Page 12 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۷۵ (دوره جديد
P. 12
صفحه - Page 12 - 12شماره 75
جمعه 12تا پنجشنبه 18شهریورماه 1395خورشیدی
گفتگوی رادیویی منشه امیر با امیر طاهری بخش ()6 که بنا بر شرایط موجود در خاورمیانه، داریوشهمایون روزنام هنگاریبرجسته،
بسیاری از آنها همچنان معتبرند و نظری هپردازی جستجوگر و نوجو ،و
نقش اسرائیل در مدر نسازی گویی همین امروز نگاشته شدهاند. سیاستمداری مل یگرا و میه ندوست
کشاورزی در ایران مقالات قدیم یوی در ده ههای سی بود که بر نقش موثر ایران در مناسبات
تا پنجاه خورشیدی همچنین بازتاب منطق های و جهانی آگاهی داشت.
=با نزدیک شدن اسرائیل داریوش همایون مستند موقعیت سیاسی و اجتماعی وی سا لهای طولانی در روزنام ههای
به ایالات متحده ،چپ ایران ایران هستند .از همین رو ما به بازنشر معتبر ایران قلم زد و از بنیانگذاران اصلی
به تدریج ضد اسرائیلی شد. ۵مهر،۱۳۰۷تهران۸-بهمن،۱۳۸۹ژنو) گلچینی از آثار داریوش همایون روزنام هی «آیندگان» بود که صفح های
م یپردازیم که در سا لهای تبعید پس از نوین در تاریخچ هی روزنام هنگاری ایران
انقلاب ۵۷با کیهان لندن نیز همکاری گشود.همایون مهارت روزنام هنگاری
نزدیک داشت .مقالاتی که در این ستون و تسلط خود بر زبان فارسی را با
در کیهان لندن م یخوانید ،با مراجعه ایدههای سیاسی خویش در هم آمیخت
به وبسایت «بنیاد داریوش همایون» و از ده هی ۳۰خورشیدی به این سو،
نوشت ههایی از خود بر جای گذاشت
انتخاب شدهاند.
در ادام هی گفتگوهای رادیو اسراییل قطب بازرگانی
با امیر طاهری ،بخش ششم از این
منشه امیر امیر طاهری گفت وگوها را در ادامه م یخوانید .این آیندگان ۹اردیبهشت ۱۳۴۹
گفتگو روز پن جشنبه ۳۱تیرماه ۱۳۹۵
به طور کامل قابل پیاده کردن نبود، وقتی برنامه بزرگ اصلاحات ارضی کالاهای وارداتی و کمک به موازنۀ پشت سپر حمایتی ،برگشت سرمایۀ در جلب سرمای هداری خارجی ،ایران
برای آنکه نیازمند آن بود که یک آغاز شد ،بخصوص موقعی که آقای برابر با ۲۱ژوئیه ۲۰۱۶پخش شد. پرداخ تها هدف اصلی سیاست جلب سرمای هگذار خارجی را به سرعتهای وارد مرحل های پیشرفت هتر و پیچیدهتر
زمینه فرهنگی و ایدئولوژیک برای آن (حسن) ارسنجانی وزیر کشاورزی (در سرمای ههای ایران را تشکیل نم یدهد. شده است .تاکنون سرمای هگذار یهای
وجود داشته باشد که در اسرائیل بود سال ۱۳۳۹خورشیدی در دولت علی منشه امیر :آقای طاهری ،در با پیچیده شدن و بزرگ شدن اقتصاد زیاد تضمین م یکرد. خارجی بیشتر به سبب محتوی
امینی) شد ،او پایه اصلاحات ارضی ایران ،اکنون امکانات تازهای پیش این الگو در حال تغییر است از وقتی ارز خارجی خود مورد توجه بودند.
ولی در ایران وجود نداشت. را گذاشت .ارسنجانی خیلی بر روی برنام ههای پیشین ما درباره لزوم نظرها م یآید .سرمای ههای خارجی تکیه بر صادرات افتاده است و صنعت تشنگی اقتصاد ایران برای ارز خارجی
مساله دیگر ،امر تساوی میان زن اجرای این نوع برنام هها در اسرائیل که در ایران بکار خواهند افتاد اساساً بدون صادرات جاذبۀ خود را از کف و متعادل کردن موازنۀ پرداخ تها
و مرد بود که هنوز در ایران مطرح مطالعه کرده بود و چندین مقاله هم همکاری بین اسرائیل و ایران سخن باید دارای هد فهای صادراتی باشند. م یدهد ،مفهوم جلب سرمایۀ خارجی چنان بود که سرمای هگذاری با تقریباً
نبود ولی در اسرائیل نه تنها مطرح نوشته بود و خودش هم یکی دو بار به مؤسسۀ خارجی که با ایرانیان شرکتی نیز در کار تغییر است .علاوه بر این
گفتیم و من علل و ریش ههای این تشکیل م یدهد یا شعب های در این در ایران یک دید منطق های افق نظر هر شرایطی پذیرفته م یشد.
