Page 12 - (کیهان لندن - سال سى و دوم ـ شماره ۷۱ (دوره جديد

‫صفحه ‪ - Page 12 - 12‬شماره ‪71‬‬
‫جمعه ‪ 15‬تا پنجشنبه‪ 21‬مردادماه ‪1395‬خورشیدی‬

‫گفتگوی رادیویی منشه امیر با امیر طاهری بخش (‪)5‬‬ ‫که بنا بر شرایط موجود در خاورمیانه‪،‬‬ ‫داریوشهمایون روزنام ‌هنگاریبرجسته‪،‬‬
‫بسیاری از آنها همچنان معتبرند و‬ ‫نظری ‌هپردازی جستجوگر و نوجو‪ ،‬و‬
‫اعراب که هویت سیاسی خویش را‬ ‫گویی همین امروز نگاشته شد‌هاند‪.‬‬ ‫سیاستمداری مل ‌یگرا و میه ‌ندوست‬
‫م ‌یجستند‪ ،‬خوزستان را طلب کردند‬ ‫مقالات قدیم ‌یوی در ده ‌ههای سی‬ ‫بود که بر نقش موثر ایران در مناسبات‬
‫تا پنجاه خورشیدی همچنین بازتاب‬ ‫منطق ‌های و جهانی آگاهی داشت‪.‬‬
‫بخش فارسی رادیو اسراییل از چند‬ ‫داریوش همایون‬ ‫مستند موقعیت سیاسی و اجتماعی‬ ‫وی سا ‌لهای طولانی در روزنام ‌ههای‬
‫هفته پیش گفتگویی را با امیر طاهری‬ ‫ایران هستند‪ .‬از همین رو ما به بازنشر‬ ‫معتبر ایران قلم زد و از بنیانگذاران اصلی‬
‫روزنام ‌هنگار پیشکسون ایران درباره‬ ‫‪۵‬مهر‪،۱۳۰۷‬تهران‪۸-‬بهمن‪،۱۳۸۹‬ژنو)‬ ‫گلچینی از آثار داریوش همایون‬ ‫روزنام ‌هی «آیندگان» بود که صفح ‌‌های‬
‫روابط ایران و اسراییل آغاز کرده است‬ ‫م ‌یپردازیم که در سا ‌لهای تبعید پس از‬ ‫نوین در تاریخچ ‌هی روزنام ‌هنگاری ایران‬
‫که بخ ‌شهای پیشین آن را در کیهان‬ ‫انقلاب ‪ ۵۷‬با کیهان لندن نیز همکاری‬ ‫گشود‪.‬همایون مهارت روزنام ‌هنگاری‬
‫لندن خواندید‪ .‬در ادامه‪ ،‬بخش پنجم‬ ‫نزدیک داشت‪ .‬مقالاتی که در این ستون‬ ‫و تسلط خود بر زبان فارسی را با‬
‫این گفتگو در اختیار خوانندگان قرار‬ ‫در کیهان لندن م ‌یخوانید‪ ،‬با مراجعه‬ ‫اید‌ههای سیاسی خویش در هم آمیخت‬
‫به وبسایت «بنیاد داریوش همایون»‬ ‫و از ده ‌هی ‪ ۳۰‬خورشیدی به این سو‪،‬‬
‫م ‌یگیرد‪.‬‬ ‫نوشت ‌ههایی از خود بر جای گذاشت‬
‫انتخاب شد‌هاند‪.‬‬
‫منشه امیر‪ :‬آقای امیر طاهری‪،‬‬
‫انقلاب ناتمام ایران‬
‫جنابعالی در این گفت و گوها‬
‫منشه امیر‬ ‫امیر طاهری‬ ‫مجله بامشاد؛ امرداد ‪ /۱۳۴۶‬روزنامه آیندگان؛ دوشنبه ‪ ۱۴‬امرداد ‪۱‌ ۳۴۷‬‬
‫فرمودید و توضیح دادید که به سود‬
‫در فضای بی ‌نالمللی به وجود آمده‬ ‫اما جای تردیدی نیست که همه‬ ‫مشروطیت ایران‪ ،‬که امسال ‪ ۶۱‬در تاری ‌کترین ساعات پیکار با در موج جنگ بزرگ غرق شدند‪،‬‬
‫بود که داشتیم به طرف جنگ سرد‬ ‫ملت ایران و کشور ایران خواهد‬
‫م ‌یرفتیم‪ ،‬و در نتیجه‪ ،‬ایران همیشه‬ ‫آنها ملت ایران و خاک ایران و‬ ‫ساله م ‌یشود‪ ،‬یادگار انقلاب ناتمام محمدعلی شاه و حامیان روسی او‪ ،‬توانستند ایران را دست کم چنانکه‬
