برخی سدهای حوضه کارون به‬         ‫شده که شرایط در مناطق مختلف حوضه کارون بدتر شود‪.‬‬
‫پروژههای بزرگ کشاورزی نیشکر منتقل میشود‪ ،‬زهابی‬         ‫به عبارتی‪ ،‬آبدزدکهای حاکم‪ ،‬آب را از کارون دزدیدهاند‪».‬‬                            ‫مختلف تأمین میشد‪».‬‬
‫شور دارد که دوباره به کارون میریزد و کیفیت آب را تحت‬   ‫وی اضافه میکند‪« :‬حوضه کارون بزرگ بخشهایی‬               ‫= «ساخت سد کارون�‪ ۳‬قبل از اینکه ببینند چه به سر‬
                                                       ‫از استانهای مرکزی‪ ،‬لرستان‪ ،‬اصفهان‪ ،‬فارس‪ ،‬خوزستان‪،‬‬      ‫مردم آن منطقه میآورد‪ ،‬تأیید شد‪ ...‬با پروژه قمرود که‬
                             ‫تاثیر قرار میدهد‪».‬‬                                                               ‫از سرچشمههای دز� کارون در محدوده لرستان و استان‬
‫وی به ساخته شدن سد «کارون‪ »۳‬اشاره میکند که آثار منفی‬                                                          ‫مرکزی است‪ ،‬آب را به قم بردند و سهم آب کارون را کم‬
‫بر زندگی مردم گذاشته است‪« :‬با ساخت سد «کارون سه»‬
‫نزدیکبه‪۱۰‬هزارنفرمجبورشدندآنمنطقهراترککنندجایی‬                                                                                                       ‫کردند‪».‬‬
‫که مخزن سد بود و این بیخانمانی به بیکاری و بیسرانجامی‬                                                         ‫= «برای آنها نه میراث فرهنگی اهمیت دارد‪ ،‬نه محیط‬
‫و نهایتاً مهاجرت بسیاری از مردمان آن منطقه به حاشیه‬                                                           ‫زیست و نه سرنوشت مردم‪ .‬عدهای که در ساختار حکومت‬
‫شهرهای اطراف از جمله ایذه یا حتی استانهای دیگر شد‪».‬‬                                                           ‫هستند‪ ،‬هم اصلاحطلب و هم اصولگرا‪ ،‬سودشان در نابودی‬
‫این روزنامهنگار به افزایش شیوع خودکشی در طول‬
‫سالهای اخیر در منطقه ایذه نیز اشاره میکند و میگوید‪:‬‬                                                                    ‫ایران بوده و هیچگاه هم پاسخگو نبودهاند‪».‬‬
‫«هرگاه یک اعتراض عمومی در کشور شکل میگیرد یکی‬
‫از شهرهایی که همیشه کشته میدهد ایذه است‪ .‬همه‬                                                                  ‫فیروزه نوردستروم�ایران جزو کشورهایی است که به دلیل‬
‫این مسائل را که کنار هم قرار میدهیم میبینیم که از‬                                                             ‫تغییرات اقلیمی و خشکسالی در سال ‪ ۲۰۲۵‬بیش از امروز‬
‫سیاستهای جمهوری اسلامی در حوضه آب که به نابودی‬                                                                ‫مجبور است با بحران شدید آب دست و پنجه نرم کند و‬
‫محیط زیست منجر شده‪ ،‬عدهای نفع میبرند و عده‬                                                                    ‫آنطور که توسط کارشناسان پیشبینی شده‪ ،‬اگر از هماکنون‬
‫بسیار زیادی آسیب میبینند و از زندگی ساقط میشوند‪.‬‬                                                              ‫چارهای برای آن اندیشیده نشود تا سال ‪ ۲۰۴۰‬به اوج کمآبی‬
‫موضوعی که از آن در چهارچوب «عدالت محیط زیستی»‬                                                                 ‫و بیآبی خواهد رسید‪ .‬این موضوع به دلیل اینکه تغییرات‬
                                                                                                              ‫اقلیمی یک مسئله جهانی است درباره کشورهای مختلف‬
                                 ‫یاد میکنیم‪».‬‬                                                                 ‫به ویژه در خاورمیانه و مناطق خشک زمین صادق است‪.‬‬
                                                                                                              ‫در ایران اما حفاظت علمی و کارشناسی از محیط زیست‬
                                                                                                              ‫به ویژه مدیریت منابع آبی از اولویت سیاسی و اقتصادی‬
                                                                                                              ‫برخوردار نیست‪ .‬هماکنون منابع آبی ایران از نظر کمیت‪،‬‬
                                                                                                              ‫کیفیت و برداشت بیرویه در وضعیت فوق بحرانی قرار‬

                                                                                                                                                      ‫دارد‪.‬‬
                                                                                                              ‫استان خوزستان یکی متعدد استانهای ایران است که‬
                                                                                                              ‫در بحران خشکسالی کشور‪ ،‬وضعیت فرابحرانی دارد و با‬
                                                                                                              ‫کاهش ‪۸۵‬درصدی مخازن سدها و کاهش ‪۴۰‬درصدی آبی‬
                                                                                                              ‫که وارد رودخانهها میشود با یک فاجعه هولناک انسانی‬
                                                                                                              ‫روبروست‪ .‬برای بررسی وضعیت بحران آب در این استان‪،‬‬
                                                                                                              ‫کیهان لندن با نیکآهنگ کوثر روزنامهنگار حوزه آب و‬

                                                                                                                                   ‫زمینشناس گفتگو کرده است‪.‬‬
                                                                                                              ‫وی معتقد است‪« :‬با سدسازی در حوضههایی که به‬
                                                                                                              ‫خوزستان ختم میشوند‪ ،‬از جمله سد سیمره و سد کرخه‬
                                                                                                              ‫در حوضه کرخه و پروژههای کشاورزی بزرگی که در طول‬
                                                                                                              ‫این چند دهه اجرا شدند و همچنین پروژههای مشترک سپاه‬
                                                                                                              ‫پاسداران و وزارت نفت برای استخراج نفت و گاز در کرخه‪،‬‬
                                                                                                              ‫طی این چند سال‪ ،‬بخشهایی از هورالعظیم کاملاً و بطور‬
                                                                                                              ‫عامدانه خشک شدهاند‪ .‬این خشک شدن باعث میشود‬
                                                                                                              ‫بخشی از رسوباتی که در کف این تالاب جمع شدهاند‪ ،‬با‬
                                                                                                              ‫وزش هر باد قدرتمندی از سمت غرب به شرق‪ ،‬به صورت‬
                                                                                                              ‫رسوبات دانهریز به سمت مردمان آن منطقه فرستاده شود‪».‬‬
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29