بود بلکه اجرا هم م یشد. اسرائیل سفر کرده بود. کشور م یگشاید باید کار فروش و را وسی عتر کرده است .ایرانیان عادت مؤسسات خارجی شعب ههای خود
یادم هست صحبت از این بود که قبل از او هم آقای خلیل ملکی رهبر اندیشه را از شما پرسش کردم ،و صادرات خود را در منطقۀ جغرافیایی م یکنند که نه تنها به چهارچوب را در ایران با شرایط یک طرفه
چطور دخترها و پسرهای اسرائیلی در حزب «نیروی سوم» به اسرائیل سفر ایران به شعبه و شرکت ایرانی خود کشور خود ،بلکه به حوزۀ جغرافیایی م یگشودند .سرمای های که عمل ًا به
کیبوتس آزادانه و راحت در کنار هم کرده بود و او هم درباره تحربیات در گفت و گوی این بار م یخواهم واگذارد .شر طهای گذشته که شرکت خود از شبه قارۀ هندوستان تا آفریقای ایران وارد م یکردند قابل ملاحظه نبود
فعالیت و کار م یکنند و حتی دخترها اسرائیل در استفاده و بهرهبرداری ایران حق ورود به بازارهای شرکت و قسمت مهمی از آن به صورت خرید
سخ تترین کارها را م یکنند و مانند از زمین و منابع کشاورزی مطالبی بپرسم از سال ۱۹۶۰تا سقوط خارجی مادر را ندارد پیشاپیش رد شرقی بنگرند. خدمات یا لوازم به قیم تهای بالاتر
مردها یک شورت راحت به پا دارند و بدین ترتیب کنسرسیومی که از از متعارف به کشور اصلی بازم یگشت
این خیلی عادی است و همه سرشان منتشر کرده بود. حکومت پهلوی در ایران ،چه نوع شده است. سرمای هگذاران آمریکایی در حال محصولاتی نیز که تولید م یشد
(اشاره آقای طاهری به «حزب همکار یهایی دقیق ًا بین اسرائیل و تغییرات ژرف در شالودۀ بازرگانی تشکیل است و با کنسرسیو مهای عمل ًا راه صادرات نم ییافت .شرکت
به کار مشغول است و انگار نه انگار. زحمتکشان ملت ایران -نیروی سوم» بی نالمللی برآورده شدن این خواست مشابه دیگری از سرمای هگذاران “ایرانی” اجازۀ صدور کالای خود را در
اما تکرار این الگوی مساوات کار ،و است ،که خلیل ملکی و همفکرانش ایران وجود داشت؟ م یگویند این ایران را بسیار آسانتر کرده است .ایجاد ژاپنی و اروپایی دنبال خواهد شد
فرهنگ آن ،به دشواری م یتوانست در ابتدا از حزب توده منشعب شده و قط بهای محلی تولید و تجارت در مفهوم تازهای را در نظر دارد .قصد غالب موارد بدست نم یآورد.
ایران پیاده شود .به طور کلی اسرائیل با مظفر بقائی «حزب زحمتکشان همکار یها نه تنها در زمین ههای نقاط مختلف جهان جای مفاهیم ایران از تشکیل این کنسرسیو مها ایران که در مسابقۀ صنعتی دیر
ایران» را ایجاد کردند اما خلیل ملکی گذشتۀ “تمرکز” را م یگیرد .حتی در جلب سرمایه صرفاً برای بازار داخلی رسیده بود مانند بیشتر کشورهای
یک موقعیت استثنایی داشت. از این حزب نیز منشعب شده و «حزب دفاعی ،نظامی و امنیتی ،بلکه در آنجا که به اداره و تصمی مگیری نیز ایران نیست .ایران م یخواهد در عقبماندۀ دیگر سالها بهای سنگینی
این را هم بگویم که برای اسرائیل یها زحمتکشان ملت ایران -نیروی سوم» ارتباط م ییابد همین گرایش به سوی نظام بازرگانی جهانی چنان یگانه و در یک معاملۀ نابرابر پرداخت.