‫سعی م ‌یکرد برای روبرو شدن با این‬ ‫بود که با کشور اسرائیل روابط‬
‫چند خطری که متوجه کشور بود‪،‬‬ ‫فرهنگ ایران را دوست دارند و‬ ‫ملت ایران است‪ .‬ما این انقلابی را که ملیون و آزادیخواهان نه به انگلی ‌سها‪ ،‬بود نگ ‌هدارند‪ .‬همین روح ناسیونالیسم‬
‫لااقل یک یا چند دوست محلی و یا‬ ‫دوستانه و همکاری داشته باشد‪.‬‬
‫برای شناساندن فرهنگ ایران به‬ ‫عملا از مبارزه بر ضد امتیاز تنباکو بلکه به مردم‪ ،‬به آن هزاران زنان و نگ ‌هدارنده بود که چهل و پنج سالی‬
‫چند متفق دور از محل پیدا کند‪.‬‬ ‫پرسش من این است که چه سودی‬
‫اول ایران سعی کرده بود که از‬ ‫مردم اسرائیل تلاش با ارزشی انجام‬ ‫در ‪ )۱۸۹۱( ۱۲۷۰‬شروع شد‪ ،‬نه مردان گمنامی ‌که زندگی خود را بعد‪ ،‬بار دیگر درخواس ‌تهای امتیاز‬
‫فرانسه برای ایجاد تعادل و توازن‬ ‫ملت ایران و کشور ایران م ‌یتوانند‬
‫علیه امپراتور ‌یهای بریتانیا و روسیه‬ ‫م ‌یدهند‪.‬‬ ‫هنوز به پایان رساند‌هایم و نه حتی فدای امر ملی کردند‪ ،‬متکی بودند‪ .‬نفت را از جانب همسایه شمالی‬
‫استفاده کند‪ ،‬که بعد همان طور که‬ ‫از همکاری و دوستی با اسرائیل به‬
‫م ‌یدانید‪ ،‬ناپلئون که ما با او در قرارداد‬ ‫آقای طاهری‪ ،‬این پرسش را باز‬ ‫اگر هم جنبش مشروطه نیمه کاره به مبارزه طلبید و موقعیت مسلط‬ ‫به درستی قدر شناخت ‌هایم‪.‬‬
‫«فینکشتاین» (قرارداد امضاء شده‬ ‫دست آورند؟‬
‫میان فتحعلی شاه قاجار با ناپلئون‬ ‫م ‌یخواهم طور دیگری مطرح کنم و‬ ‫امیر طاهری‪ :‬این خودش بحث‬ ‫دوره اصلی پیکار انقلابی از ‪ ۱۲۸۴‬پایان یافت‪ ،‬در قسمت مهم ‌ی به انگلستان را در امور ایران منهدم‬
‫بناپارت در سال ‪ ۱۸۰۷‬میلادی)‬ ‫مفصلی خواهد بود که به کوتاهی‬
‫متحد شده بودیم به ما خیانت کرد‬ ‫آن اینکه‪ ،‬چه عواملی باعث شد که‬ ‫نم ‌یشود در باره آن سخن گفت‪ .‬ولی‬ ‫تا ‪ )۱۹۱۱-۱۹۰۵( ۱۲۹۰‬با آنکه از سبب فشار مشترک روس و انگلیس ساخت‪.‬‬
‫و ایران سعی کرد از آلمان استفاده‬ ‫در درجه اول سودی که م ‌یتوانیم‬
‫کند‪ .‬بعد از جنگ جهانی دوم‪ ،‬صحبت‬ ‫شاه فقید ایران‪ ،‬یک رهبر مسلمان‬ ‫از دوستی و همکاری و نزدیکی با‬ ‫درخشا ‌نترین صفحات همه تاریخ بود‪ ،‬که شیرازه کا‌رها را از هم این تصادفی نیست که بزر ‌گترین‬
‫از لزوم دوستی ایران با آمریکا شد و‬ ‫دولت اسرائیل ببریم این است که‬
‫ایران همزمان سعی کرد با کشورهای‬ ‫و همسایه کشورهای عرب‪ ،‬آمد‬ ‫در منطقه بسیار خطرناکی که در آن‬ ‫طولانی ایران است‪ ،‬تا کنون جای گسست و حکومت جوان مشروطه را شعار انقلابی آن دوران «زنده باد‬
‫آسیایی مانند چین و غیره نیز‬ ‫زندگی م ‌یکنیم‪ ،‬منطق ‌های که در آن‬
‫و در زمانی که اعراب اسرائیل را‬ ‫دشمنان زیادی داریم‪ ،‬کشوری را پیدا‬ ‫ملت ایران» بود‪ .‬این ناسیونالیسم‬ ‫شایسته خود را در فرهنگ سیاسی در هر قدم ناکام ساخت‪.‬‬
‫همکاری کند‪.‬‬ ‫م ‌یکنیم که از نظر تاریخی و واقعیت‬
‫بنابراین‪ ،‬نزدیکی ایران با اسرائیل‬ ‫تحریم م ‌یکردند‪ ،‬با اسرائیل یک‬ ‫امروزی با ملت ایران و کشور ایران‬ ‫ایران نگرفته است؛ ملاحظات درجه جنبش مشروطه که در ‪ ۱۲۸۴‬آغاز زمینه اصلی انقلاب مشروطه را‬
‫در درجه نخست در جهت منافع خود‬ ‫هی ‌چگونه اختلافی نداشته و ندارد و‬
‫رشته روابط دیپلماتیک و موارد‬ ‫دوم و فرعی درباره رفتار یا حتی شد‪ ،‬با اعطای مشروطه در سال تشکیل م ‌یدهد‪ .‬مردم ایران با انقلاب‬
‫ایران بود‪.‬‬ ‫دلیلی ندارد که دشمن ما باشد‪.‬‬
‫در این سا ‌لهای حکومت شاه‪ ،‬البته‬ ‫همکاری برقرار کرد؟ چه عواملی‬ ‫بنابراین کمک خواهد کرد که‬ ‫مقاصد رهبران انقلاب در لحظ ‌هها پس از آن پایان نیافت؛ دوره مه ‌متر مشروطه کوشیدند وارد صحنه‬
‫م ‌یدانید که متاسفانه همه همکار ‌یها‬ ‫سود کلی ایران در مورد خاورمیانه‬
‫به طور کامل منعکس نم ‌یشد‪ ،‬که به‬ ‫باعث این دوستی آشکار و پنهان‬ ‫و پیدایش خاورمیان ‌های متنوع که‬ ‫و مراحل مختلف‪ ،‬ارزیابی نادرست آن‪ ،‬سا ‌لهای مبارزه مسلحانه با زندگی ملی شوند‪ .‬قانون اساسی‬
‫نظر من این رویه درست نبود و باید‬ ‫درهای آن به روی همگان و به هر‬
‫همکار ‌یها و دوست ‌یها درست مطرح‬ ‫بین اسرائیل و ایران در سا ‌لهای‬ ‫جهتی باز باشد‪ ،‬برای آنکه خاورمیانه‬ ‫هد ‌فهای انقلاب و موفقی ‌تهای محمدعلی شاه بود (‪ .)۱۲۸۶-۸۸‬م ‌یبایست چهارچوب حقوقی این‬
‫همانگونه که قبل ًا هم گفتم موزائیکی‬
‫م ‌یشد‪.‬‬ ‫بعد از ‪ ۱۹۶۰‬میلادی شد؟‬ ‫از اقوام و ادیان و ملل مختلف است و‬ ‫آن و اهمیت دادن بیش از حد به حوادث برجسته این دوره‪ ،‬دفاع از خواست آنان را فراهم آورد و اگر در‬
‫یادم هست در سا ‌لهای ‪۱۹۶۰‬‬ ‫امیر طاهری‪ :‬سیاست شاه در‬ ‫نم ‌یتواند تنها یک ایدئولوژی‪ ،‬یا یک‬
‫میلادی ابتدا بسیاری از روشنفکران‬ ‫قبال اسرائیل ادامه سیاستی بود که‬ ‫قوم‪ ،‬یا یک دین بر آن مسلط باشد‪.‬‬ ‫شکس ‌تهای داخلی و خارجی انقلاب ساختمان مجلس‪ ،‬محاصره دراز و قصد خود کامروا نشدند‪ ،‬به سبب آن‬
‫ایرانی به اسرائیل سفر م ‌یکردند و‬ ‫ایران از تاسیس جامعه ملل متفق‪،‬‬ ‫در این خاورمیانه باید برای همه جا‬