رابطه فرد یهودی با زمین اسرائیل امور دیگری مثل پزشکی ،آبیاری، عدم تمرکز را م یتوان یافت .تقسیم به مپیوسته شود که تبدیل به یک ماشینها و سرمایۀ در گردش و
یک رابطه خیلی پیچیده است که را اعلام کرد). کار بی نالمللی ناچار پارهای از آثار بد دانش فنی که خارجیان در دسترس
ریش ههای عمیق معنوی و ریش ههای خلیل ملکی هم در زمینه استفاده کشاورزی و تعاون در ایران هم بوده تسلط متمرکز اقتصادی یک یا چند قطب منطق های گردد. ایران م یگذاشتند همه سخت مورد
دینی دارد که در هیچ جای دیگر ،به دسته جمعی و گروهی در اسرائیل سرمایه و دانش فنی خارجی ـ آن هم نیاز بود و به همین دلیل ـ و به دلیل
از اراضی کشاورزی مطالعه کرده و است .آگاه یهای شما در این باره قطب را تعدیل خواهد کرد. نه فقط در صنعت ،بلکه در کشاورزی تازهکار بودن ایران ـ سختترین
نظر من ،قابل اطلاق نیست. علاقمند شده بود .بنابراین ،اسرائیل این زمین های است که نیاز به صنعتی و خردهفروشی و توزیع ـ شرایط عرضه م یگردید .حکومت و
ایران یها هم مثل هر ملت دیگری در سه زمینه به ایران در زمینه چیست؟ مراقب تهای سخت دارد .ولی از باید بر منافع انسانی و طبیعی ایران مردم ایران به بهای گذشتهای مالی
البته به خا کشان علاقمند هستند امیر طاهری :بله ،البته هما نطور که جریان اقتصاد جهانی نیز نم یتوان و موقعیت جغرافیایی ایران افزوده فراوان این سرمایهها و دانشهای
و ما این شصت هزار روستایی که اصلاحات کمک کرد: خودتان گفتید ،همکار یهای متنوعی برکنار ماند .حتی حفظ استقلال گردد و از ایران یک مرکز بازرگانی ـ فنی را وارد م یکردند .محصولاتی
داشتیم و هنوز داریم ،هر کس به آن یکیازنظرحقوقیواداریبهطورکلی، بین ایران و اسرائیل وجود داشت. اقتصادی نیز بستگی به آن دارد که به معنی صنعت و کشاورزی و تجارت که در بازار آزاد قابل رقابت نبود
روستای خود علاقمند است و عشق دوم از نظر تبدیل زمی نها به بیعانه اسرائیل تجربه زیادی در یک نوع سهم هر چه بزرگتری در این اقتصاد ـ بسازد که حوزۀ جغرافیایی وسیعی تا دو یا سه برابر قیمت واقعی به
دارد– ولی پیوندهای عمیق و تعلق برای پیدایش سرمایه لازم جهت کشاورزی متکی بر آبیاری قطرهای مصر فکننده تحمیل میشد و در
خاطرهای شدید عاطفی و دینی با سرمای هگذاری در بهبود باز یاف ِت داشت که در کشورهای ک مآب و به دست آورده شود. را خدمت کند.
زمین در یهودیان اسرائیل ،به هیچ زمی نها که به ایجاد بانک عمران و خشک و از جمله در بخ شهایی از دیگر مسئلۀ جانشین کردن
کشور دیگری قابل انتقال نیست. تسهیلات مالی و بانکی منجر شد، ایران مهم بود. دیدار با مهاجرغیر قانونی دیروز و سیاستمدار امروز
منشه امیر :آیا به دلایلی که اشاره و زمینه سوم ،تعلیم و آموزش این نوع کشاورزی و آبیاری برای
افرادی بود که گرداننده این تعاون یها ایران اهمیت داشت که در این زمینه داستان زندگی اردلان شکرآبی وزیر امور اداری در کشور
کردید ،از دیدگاه شما برنامه شیوه چندین پروژه آزمایشی صورت گرفت. پادشاهی سوئد
باشند. نمون هاش پروژه دشت قزوین بود
زندگی و کار کشاورزی و اصلاحات در آغاز تعداد تعاون یها کم بود ولی که اسرائیل یها تکنولوژی کشاورزی ویدئو
با گذشت بیست تا بیست و پنج سال، مدرن و آبیاری قطرهای را در اختیار
و تحولات اجتماعی در اسرائیل ،در تعاون یها بخش مهم ی از کشاورزی «برای دیدن ویدئو ،روی عکس کلیک نموده و یا به سایت کیهان لندن مراجعه نمایید».