‫برم ‌یگشتند و مطلب م ‌ینوشتند و‬ ‫(یعنی پیش از سازمان ملل متحد)‪،‬‬ ‫باشد و اسرائیل یکی از کشورهایی‬ ‫مشروطه‪ ،‬ما را از شناختن سهم قهرمانی تبریز‪ ،‬تصرف پایتخت به بود که تنها چهارچو ‌بهای حقوقی‬
‫اسرائیل برایشان به عنوان یک الگو‬ ‫در پیش گرفته بود؛ یعنی ایران یکی‬ ‫است که م ‌یتواند به ما در رسیدن به‬
‫از بنیانگذاران جامعه ملل متفق و‬ ‫واقعی آن در ساختن ایران نوین توسط ستو ‌نهای گیلان و اصفهان‪ ،‬کفایت نم ‌یکرد و از همین روی بود‬
‫مطرح بود‪.‬‬ ‫سپس سازمان ملل متحد بوده و این‬ ‫این هدف کمک کند‪.‬‬
‫جناح چپ دموکرات در ایران به‬ ‫هر دو سازمان بر اساس حق تعیین‬ ‫و پس از این دوره‪ ،‬درهم شکستن که انقلاب ناتمام ماند‪.‬‬ ‫بازداشته است‪.‬‬
‫اسرائیل بسیار علاقمند بود ولی از‬ ‫سرنوشت مل ‌تها شکل گرفته بودند‪.‬‬ ‫منشه امیر‪ :‬این پرسش را به‬
‫‪ ۱۹۷۳‬به بعد‪ ،‬اندک اندک‪ ،‬این باز‬ ‫در نتیجه این برای مردم و دولت‬ ‫اهمیت انقلاب مشروطه برای ایران قطعی محمدعلی شاه و پشتیبانانش‪ ،‬با این همه انقلاب مشروطه و قانون‬
‫بودن و روشن بودن نسبی مناسبات‬ ‫ایران و تصمیم گیرندگان در ایران‬ ‫صورت دیگری مطرح م ‌یکنم‪:‬‬
‫با اسرائیل مورد تردید قرار گرفت‪،‬‬ ‫نکته مهمی ‌بود‪ .‬موقعی که مساله‬ ‫نوین بیش از آن است که صفات و به جنبش یک وجهه واقعی ملی و اساسی‪ ،‬وظیفه خود را در تبدیل‬
‫به طوری که سردبیران روزنام ‌ههای‬ ‫فلسطین پیش آمد و اسرائیل تشکیل‬ ‫چه سود مشترکی بین اسرائیل و‬
‫ایران که به اسرائیل سفر م ‌یکردند‪،‬‬ ‫شد و ایران به این موضوع توجه‬ ‫طرز عمل رهبران مشروطه آن را انقلابی داد‪ .‬این نکته را نباید از نظر ایران به یک جامعه نوین در همه‬
‫در بازگشت اجازه نداشتند چیزی در‬ ‫زیادی داشت‪ ،‬یکی از یازده کشوری‬ ‫ایران از همکاری و تعامل با یکدیگر‬
‫مورد اسرائیل بنویسند‪ ،‬و به همین‬ ‫بود که در سازمان ملل به این موضوع‬ ‫ناچیز سازد‪ .‬اینکه فلان رهبر انقلابی دور داشت‪ ،‬هر چند جنبش مشروطه شصت سال گذشته بر عهده گرفته‬
‫جهت‪ ،‬خود من که دعوت شده بودم‬ ‫م ‌یتواند وجود داشته باشد؟‬
‫به اسرائیل بروم حاضر نشدم بروم‬ ‫رسیدگی م ‌یکردند‪.‬‬ ‫امیر طاهری‪ :‬ببینید‪ ،‬در روابط بین‬ ‫بر جان خود بیمناک بود‪ ،‬یا دیگری در بر پا ساختن یک حکومت واقعی است و امروز نیز پایه آزمایشی به‬
‫چون حاضر نبودم مثل دزد شبانه‬ ‫در آغاز قرار بود یک دولت فدرال در‬ ‫کشورها‪ ،‬در درجه اول‪ ،‬همانطور که‬
‫بروم و بیایم و هیچ چیز هم ننویسم‪.‬‬ ‫آنجا (در سرزمین مورد نزاع یهودیان‬ ‫پیشتر خدمتتان عرض کردم‪ ،‬تفاهم‬ ‫سواد درستی نداشت‪ ،‬یا دیگری در دموکراتیک در ایران کامیاب نگردید‪ .‬شمار م ‌یرود که اگر موفق شود‪،‬‬
‫در این سا ‌لهای آخر‪ ،‬پنها ‌نکاری‬ ‫و فلسطین ‌یها) تشکیل شود که‬
‫در برخی روابط میان ایران با اسرائیل‬ ‫اعراب شدیداً با آن مخالفت کردند و‬ ‫و دید استراتژیک مهم است‪.‬‬ ‫از بسیاری مجاهدات کشو‌رها در‬ ‫‌سند محافظ ‌هکارانه‬ ‫پی منافع شخصی خود م ‌یگشت‪،‬‬
‫به خاطر گرایشی بود که در رژیم شاه‬ ‫اصولاً اعراب حق تعیین سرنوشت را‬ ‫توضیح دادم که وقتی این تفاهم‬ ‫جهت نوسازی اجتماعی و اقتصادی‬ ‫یا دیگری با بیگانگان سر و سری‬
‫پیدا شده بود‪ ،‬که او امید داشت که‬ ‫و دید استراتژیک به وجود آمد‪ ،‬آن‬
‫بتواند با کشورهای عرب کنار بیاید و‬ ‫نپذیرفتند‪.‬‬ ‫وقت م ‌یتوان در زمین ‌ههای گوناگون‬ ‫داشت‪ ،‬یا دیگری خود را ب ‌رتر از قانون اما‪ ،‬جنبش در هدف اصلی خود موفق و سیاسی پایدا‌رتر و قابل زندگ ‌یتر‬
‫صحبت آنها از این بود که فلسطین‬
‫دوست بشود‪.‬‬ ‫بخشی از خاک اعراب است و باید به‬ ‫همکاری کرد‪.‬‬ ‫م ‌یپنداشت‪ ،‬و اینکه رهبران مشروطه شد‪ :‬در تجهیز نیروهای ملی به دفاع خواهد بود‪ .‬قانون اساسی شصت‬
‫البته به نظر من‪ ،‬سیاست درست‬ ‫اعراب پس داده شود‪ ،‬و م ‌یگفتند «ما‬ ‫در این زمینه اسرائیل با اقتصاد‬
‫و با فاید‌های هم نبود و آخرش هم‬ ‫خودمان م ‌یدانیم که با آن چه باید‬ ‫پیشرفته و نیز با سایر پیشرف ‌تهایی‬ ‫در مجموع روش ‌نبینی و قدرت از کشور‪ ،‬اعتقاد به باصطلاح شکست ساله ایران‪ -‬کهن سا ‌لترین قانون‬
‫دیدیم که به جنگ ایران و عراق و‬ ‫که در زمین ‌ههای علم ‌یکرده و ایران‬
‫بکنیم»‪.‬‬ ‫با امکاناتی که دارد م ‌یتوانند مکمل‬ ‫عمل لازم را برای دفاع از انقلاب انقلاب مشروطه از سوء تفاهم علل اساسی در سراسر خاورمیانه که هنوز‬
‫غیره منجر شد‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬از دید ایران ‌یها‪ ،‬مساله‬ ‫همدیگر باشند؛ از نظر صنعتی‪،‬‬
‫بنابراین‪ ،‬م ‌یشود گفت سه مرحله‬ ‫اسرائیل در آغاز به صورت یک شورش‬ ‫فاقد بودند‪ ،‬چیزی از ارزش جنبش اصلی جنبش و هد ‌فهای واقعی معتبر است‪ -‬با همه تخط ‌یها که از‬
‫در روابط اسرائیل و ایران در زمان شاه‬ ‫ضد امپریالیستی‪ ،‬ضد استعماری‬ ‫کشاورزی‪ ،‬بازرگانی و غیره‪.‬‬
‫جلوه کرد؛ یعنی مردم آن سرزمین‬ ‫از آن گذشته‪ ،‬کشور اسرائیل با‬ ‫مشروطه نم ‌یکاهد‪ .‬در شرایط آن روز رهبرانش ناشی گردیده است‪ .‬از آن شده‪ ،‬سندی است که در خام ‌ی و‬