ایران را در بر گرفت ،چیزی بین هفده کشاورزان ایرانی گذاشتند.
ایران زیاد موفقی تآمیز نبود؟ .در تا بیست درصد ،و ایران از تجربیات و در زمین ههای پزشکی و علمی سوم اینکه برای وی این اتفاق بزرگی چهرهها در صحنه سیاست داخلی این اردلان شکرآبی در دهه ۸۰میلادی
همکار یهای اسرائیل در این زمین هها نیز همکار یهای گستردهای وجود بود که در مقام یک وزیر با وزیر خارجه کشور محسوب م یشود.ژوئن امسال در همراه با خانوادهاش در جستجوی
ضمن ،آقای طاهری ،شما به سفر داشت .ولی از اینها مه متر ،همکار یها کشوری دیدار م یکند که آن را در ۱۱ جریان دیدار محمد جواد ظریف وزیر آزادی ،ایران را به مقصد سوئد ترک
استفاده کرد. در زمینه بی نالمللی و دیپلماتیک امورخارجه ایران از سوئد ،نخس توزیر گفت .داستان زندگی اردلان که در
گروهی از روشنفکران ایرانی به منشه امیر :در مورد کیبوتس بود؛ ایران از شبکه ارتباطی اسرائیل سالگی ترک گفته است. از اردلان شکرآبی خواست تا در یکی از ابتدا به دلیل رد درخواست پناهندگی
در سراسر جهان استفادههای خوبی شکرآبی م یگوید ،در آن جلسه جلسات دیدار با ظریف حضور داشته خود و خانوادهاش به صورت غیر قانونی
اسرائیل اشاره کردید مانند آقایان Kibutzو موشاو Moshavکه دو م یکرد .بخصوص موقعی که حکومت احساس خوبی داشت که شاهد باشد .شکرآبی در پاسخ به منتقدین در سوئد اقامت داشتند پر حادثه است.
نوع آبادی اشتراکی در اسرائیل ایران تصمیم گرفت ،یک حضور گفتگوی مثبتی بین سوئد و ایران بود این دیدار م یگوید که اولا او به عنوان اردلان در سا لهای نوجوانی به
جلال آل احمد ،ابوالحسن بنی قوی در آفریقا پیدا بکند .در آن که در آن مسایل حقوق بشر فراموش وزیر کابینه سوئد وظیف هاش دفاع از سازمان جوانان حزب سوسیال
است هم بگوییم .کیبوتس به معنی زمان اسرائیل که خود در بسیاری از نشد و نخس توزیر سوئد حتی مسایل منافع این کشور و بهبود شرایط زندگی دموکرات سوئد پیوست و دیری نپایید
صدر ،و شماری دیگر .در این باره کشورهای آفریقایی حضور داشت ،به مربوط به حقوق کارگری در ایران را مردم سوئد هست .دوم اینکه در جلسه که به ریاست آن برگزیده شد .وی در
دهکده و مزرع های که در آن هر ایران کمک کرد تا وضع این کشورها باظریف،نخس توزیرسوئدضمنتاکید سال ۲۰۱۴به عنوان وزیر امور اداری
یادآور یهای دیگری اگر دارید، را بفهمد و ارتبا طهای مهمیرا در این مورد تاکید قرار داد. بر اهمیت رعایت حقوق بشر از وضعیت به عضویت هیات دولت سوئد درآمد
کس به اندازه توانایی خویش کار کشورها به وجود بیاورد و همچنین در بیژن فرهودی با اردلان شکرآبی در حقوق انسانی در ایران انتقاد کرد .مورد و در ۳۷سالگی یکی از موف قترین
بفرمایید. آمریکای جنوبی به ایران کمک کرد. محوطه کتابخانه وزارت امور اداری
امیر طاهری :ببینید ،اسرائیل خیلی م یکند و از نتیجه کار در حدی که م یخواهم همکار یهای فرهنگی
مورد پسند چ پگرایان ایران بود برای میان اسرائیل و ایران را هم که برقرار سوئد به گفتگو نشست.