‫وجود داشت‪:‬‬ ‫که تحت قیمومیت بریتانیای کبیر‬ ‫ارتباطات وسیع بی ‌نالمللی که دارد‬
‫مرحله اول‪ ،‬اسرائیل به عنوان یک‬ ‫بودند م ‌یخواستند سرنوشت خود را‬ ‫م ‌یتواند به ایران کمک کند که بعد‬ ‫ایرا ‌نـ و منتقدین انقلاب مشروطه ‪( ۱۲۷۰‬امتیاز تنباکو) اعتراض عمومی ابهام خود‪ ،‬همه عناصر سنت سیاسی‬
‫کشور جدیدالتاسیس که در مبارزه‬ ‫تعیین کنند‪ .‬از این روی‪ ،‬چنین زمینه‬ ‫از این چند دهه انزوایی که به خاطر‬
‫علیه امپریالیسم شورش و قیام کرده و‬ ‫سیاسی و دیپلماتیک (برای روابط‬ ‫وقایع داخلی ایران به ما تحمیل شده‬ ‫م ‌یتوانند حتی شرایط شصت ساله ‌که پیوسته بالا م ‌یگرفت‪ ،‬بر ضد دادن ایران را به هم آمیخته است و ظرفیت‬
‫موفق شده در چشم ایران ‌یها به تصویر‬ ‫بین ایران با اسرائیل) وجود داشت‪.‬‬ ‫بود‪ ،‬بتواند به جامعه امروز بی ‌نالمللی‬
‫از آن گذشته‪ ،‬سا ‌لها قبل از پیدایش‬ ‫برگردد و جایگاه شایسته خود را پیدا‬ ‫پس از آن را نیز در شمار آورندـ امتیازات به خارجیان بود‪ .‬قیام بر قابل ملاحظ ‌های برای انطباق یافتن بر‬
‫کشیده م ‌یشد‪.‬‬ ‫اسرائیل‪ ،‬ایران همیشه فکر م ‌یکرد که‬
‫در آن سا ‌لهای دهه ‪ ۱۹۵۰‬که‬ ‫از نظر امنیت ملی خودش با چند خطر‬ ‫کند‪.‬‬ ‫جنبش مشروطه یک حرکت اصیل ضد امتیاز تنباکو‪ ،‬آغاز جنبشی بود اوضاع و احوال متغیر دارد‪.‬‬
‫ایران ‌یها درگیر مبارزه با بریتانیا بر سر‬ ‫روبروست‪ ،‬که این را بعدها در وزارت‬ ‫در زمین ‌ههای امنیتی و نظامی‌هم‪،‬‬
‫قضیه نفت بودند‪ ،‬اسرائیل به خاطر‬ ‫خارجه ما با رن ‌گهای مختلف نشان‬ ‫چون دو کشور علاقمند هستند که‬ ‫‌راه حل ملی‬ ‫به منظور جلوگیری از سر نهادن به‬ ‫عموم ‌ی ملت ایران بود؛ نخستین‬
‫این موفقیتش در غلبه بر بریتانیا در‬ ‫م ‌یدادند‪ .‬رنگ قرمز نماینده خطری‬ ‫هیچ ایدئولوژی یا قو ‌مگرایی خاصی بر‬ ‫قدر ‌تهای استعماری‪ .‬فکر عدالتخانه‬ ‫جنبش ملی آزادیخواهانه ایرانیان در‬
‫بود که از جانب امپراتوری تزاری‬ ‫تمامی‌منطقه مسلط نشود و م ‌یتواند‬
‫ایران خیلی محبوبیت داشت‪.‬‬ ‫روسیه و جانشین آن اتحاد جماهیری‬ ‫اگر یکی از آنها تهدید شود همکاری‬ ‫بع ‌دها پیش آمد و در جریان قیام از لحاظ ظاهری‪ ،‬تاریخ شصت سال‬ ‫طول تاریخ خود‪.‬‬
‫دوره دوم‪ ،‬اسرائیل به عنوان دوست‬ ‫شوروی ایران را تهدید م ‌یکرد؛ رنگ‬ ‫بکنند‪ .‬زمین ‌ههای همکار ‌یهای آینده‬
‫ایران و همکار دولت ایران مطرح بود‪.‬‬ ‫آبی خطری بود که از طرف امپراتوری‬ ‫هم البته این مسیر روابط را تعیین‬ ‫عموم ‌ی به درخواست مشروطه تبدیل گذشته داستان غ ‌مانگیزی از فشار‬ ‫‌قدرت فوق طبیعی‬