آنکه اسرائیل به عنوان یک الگوی نیاز دارد بهره م یگیرد .موشاو هم
سوسیالیسم آمیخته شده با فرهنگ بود ،مورد اشاره قرار بدهم.
یک نوع آبادی کشاورزی اشتراکی بنا براین ،دو کشور چون واقعاً
و مذهب شکل گرفته بود. منافع مشترک داشتند و در هیچ
بنا بر این ،نه تنها روزنام ههای هوادار است .اما تا چه حد این دو شیوه زمین های با هم در تضاد نبودند،
چپ و غیر اسلامی ،بلکه روزنام ههای خیلی همکار یهای نزدیکی بین
اسلامگرا هم مثل روزنامه “چلنگر” زندگی کشاورزی م یتوانست در آنها برقرار شد ،و اگر همکار یها در
نسبت به اسرائیل سمپاتی خوبی اثر انقلاب اسلامی و روی کار آمدن
داشتند؛ اسرائیل را سمبل و نماد مبارزه ایران ریشه بدواند و مورد استقبال حکومت اسلامی به هم نم یخورد و
با امپریالیسم بریتانیا م یدانستند و در قطع نم یشد ،به نظر من اسرائیل و
آن موقع ،تا سا لهای ۱۹۶۰اسرائیل قرار بگیرد؟ ایران هنوز هم کامل ًا م یتوانستند
بیشتر در چپ ایران محبوبیت امیر طاهری :این الگو در سا لهای نزدی کترین دوستان و همکاران
داشت تا در جناح راست ایران. دهه پنجاه و شصت میلادی خیلی در
خیل یها آن موقع به اسرائیل سفر منطقه باشند.
م یکردند و م ینوشتند ،که البته خود ایران محبوب شده بود.
مسال های است که م یتواند سوژه خیلی از نویسندگان و روشنفکران منشه امیر :م یخواهم در این
کتاب خوبی باشد که چگونه تصویر ایرانی که به اسرائیل سفر کرده
اسرائیل در ایران در دورههای مختلف بودند ،در بازگشت در این زمینه رابطه به یک نکته دیگر هم اشاره
شکل گرفت و چگونه عوض شد. م ینوشتند. بفرمایید و آن دوران اصلاحات
منشه امیر :در مورد دگردیسی از جمله خود جلال آل احمد ،که
الان یکی از برجستهترین نویسندگان ارضی در ایران است ،که شاه
که بعدها در ابوالحسن بنی صدر اسلامی در ایران به حساب میآید.
او در مجله «علم و زندگی» که آن م یخواست زمی نهای کشاورزی
و جلال آل احمد و برخی دیگر از موقع سردبیرش بود ،در این زمینه
مشاهدات خود را نوشته بود و آقای را از مالکان بزرگ بگیرد و به
روشنفکران به وجود آمد ،بفرمایید.
امیر طاهری :بله ،با گذشت زمان، احسان نراقی هم همی نطور. خود کشاورزان بدهد تا آنها آن
نظر آنها به اسرائیل برگشت .البته در آقای ابوالحسن بنی صدر هم که
مورد جلال آل احمد او چیز مشخصی بعداً رییس جمهوری ایران شد و را اداره بکنند .این نوع کشاورزی
علیه اسرائیل ننوشت و هیچ وقت هم خیل یهای دیگر که در آن موقع به
به آن صورت موضع ضد اسرائیلی اسرائیل سفر م یکردند ،تحت تاثیر را بر اساس شرک تهای تعاونی بنا
نگرفت ،ولی به تدریج اسرائیل را
این الگو قرار م یگرفتند. نهادند؛ همان امری که اسرائیل در
جزیی از غرب به شمار م یآورد. ولی این الگو به نظر من در ایران
آن تجربه بسیار داشت .چه نکاتی
ادامه در صفحه 15
مایل هستید در این زمینه اضافه
بفرمایید؟
امیر طاهری :بله ،برنامه اصلاحات
ارضی شاه در واقع با توزیع بخ شهایی
از زمی نهای متعلق به «بنیاد پهلوی»
شروع شده بود .ولی ایران در زمینه
سازماندهی به این برنامه ،تجربه
زیادی نداشت.
بیشتر این زمی نهایی که در آغاز
تقسیم شد ،در اطراف گنبد کاووس
و ترکمن صحرا و غیره بود.