‫ولی دوره سوم به صورت دوستی‬ ‫بریتانیا و متفقین آن در جهان عرب و‬
‫بود که طرف ایرانی خیلی دلش‬ ‫شبه قاره هند متوجه ما بود‪ .‬رنگ سبز‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫آوردن و محدود کردن قانون اساسی‬ ‫و تکامل یافت‪.‬‬
‫نم ‌یخواست این همکاری را نشان‬ ‫خطری بود که همیشه از ناحیه اعراب‬ ‫پیوندهای خونی هم که بین‬
‫متوجه کشور ما ایران م ‌یکردند؛ رنگ‬ ‫ایران ‌یهای ساکن اسرائیل با ایران‬ ‫مبالغه در مداخله و تاثیر نفوذهای خود قانون اساسی ‪ ۱۲۸۵‬یک سند بوده است‪ .‬اما در عمل‪ ،‬ایران در همه‬
‫بدهد‪.‬‬ ‫زرد هم خطری بود که تر ‌کها و ترک‬ ‫وجود دارد‪ ،‬م ‌یتواند کمک کنند که‬
‫خارجی عامل دیگری در دست محتاطانه و محافظ ‌هکار است که‪ ،‬نوع مدت مبانی سیاسی و اقتصادی و‬
‫ادامه در صفحه ‪15‬‬ ‫نژادها همواره برای ما داشتند‪.‬‬ ‫دو کشور به هم نزدیک شود‪.‬‬
‫منشه امیر‪ :‬و رنگ اسرائیل هم‬ ‫کم گرفتن دامنه و قدرت جنبش بسیار محدودی از دموکراسی را در اجتماعی یک حکومت مشروطه را‬
‫منشه امیر‪ :‬به نکته مهم ‌یاشاره‬
‫بود؟‬ ‫مشروطه بوده است‪ .‬اعتقاد نظر دارد‪ .‬مفاد آن‪ ،‬در عمل تود‌ههای پای ‌هگذاری م ‌یکرده است‪ .‬نخست‪ ،‬امر‬
‫امیر طاهری‪ :‬نخیر‪ .‬آن زمان که من‬ ‫کردید و آن حضور حدود شمار‬
‫م ‌یگویم‪ ،‬اسرائیل هنوز برپا نشده بود‬ ‫ساده‌لوحانه معمولی ایرانی‪ ،‬که تنها دهقان را از اعمال حقوق سیاسی رهائی یافتن از حکومت مطلقه قرون‬
‫و لذا‪ ،‬چیزی هم به نام «خطر از ناحیه‬ ‫بزرگ کسانی در اسرائیل است‬
‫اسرائیل» نم ‌یتوانست وجود داشته‬ ‫پس از مبارزه ملی کردن نفت‪ ،‬اندک خود‪ ،‬چنانکه در قانون اساسی تعریف وسطایی بود‪ ،‬سپس بر پا ساختن یک‬
‫که ایران ‌یزاده و ایرانی هستند و‬
‫باشد‪.‬‬ ‫اندک تصحیح شد‪ ،‬به انگلستان شده‪ ،‬محروم م ‌یدارد (هر چند در شالوده اداری نوین و توسعه ارتباطات‬
‫با پیدایش اسرائیل‪ ،‬سه سال بعد‬ ‫حتی در برخی ارزیابی گفته شده‬
‫از جنگ جهانی دوم‪ ،‬شکل تاز‌های‬ ‫قدرتی مافوق طبیعی م ‌یداده و آن اصلاح بعدی قانون انتخابات‪ ،‬اعمال و صنایع در دوران رضاشاه‪ ،‬آنگاه‬
‫که شمار آنها ‪ ۲۵۰‬هزار تن و بیشتر‬
‫را در همه جا حاضر و بر همه کار این حق در واقع به زمینداران واگذار درهم شکستن برتری قدر ‌تهای‬
‫است (که البته این آمار جای تردید‬
‫قادر می‌شمرده است‪ .‬این حقیقت گردید)‪ ،‬شامل هیچ عنصر تغییر استعماری و امپریالیست در امور‬
‫هم دارد)‪.‬‬
‫که در یک مورد مشروط ‌هخواهان اجتماعی نیست‪ ،‬چه رسد به انقلاب ایرا ‌نـ که در مبارزه ملی کردن نفت‬

‫در سفارت انگلیس بست نشستند و اجتماعی‪ ،‬و حکومت برگزیدگان و به اوج خود رسیدـ و اکنون‪ ،‬با الغای‬

‫پشتیبانی نیم ‌هدلانه‌ای که در بعضی طبقه متوسط کوچک آن زمان را زمینداری و تغییرات انقلابی که‬

‫سپا‌ههای دانش و بهداشت و آبادانی‬ ‫مراحل از جانب دولت انگلستان جنبه قانونی و نهادی م ‌یبخشد‪.‬‬

‫نسبت به جنبش مشروطه ابراز ولی این قانون به صراحت و تفصیل در روست‌اها به وجود م ‌یآورند‪ ،‬کشور‬

‫گردید‪ ،‬واقعیت موضوع را پوشیده تمام وسیله‌ای برای پایان دادن یک قدم دیگر به اجرای بهتر قانون‬

‫داشته است و دستاویز استدلال‌های به تسلیم در برابر ابرقدرت‌های اساسی نزدی ‌کتر م ‌یشود‪.‬‬

‫سطحی بر ضد اصالت جنبش ملی امپریالیستی و اعمال نظارت بر جنبش اجتماعی و اقتصادی که‬

‫سیاست‌های بی‌ملاحظه سلسله قاجار م ‌یبایست جنبش سیاسی مشروطه‬ ‫ایران شده است‪.‬‬

‫بسیاری از ظاهربینان فراموش است‪ ،‬که به سبب بی‌تفاوتی خود در را تکمیل کند‪ ،‬اکنون مانند بهمنی در‬

‫کرد‌هاند که پشتیبانی اخلاقی مورد استقلال ملی‪ ،‬از مدت‌ها پیش راه است‪ .‬با از میان رفتن زمینداران‬

‫دیپلماسی انگلستان به جنبشی داده ب ‌یاعتبار شده بود‪ .‬و همین استقلال و خا ‌نهای فئودال و بسط سواد و‬

‫شد که هم آنگاه اذهان ایرانیان آگاه ملی هدف عمده انقلابیون به شمار برخوردهای روزافزون میان شهر و‬

‫را در همه جا فرو گرفته بود‪ ،‬نهضت می‌رفت‪ .‬آنها با محمدعلی شاه بر ده‪ ،‬بعضی موانع سیاسی و اجتماعی‬

‫تما ‌معیاری که از کنترل حکومت سر وامی ‌که از انگلیس و روسیه در راه مشارکت عمومی‪ ،‬بیشتر از‬

‫خارج شده بود‪ .‬این پشتیبانی اخلاقی می‌خواست‪ ،‬در کشاکش افتادند‪ .‬پیش پای برداشته م ‌یشود‪.‬‬

‫نیز آنقدر پایدار نبود که انگلی ‌سها در این وام آنها تهدیدی متوجه ما سا ‌لها در پی یک راه حل ملی‬

‫را از تجزیه بالفعل ایران با همکاری استقلال ایران م ‌یدیدند و در برابر بود‌هایم؛ در زمینه سیاسی قانون‬

‫رو ‌سها در ‪ ،۱۹۰۷‬یک سال پس از آن ایستادند؛ چنانکه بعدا در برابر اساسی‪ ،‬خطوط اصلی این راه حل‬

‫پیروزی مشروط ‌هخواهان بازدارد‪ .‬فشارهای روسیه در ‪ ۱۹۱۱‬ایستادند را فراهم داشته است‪ .‬مشروطیت‬

‫آنها در عمل کمتر از حکومت تزاری‪ ،‬و در برابر کوشش انگلستان در هنوز پرقدر ‌تترین نیروی سیاسی‬

‫بدخواه حکومت نوین مشروطه و ملی ‪ ۱۹۱۹‬برای تحمیل سرپرستی خود و نقطه تجمع تقریبا همه تمایلات‬

‫سیاسی ایران است‪ ،‬و امیدبخ ‌شترین‬ ‫ایران نبودند‪ .‬در ‪ ۱۹۱۱‬از اولتیماتوم بر ایران‪.‬‬

‫روسیه پشتیبانی کردند‪ ،‬که انفصال در این زمینه بخصوص جنبش آغاز برای توسعه و تحول تئوریک و‬

‫و اخراج مورگان شوستر‪ ،‬مستشار مشروطه پیروزی درخشانی بود‪ .‬ایدئولوژیک بیشتر به شمار م ‌یرود‪.‬‬

‫ادامه در صفحه ‪15‬‬ ‫مالی دولت ایران را م ‌یخواست‪ .‬مشروط ‌هخواهان‪ ،‬اگرچه سرانجام‬